Aardbevingen

Aardbevingen Hoe ontstaan aardbevingen? Aardbevingen kunnen veroorzaakt worden door vulkaanuitbarstingen, maar meestal wordt een aardbevingen veroorzaakt door het verschuiven van de aard korst. De aarde bestaat uit schollen die kunnen bewegen. De schollen liggen hier naast elkaar en zijn rustig en bewegen dus niet. Doordat deze 2 schollen bewegen, maar toch aan elkaar vast blijven zitten ontstaat er spanning. Als de spanning op blijft lopen vervormen de schollen. Soms wordt de spanning dan zo hoog dat de schollen opeens van elkaar weg schieten en dan ontstaat er een aardbeving
Na de aardbeving is alles weer stil alleen liggen de schollen verschoven naast elkaar

Je hebt een aantal manieren hoe de schollen kunnen bewegen: 1. doordat de platen langs elkaar schuiven. 2. doordat ze over elkaar schuiven. 3. doordat ze tegen elkaar schuiven De schaal van Richter en Mercalli Met de schaal van Richter wordt gemeten hoe zwaar een aardbeving is. Hij is bedacht door Charles Francis Richter in 1935. Het meet de sterkte van de trillingen met een seismogram, dat is het apparaat dat de trillingen meet. Een seismogram set allemaal boogjes, om te kijken hoe sterk de aardbeving was kijken ze naar het grootste boogje. De sterkte die ontstaat heet een magnitude. Hoe hoger het cijfer is op de schaal van Richter hoe zwaarder de aardbeving. Richter heeft een schema opgesteld waarmee je kunt zien wat het cijfer betekend. Een andere schaal is de schaal van Mercalli. De schaal van Mercalli is al in 1902 bedacht door de Italiaan Giuseppe Mercalli. De schaal van Mercalli geeft de gevolgen van de aardbeving weer. Het werkt ook met trillingen want de trillingen zorgen voor de schade. De schaal van Mercalli is verdeeld in 12 delen. Sommigen daarvan worden alleen gevoeld door de meetinstrumenten. Hieronder zie je hoe de schalen zijn ingedeeld, wat je waarneemt en hoeveel er per jaar zijn. sterkte volgens Richter sterkte volgens Mercalli uitwerking aantal bevingen per jaar 0 tot 1,9 I alleen meetbaar door instrumenten 8000 per dag
2 tot 2,9 II nauwelijks voelbaar; vrijhangende slinger beweegt licht 300.000
3 tot 3,9 III slechts weinig mensen nemen trillingen waar; vergelijkbaar met een voorbijrijdende vrachtwagen; tegen elkaar staande glazen rinkelen licht 49.000
4 tot 4,9 IV tot V door de meeste mensen gevoeld; vrije slinger beweegt duidelijk; glazen en borden rammelen, raamluiken klapperen; geparkeerde auto's schommelen licht; geringe schade 6.200
5 tot 5,9 VI door alle mensen met schrik waargenomen; veel mensen verlaten hun huizen; schoorstenen kunnen instorten; meubels bewegen; enkele scheuren in stucwerk; er is gevaar voor verwondingen 800
6 tot 6,9 VII tot IX wordt door alle betrokken mensen met grote schrik ervaren; ook in een rijdende auto voelbaar; gedeeltelijke paniek moeilijk; afzonderlijke schokken treden op; mensen verlaten snel hun huizen; gebouwen kunnen aanzienlijke schade oplopen en zelfs instorten; bomen zwaaien heen en weer als bij sterke wind; vaak zijn er gewonden; er is levensgevaar; aan kusten kunnen vloedgolven optreden
120

7 tot 7,9 X tot XI wijdverbreide paniek; mensen trachten in paniek naar buiten te komen; acuut levensgevaar in gebouwen; slechts weinig gebouwen blijven staan; er ontstaan scheuren in de grond; er zijn doden en gewonden; gas-en waterleidingen breken; gedeeltelijk catastrofale gevolgen; aan kusten vernietigende vloedgolven mogelijk 18
8 tot 8,9 XII verwoesting; alle gebouwen onbewoonbaar; acuut levensgevaar binnen en buiten gebouwen; aan kusten catastrofale, tot 40 meter hoge vloedgolven mogelijk eens in de 5 jaar
9,0 en daarboven - grote ramp; verwoesting als hiervoor en daarbij: lokale aardschollen verschuiven; plaatselijk volledige vernietiging van alle leven; verder mogelijk: grote verschuivingen van de tektonische platen, verschijnen, verschuiven of verdwijnen van delen van landen en eilanden, vorming van nieuwe subductiezones, verandering van de nutatie of de omwentelingssnelheid van de aarde onbekend; vermoedelijk eens in de 10 tot 100 jaar Gevolgen en naschokken Bij grote aardbevingen kan er veel schade ontstaan, maar er kunnen ook slachtoffers vallen. Dit kan gebeuren doordat de huizen instorten en de mensen onder het puin liggen. In Japan komen heel veel aardbevingen voor, daar maken ze nu huizen die tegen aardbevingen kunnen. De mensen weten daar heel goed wat ze moeten doen als er een aardbeving is, je moet dan weg blijven bij de ramen en onder een tafel of bureau dekking zoeken. Als er een grote aardbeving is geweest kunnen er opvangcentra opgericht worden, hier kun je terecht als je bijvoorbeeld gewond bent of andere hulp nodig hebt. Na een aardbeving kunnen er ook nog naschokken komen, dat kunnen er wel honderd zijn. Ze zijn niet ze erg als de eerst, maar kunnen nog steeds schade veroorzaken. De naschokken zorgen vaak voor grote paniek bij de mensen, omdat ze niet verder kunnen met het zoeken naar mensen en het opruimen van puin. Weetjes over aardbevingen In Japan maken ze liften die bij aardbevingen automatisch naar de dichtstbijzijnde verdieping gaat en automatisch zijn deuren opent. Er elke 30 seconden ergens op aarde wel een trilling op aarde plaatsvindt? De platen van de aarde even snel bewegen als je nagel? Na een aardbeving vaak een nabeving plaatsvindt? De trillingen verminderen beetje bij beetje totdat je ze niet meer voelt. Door bouw van dammen ook aardbevingen kunnen ontstaan? Dit komt doordat het gewicht van het water de stenen laat schuiven. Laserstralen kunnen kleine verschuivingen meten? Op plaatsen waar vaak aardbevingen voorkomen gebruiken ze deze apparatuur zodat de mensen op tijd kunnen evacueren. Er ook op de bodem van oceanen aardbevingen kunnen plaatsvinden? Deze worden zeebevingen genoemd. Door zeebevingen vloedgolven kunnen ontstaan? Ze kunnen ontzettend veel schade aanrichten langs de kust. De aardbeving in Fukui in Japan 3500 mensen het leven kostte en dat meer dan de helft hiervan omkwam door de brand die hierop volgde? Vaak ontstaan er na aardbevingen branden door gesprongen gasleidingen. HULPVERLENING Hulporganisaties helpen overal ter wereld mensen die getroffen zijn door een ramp. Ze zijn ook betrokken bij ontwikkelingswerk om mensen hulp te geven. Als de reddingswerkers er zijn geven ze meestal meteen door hoeveel mensen en goederen ze nodig hebben. Er moeten ook veel artsen en medicijnen zijn. Veel mensen zijn dakloos geworden, dus worden er tenten opgestuurd voor tijdelijke huisvesting, samen met kleding en dekens om de mensen warm te kunnen houden