Popmuziek

Wat is popmuziek? Al ongeveer 40 jaar wordt er over popmuziek gesproken en het is nog steeds moeilijk om een goede definitie te geven van het woord popmuziek. Wat is nou bijvoorbeeld wel en wat is geen popmuziek? We hebben geprobeerd om toch een beetje achter deze vraag te komen. Popmuziek is een in de vijftiger jaren ontstaan nieuwe muziek soort. Het heeft een eigen omwikkeling meegemaakt en onderscheidt zich als zodanig van alle andere muzieksoorten. Het woord popmuziek zelf is oorspronkelijk van de engelse benaming "populair music". Maar dit woord is bedacht in de vijftiger jaren toen rock en roll de populaire muziek van de jeugd was. Het woord popmuziek zelf kreeg dus een heel andere betekenis maar de naam is wel hetzelfde gebleven. Zo hoeft een band helemaal niet populair te zijn om popmuziek te maken. De oorzaak van deze verwarring is het Engelse en Amerikaanse gebruik van het woord 'popmusic': hier bedoelt men echt populaire muziek (lichtere muziek). Van hardrock tot smartlappen. In Nederland is dit echter niet hier maken we onderscheid tussen popmuziek en amusementsmuziek. Dat betekent dat veel populaire muziek niet tot de popmuziek behoort zoals bijvoorbeeld cabaret of musical. De voornaamste stijlen die in de afgelopen 30 jaar zijn ontstaan zijn: rock "n roll, hardrock, jazzrock, latin rock, soul, reggae, punk, disco en new wave. Popmuziek is vrijwel altijd gebaseerd op het de muziekstijl van de blues en rock en roll. Popmuziek in de zeventiger jaren: Het begin van de jaren zeventig in de popmuziek waren "rustige" jaren. Dat kon ook niet anders aangezien de zestiger jaren zo stormachtig waren. Deze rustigere periode kwam met name door schokkende gebeurtenissen: de hippie beweging werd in Amerika demonstratief opgeheven, de beatles gingen uit elkaar en een aantal grote popmuzikanten overleed zoals Jimi Hendrix en Brain Jones van de Rolling Stones. Vertegenwoordigers van de zeventiger jaren zijn: Pink Floyd, Genesis en Queen. Deze rustperiode werd door de popmuzikanten gebruikt om hun eigen stijl te perfectioneren. Daarnaast probeerde men ook steeds een nieuwe muziekstijl te ontwikkelen, hieruit ontstond "glitterrock".
Glitterrock: Bij glitterrock ging het meer om het uiterlijk dan om de muziek zelf. Bizarre make-up, opvallende kleding en flitsende lichtshows waren een belangrijk kenmerk. De muziek zelf bestond meestal uit eenvoudige hardrock. Een voorbeeld van een glitter rock artiest is bijvoorbeeld Alice Cooper. Disco in de zeventiger jaren: In de zeventiger jaren is ook de beroemde "disco" muziek ontstaan. Het gaat bij disco muziek vooral om plezier te maken en even helemaal nergens aan denken er zat niet veel diepgang in de teksten dus geen persoonlijke of maatschappelijke problemen. In de jaren zeventig was er een echt "disco rage" de oorzaken hiervoor waren: - De jeugd had steeds meer geld en vrije tijd zodat er in de weekenden steeds meer vraag was naar discotheken. En juist daar draaiden ze deze disco muziek. - De apparatuur van "live" groepen werd veel te duur, een diskjockey die platen draaide was veel goedkoper. De muziek was vooral ritmisch, vrolijk en probleemloos. Men ging meer synthesizers gebruiken en ritmeboxen waardoor het allemaal wat "machinaler" klonk. De zang in disco muziek werd bijna altijd verzorgd door vrouwen. De overgang tussen soul en disco was ongeveer tussen 1973 en 1976. Een belangrijke disco artiest was Donna Summer. Discoplaten: Speciaal voor discotheken kwam er een nieuwe soort plaat op de markt de 30cm maxi single. De oorspronkelijke hit werd verlengd tot ongeveer 12 minuten. Zo kon er 12 minuten non stop gedanst worden. Discomuziek bestaat eigenlijk uitsluitend uit platen, disco-groepen of live optredens kwamen nauwelijks voor. Veel disco groepen konden zelf ook nauwelijks spelen ze acteerde voor televisie of shows zoals de Village People. Reggae: Is de oorspronkelijke muziek van de zwarte bevolking van Jamaica. Reggae had een boodschap deze boodschap had van alles te maken met de gevoelens van de bevolking van Jamaica. De meeste reggae muziek heeft ook een plaatselijk dialect. Reggae werd in de jaren zeventig populair omdat de "black power beweging" in Amerika opkwam. Deze streed voor het opkomen van de rechten van de negers. Instrumenten die bij deze muziekstijl werden gebruikt waren: basgitaar, sologitaar, keyboards en slagwerk. Een bekend reggae artiest is Bob Marley. Punk: Deze primitieve, harde en agressieve rock-stijl werd voor het eerst gebruikt in 1976. Het was een vorm van protest tegen de popmuziek die op dat moment hoog gewaardeerd werd, ze verweten de popmuziek dat ze zich niet genoeg op de jongeren richten. Dit sloeg onder andere op de Rolling Stones. De optredens waren meestal niet echt spectaculair ze richten zich echt alleen op de muziek en de teksten. Er werd uitsluitend keihard, snel en agressief gespeeld en met eenvoudige instrumenten: slaggitaar, bas, drums en zang. De dans bij deze muziekstijl was de zogenaamde "pogo-dans" het zo hoog mogelijk op en neer en tegen elkaar opspringen. De mensen die op deze muziek afkwamen waren over het algemeen rijkelijk versierd met veiligheidsspelden en kettingen en jongens en meisjes droegen rode en zwarte make- up en hadden veelal korte haren. De fans waren veelal jonge blanke scholieren uit de achterbuurten van de grote steden.
Invloed van punk op de popmuziek in de jaren 80: Punk maakte rond 1979 in eerste instantie duidelijk dat een belangrijke functie van popmuziek verloren leek te gaan: popmuziek als expressiemiddel en identificatiemiddel. Er kwam weer voorkeur te bestaan voor spontane, directe muziek met korte nummers waarop gedanst kon worden. Ze gingen dus eigenlijk weer terug naar af omdat een aantal kenmerken van de vroegere rock "n roll en beatmuziek terugkeerde. Popmuziek in de tachtiger jaren: Popmuziek is een weerspiegeling van wat er in de maatschappij gebeurd. Veranderingen in de maatschappij zullen dus tot verandering in de popmuziek leiden. Typische vertegenwoordigers van de popmuziek in de jaren tachtig zijn: Madonna, Michael Jackson en Prince. De muziek van de jaren tachtig was vooral technisch knap, vaak pessimistisch, gericht op het uiterlijk en onpersoonlijk. De jaren tachtig staan dan ook in het teken van: technologie, automatisering werkloosheid en materialisme. Muzikale veranderingen in de popmuziek van de tachtiger jaren: Veel muziek komt tegenwoordig (vanaf de jaren 80) uit de computer, dit geld vooral voor discomuziek. Zelfs de stem, het enige instrument dat nog niet uit de computer komt, wordt vaak nog elektronisch sterk vervormd. De invloed van techniek op de popmuziek kun je wel het belangrijkste kenmerk van de popmuziek van de jaren tachtig noemen. Ook worden bij alle stijlen de akoestische instrumenten steeds meer vervangen door synthesizers, waardoor muziek een kunstmatiger karakter krijgt en de stijlen steeds meer op elkaar gaan lijken. Men zoekt de variatie-mogelijkheden nu voornamelijk op in het gebruik van geluidseffecten. Het totale aanbod van stijlen wordt in de jaren 80 minder dan de afgelopen jaren. Dit had 2 oorzaken: - Aan de ene kant verdwenen folkrock en jazzrock vrijwel volledig uit de popmuziek. Dit kwam doordat de meeste kleinere zalen waarin deze bands optraden werden gesloten door de opkomst van de grotere discotheken. - En aan de andere kant werd er steeds meer disco en dansmuziek gedraaid op televisie en radio waardoor andere stijlen niet echt meer aan bod kwamen. Deze verscheidenheid aan stijlen werd na 1980 vooral minder omdat de sfeer in de maatschappij veranderde en de mensen vooral meer gingen zoeken in de vrolijke schijnwereld van de discotheken waardoor de vraag naart discomuziek steeds grotere vormen aannam. Bovendien werd de verkoop van discoplaten enorm sterk bevorderd door het succes van de videoclip. Andere stijlen werden daardoor relatief minder verkocht. Disco en new wave werden de populairste muziekstijlen. Vooral de discostijl nam enorm in populariteit toe. Zo werden er ook nieuwe discostijlen toegevoegd zoals "rapping en scratching". Rapping: "to rap" betekend snel wegpraten. Het is ritmisch wegpraten op het ritme van een stevige disco beat. Dit werd in de jaren tachtig voor het eerst gedaan door Amerikaanse disc-jockeys. De toonaangevende nieuwe stijl in de jaren tachtig was de new wave. Deze stijl werd voornamelijk door jonge groepen gemaakt en week sterk af van de discostijl. Deze "nieuwe stijl" werd sterk beïnvloed door de punkbeweging. De muziek is betrekkelijk eenvoudig en spreekt direct aan, zonder dat het echter commercieel wordt. De zang is vaak nonchalant: er wordt niet geprobeerd om zo mooi mogelijk te zingen. Veranderingen in de maatschappelijke functie van de popmuziek: De volgende niet-muzikale veranderingen vonden er plaats in de jaren tachtig: - de opkomst van de videoclip: de opkomst van de videoclip heeft een enorm grote invloed gehad op de popmuziek van de jaren tachtig. In de videoclips van de jaren tachtig ging het voornamelijk om actie en opwinding te suggereren. Omdat het maken van clips erg duur was werden ze alleen gemaakt voor platen die een grote kans hadden om een hit te worden en dat waren in de regel commerciële platen en daarom verdwenen er dus veel stijlen omdat die gewoonweg niet werden uitgezonden. - het bezoek aan kleinschalige concerten verminderde in tegenstelling tot de massa-concerten: de kleinschalige concerten verdwenen een beetje in de jaren tachtig en de en de massa- concerten waar internationale sterren optraden trokken ontzettend veel mensen. De invloed van de populaire clips van die sterren was blijkbaar zo groot dat alleen daarvoor nog werd gekozen. De shows van supersterren als Madonna en Michael Jackson waren spectaculair. Hierdoor vielen concerten van kleine groepen in het niet. - het image van de supersterren: een belangrijk kenmerk van de jaren tachtig was dat de clip in veel gevallen het succes van de plaat bepaalde. Ook het uiterlijk van de shows en de persoon zelf werden steeds belangrijker waardoor de artiesten veel belangrijker werden dan de muziek die hij of zij maakte. De muziek speelde een ondergeschikte rol. - popmuziek was meer gericht op het grote publiek: popmuziek was in de jaren tachtig allang niet meer alleen maar gericht op de jeugd de leeftijd van de Rolling Stones was bijvoorbeeld gemiddeld 45 jaar. Er was nu popmuziek voor alle leeftijden. Popmuziek was niet langer een strijd tegen de oudere generatie en tegen maatschappelijke wantoestanden. Popmuziek werd in de jaren tachtig echt entertainment voor het hele gezin. Nieuwe dansstijlen in de jaren tachtig: Breakdancing en electric boogie was DE nieuwe dansstijl van de jaren tachtig. Deze stijl ontstond in Amerika en sloeg ook in de rest van de wereld aan. Zwarte jongeren uit Amerika begonnen een soort openlucht discotheken te organiseren waar deze dansstijl uit is ontstaan. Breakdancing word vaak solo gedanst, en heeft veel weg van acrobatiek, veel duikwerk op de grond, razend snel voetenwerk en draaiingen op handen voeten en rug. Electric boogie is iets traditioneler. Hierbij worden spieren en gewrichten als het ware afzonderlijk elektronisch bewogen. Het lijkt alsof een elektronische golf zich voortplant