Het alcoholprobleem onder jongeren.

1. Wat is het probleem? Kort gezegd is het probleem: het alcoholprobleem onder jongeren a. Motivatie voor de keuze van dit onderwerp. Ik was laatst aan het televisiekijken en toen zag ik het programma ‘Barend & Witteman’. Dat ging die keer over het alcoholprobleem onder de jongeren van nu. Het sprak mij wel aan, omdat het over leeftijdsgenoten van mij gaat en ik er dus zelf ook mee te maken kan krijgen. Ik dacht ook dat ik er wel veel informatie kon krijgen, en dat is ook zeker gelukt. b. Waarom is het een maatschappelijke kwestie en geen persoonlijk probleem? Het alcoholprobleem is een maatschappelijke kwestie omdat het veel invloed heeft op de maatschappij. Als je regelmatig alcohol drinkt kun je eraan verslaafd raken. Als het echt slecht gaat, moet je worden opgenomen in een kliniek. Het alcoholisme kost Nederland ongeveer 6 miljard gulden per jaar. Dit kost zoveel door o.a.: - lage productiviteit - ziekteverzuim - verkeersongevallen (op de weg, het water en in de lucht) - gezondheidszorg

Alcoholisten zorgen ook voor overlast in het gedrag naar anderen toe. c. Omschrijf het probleem zo nauwkeurig mogelijk. d. Geef zoveel mogelijk achtergrond informatie. Alcoholisme in Nederland is een groot probleem. Niet alleen bij de jongeren, maar daar wordt wel (vaak) de basis gelegd. Onderzoek wijst uit dat jongeren steeds eerder beginnen te drinken en op latere leeftijd ook meer gaan drinken. Hier is een lijstje dat aangeeft hoeveel procent van de jongeren van 10 t/m 18 jaar drinkt: Ernaast een grafiekja die laat zien hoeveel de jongeren gedronken hebben bij de laatste gelegenheid. Leeftijd ooit gebruikt laatste 4 weken (% van de jongeren) (% van de jongeren) 10 37 11 11 46 16 12 53 20 13 70 37 14 82 56 15 87 69 16 87 73 17 92 75 18 92 79
Maar hoe komt het dan dat jongeren zo veel en zo jong al (beginnen te) drinken? Het begint meestal met het uitproberen. Doordat jongeren meestal in een groep zitten, willen ze niet achterblijven al ‘watje’. Ze doen dus meestal gewoon mee om stoer te doen en niet buiten de boot te vallen. Sommige vinden alcohol (dan) lekker en drinken ze mee voor de gezelligheid. ‘Maar alcohol is de eerste keer toch helemaal niet lekker?’ zult u dan denken. Maar de fabriekanten hebben daar wel wat op bedacht: mixdrankjes. Dat zijn zoete dranken die de meeste jongeren lekkerder vinden dan bier en wijn. Als de jongeren ouder worden, drinken ze minder van dat soort drankjes en meer bier. Ook meisjes drinken nu meer dan ‘vroeger’. Er bestaat nu nog slechts weinig verschil tussen het drankgebruik van jongens en dat van meisjes. Als je eenmaal drinkt, hoef je natuurlijk nog niet direct verslaafd te raken, maar de kans is er. Dat is voor jezelf, maar ook voor de mensen om je heen een groot probleem. Voor jezelf omdat je meer schuldgevoelens krijgt, en zoals iedereen hopelijk weet is het slecht voor je gezondheid. De volgende verschijnselen kunnen optreden bij een teveel aan alcohol: - conditieverlies - overgewicht - aangetaste lever - hersenbeschadiging - verlies van je korte termijn geheugen - maagaandoeningen - slapeloosheid - kanker - psychische stoornissen etc… Ook op je werk kan het gevolgen hebben. Je komt bijvoorbeeld sneller te laat, je komt je afspraken niet na en je bent pas laat in de ochtend helder. Voor de mensen om je heen (in je directe omgeving) is het ook een groot probleem, omdat: - zij denken dat ze niet meer belangrijk voor je zijn, omdat je alleen maar voor de drank leeft - je vaker tegen ze liegt - je sneller ruzie krijgt met ze en zo kunnen relaties ook verkeerd aflopen - je agressief kunt worden van de alcohol 2. Welke groepen en instanties zijn betrokken bij de kwestie? De jongeren zelf. a. ze willen natuurlijk zo veel mogelijk alcohol voor zo weinig mogelijk geld. Ze zullen het dus ook niet goed keuren als de overheid bijvoorbeeld de accijns verhoogt. c. ze hebben geen concreet voorstel. Maar sommigen willen wel strengere regels, die dan ook echt nageleefd worden, omdat ze van zichzelf weten dat ze (te) snel over de grens gaan en ze weten wat de gevolgen zijn. Hulpverleningen ® NIGZ (Nationaal Instituut voor Gezondheidsbevordering en
Ziektepreventie) ® STIVA (Stichting Verantwoord Alcoholgebruik) ® WHO (Wereldgezondheidsorganisatie) ® AA (Anonieme Alcoholisten, dat zijn ex-verslaafden die drinkers helpen) ® CAD (Consultatiebureau voor Alcohol en Drugs). a + c. zij willen dat er meer alcoholpreventie komt, bijvoorbeeld door het geld dat nu
gebruikt wordt voor alcoholreclame, te besteden aan alcoholpreventie. Overheid. a. Ze willen veel geld binnen krijgen via de accijns en ze willen het bedrag dat ze moeten besteden aan de gevolgen minimaliseren. c. zie 4. Productie en verkooppunten. a. door lagere accijns hogere omzet en dus meer winst. Geen leeftijdscontrole / grens, dan mogen minder mensen alcoholische dranken kopen en hebben ze minder omzet, dus minder winst. Ze zijn ook voor reclame voor alcohol, dat trekt natuurlijk weer meer klanten. c.ze vinden het zo wel goed. 3. Wat zijn de achterliggend waarden en normen van elke groep of instantie? Jongeren ® meedoen met de groep en voor de gezelligheid Ø dus (veel) drinken

Hulpverlening ® gezondheid (lichamelijk en geestelijk) Ø terugdringen van het alcoholgebruik (en preventie) Overheid ® verantwoordelijk voor de gezondheid en de veiligheid van de bevolking Ø promille alcohol in bloed vaststellen. Productie en verkooppunten ® zij willen overal geld aan verdienen Ø nieuwe / andere drankjes produceren om te ‘leren’ drinken
a. godsdienst speelt niet een heel belangrijke rol in deze maatschappelijke kwestie. Maar wel een beetje. Bijvoorbeeld in het christendom. Christenen ‘moeten’ respect voor het leven hebben. Je mag wel drinken alleen niet helemaal dronken worden, omdat ze geloven dat Jezus Christus ieder moment terug kan komen (als een dief in de nacht). En dan moet je het wel onder ogen durven zien, dus niet als je helemaal dronken bent, want dan ben je de controle over jezelf verloren. En als Jezus terugkomt, moet je een verklaring voor Hem afleggen en dat kan echt niet als je dronken bent. 4. Welk beleid voert de overheid m.a.w. wat doet de overheid om het probleem op te lossen? a. de overheid heeft een wet over het gebruik van alcohol. In het Wetboek van Strafrecht staat in artikel 453 bijvoorbeeld iets over openbare dronkenschap, artikel 426 over ordeverstoring, het hinderen van het verkeer en het bedreigen van andermans veiligheid onder invloed van alcohol. Een speciaal artikel 252 verbiedt het dronken maken van kinderen jonger dan 16 jaar en het onder dwang laten drinken van alcohol. Sinds 1 november 2000 is de Drank- en Horecawet aangescherpt. In de nieuwe wet staat o.a.: Wie alcohol verkoopt is verplicht jongeren te vragen aan te tonen dat zij 16 jaar (voor zwak-alcoholhoudende drank) of 18 jaar (voor sterke, gedestilleerde, drank) zijn. b. Er staat momenteel geen wet ter discussie. Er is net een wet aangescherpt. c. Ik heb een voorstel van de Kamer weten te vinden, dat houdt in: een leeftijdskaartje voor jongeren met daarop een pasfoto, om aan te kunnen tonen dat ze de wettelijke leeftijd bereikt hebben om alcohol te kopen. d. Ik heb van enkele politieke partijen het standpunt gevonden. Christen Unie ® is duidelijk voor alcoholpreventie, maar ze willen ook rekening houden met de horeca, dat zij niet te veel verlies zal leiden. D66 ® Alcohol dient sterker ontmoedigd te worden. De voorlichting over de schadelijke effecten van overmatig alcoholgebruik dient te verbeteren. Groen Links ® Het gebruik van alcohol wordt ontmoedigd. PvdA ® voorstander van een ontmoedigingsbeleid van het gebruik van alcohol. Door het geven van goede voorlichting aan mensen (en dan vooral de jeugd, want hier geldt ook “jong geleerd, is oud gedaan”) te wijzen op de mogelijke kwalijke gevolgen van alcoholgebruik. Doelheffing in accijnzen. Bijvoorbeeld 5 cent per gulden die nu aan reclame wordt besteed in te zetten voor preventie- of voorlichtingstrajecten. Het verbieden van promotiecampagnes. SP ® Het ontmoedigingsbeleid moet worden aangescherpt, zeker ten aanzien van jongeren. De reclame voor alcohol en sponsoring door alcoholproducten moet worden teruggedrongen via een wettelijk reclameverbod. In voorlichting moet flink worden geïnvesteerd en voorlichting dient te worden opgenomen in het onderwijspakket, reeds vanaf de hoogste klassen van het basisonderwijs. Het aantal verkooppunten van alcohol moet worden teruggebracht tot speciaalzaken en de leeftijd van verstrekking moet omhoog naar 18 jaar (is al gebeurd). 5. Geef een duidelijke en korte samenvatting. Het probleem is het alcoholprobleem onder jongeren. Wat is dat alcoholprobleem? Jongeren beginnen op steeds vroegere leeftijd alcoholische dranken te drinken en de jongeren drinken steeds meer alcohol. Oplossingen daarvoor: Ø meer voorlichting Ø leeftijdskaart Ø minder reclame Ø meer accijns
Er is een wet die zegt dat alcohol niet mag worden verkocht aan jongeren onder de 16 jaar en sterke drank niet aan jongeren onder de 18 jaar. De volgend groepen / instanties spelen een rol: de jongeren zelf, hulpverlening, overheid, productie en verkooppunten. Zij hebben allemaal een andere kijk op de situatie en een ander economisch belang. Alle politieke partijen vinden dat alcohol moet worden ontmoedigd. 6. Welke oplossing is volgens jou de beste? Ik denk dat jongeren en hun ouders beter moeten worden voorgelicht over het gebruik van alcohol. Dat de ouders hun kinderen ook kunnen leren hoe ze verstandig met alcohol kunnen omgaan. Ook ben ik een voorstander van de leeftijdskaart. Waarschijnlijk zijn de jongeren dan zelf wel zo ‘slim’ om gewoon iemand anders te vragen die al wel 16 of 18 jaar is (geweest) om wat alcoholische dranken te kopen. Maar ik vind dat de verantwoordelijkheid dan ook bij die kopers ligt en niet alleen bij de 16-min’ers. Ik weet niet of het verhogen van accijns wel zo’n goed idee is. Van dat geld kunnen ze wel voorlichtingscampagnes houden, maar degenen die gewoon eens iets willen drinken (zoals de ouders) moeten dan ook meer betalen. Maar ja, het is een maatschappelijk probleem, dus ik denk dat we het ook met z’n allen op moeten lossen. Dus die accijns kan wel omhoog. Ik ben helemaal tegen alcoholreclame. Zo zet je de jongeren alleen maar tot drinken aan en niemand wil toch een ziek ‘kind’ op zijn geweten hebben? Ik ben het er inderdaad mee een dat ze het geld dat daar aan besteed wordt, beter gebruikt kan worden voor voorlichtingscampagnes. Bronvermelding Ø Barend & Witteman (ned. 3) Ø Folder: ‘Alcohol en de wet’ van het NIGZ, in opdracht van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Ø Boek: ‘Feiten over alcohol’ schrijver: Rob Posma

jaartal: 1998 Ø Cd-rom van maatschappijleer: Internetsimulatie voor maatschappijleer versie 2001/2002 Ø Internet: - www.scholieren.com - www.leerlingen.nl - www.stiva.nl - www.nigz.nl - www.benjijsterkerdandrank.nl - www.parool.nl - www.nd.nl - websites van een aantal politieke partijen: - Christen Unie - D66 - GroenLinks - PvdA - SP