Alcoholisme en de Gevolgen

Wat is alcohol? Alcohol is een natuurproduct dat ontstaat door gisting van gerst (bier) of druiven (wijn). Dit natuurlijke gistingsproces stopt bij ongeveer 15% alcohol. Dit wordt zwak alcoholhoudende drank genoemd. Door verhitting en afkoeling van zwakalcoholhoudende drank (distilleren) kunnen hogere alcoholpercentages ontstaan, sterk alcoholhoudende drank. In bier zit 5% alcohol, in wijn 12% en in gedestilleerd, zoals jenever 35%. Naast bier, wijn en gedestilleerd zijn er nog meer soorten drankjes op de markt. Onder jongeren zijn vooral de zogenaamde mixdrankjes populair, evenals shooters en alcopops. Alcoholmisbruik en -afhankelijkheid komen van alle verslavingen het meeste voor.De term “alcoholisme” omvat zowel misbruik als afhankelijkheid. Inleiding De consumptie van alcohol komt heel veel voor. Weinig mensen zullen nog nooit een alcoholhoudende drank hebben gedronken. De helft van de mensen drinkt regelmatig, de helft daarvan drinkt bier, ongeveer een derde sterke drank terwijl het gebruik van wijn de laatste jaren toeneemt. Er zijn grote verschillen tussen bijvoorbeeld Frankrijk en Duitsland. 10 procent van de vrouwen en 20 procent van de mannen heeft een geschiedenis van alcoholmisbruik terwijl respectievelijk 5 en 10 procent aan de criteria voldoet van alcoholafhankelijkheid. Bij de helft van alle verkeersongelukken (‘s avonds laat bij driekwart) is alcohol in het spel. Overigens wil dat wil niet zeggen dat een betrokkene ook een met alcohol samenhangende stoornis heeft want die kan ook “gewoon” een keer onder invloed zijn. Bij de helft van de moordzaken is eveneens sprake van onder invloed zijn van alcohol, hierbij is wél bekend dat het vaak alcoholgerelateerde stoornissen betreft. Dit is bij 25 procent van zelfmoorden ook het geval. De meest voorkomende doodsoorzaak in relatie met alcohol is zelfmoord, kanker, hartkwalen en leverziekten. Er zijn bij alcoholgerelateerde stoornissen vaak ook andere psychiatrische problemen. Er kan sprake zijn van een (vaak antisociale) persoonlijkheidsstoornis maar 30 tot 40 procent van mensen met een alcoholprobleem heeft of krijgt een depressie en 25 tot misschien wel 50 procent heeft ooit last van een angststoornis.
Oorzaken Er zijn zowel erfelijke als omgevingsfactoren aangetoond voor psychiatrische stoornissen die met alcoholgebruik samenhangen. Enerzijds komt alcoholisme in families voor en hebben eeneiige tweelingen het vaker allebei dan dat zij hierin verschillen. Kinderen van ouders met alcoholmisbruik hebben een hoger risico, zelfs wanneer zij van jongs af aan opgroeien in een gezin waar geen alcohol gebuikt wordt. Andersom hebben kinderen van ouders die nooit dronken géén verhoogd risico wanneer zij opgroeien in een gezin waar een van de ouders aan de drank is. Kinderen die later problemen krijgen met alcohol hebben vaak kleine neurologische afwijkingen. Kinderen met een aandachtstekortstoornis en hyperactiviteit (ADHD) hebben een groter risico om later problemen met alcohol (en drugs) te krijgen. Alcoholmisbruik komt in alle lagen van de bevolking voor. Jongeren die voortijdig de school verlaten hebben een hoger risico, terwijl mensen in de hogere sociale klassen met een hoge opleidingsgraad dat juist ook hebben. Herkenning van een probleem Alcoholgebruik is zo gewoon dat alcoholmisbruik bijna ook gewoon is. Je beschouwt jezelf niet als een “alcoholist” maar voldoet bij nadere bestudering wel degelijk aan de criteria die daar door de WHO en andere classificeerders voor zijn opgesteld. Drink je jezelf wel eens moed in? Ben je regelmatig somber of zelfs angstig? Wanneer iemand aan je vroeg hoeveel glazen je drinkt heb je er toen één of meer glaasjes van afgetrokken? Het kan zijn dat er alcoholmisbruik of afhankelijkheid in je familie voorkomt. Ook kan het zijn dat je vader of moeder aan een stemmingsstoornis leed. Je kent de leus “Drank maakt meer kapot dan je lief is” en je denkt: “Ja ja, liefde maakt meer kapot dan er drank is”. Iedereen heeft problemen. Altijd is er wel uitzicht op een oplossing. Alcoholisten zien vaak die oplossing niet en drank helpt hen om met onopgeloste problemen verder te leven. Je hebt je wel eens geschaamd en op je werk gedacht dat anderen konden ruiken dat je de avond tevoren teveel had gedronken. Ook heb je je waarschijnlijk wel eens ziek gemeld zonder op te biechten dat je ziek was van een kater. Vooral op je werk mogen ze er niet achter komen. Wanneer je zorgen heb over het drankgebruik van je partner dan is de kans groot dat je zelf ook drinkt en dat het herkennen van het probleem bij de ander een pijnlijke conclusie over jezelf inhoudt. Wanneer je merkt dat degene om wie je je zorgen maakt in het geheim drinkt of zijn of haar drankgebruik beduidend onschuldiger doet voorkomen dan jij weet dat het echt is dan kan dat een signaal zijn dat er sprake is van misbruik of afhankelijkheid van alcohol. Alcoholmisbruik in de familie kan in de richting wijzen. Ook stemmingsstoornissen en angststoornissen in de familie verhogen het risico op alcoholgerelateerde problemen. Wanneer er verschijnselen zijn van intoxicatie, onthouding, geheugenproblemen, coördinatiestoornissen is de eigen verantwoordelijkheid die altijd zo hoog in het vaandel wordt gedragen onhoudbaar. Je zult iets moeten doen. Drank is anti-therapeutisch in die zin dat bij therapieën waar het er omgaat bij jezelf nauwkeurig waar te nemen wat je voelt dit volslagen onmogelijk wordt gemaakt. Alcohol wordt gebruikt om niet te voelen en wat er gevoeld wordt is een uitvergroting van enkele, soms vooral de boze gevoelens die in samenhang met de ontremming van de impulscontrole onder invloed van drank voor de grootste ellende zorgen. Hieronder staat een inleiding over de lichamelijke verschijnselen die optreden bij alcoholmisbruik, gewenning en verslaving. In de kantlijn staan de knoppen die u op de volgende bladzijden doen belanden voor gedetailleerde beschrijvingen van • onder invloed zijn (intoxicatie) • onthoudingsverschijnselen • onthoudingsdelier (delirium tremens) • alcoholdementie • alcoholparanoia en hallucinose • de effecten van alcoholisme tijdens de zwangerschap op de pasgeborene Lichamelijke verschijnselen Alcoholmisbruik leidt na een korte periode van opleving tot een verminderd reactievermogen en de gedachten gaan onsamenhangend verlopen. Dit gebeurt al bij een concentratie van 0,5 promille. Bij toenemende concentratie van alcohol in het bloed (1‰) treden coördinatiestoornissen op. Bij 2 ‰ zijn alle hersendelen die de bewegingen coördineren onderdrukt en bij 3‰ is de persoon in de war of al buiten bewustzijn. Hoewel alcohol kan helpen bij het inslapen treedt er een verstoring van het slaapritme op met verminderde Remslaap. Na inname van een fikse hoeveelheid alcohol wordt iemand vroeg wakker en kan dan meestal de slaap niet meer vatten. De meest dramatische effecten spelen zich af in de lever. De lever is het orgaan waar alcohol wordt afgebroken en omgezet. Zelfs kort gebruik van alcohol leidt tot een vervetting van de lever met stapeling van vet en eiwitten. De lever wordt bij langdurig drinken geleidelijk groter door deze vervetting. Ontsteking van de lever en de alvleesklier zijn het gevolg en kan dodelijk verlopen. Uiteindelijk geeft de lever het op en schrompelt weg. Dit heet levercirrose. Aangezien het bloed uit de darmen bij cirrose niet goed meer door de lever kan stromen ontstaat extreem hoge bloeddruk in de bloedvaten van de darmen. Hierdoor kunnen een soort aambeien in de slokdarm ontstaan van waaruit een patiënt dood kan bloeden. Het eindstadium van een door alcohol aangetaste lever wordt hierdoor gekenmerkt evenals door een geleidelijk stijgend ammoniakgehalte van het bloed. 1. Mond: alcohol treedt het lichaam binnen
2. Maag: een beetje alcohol komt via de bloedsomloop in de maag maar het meeste gaat naar de dunne darm
3. Dunne Darm: alcohol komt in de bloedsomloop via de muren van de dunne darm
4. Het Hart: pompt de alcohol door het lichaam
5. De Hersenen: De alcohol bereikt de hersenen
6. Lever: de alcohol wordt geoxideerd door de lever aan een tarief van ongeveer 0,5 oz per uur. De alcohol wordt omgezet in water, kooldioxide en energie. Het slijmvlies van de maag en de darmen kan door het plaatselijke effect van alcoholhoudende drank worden aangetast. In combinatie met verstoorde functie van de lever kunnen stoornissen optreden in de opname van essentiële voedingsstoffen. In combinatie met de slechte voedingsgewoonten die mensen die alcohol misbruiken er vaak op na houden kan een gevaarlijk tekort aan vitamine B (m.n. van thiamine, Vit. B1) ontstaan met neurologische stoornissen tot gevolg (Ziekte van Wernicke) Alcohol heeft een effect op de circulatie door verhoging van de bloeddruk en verstoring van het vet en eiwitmetabolisme. Hierdoor neemt het risico op hart- en vaatziekten toe. Tevens heeft alcohol een direct giftig effect op de hartspier waardoor bij overdosering acute dood kan optreden. Aangezien veel medicijnen door de lever worden omgezet kunnen er in combinatie met alcohol allerlei zeer gevaarlijke interacties optreden. Over het algemeen dient een combinatie van medicijnen en alcohol te worden afgeraden.Bob jij of Bob ik? De BOB-campagne wordt al enkele jaren gevoerd. Bob is inmiddels een begrip geworden op feestjes en in het uitgaansleven. Van de 901 verkeersslachtoffers die in Flevoland in 2002 zijn gevallen was in ieder geval 8% onder invloed van alcohol. Bij de ziekenhuisgewonden was dit zelfs 13%! Campagneperiode De aandacht voor alcohol in het verkeer is vooral belangrijk op die momenten dat verhoudingsgewijs veel alcohol wordt gedronken. Daarom concentreert de campagne zich in de periode tussen kerst en carnaval en in de zomermaanden. De BOB-campagne wordt dus twee keer per jaar gevoerd.
Met alcohol rijden gevaarlijk? Alcohol zorgt voor meer kans op een verkeersongeluk. Bij een alcoholgehalte van 0,5 promille (ca. 3 glazen) is de kans op een ongeluk ongeveer anderhalf keer zo groot als zonder alcoholgebruik. Bestuurders met meer dan 1,5 promille alcohol in hun bloed hebben 200 keer zoveel kans bij een ongeval om het leven te komen als nuchtere bestuurders. Werking in lichaam Opname in het lichaam Alcohol komt via de maag en dunne darm in het bloed. Door het bloed wordt de alcohol over het gehele lichaam verspreid. Via het bloed bereikt de alcohol na een minuut of 10 de hersenen en vanaf dat moment ben je onder invloed. Als er voedsel in de maag zit, duurt de opname van de alcohol iets langer. *Verdoving hersenen De alcohol verdooft de hersenen. Dit heeft allerlei effecten op je stemming en gedrag. Zo vallen remmingen weg, vermindert je geheugen en concentratie en verdwijnt je zelfkritiek. Hoe meer je drinkt, hoe sterker de effecten. Alcholpromillage Een standaardglas alcohol leidt gemiddeld tot een promillage van 0,2 bij mannen en 0,3 bij vrouwen. Omdat het lichaam van een vrouw minder vocht bevat dan het lichaam van een man, wordt de alcohol bij vrouwen minder verdund en zijn vrouwen gemiddeld sneller onder invloed. Afbraak door lever In 1 á 1,5 uur
De lever breekt ruim 95% van alle alcohol in je lichaam af. Een kleine 5% verlaat via de urine, adem en zweet je lichaam. De lever doet 1 á 1,5 uur over de afbraak van 1 standaardglas alcohol. Als je 8 glazen drinkt, is de lever dus 8 tot 12 uur bezig om de alcohol af te breken. Dit betekent dat je na een avondje stevig drinken 's ochtends nog steeds alcohol in je bloed kunt hebben. Je kunt de afbraak op geen enkele wijze versnellen
Niet door koffie, niet door veel bewegen, niet door een koude douche en niet door een wandeling in de frisse lucht. De alcohol die we drinken heeft als scheikundige naam ethanol (C2H5OH). Als alcohol wordt afgebroken ontstaat eerst aceetaldehyde, een stof die nog giftiger en dus nog schadelijker is dan de alcohol zelf. Aceetaldehyde wordt omgezet in azijnzuur en dat wordt vervolgens afgebroken tot kooldioxide en water. Wie veel alcohol in relatief korte tijd drinkt heeft lange tijd aceetaldehyde in het bloed, wat erg schadelijk is.
Verantwoord gebruik Verantwoord en gezond alcoholgebruik wil zeggen: het aantal standaardglazen dat u zonder bezwaar voor uw gezondheid kunt drinken. Volwassen mannen: Drink gemiddeld niet meer dan 2 tot 3 standaardglazen alcohol per dag. Drink per gelegenheid niet meer dan 5 standaardglazen. Volwassen vrouwen: Drink gemiddeld niet meer dan 1 tot 2 standaardglazen alcohol per dag. Drink per gelegenheid niet meer dan 3 standaardglazen. Drink niet als je zwanger bent, zwanger wilt worden of borstvoeding geeft. Voor beiden geldt: Drink tenminste 2 dagen in een week geen alcohol om gewoontevorming te voorkomen. Heeft u een keer teveel gedronken? Drink dan daarna 2 aaneengesloten dagen geen alcohol om uw lichaam de kans te geven om zich te herstellen. Drink geen alcohol wanneer u nog wilt werken, studeren of sporten
Pas op met alcohol in het verkeer. Wettelijk mag je maximaal een alcoholpromillage hebben van 0,5 (ongeveer 2 standaardglazen). Voor mensen die nog geen 5 jaar hun rijbewijs hebben, wordt deze grens zeer waarschijnlijk verlaagd naar 0,2 promillage. Drinken als reactie op spanningen of persoonlijke problemen kan riskant zijn. Het gevaar bestaat dat u meer drinkt dan u zichzelf had voorgenomen. Pas op met alcohol bij medicijngebruik. Soms werkt door alcohol een medicijn niet goed of wordt de werking juist versterkt. Kijk daarom altijd wat hierover in de bijsluiter staat. Of vraag bij uw huisarts of apotheker om advies. Drink ik teveel? “4 biertjes op een avond moet toch kunnen?” “Elke dag een glaasje wijn bij het eten gezond?” Als je je houdt aan de richtlijnen die staan onder Verantwoord gebruik hoef je je geen zorgen te maken over je gezondheid. Overmatig drinken -> probleemdrinken -> verslaving
Als je meer drinkt dan verantwoord, word je een overmatige drinker genoemd. Dit wordt probleemdrinken als het drinken van te grote hoeveelheden gepaard gaat met allerlei lichamelijke , psychische en sociale problemen. Als je lichamelijk en geestelijk niet meer zonder alcohol kunt, is er sprake van een verslaving. Feiten & trends Belangrijkste feiten en trends De consumptie van alcohol per hoofd van de bevolking blijft in Nederland vrijwel constant. Zware drinkers komen naar verhouding veel voor onder jonge mannen van 18 tot en met 24 jaar. Zij zijn relatief vaak betrokken bij verkeersongevallen, waarbij alcohol een rol speelt. Jongeren onder de zestien jaar kunnen, ondanks een wettelijk verbod, makkelijk alcoholhoudende dranken krijgen, vooral in de horeca maar ook in slijterijen. De meeste probleemdrinkers blijven buiten het zicht van de hulpverlening.Het aantal aanmeldingen bij de ambulante verslavingszorg voor alcoholproblemen is de laatste drie jaar stabiel; het aandeel vrouwen steeg in de afgelopen tien jaar licht. Het aantal doden en ernstig gewonden door alcoholgebruik in het verkeer is sinds 1997 licht gedaald. De sterfte aan alcoholgerelateerde aandoeningen neemt iets toe. (Bron: Nationale Drug Monitor - jaarbericht 2003) Maatschappelijke gevolgen Voordat mensen zich tot klinieken wenden voor verslavingsziekten, ging een groot aantal van hen reeds bij de huisarts of internist langs in verband met maag-, darm- en leveraandoeningen. Anderen klopten aan bij de neuroloog voor de behandeling van slaap- en evenwichtsstoornissen of aandoeningen van de zenuwen in armen en benen. De psychiatrie werd bezocht met klachten over depressies, lusteloosheid, prikkelbaarheid en andere neurasthene klachten. Een groot deel van de toekomstige alcoholisten zou waarschijnlijk eerder worden onderkend door huisartsen of specialisten. Al te vaak worden problemen met het gebruik van alcohol ten stelligste ontkend. Ook door de gezinsleden van betrokkene wordt een excessief alcoholgebruik niet vlot ter spraken gebracht. Zelfs in het geval dat het verband onmisbaar is, kost het vaak nog erg veel moeite ook de patiënt(e) daarvan te overtuigen. Excessief alcoholgebruik heeft op den duur duidelijke sociale gevolgen. De consequenties openbaren zich meestal het eerst in de persoonlijke relaties binnen het gezin. Het is duidelijk dat het de communicatie niet ten goede komt en uiteindelijk zelfs onmogelijk maakt, als een van de partners regelmatig in een toestand van verdoving verkeert. De preoccupatie met alcohol zal bovendien zoveel van de tijd en de aandacht van de drinkende partner opeisen, dat werk en gezin nauwelijks nog aan bod komen. Uiteraard betekenen het gebruik van grote hoeveelheden alcohol en de verwaarlozing van het werk dat er veelal financiële problemen ontstaan. Tenslotte leidt overmatige alcoholconsumptie tot een gemoedstoestand waarbij emoties ongeremder en ongedifferentieerder worden geuit. Het is dan ook redelijk gemakkelijk te begrijpen dat veel huwelijken met een excessief drinkende partner op een scheiding uit lopen. Daarbij blijft het overigens onduidelijk of de slechte relatie het gevolg is van overmatig alcoholgebruik, of dat de slechte verhouding de reden was van het vele drinken van de partners. De eventuele scheiding echter vormt het sluitstuk van een vaak lange geschiedenis. Aanvankelijk trachtten alle gezinsleden de slechte gewoonte van een van de echtgenoten voor de buitenwereld verborgen te houden. Vervolgens, bij het toenemend functieverlies van de drinkende partner, treden allerlei rolwisselingen op; functies worden door andere gezinsleden overgenomen. Zo zal de vrouw(nu komt het meer en meer voor dat vrouwen ook excessief alcoholgebruiker zijn) de behandeling van de gezinsfinanciën gaan overnemen van de drinkende man die zijn huishuur niet meer overmaakt, de belastingpapieren niet meer invult, rekeningen niet meer betaalt en dergelijke. Met het toenemen van dit alles beginnen de eerste desintegratieverschijnselen zich te openbaren. Het voornemen te gaan scheiden wordt nu bijvoorbeeld in discussie gebracht; en tenslotte, wanneer de maat vol is, komt het zover. Het ongeremd uiten van emoties leidt tot andere problemen in het gezin. Vaak blijkt dat kindermishandeling verbonden is met excessief alcoholgebruik. Ook de vrouwenmishandeling werd vaak begeleid door alcoholmisbruik. Daarbij werd opgemerkt dat de mishandeling lang niet altijd onder invloed van alcohol plaatsvond. Naast het gezin moet het werk worden genoemd als “het sociale instituut waar de gevolgen van overmatig alcoholgebruik zich doen gelden”. Mensen die gedurende langere tijd regelmatig teveel alcohol gebruiken, ontwikkelen een zekere tolerantie ten opzichte van deze stof d.w.z. dat zij meer kunnen hebben voordat de buitenwereld iets aan hen opmerkt anders dan bij een matige gebruiker. Op grond van deze verhoogde tolerantie is het vaak ook zo dat deze mensen tot betere werkprestaties komen dan in nuchtere toestand. Op den duur echter wordt de werkprestatie door andere factoren geschaad. Door de beschadiging van de hersencellen worden het denk- en het concentratievermogen nadelig beïnvloed. De karakterveranderingen treden op: het initiatief en de activiteit nemen af. De mensen worden minder betrouwbaar in de werksituatie, de zorgvuldigheid waarmee een taak wordt verricht vermindert, en de instelling ten opzichte van de functie wordt onverschilliger. De gevolgen van overmatig alcoholgebruik voor de arbeidssituatie worden gemeten aan de hand van het arbeidsverzuim en de bedrijfsongevallen. De rol die alcohol speelde bij een bedrijfsongeval is vaak moeilijk aan te tonen.
Eigen Mening: Mijn mening over alcohol is dat je in het weekend gerust een glas mag drinken als het maar geen gevolgen voor jou of voor iemand anders oplevert. Denk er goed aan in een discotheek of café als je zelf denkt dat je genoeg hebt gehad dan moet je gewoon stoppen en zorg dar er iemand voor je Bobt. Drank is op zich geen probleem als je weet hoe je er mee om moet gaan. Als je het met mate drinkt en alleen als gezelligheidsborreltje is er niets mis mee. Pas wanneer je te veel drinkt begint het gevaarlijk te worden. Dan kun je gekke dingen gaan doen en hersenletsel krijgen. Je moet dus niet die grens overschrijden. En waar die grens ligt, is bij iedereen anders. Die moet en kun je zelf weten. Als je dit dus niet weet, en alleen maar ontzettend veel drinkt, vind ik dat je verslaafd bent. Als je iets tegen een verslaafde zegt over het alcoholgebruik, zullen ze het meestal Ontkennen… Maar dat is met alle verslaafde! Als je echt verslaafd bent en iemand anders wil dat je van de drank af komt, zal het waarschijnlijk niet lukken. Je moet er zelf namelijk helemaal achter staan! Je moet er helemaal voor gaan om van de drank af te komen… Pas als je het zelf echt wil, en veel doorzettingsvermogen hebt, is er een kans dat je van de “je probleem” af kan komen…anders niet! Ook zijn er op verschillende plaatsen afkickklinieken, ook daarvoor denk ik dat je er zelf helemaal achter moet staan! Verder vind ik, wat ik hierboven al zei, dat als je alcoholist bent, het al erg genoeg is, maar dat absoluut niemand anders last van je mag/moet hebben!!! Het alcoholgebruik in Nederland is de laatste jaren flink aan het dalen. Dat geldt ook voor de alcohol problemen, zoals rijden onder invloed. Ondanks het dalen van het alcoholgebruik ligt gebruiksniveau nog steeds heel hoog en zijn de problemen nog heel ernstig. Het is nog steeds zo ernstig dat er veel aandacht aan besteed moet worden. “Drank maakt meer kapot dan je lief is…”