Revalidatie

Inhoudsopgave Voorwoord
1. Wat is revalideren? 1.1 Kinderrevalidatie
2. Wanneer moet je revalideren
3. Wat voor therapieën en therapeuten zijn er? 6
4. Verschillende feiten
5. Waar kun je revalideren
6. Revalidatie Friesland
6.1 Geschiedenis
6.2 School Lyndensteyn
7. Marieke & Revalidatie Friesland
Eindconclusie
Literatuurlijst Voorwoord Doordat ik door chronische pijn nogal wat problemen met mijn been heb en doordat ik de ziekte van Pfeiffer heb, kan ik helaas niet meedoen met gym. In plaats daarvan heb ik het volgende werkstuk gemaakt. Het onderwerp, revalideren, was snel gekozen. Zelf ben ik drie maanden opgenomen geweest in het revalidatiecentrum Lyndensteyn in Beetsterzwaag. Hierover weet ik dus zelf al het nodige en aangezien mijn beperking ook de reden is dat ik dit werkstuk maak..leek dit me het perfecte onderwerp. Ik hoop dat ik met dit werkstuk, wat meer duidelijkheid geven kan over wat revalideren is. Veel mensen weten niet wat het inhoudt, heb ik uit ervaring gemerkt, en denken dat het er net zo aan toe gaat als in het gemiddelde ziekenhuis: liggen en de dagen door zien te komen. Maar revalideren is wel even heel wat anders.. In het werkstuk heb ik een korte uitleg gegeven over wat revalideren is, wat voor therapieën er zoal zijn en wat die inhouden, waar de revalidatiecentra van Nederland zich bevinden en ik heb Revalidatie Friesland in het bijzonder uitgelicht. Hier ben ik tenslotte zelf geweest. Bovendien heeft Lyndensteyn een hele geschiedenis, terwijl veel van de andere centra 'gewoon' gebouwd zijn. Ik hoop dan ook dat iedereen die dit werkstuk gelezen heeft na de tijd een beter beeld heeft van wat revalideren is. 1. Wat is revalideren? “Revalidatie richt zich op herstel of verbetering van mogelijkheden van mensen met blijvend lichamelijk letsel of een functionele beperking". (M.v/d Meer-revalidatie.nl) Revalidatiezorg is specifieke zorg die altijd gaat over complexe problematiek. Deze problematiek ontstaat als gevolg van ziekte, een aangeboren afwijking of een ongeval. Sinds 1955 is revalidatiespecialisme een erkend medisch specialisme. Tijdens de revalidatie leer je om met je beperkingen zo goed mogelijk te functioneren in het dagelijks leven. Dat betekent dus zo zelfstandig mogelijk kunnen zijn en aan zoveel mogelijk activiteiten kunnen deelnemen. Natuurlijk zijn de wensen van iedere patiënt anders. Een kind of een man van wie de vrouw altijd kookt, heeft er geen behoefte aan om te leren koken. Andere mensen die gewend waren wél altijd te koken, willen dat juist graag weer kunnen. Daarom wordt voor iedere revalidant een apart behandelprogramma opgesteld. Samen met de therapeut/ revalidatiearts kijkt je als patiënt welke doelen je stelt en of die haalbaar zijn. De klachten en hulpvragen verschillen natuurlijk nog al van elkaar. Sommige problemen zijn complexer dan andere. Mensen die een partner of andere huisgenoten hebben, kunnen meer op anderen terugvallen dan mensen die alleen wonen. De duur van de behandeling kan dus nogal verschillen. Van poliklinische begeleiding tot opname van een jaar. Als functies niet (volledig) terug zullen komen, wordt er gekeken naar welke hulpmiddelen voor een revalidant nodig/nuttig zijn. De behandeling gebeurt door een team van specialisten, onder leiding van de revalidatiearts. (zie ook hoofdstuk 3)
1.1 Kinderrevalidatie Kinderrevalidatie is een aparte tak binnen de revalidatie. Veel kinderen hebben specifieke ziektebeelden die een speciale behandelwijze nodig hebben. Revalidatie artsen en het verdere team, begeleiden het kind en zijn of haar ouders, om te zorgen dat het kind zich zo goed mogelijk ontwikkelt. Kinderrevalidatie is grofweg te onderscheiden in de aangeboren aandoeningen en de aandoeningen die op een later tijdstip zijn ontstaan: de zogenaamde: verworven letsels. 2. Wanneer moet je revalideren Zoals in hoofdstuk 1.1 ook al even genoemd wordt, er kunnen vele verschillende oorzaken zijn, waarvoor je moet revalideren. Allereerst kan je de revalidanten opdelen in twee groepen: mensen met een aangeboren afwijking en mensen met een afwijking die ze op latere leeftijd opgedaan hebben. Aangeboren aandoeningen zijn bijvoorbeeld een open ruggetje, afwijkingen aan armen of benen, motorische onhandigheid, spierziekten, spasticiteit en dwerggroei. Patiënten met aangeboren afwijking komen als kind al in het revalidatiecentrum. Soms worden ze hierbij (tijdelijk) opgenomen, in andere gevallen kunnen ze poliklinisch geholpen worden. Bovendien is er de mogelijkheid voor kinderen met een ernstige handicap, die intensief verzorgd moeten worden, om eens in de zoveel tijd een weekje te komen 'logeren.' Zo worden de ouders even ontlast en is er ook meer aandacht voor eventuele andere kinderen. Dan blijven er nog de verworven aandoeningen over. Voorbeelden hiervan zijn: hersenletsel (bijvoorbeeld na een ongeval), gecompliceerde fracturen, een amputatie of dwarslaesie, een hersenbloeding, reuma, chronische pijnklachten, spierziekten (die kunnen ook op latere leeftijd de kop op steken), herseninfarcten, revalidatie na of tijdens kanker, etc. In revalidatiecentra lopen dus veel revalidanten rond met veel uiteenlopende klachten. Omdat een opname vaak een hele ingreep is, ook voor de thuisblijvers, wordt zoveel mogelijk geprobeerd mensen poliklinisch te behandelen. Bij kinderen is dit nog sterker: per jaar worden er ongeveer 500 kinderen opgenomen. 5500 kinderen worden poliklinisch behandeld. Daarnaast komen er elk jaar 3000 kinderen voor controle bij de revalidatiearts. Van de volwassen revalidanten worden er per jaar van de 31000 revalidanten, ongeveer 8000 opgenomen. 3. Wat voor therapieën en therapeuten zijn er? Met welke therapieën en therapeuten je te maken hebt, hangt af van je ziektebeeld. Als je spraak en/of eetproblemen hebt, heb je wel baat bij een logopedist. Heb je echter een dwarslaesie, dan heb je de logopedist niet nodig. In vrijwel alle gevallen zijn fysio- en ergotherapie noodzakelijk. Fysiotherapie Fysiotherapie is gericht op het bewegingsapparaat. Er wordt gekeken naar het goed en zoveel mogelijk gebruiken van spieren en gewrichten en het vergroten van de spierkracht. Vooral bij kinderen kan het voorkomen dat de fysiotherapeut ook let op de motorische ontwikkelingen. De fysiotherapie bestaat uit oefeningen en advies. Hiervoor hebben de therapeuten verschillende apparatuur en hulpmiddelen.Fysiotherapie kan ook in het zwembad plaatsvinden. Mensen die 'op land' niet kunnen lopen, kunnen zich in het zwembad vaak een stuk beter voortbewegen waardoor de mogelijkheden vergroot worden. Ook ontspanningsoefeningen kunnen deel uitmaken van fysiotherapie. Als je goed weet hoe je je spieren kunt ontspannen, kun je namelijk ook beter met pijn om leren gaan: als je spieren aanspant vererger je de pijn. Ergotherapie Ergotherapie is gericht op het zo goed mogelijk kunnen verrichten van dagelijkse bezigheden. Van wassen, eten en aankleden tot koken en gewoon rechtop zitten. Ook kijkt de ergotherapeut welke hulpmiddelen er nodig zijn. Overigens wordt er geprobeerd de revalidant zo zelfstandig te maken dat er zo min mogelijk hulpmiddelen nodig zijn. Logopedie Logopedie is gericht op spraak- en taalproblemen. Door ongeluk of ziekte kunnen sommige revalidanten niet of nauwelijks meer praten. De logopedist probeert dit de revalidant weer aan te leren.Sommige revalidanten hebben ook moeite met mondmotoriek waardoor eten en drinken nauwelijks of zelfs niet mogelijk is. De logopedist probeert deze functies zo goed mogelijk te herstellen of zoekt anders naar hulpmiddelen die voor het ziektebeeld bruikbaar zijn. Muziektherapie Bij het leren omgaan met een handicap komen er vaak veel emoties naar boven. Muziektherapie is bedoeld om mensen te helpen met het verwerken hiervan, alleen of in groepsverband.Muziektherapie wordt ook gebruikt om kinderen waarmee om de een of andere reden moeilijk contact gemaakt kan worden, te stimuleren dit op een andere manier te doen: door middel van muziek. Psycholoog De psycholoog begeleidt de revalidant bij de acceptatie van bijvoorbeeld functieverlies. Ook doet de psycholoog tests en onderzoeken om te kijken wat voor invloed een eventuele hersenbeschadiging of een hoofdletsel heeft gehad. Tijdens de behandeling kijkt de psycholoog of er verbetering optreedt, wat gelukkig vaak het geval is. Orthopedagoog Het opvoeden van een kind met een handicap, is vaak heel anders dan ouders zich hadden voorgesteld. De orthopedagoog begeleidt ouders hierbij. Bovendien is het belangrijk dat de ouders hun kind ook los kunnen laten. Wát een kind zelf kán doen, moet het kind ook zelf kunnen doen. Als de ouders alles uit handen nemen, verleert een kind dingen die hij of zij bij de revalidatie juist weer geleerd had. De zelfstandigheid wordt dan weer kleiner waardoor het kind later minder makkelijk op zichzelf zal kunnen wonen. De orthopedagoog begeleidt de ouders bij het goed omgaan met de handicap van het kind. De revalidatiearts is de 'teamleider' en de hoofdbehandelaar. Vergadering over de revalidant worden voorgezeten door de revalidatiearts. Het hele team is multidisciplinair. Er wordt veel samengewerkt en de behandelaars vergaderen 1 keer in de week. 4. Verschillende feiten 5. Waar kun je revalideren? In Nederland zijn 25 revalidatiecentra, waarvan 10 ook gespecialiseerd zijn in kinderrevalidatie en waar klinische opname van kinderen en jongeren ook mogelijk is. Daarnaast zijn er 18 afdelingen van ziekenhuizen met in revalidatie gespecialiseerde teams. In alle ziekenhuizen is een revalidatiearts beschikbaar. De verschillende centra: Revalidatiecentrum Amsterdam
Academisch Medisch Centrum Amsterdam
Jan van Breemen Instituut Amsterdam

Kastanjehof, Apeldoorn
Groot Klimmendaal, Arnhem * Revalidatie Friesland, Beetsterzwaag * Revalidatiecentrum Breda
Militair Revalidatiecentrum Aardenburg
Revalidatiecentrum De Waarden, Dordrecht
Blixembosch, Eindhoven
Het Roessingh, Enschede * Stichting revalidatiegeneeskunde, Zeeland
Sophia Revalidatie, Den Haag * Centrum voor Revalidatie-AZG locatie Beatrixoord, Haren
Revalidatiecentrum Tolbrug, 's Hertogenbosch
Stichting revalidatie Limburg, Hoensbroek * De Trappenberg, Huizen * Rijnlands Zeehospitium, Katwijk ZH
Sint Maartenskiniek, revalidatiecentrum Nijmegen * Revalidatiecentrum Rijndam, Adriaanstichting Rotterdam * Rotterdamse stichting voor Cardiologische revalidatie, Rotterdam
Revalidatiecentrum Leijpark, Tilburg * De hoogstraat, Utrecht * Heliomare, Wijk aan zee
De vogellanden, Zwolle * Instellingen met klinische kinder- en jongerenrevalidatie
6. Revalidatie Friesland Het revalidatiecentrum van Friesland, bevind zich in Beetsterzwaag. Daarnaast zijn er behandelfaciliteiten in Leeuwarden, Sneek en Heerenveen. Revalidatie Friesland hoort bij de 10 centra in Nederland die ook een klinische kinderrevalidatie (van 0-18 jaar) hebben. Daarmee is revalidatie Friesland de enige in Noord Nederland die een kinderafdeling heeft. Kinderen en jongeren die opgenomen worden komen dus uit Friesland, Groningen en Drenthe. Dagbehandeling is ook mogelijk in beide andere provincies. 6.1 Geschiedenis Huize Lyndensteyn werd in 1823 gebouwd voor de adellijke familie Van Lynden uit Wassenaar. Freule Cornelia (geboren 1860), trok zich het lot van de zieken in de regio (die toentertijd onder erbarmelijke omstandigheden leefden), erg aan. Ze maakte naar recept van haar grootmoeder, medicijnen van zelfgezochte kruiden die ze uitdeelde aan iedereen die daar behoefte aan had. In de tuin van het huis werd zelfs een apotheekje gebouwd. Vooral een bepaalde wondzalf, waarvan de familie het geheim bezat, bleek een heilzame werking te hebben. Helaas heeft een oom van Cornelia in 1910 deze recepten verbrand. Op 20 jarige leeftijd raakte Cornelia zelf besmet met tuberculose en ze stierf. Ter nagedachtenis aan haar, bestemden haar ouders via hun testament dat huize Lyndensteyn gebruikt zou gaan worden voor "het kosteloos opnemen van ziekelijke, gebrekkige of behoeftige kinderen uit de omgeving". Voordat dit daadwerkelijk waargemaakt kon worden, moest er het nodige worden verbouwd. In 1915 werd het 'kinderziekenhuis' geopend. De patiëntjes kwamen uit de omgeving van Beetsterzwaag en werden intern verpleegd. Ze leden aan verschillende ziekten zoals tuberculose, hartgebreken, bochels, klompvoetjes, astma en oogontstekingen. In 1958 werd de bestemming gewijzigd in kinderrevalidatie. In de jaren '60 ging de Corneliastichting verder als Kinderrevalidatiecentrum Lyndensteyn. Bovendien had de groei van het centrum een uitbreiding van de gebouwen tot gevolg. Er werden paviljoens bijgebouwd en er kwam een manege, die er vandaag de dag nog staat. In 1962 werd school Lyndensteyn opgericht: een mytylschool (school voor jongeren met een lichamelijke of meervoudige handicap). In de jaren '70 vond de kinderrevalidatie meer en meer poliklinisch plaats, waardoor er ruimte vrijkwam. Het draagvlak moest worden verbreed. Daarom fuseerde Lyndensteyn met de afdeling revalidatiedagbehandeling van het MCL (toen nog Triotel). Kinderpaviljoens werden verbouwd tot verpleegafdelingen voor volwassenen, behandelruimtes werden aangebouwd en het hele gebouwennetwerk veranderde van zowel indeling als grootte. Met ingang van 1996 werd de naam gewijzigd in 'Revalidatie Friesland.' In 2002/2003 vond er een grote verbouwing plaats en werden alle gebouwen samengevoegd tot 1 nieuw gebouw, wat 13 november 2003 voor revalidanten geopend werd. De officiële opening hiervan, zal 16 oktober a.s. plaatsvinden. Het gebouw kreeg een nieuw zwembad, een grote sporthal, nieuwe behandelruimtes en nieuwe verpleegafdelingen voor zowel jongeren als volwassenen. De manege is in de oude staat behouden en is buitenom bereikbaar. School Lyndensteyn is inmiddels een aparte instantie, die zich wel naast het revalidatiecentrum bevind. 6.2 School Lyndensteyn School Lyndensteyn is een aparte instantie met een eigen bestuursorgaan. De school werkt wel nauw samen met Revalidatie Friesland. De school en het centrum zijn met elkaar verbonden waardoor je binnendoor van het ene naar het andere gebouw kan. De revalidanten van de kinderafdeling gaan op school Lyndensteyn naar school. Kinderen komen in de klas waarin ze in het normaal onderwijs ook zitten, jongeren die normaal op het middelbaar onderwijs zitten, komen in de Schakel&Oriëntatie klas. Deze klas heeft dus alleen tijdelijke leerlingen. Bovendien zitten hier leerlingen van wie het niet duidelijk is of ze terug kunnen naar het gewone onderwijs, bijvoorbeeld doordat ze een hersenbeschadiging hebben. Zo veel mogelijk revalidanten gaan weer het gewone onderwijs in. Leerlingen van school Lyndensteyn, volgen onder schooltijd therapieën in het centrum, zodat ze na school niet alles nog moeten doen. Leerlingen komen uit heel Friesland en worden met Taxi's en busjes opgehaald en naar school gebracht. 7. Marieke & Revalidatie Friesland De hele voorgeschiedenis vertellen is wel heel enthousiast. Daarom zal ik me beperken tot mijn opname periode. Op 17 november 2003 werd ik opgenomen in Lyndensteyn. Ik kon inmiddels wel weer lopen (ik heb ook een hele tijd in een rolstoel gezeten), maar sleepte nog altijd met mijn been, had veel pijn en was erg beperkt. Doel van mijn opname in Lyndensteyn was het leren omgaan met de pijn en de beperkingen en kijken wat er nog terug gewonnen kon worden. Het programma wat ik volgde was erg zwaar. Ik had iedere dag ergo- en fysiotherapie, 2x in de week zwemmen, 1x in de week paardrijden, vele gesprekken en drie keer in de week groepstherapie. Daarnaast nog bezoek aan de revalidatiearts en de revalidatiearts in opleiding. Gemiddeld zat ik op zo'n 25 afspraken in de week, daarnaast had ik dan nog school. Revalideren is niet zo maar wat oefeningen doen en daar kwam ik snel achter. Een half uurtje therapie kostte me net zoveel energie als ik vroeger nodig had voor 2 uur intensief sporten… Naast de therapieën ging ik naar school Lyndensteyn. Ik zat daar in de S&O klas. De samenstelling van de mensen die ook intern zaten, veranderde tijdens mijn opname nogal eens. Mensen komen, mensen gaan.. Wel zaten we er met mensen van alle leeftijden. Kinderen van een paar maanden tot jongeren van 18. Van mensen die een ernstig verkeersongeluk hadden gehad en in coma lagen, tot mensen met spierziekten. Ook op school was het een drukke bedoelingen. Rolstoelen sjeesden af en aan (naar de therapie ruimtes toe bijvoorbeeld), anderen fietsen op driewielers. Een ware verkeersdrukte op de gangen dus. Op 6 februari van dit jaar ben ik weer ontslagen. Aan de behandeling in Lyndensteyn heb ik helaas heel weinig gehad. Maar ik weet nu in ieder geval wat een revalidatiecentrum precies is en wat daar zoal gebeurt…en ik hoop dat ik dat met dit werkstuk ook over heb kunnen brengen! Eindconclusie Revalideren is 'hard werken' en wordt behoorlijk onderschat. Als je opgenomen bent in een revalidatiecentrum, ben je vaak de hele dag actief bezig. Dit in tegenstelling tot mensen die opgenomen zijn in een ziekenhuis, waar je vaak veel minder doet overdag. Er zijn vele soorten therapieën en therapeuten die allemaal op hun eigen vlak proberen mensen weer zo goed mogelijk te laten functioneren. Revalidatiecentra zijn er op zich genoeg in Nederland, maar voor de opname van jongeren en kinderen is er minder plaats. Dat betekent ook dat die doelgroep vaak een veel grotere reis af moet leggen. Terwijl kinderen hun ouders juist meer nodig hebben. Gevolg is dus dat de ouders veel moeten reizen. Ik persoonlijk vind dus dat er meer ruimte moet zijn voor kinderen. Revalidatie Friesland is een revalidatiecentrum met een hele geschiedenis. Lyndensteyn is ook een bekend begrip in Friesland, terwijl het eigenlijke revalidatiecentrum nog niet eens zo heel lang bestaat! Wel bijzonder dus eigenlijk.
Literatuurlijst - www.revalidatie-friesland.nl - www.revalidatie.nl - www.google.com revalidatie
Folders van en uitgegeven door Revalidatie Friesland. Revalideren Zeger van Mersbergen De Ruiter, 1996 Revalidatie na hersenletsel AO 2003 Verpleging van chronisch zieken, lichamelijk gehandicapten en revaliderenden niveau 5M. Adriaans en van Loghum, 1998 Hersenbeschadiging AO 2003