Als laatste kun je zeggen dat zelfmoord plegen onnatuurlijk is, aangezien God al het leven heeft geschapen. De natuurlijke cirkel wordt onderbroken omdat wij ons leven in eigen handen nemen. Maar het verplaatsten van een steen veranderd de natuur ook, dus dat zou ook onnatuurlijk zijn. Zelfmoord zien als onnatuurlijk is ook geen goed argument.
Om te voorkomen dat ons zelfrespect en waardigheid daalt, tekenen wij vrijwillig een wilsbeschikking dat als we kunstmatig in leven worden gehouden, we toch liever dood gaan. Voor veel mensen is het verlies van respect en waardigheid echter geen reden om zelfmoord te plegen. Waardigheid en zelfrespect is maar tijdelijk, terwijl sterven voor altijd is. Dit zou een goed argument zijn tegen zelfdoding.
Maar als iemand, met zijn volle verstand, kiest voor de dood, mogen we ze dan nog tegenhouden? Kijk bijvoorbeeld naar de Japanse samoerai. Als er maar iets gebeurde wat hun respect en/of waardigheid aantastte, kozen ze liever een respectvolle dood dan dat ze verder moesten leven. Als we met ons volle verstand een keuze kunnen maken, mogen we dan ook zelfmoord plegen? Iedereen is uiteindelijk sterfelijk. Waarom zouden we bijvoorbeeld de euthanasiewetgeving alleen beperken tot mensen die ongeneeslijk ziek zijn? Waarom ook niet bij mensen die denken dat het leven niets meer waard is?
Niemand weet wat er na de dood komt, misschien is het zelfs wel erger dan dat het leven is. Dat kan wel een goed argument zijn tegen zelfmoord.
Voor de meeste mensen is het leven genoeg waard om het zo lang mogelijk te rekken. Het leven is meer dan alleen fysiek of nuttig en zinvol bezig zijn. Zelfdoding mag dan dus eigenlijk niet.
Maar als we kijken naar sommige landen, staat daar bijvoorbeeld toch de doodstraf. We denken niet dat het leven zo heilig is. We praten de doodstraf en oorlog goed om erger kwaad te kunnen voorkomen en om andere levens te kunnen redden en besparen. Zelfopoffering wordt ook vaak goedgepraat. Als iemand bijvoorbeeld een brandend huis binnenrent om iemand anders te redden, en de redder sterft, wordt hier niet negatief over gepraat. En als zelfopoffering geaccepteerd nog, wat betekent dan het leven nog eigenlijk? Het leven is meer dan alleen het lichaam, maar als de zelfdoder denkt dat dat niet zo is?
Als je verschillende standpunten hebt over een onderwerp, kun je (goede) levensvragen stellen. Levensvragen bij zelfdoding kunnen zijn:
- Waarom willen mensen zelfmoord plegen?
- Mag je eigenlijk wel baas zijn over je eigen leven?
- Als je overweegt zelfmoord te plegen, heb je dan nog steeds verantwoording voor anderen?
De levensvraag die ik wil gaan behandelen, is waarom mensen zelfmoord willen plegen.
Er zijn verschillende levensbeschouwingen op één levensvraag. In deze paragraaf worden verschillende levensbeschouwingen op de levensvraag ‘Waarom willen mensen zelfmoord plegen?’ behandeld.
Over het algemeen vinden christenen een zware zonden. Ze vroegen zich af of mensen die zelfmoord hebben gepleegd ‘verloren’ is: er zou geen redding meer kunnen zijn voor de mensen die zelfmoord hebben gepleegd. God beslist namelijk over het leven en de mens zelf niet. Ook kan een persoon die zelfmoord heeft gepleegd, geen vergiffenis vragen aan God. Dit komt doordat de persoon in kwestie al zelfmoord heeft gepleegd. Deze zonde zou dan voor altijd bij deze persoon blijven, ook in het hiernamaals. Maar aangezien het geloof steeds een minder belangrijke rol speelt in deze maatschappij, betekent dat ook automatisch dat er steeds minder mensen zijn die zo denken. De christenen die er nu zijn, veroordelen zelfdoding ook steeds minder sterk, wat betekent dat zelfdoding geen zonde meer zou zijn.
De Bijbel zegt dat christenen niet te snel mogen oordelen over het leven en andere zaken. Maar vele christenen twijfelen of zelfdoding nou echt een van de grootste zondes is, of dat de Bijbel het accepteert. Ook zijn er punten waar rekening mee moeten worden gehouden:
- Er zijn ziektes die niet genezen kunnen worden. Deze mensen, die ongeneeslijk ziek zijn, kiezen er dan voor om een einde aan hun leven te maken. Dit wordt wel gezien als zelfdoding, maar een zonde kun je het niet noemen. Een lange lijdensweg wordt dan meteen ‘van tafel geveegd’ en de patiënt kiest er dan dus voor om gelijk te sterven. Dit voorkomt dat bijvoorbeeld de patiënt zijn of haar arts vraagt om mee te helpen aan euthanasie. Dit is namelijk strafbaar, als niet aan de volgende voorwaarden wordt voldaan:
- Er moet een ondraaglijk psychisch of lichamelijk lijden van de patiënt zijn
- De patiënt moet het verzoek gedaan hebben met zijn volle verstand. Het verzoek moet niet zijn teruggetrokken door de patiënt zelf
- De mogelijkheid tot genezing is er niet
- Alleen de arts mag de euthanasie voltooien
- De arts heeft een andere arts of deskundige geraadpleegd
- Er moeten aantekeningen zijn gemaakt voor controle
- De arts moest zorgvuldig zijn omgegaan met de euthanasie
Er zit dus een duidelijk verband tussen zelfdoding en euthanasie: de personen in kwestie willen liever dood dan verder leven. Het enige verschil hierin is dat de persoon die zelfdoding pleegt, het ook echt zelf doet. Bij een patiënt wordt het gedaan door iemand anders omdat de patiënt er zelf niet meer in staat toe is.
- Door streng gereformeerde wordt beweerd dat de persoon die zelfmoord pleegt niet meer om vergiffenis vraagt, omdat dat dus ook niet meer kan. Maar dit valt moeilijk te zeggen: er zijn vaak geen mensen bij als iemand zelfmoord pleegt. Het zou namelijk best goed kunnen zijn dat iemand om vergiffenis vraagt net voordat hij of zij sterft.
- Voor God telt het niet hoe je sterft. Het gaat erom hóé je hebt geleefd, niet om hoe je doodging.
Het boeddhisme over de dood
Als iemand overlijdt, blijft het bewustzijn (zonder het lichaam) verder bestaan. Dit bewustzijn gaat door een aantal staten die bardo’s worden genoemd. De boeddhistische ‘Bijbel’ zegt dat je niet bang hoeft te zijn voor vervelende ervaringen tijdens deze bardo’s. Deze bardo’s beschikken alleen over het bewustzijn zonder lichaam, wat dus wilt zeggen dat het eigenlijk niemand is. Hierdoor kan er uiteindelijk ook niets mee gebeuren.
Doordat de boeddhisten veel mediteren, komen ze erachter dat het leven eigenlijk een illusie is. Als men dan uiteindelijk sterft, kan men dan herkennen dat het leven en het lichaam een illusie is. De boeddhisten kunnen het lichaam dan eigenlijk goed afstaan, omdat ze dan kunnen zien dat het lichaam niet veel meer is dan een illusie.
Het boeddhisme over zelfdoding
Als iemand zelfmoord pleegt en dus sterft, zal het bewustzijn een slecht karma volgen. Een kwade geest kan hierdoor het bewustzijn veroveren. Om dit te kunnen voorkomen, moet een krachtige meester bepaalde ceremonieën en rituelen uitvoeren.
Het boeddhisme zegt dat je de pijn en het lijden tijdens het sterven zo veel mogelijk moet verzachten als bijvoorbeeld familielid. Dit geeft het einde van het leven een soort betekenis. Euthanasie is volgens het karma geen slechte daad. Euthanasie zou namelijk een wens zijn om het lijden te voorkomen. Maar ook is het geen heilzame daad, dus heeft het geen invloed op karma. Hierdoor wordt euthanasie wel geaccepteerd door het boeddhisme, maar zelfdoding niet. Dit komt door de verschillende toestanden waarin mensen moeten verkeren. Mensen die euthanasie willen hebben vaak een ongeneeslijke ziekte en kunnen dus niet beter worden en dit zorgt voor een langzame dood. Zelfdodingen zouden echter voorkomen kunnen worden als de persoon in kwestie over zijn problemen had durven te praten. Dit is dus slecht en wordt dus afgekeurd.
De Islam keurt zelfmoord ook. Islamieten denken namelijk dat als je zelfmoord pleegt, je in het Hellevuur terecht komt. Allah zou de persoon ook martelen met het voorwerp waarmee hij zelfmoord heeft gepleegd. Volgens sommige overgeleverde verhalen zou de Profeet Mohamed hebben gezegd: ‘”Wie zichzelf van een berg(top)naar beneden gooit en zichzelf hierdoor doodt, hij zal (keer op keer) in het Hellevuur neerstorten en hij zal daarin eeuwig verblijven. En wie gif inneemt en zichzelf hiermee doodt, hij zal in het Hellevuur dit gif (keer op keer) langzaam opdrinken en hij zal daarin eeuwig verblijven. En wie zichzelf doodt met een ijzeren staaf, zal zichzelf in het Hellevuur (keer op keer) met dat ijzer in zijn hand steken in zijn buik en hij zal daarin eeuwig verblijven. Degene die zichzelf doodt met een instrument zal daarmee gestraft worden op de Dag der Opstanding. Onder de volkeren vóór jullie was een man die gewond raakte. Hij raakte in paniek, pakte een mes en sneed daarmee in zijn hand. En het bloeden stopte niet, totdat hij stierf. Allah, de Geprezene en Verhevene, zei: “Mijn dienaar verhaastte zijn dood; Ik heb het Paradijs verboden voor hem.”’[1]
Als je als moslim zelfmoord pleegt, moet je weten dat de straf in de hel veel erger zal zijn dan de moeilijkheden in het leven zelf. Je zou als moslim geduldig moeten zijn, de Hulp van Allah roepen en weten dat de problemen op aarde niks zijn vergeleken met de problemen in de hel. Het klinkt namelijk raar dat je tijdelijke problemen ontvlucht en jezelf in problemen gooit die voor altijd zullen duren.
Iedereen zou zich moeten realiseren dat iedereen moet ‘dealen’ met ellende. Sterker nog: alle Profeten en Boodschappers kregen uiteindelijk te maken met rampspoed.
Rampspoed gebeurt bij iedereen en er zijn weinig mensen die het niet overkomt. Als de gelovige – en in dit geval de moslim – hier goed mee omgaat, dat hij wacht totdat hij eindelijk bij Allah is, dan is deze ellende goed voor hem geweest. De rampspoed kan namelijk ook gezien worden als een middel die hem of haar naar Allah brengt. Ook is de ellende die hem of haar overkomt een soort boetedoening voor zijn of haar zondes. Daardoor kan hij of zij makkelijker bij Allah komen.
In principe keuren het Christendom, het boeddhisme en de Islam zelfmoord allemaal af. Als je zelfmoord pleegt terwijl je één van deze geloven aanhangt, wordt je uiteindelijk toch ‘bestraft’. Je krijgt daardoor alleen maar meer problemen mee.
Maar ieder geloof ziet een andere ‘straf’ op zelfdoding. Bij het Christendom is de straf dat je zondes, die je niet hebt opgebiecht, voor altijd bij je blijven. Bij het boeddhisme krijgt je bewustzijn een slecht karma, waardoor een kwade geest je bewustzijn kan overnemen. In de Islam kom je in de hel of het hellevuur terecht als je zelfmoord pleegt.
Verschillende ethische vragen die je bij de thema ‘zelfdoding’ kunt stellen zijn:
- Mag je zomaar je familie en vrienden achterlaten?
- Moet er recht op zelfmoord zijn?
- Hebben mensen recht om andere mensen die zelfmoord willen plegen tegen te houden, terwijl suïcidale mensen met hun volle verstand een keuze kunnen maken?
- Zou er in de media aandacht moeten worden besteed aan zelfmoord?
De vraag die ik ga behandelen is ‘Mag je zomaar je familie en vrienden achterlaten?’ Je familie en je vrienden zijn natuurlijk diegene die worden opgezadeld worden met alle dingen die geregeld moeten worden na je dood, dus bijvoorbeeld je begrafenis. Ook doe je je die mensen emotioneel veel pijn aan. Ze moeten je namelijk missen en je doet ze veel verdriet aan. Daardoor wordt het ook een egoïstische daad. Maar aan de andere kant, je zit zelf ook in veel verdriet en de enige oplossing die je ziet, is zelfmoord plegen. Je kan het namelijk niet meer aan, terwijl je zo je best hebt gedaan om weer ‘beter’ te worden. Daarom kan er bij de persoon die suïcidaal is, een tweestrijd ontstaan. Je wilt je familie en vrienden geen pijn doen, maar je ziet zelf eigenlijk ook geen oplossing.
Als iemand zelfmoord pleegt, zijn er natuurlijk altijd nabestaanden. Vrienden, familie, kennissen, et cetera. Deze mensen moeten over hun verlies zien te komen en moeten verwerken dat hun vriend, zoon/dochter, broer/zus zelfmoord heeft gepleegd. Sommige mensen kunnen niet accepteren dat iemand zo voor zijn einde heeft gekozen. Daarom komen mensen vaak voor een tweestrijd als ze zelfmoord willen plegen.
Degene die moreel verantwoordelijk zou zijn, is diegene die zelfmoord zou willen plegen of heeft gepleegd. Maar ook zijn de mensen die dicht bij het ‘slachtoffer’ staan verantwoordelijk. Zij kunnen namelijk de persoon die suïcidaal is beïnvloeden om het niet te doen of om hem of haar te helpen om uit zijn of haar problemen te komen. Vrienden, familie en kennissen zijn dus ook moreel verantwoordelijk. De suïcidale persoon en de mensen die dicht bij deze persoon staan zijn dus moreel verantwoordelijk. Zij zijn diegene die kunnen helpen zelfdoding te voorkomen.
Er zouden genoeg argumenten tegen zelfdoding kunnen zijn. Bij de christenen zou het bijvoorbeeld kunnen zijn dat alleen God over het leven mag beslissen. Je mag zelf het leven niet in eigen handen nemen en dus mag je ook geen zelfdoding plegen.
Het boeddhisme zegt dat als je zelfmoord pleegt, je bewustzijn een slecht karma krijgt en een slechte ziel je bewustzijn kan overnemen. Dit zou bijvoorbeeld in een volgend leven slecht kunnen uitpakken.
In de Islam kom je in de hel terecht als je zelfmoord zou plegen. Iedereen krijgt een keer met rampspoed te maken, en daar moet je maar mee zien te dealen. Als je dat niet kunt en je pleegt toch zelfmoord, krijg je in de hel zwaardere straffen.
Een sociaal argument tegen zou zijn dat je je familie en vrienden niet zomaar kunt achterlaten. Je doet ze veel verdriet en je geeft ze lasten. Ze moeten bijvoorbeeld je begrafenis regelen en moeten alle abonnementen opzeggen die je hebt. Ook zou je de maatschappij beroven van zijn talenten en dus kun je de maatschappij niet helpen.
Als je niet het gevoel hebt dat je zelfrespect hebt, waarom zou je dan nog willen leven? Maar volgens veel mensen mag dit de reden niet zijn dat je je eigen leven ontneemt. Zelfrespect en waardigheid zijn uiteindelijk toch maar tijdelijk. Dit kan eigenlijk altijd nog beter worden. Sterven is voor altijd en dit kan niet meer ongedaan worden gemaakt.
Voor veel mensen is het leven meer waard dan alleen het lichamelijke en nuttig en zinvol bezig zijn. Het leven is er om er van te genieten. Dit leven mag je dus niet zomaar weggooien. Ook weet je niet wat er na de dood komt: misschien is het na de dood wel erger dan dat het nu is. Waarom zou je dan zelfmoord plegen?
God zou het leven hebben gegeven aan ons. Maar als we zo diep ongelukkig zijn, dat we niet anders kunnen dan deze gift afwijzen, mogen we dan nog steeds geen zelfmoord plegen? Ook staat in de Bijbel niet duidelijk dat je géén zelfmoord mag plegen, er staat alleen in dat je geen andere mensen mag doden.
Vroeger was het ook gebruikelijk dat als je tot last was voor anderen, dat je dan zelfmoord mag plegen. Vaak is het zo bij suïcidale mensen dat ze het gevoel hebben dat ze anderen tot last zijn. Mogen ze dan wel of geen zelfmoord plegen? De sociale verplichtingen die suïcidale mensen zouden hebben tegen over hun familie en vrienden, tellen eigenlijk helemaal niet.
Ook hebben sommige mensen het gevoel dat ze liever respectvol willen leven, dan dat ze zonder waardigheid dood gaan. Dat kan ook een argument zijn voor zelfdoding. Euthanasie zou zich eigenlijk niet moeten beperken tot mensen die ongeneeslijk ziek zijn. Waarom zouden alleen ongeneeslijk zieke mensen mogen kiezen voor de dood? Suïcidale mensen hebben eigenlijk hetzelfde idee: ze willen niet meer leven als hun waardigheid weg is.
Als mensen niet het gevoel hebben dat het leven genoeg waard is om nog verder te leven, waarom zou je dan geen zelfmoord mogen plegen? De waarde van het leven is eigenlijk niet zo hoog als dat je zou denken, aangezien er in sommige landen nog de doodstraf is. Ook is zelfopoffering ook nog geaccepteerd. Waarom zou zelfdoding dan niet geaccepteerd moeten worden? Als mensen zelf vinden dat het leven niet zoveel waard is, waarom zouden ze dan geen zelfmoord mogen plegen?
Ik denk zelf dat zelfmoord algemeen geaccepteerd zou moeten worden. Ik heb er namelijk zelf mee te maken gehad. Ik weet hoe het is om dood te willen, en ik weet waarom mensen het leven niet meer waard vinden. Ook zouden de sociale verplichtingen die mensen stellen aan anderen, niet meer gesteld moeten worden. Voor sommige mensen is het leven namelijk zo zwaar, dat ze bijna hun bed niet meer uitkunnen en normale taken bijna niet meer kunnen uitvoeren, zoals boodschappen doen. Maar ook vind ik dat er geen taboe meer zou moeten zijn op zelfmoord. Mensen willen er graag over praten en voorkomen dat ze zelfmoord plegen, maar ze hebben vaak het gevoel dat mensen het niet willen horen. Vaak accepteren ouders ook niet dat hun zoon of dochter suïcidaal is. Als er meer gepraat zou kunnen worden over zelfmoord en alle gedachtes die er bij horen, denk ik zelf dat het aantal zelfmoorden sterk daalt.
Als ik de vraag zou moeten beantwoorden die ik behandeld heb – ‘Mag je zomaar je vrienden en familie achterlaten?’ – denk ik dat het antwoord ‘ja’ is. Ik denk dat als je het leven zelf niet meer waard vind, dat je dan je eigen leven mag ontnemen. Ik denk namelijk niet dat je jezelf moet wegcijferen voor je vrienden en familie, ook al doe je die mensen juist het meest pijn. Als je het zelf niet meer vol kan houden, mag je (denk ik) best egoïstisch zijn. Het verdriet van de nabestaanden zal wel erg zijn en dat kan ik ook begrijpen.
Als ik de vraag zou moeten beantwoorden die ik behandeld heb – ‘Mag je zomaar je vrienden en familie achterlaten?’ – denk ik dat het antwoord ‘ja’ is. Ik denk dat als je het leven zelf niet meer waard vind, dat je dan je eigen leven mag ontnemen. Ik denk namelijk niet dat je jezelf moet wegcijferen voor je vrienden en familie, ook al doe je die mensen juist het meest pijn. Als je het zelf niet meer vol kan houden, mag je (denk ik) best egoïstisch zijn. Het verdriet van de nabestaanden zal wel erg zijn en dat kan ik ook begrijpen.
De hoofdvraag, die ook in de inleiding naar voren kwam, was dus: ‘Mag je zelfmoord plegen of niet?’ en dat is dus ook wat ik wil gaan onderzoeken met dit stappenplan. Sommige geloven zeggen namelijk dat je geen zelfmoord mag plegen, maar er zijn ook goede argumenten te bedenken die kunnen zeggen dat zelfmoord wel verantwoord is.
- Godsdienstig
Sommige geloven keuren zelfmoord af, met name het boeddhisme en de islam. Het christendom keurt het in principe af, maar hier wordt nog vaak over getwijfeld aangezien het niet duidelijk in de Bijbel staat.
- Sociaal
Sociaal gezien wordt zelfmoord niet echt geaccepteerd. Er hangt een groot taboe op en mensen durven er daardoor niet over te praten. Ook zou je alle lasten bij de familie en vrienden leggen en doe je ze veel verdriet aan.
- Rationeel
We willen onszelf ook vaak doden omdat we ons zelfrespect en waardigheid willen behouden. We zijn bang dat als we dit kwijt zijn, we eigenlijk niet veel meer hebben en dus zou het beter zijn als we maar zelfmoord plegen.
- Waarde van het leven
Ook zou het leven een geschenk van God zijn die we niet mogen weggooien. Vaak zien mensen het leven meer als het lichamelijke en nuttig bezig zijn. Je wilt uiteindelijk ook van het leven kunnen genieten.
Waarden die een rol zouden kunnen spelen bij zelfmoord zijn ‘beschermwaardigheid en waarde van het leven', 'vrijheid', 'geluk' en 'gehoorzaamheid aan God’. Het leven kan namelijk te goed zijn om het van jezelf af te pakken. Maar uiteindelijk moet iedereen zelf kiezen welke waarden ze nou eigenlijk hechten aan hun leven en kunnen ze daaruit opmaken of ze wel of geen zelfmoord willen plegen. Iedereen staat namelijk anders in het leven en kijkt er ook anders op, dus kunnen er verschillende waardes aan worden vastgebonden.
Nu kunnen we wel echter al een soort formulering van het probleem noteren. Mensen die zelfmoord willen plegen zitten in een tweestrijd: willen ze echt het leven opgeven en doodgaan, of zijn de waarden te belangrijk om dood te gaan? Het is dus een soort waardenconflict. Mensen die zelfmoord willen plegen moeten kiezen: hun waarden of de dood? Willen ze geluk en vrijheid, of willen ze de dood waar ze nooit meer uit kunnen opstaan?
Zoals al eerder is behandeld, spelen er verschillende mensen een rol bij zelfdoding. Nabestaanden spelen een belangrijke rol, zoals vrienden, familie, kennissen, enzovoort. Deze mensen moeten gaan accepteren dat iemand voor zo’n einde heeft gekozen.
Ook zijn de mensen die zelf zelfmoord willen plegen een van de belanghebbenden. Zij moeten namelijk kiezen voor leven of dood. Zij moeten uiteindelijk die beslissing gaan maken, en vaak staan ze voor een tweestrijd; ze willen de mensen om zich heen geen pijn doen, maar ze willen ook niet dat ze zelf pijn worden gedaan.
Wie er moreel verantwoordelijk zou zijn is ook al behandeld in dit werkstuk. Er kunnen verschillende mensen moreel verantwoordelijk zijn: de mensen die zelfmoord willen plegen en de mensen die kunnen helpen om het slachtoffer het niet te laten doen. De suïcidale persoon is moreel verantwoordelijk omdat hij of zij kan beslissen om het wel of niet te doen. De personen die suïcidale personen kunnen helpen zijn vaak familie en vrienden en kunnen ze goed beïnvloeden en onder druk zetten.
Na het behandelen van deze stappen kun je een goede oplossing formuleren. Mijn oplossing na het behandelen van deze stof zou zijn dat mensen zelf moeten beslissen of ze zelfmoord willen plegen of niet. Ik weet ook uit ervaring hoe kwellend het kan zijn als je met het gevoel rondloopt dat je hier niet hoort te zijn. Je doet er wel veel andere mensen pijn mee, maar die rouw gaat uiteindelijk toch wel bijna helemaal weg. De mensen die zelfmoord willen plegen zien eigenlijk geen andere uitweg meer en kunnen hulp bijna niet meer aannemen. Daarom vind ik dat mensen die zelfmoord willen plegen, ook de kans moeten hebben om het te kunnen doen.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Zelfmoord
http://mens-en-samenleving.infonu.nl/sociaal/93851-zelfmoord-in-nederland.html
http://www.alforto.nl/zelfdoding.html
http://www.scholieren.com/werkstuk/2173
http://www.trotsopislam.nl/index.php/vraag-antwoord/aqiedah/voorbeschikking/1655-zelfmoord-plegen-door-depressie
http://www.scholieren.com/praktische-opdracht/25884
[1] Geciteerd van http://www.trotsopislam.nl
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden