Bron van je zingeving

De aanleiding voor het schrijven van dit verslag is omdat het verplicht is. Voor levensbeschouwing is het namelijk de bedoeling dat je een paar verslagen maakt die mee tellen voor je eindexamen. Het is de bedoeling dat ik iets ga vertellen over de bron van mijn zingeving, maar eerst moet ik opzoek naar de bron van mij zingeving. Als zestien jarig meisje heb ik de bron van mijn zingeving nog niet gevonden. Ik ben benieuwd hoeveel zestien jarige meisjes dat wel hebben. De instelling die ik op dat moment had was geïrriteerd. Ik ga dus kijken wat ik hiervan kan leren als zestien jarig meisje. Ik hoop dat ik de bron van mijn zingeving kan vinden en zo weet waarom ik geïrriteerd door het leven ga.

Inleiding

Hierin ga ik mezelf de vraag stellen ‘Wat is de bron van mijn zingeving?’ Ik ga twee mogelijke antwoord richtingen beschrijven.

- Zin heeft te maken met anderen. -
Deze antwoord richting kan ik als bron van zingeving gebruiken volgens de volgende twee argumenten. Ten eerste is het omdat ik vaak het belang van een ander boven mijn eigen belang zet. Dit kan in mijn onderbewust zijn een klein gevoel van zingeving geven. Zelf denk ik er niet bij na als zingeving, maar vind ik gewoon dat je hoort te denken aan je medemens en dat het individu niet altijd het belangrijkst is. Ten tweede is het omdat andere mensen soms wel een duidelijk beeld hebben over wat hun zingeving is. Hierdoor zie ik wat andere mensen waarderen en kan ik hier zelf ook een waarde aan toevoegen en misschien zelfs een eigen zingeving ontwikkelen.

- Er is geen zin. - 
Deze antwoord richting is iets wat er snel wordt gedacht, maar hier volgen twee argumenten waarom het zeker op mij kan worden toegepast. Allereerst is het omdat ik sterk van de mening ben dat de wij als mensheid niet echt een doel hebben op de aarde. Ik geloof niet dat er een reden is waarom wij hier zijn. We worden op een dag geboren en een willekeurige tijd daarna gaan we dood. Daar vind ik niks zinnigs aan. Ten tweede denk ik er zo over omdat als we een zin zouden hebben en die zo belangrijk was geweest we allang wisten wat die zin was. Het is op die manier wel heel gemakkelijk bekeken, maar als we zouden stoppen met het zoeken naar een zin. Zouden we ons leven kunnen leven hoe het geleefd zou moeten worden.

Voor dit verslag heb ik twee levensbeschouwingen uitgekozen. Dit zijn het Jodendom en het Humanisme. Het humanisme heb ik gekozen omdat ik graag zou willen weten wat het is. Ik heb het woord niet zo heel vaak horen voorbij komen en ben erg benieuwd wat deze levensbeschouwing inhoudt. Het Jodendom heb ik gekozen omdat ik het al best goed ken. Ik weet dat een groot deel komt uit de Bijbel. Dan alleen het eerste testament. De normen en waarden die Joden hebben vind ik ook wel wat hebben. Alhoewel ik niet vind dat je met een gehele groep moet gaan wachten op een verlosser. Je zou iets moeten doen en jezelf verlossen.

Mijn waarden voor zingeving

Ik heb drie waarden uitgekozen die voor mij er toe doen.
- Respect
- Ontplooiing
- Vriendschap

Respect is voor mij belangrijk, omdat het iets is waarmee je kan laten merken dat je anderen mensen waardeert. Waardering is harder nodig dan dat mensen denken. Ik vind dat het heel erg belangrijk is, omdat we namelijk met elkaar leven als een gehele gemeenschap en als we elkaar of elkaars levensmanier, keuzes of geloven bijvoorbeeld niet kunnen respecteren gaat het helemaal fout.
Ontplooiing is een andere waarde uit de vele waarden die ervoor mij toe doen. Belangrijk is het voor mij, doordat ik vind dat ieder mens zich moet verder kunnen groeien en doelen kunnen behalen die hij of zij belangrijk vindt. Het moet naar mijn mening zo zijn dat ieder doet waar hij van houdt zonder zich te kunnen bekommeren om geld, sociale acceptatie en dergelijke. Zichzelf ontplooien dus. Vriendschap is denk ik voor mij de belangrijkste waarde die ik heb. Ik apprecieer mijn vrienden heel erg en ik ben heel erg dankbaar voor al de vrienden die ik heb. Ookal zijn het er niet veel. Vrienden zijn voor mij erg van belang, ik vind dat geeneen mens alleen hoort te zijn. Uit ervaring weet ik dat het gewoon niet gezond is voor lichaam en geest om het leven door te gaan zonder een vriend of vriendin die er is. Alhoewel je in de meeste gevallen wel altijd familie hebt.

Zingeving is door deze drie waarden weldegelijk te bereiken. Door vriendschap is het te bereiken, doordat je je gaat realiseren dat mensen om je heen een betekenis hebben voor je. Of ze hebben een betekenis voor andere dingen. Hierdoor ga je zelf nadenken en kom je erachter dat jij zelf als mens ook een betekenis hebt. Zodra je dar accepteert kan je de zingeving als het ware oprapen. Ontplooing is ook iets waar mee je zingeving kan halen. Als je jezelf eenmaal ontplooid hebt, weet waar je goed in bent. Het kan zijn in dansen, rekenen, mensen helpen en etcetera. Daarmee kan je zien dat hetgene dat je goed bent een doel heeft. Jij dus ook hebt een doel, daardoor haal je de zingeving waar je misschien al jaren op zoek naar was. Respect is zeker iets waarmee je zingeving behaald. Zodra je andere mensen begint te respecteren, gaat er een deur open. Dit is de deur naar respect voor je zelf. Als je respect hebt voor je zelf en alles om je heen. Zie je dat jij en alles om je heen er niet voor niets is. Dit is dus je zingving die je gevonden zou kunnen hebben. Dit alles is alleen heel erg moelijk om te doen. Zingeving behaal je toch niet zomaar.

Monotheïstische stroming

Voor dit deel heb ik de monotheïstische stroming het Jodendom gekozen. Ik heb deze gekozen omdat ik de Joodse cultuur interresant vind. Met het koosjer eten en de feestdagen zoals Chanoeka en Bar mitswa’s. Een Bar Mitswa is een feest voor het volwassen worden van de kinderen. Op zijn dertiende verjaardag wordt een jongen Bar Mitswa. Dan krijgt hij dezelfde religieuze en wettelijke verplichtingen als een volwassene. Om het te vieren geeft de familie een kiddoesj, een receptie, in de synagoge en een feestmaal thuis. Op de twaalfjarige leeftijd viert een meisje haar Bar Mitswa. In liberale gemeenschappen leert zij lezen uit de Thora. Orthodoxe meisjes vieren hun Bar Mitswa in de synagoge, thuis, op school of tijdens een ceremonie op zondagmiddag. Ook geloof ik dat het Jodendom meer achtergronden heeft dan alleen de Holocaust. Het heeft een hele geschiedenis die volgens mijn mening sterk in verwant staat met het Christendom. Hoewel ik niet vind dat de Joden met z’n allen moeten wachten op een verlosser. Ze zouden het eigenlijk zelf moeten gaan zoeken en iets doen om het beloofde land eindelijk te krijgen.

De Thora (ook wel als Tora, Torah of Thorah geschreven) is het Hebreeuwse woord dat leer, instructie of wet betekent. De Joden gebruiken het woord meestal voor het eerste deel van de Tenach, ook wel de vijf boeken van Mozes (pentateuch) genoemd.1 Hieruit ga ik de centrale begrippen halen, die ik uitleg aan de hand van de theorie van de godsdienst. De drie centrale begrippen zijn vrijheid, waarheid en verantwoordelijkheid. De waarheid halen ze uit God. God is de degene die de regels bepaalt en altijd de waarheid spreekt. Naar Hem zullen ze luisteren en Hem blijven volgen. De vrijden voor de Joden ligt in het beloofde land. Als de Joden God zullen blijven gehoorzamen en blijven leven zoals de regels zal er uiteindelijk een verlosser komen die ze verlost van het lijden. Die zal ze naar het beloofde land leiden, waar ze alle vrijheid hebben die ze maar willen. De verantwoordelijkheid ligt in de tien geboden die staan in de Bijbel. Het is hun verantwoordelijkheid om te gehoorzamen aan de regels. Jezelf altijd aan regels houden is moeilijk, dat is dus een grote verantwoordelijkheid. 

Uit de Bijbel ga ik drie citaten halen die ik ga verbinden aan de drie belangrijke centrale begrippen. Uit de Bijbel: Genesis 22:1-2 “En het geschiedde na deze dingen, dat God Abraham verzocht; en Hij zeide tot hem: Abraham! En hij zeide: Zie, hier ben ik! En Hij zeide: Neem nu uw zoon, uw enige, dien gij liefhebt, Izak, en ga heen naar het land Moria, en offer hem aldaar tot een brandoffer, op een van de bergen, dien Ik u zeggen zal.” Abraham deed wat hem vertelt werd. Dit verbindt ik aan het begrip verantwoordelijkheid. Hij geloofde trouw in God. Het is aan hem de verantwoordelijk heid om te doen wat God hem opdraagt en dit doet hij ook. Gelukkig stuurde god een Engel Des Heeren die Abraham vertelde: “Strek uw hand niet uit aan den jongen, en doe hem niets! want nu weet Ik, dat gij God vrezende zijt, en uw zoon, uw enige, van Mij niet hebt onthouden.”2  Doordat  Abraham zijn verantwoordelijkheid serieus nam, werd hij gezegend tot het vader zijn van Gods volk. Zo word het toegepast in het Jodendom. Als je trouw bent aan God en zijn bevelen, zal God je belonen. Zo is het hoe ik het zie in ieder geval.
Uit de Bijbel: Genesis 1:26-27 “Laat Ons mensen maken, naar Ons beeld, naar Onze gelijkenis; en dat zij heerschappij hebben over de vissen der zee, en over het gevogelte des hemels, en over het vee, en over de gehele aarde, en over al het kruipend gedierte, dat op de aarde kruipt. En God schiep den mens naar Zijn beeld; naar het beeld van God schiep Hij hem; man en vrouw schiep Hij ze.”2 Dit verbind ik naar de waarheid. God maakte de mens naar zijn beeld. Hoe het voor hem een goed levend organisme kan zijn. Dit is volgens de Bijbel de waarheid. Nu nog zijn de mensen op aarde die God geschapen had. Dit staat in de Bijbel en alles wat in de Bijbel staat is de waarheid. Hoe je het interpreteert is weer iets anders. Voor het Jodendom is de mens waarheid, omdat de bedoelingen die God met de mensen had een klein beetje nog terug zijn te zien. 
Uit de Bijbel: Genesis 2:15-17 “Toen bracht de HEER God de mens in de tuin van Eden, om die te bewerken en te beheren. En de HEER God gaf de mens dit gebod: Je mag van alle bomen in de tuin overvloedig eten, maar van de boom van de kennis van goed en kwaad mag je niet eten, want op de dag dat je daarvan eet, zul je sterven.”2 God gaf de mens de vrijheid in de tuin van Eden. De mens mocht daar doen en laten wat  ze wilden zolang ze maar gehoorzaamde aan God. Helaas deed de mens hetgene wat niet mocht. Van de boom van kennis van goed en kwaad aten ze een vrucht. God verbrak toen de vrijheid voor de mens , omdat ze niet verantwoordelijk waren. Dit wordt in het hedendaagse gebruikt door het vertrouwen in God. Dit moet worden gedaan zodat ze naar het beloofde land kunnen gaan en daar weer de volledige vrijheid hebben. 

Als laatst bij dit onderdeel ga ik de drie centrale begrippen verbinden met mijn eigen waarden. De waarden die ik had waren respect, ontplooing en vriendschap. Waarheid en verantwoordelijkheid zijn twee grote aspecten die in verbinding staan met waarheid en verantwoordelijkheid. Door de waarheid te vertellen behoud je je vriendschap. Het wekt vertrouwen op bij mensen en als je eenmaal altijd de waarheid vertelt, ben je ook te vertrouwen. Dat is het tweede begrip dat er bij betrokken is. Verantwoordelijkheid. Die verbindt ik een beetje met vriendschap, maar vooral met respect. Ik vind dat het je eigen verantwoordelijkheid is om ieder te respecteren. Iemand respecteren gaat niet zomaar, daarom vind ik het een grote verantwoordelijkheid. Het derde centrale begrip, vrijheid, verbindt ik met ontplooiing. Mensen die zichzelf willen/kunnen ontplooien zullen dit doen met een vrijheid van binnenuit. Ontplooiing is nou eenmaal moeilijk te vormen als je jezelf aan allemaal regels moet houden die je niet erg verder vrijlaten dan de vrijheid die je hebt in de regels.

Het Humanisme

Ik heb het Humanisme gekozen, omdat ik de waarden die hierbij verbonden zijn interessant vind.  Het is een levensbeschouwing die duidelijk laat merken dat er voor egoïsme geen plaats is. Daar ben ik het helemaal mee eens. Ook heb ik het Humanisme gekozen, omdat ik het gevoel heb dat er niet veel mensen zijn die weten wat het Humanisme is.  Ik eigenlijk ook niet, dus wil ik graag op onderzoek uit een misschien een paar belangrijke normen hiervan overnemen. 

Ook hier ga ik de drie centrale begrippen waarheid, vrijheid en verantwoordelijkheid uitleggen aan de hand van de theorie van het Humanisme.  Allereerst verantwoordelijkheid. Het Humanisme gaat uit van de rationele vermogens van een mens.  Daarmee wordt bedoeld dat de mens zelf een richting moet geven aan zijn of haar leven en maakt daarbij alleen gebruik van zijn eigen verstand, zijn ratio of rede. Het is de verantwoordelijkheid van de mens om zelf na te denken. En om zelf je menselijke waardigheid centraal staat. Er is geen bovennatuurlijke kracht die het voor jou doet. Het is dus helemaal aan de mens zelf. 
Als tweede vrijheid. Er word wel eens geïmpliceerd dat de mens verantwoordelijk is voor de dood van God. Zoals is geschreven  door Nietzsche, F: “Waar God heen is? Dat zal ik jullie zeggen! Wij hebben hem gedood!” Door de dood van God heeft de mens geen leefregels meer die voor de mens gelden, de mens moet nu zelf leefregels ontwerpen en zich daaraan houden. De leefregels die de mens zelf moet bedenken zijn puur uit eigen wil. Van vrijheid is er dus genoeg. Die vrijheid is natuurlijk ook weer terug te koppelen aan de verantwoordelijkheid. 
De waarheid ligt in de mens zelf. Net zoals bij verantwoordelijkheid, komt de waarheid van de rationele vermogens van de mens. De mens kan zelf nadenken en voelen. En uit ervaringen een richting halen. Daarbij kan de mens zelf een waarheid creëren en de waarheid zich niet door iemand anders of een boek laten vertellen. 

Hierbij ga ik de drie begrippen uitleggen aan de hand van een citaat van een humanist. Ik ga proberen uit te leggen hoe het citaat samen met het begrip in de levensbeschouwing wordt toegepast. Mandela: “Als je iets goeds ziet, geef dan een compliment. Als je iets fouts ziet, bied dan je hulp aan. Dit citaat zie ik als een uitleg van het begrip verantwoordelijkheid. Het is als mens de verantwoordelijkheid gegeven om samen een goede samenleving op te bouwen. Mandela was een man die zag dat er in zijn land weinig goed ging op het gebied van mensenrechten en humaniteit. De mens staat niet alleen op de wereld, leeft niet alleen in de samenleving en heeft andere mensen nodig om tot een goede, maatschappelijk moraal te komen. Het is dus de taak van de mens om de menselijke waardigheid tot stand te houden en elkaar te helpen als er iets fout gaat. 
Naar wat Joachim Duyndam zei: “Zingeving is het tot stand komen van iets betekenisvols vanuit perspectieven die dat iets benaderen.” Dit zie ik als het begrip waarheid. Bij het Humanisme is de mens zelf de waarheid. De mens kan zelf nadenken en voelen. En uit ervaringen een richting halen. Dit citaat laat zien dat mensen uit eigen ervaringen waarheid voor zichzelf halen. Dit wordt veelal toegepast in het Humanisme en dit citaat bewijst het tegendeel niet. 
“There is no passion to be found playing small - in settling for a life that is less than the one you are capable of living.”4 - Nelson Mandela. Dit is een quote van Nelson Mandela, een vrijheidsvechter, politicus en advocaat. In het Nederlands betekent het: Er is geen passie te vinden in het klein spelen – bij het neerzetten van een leven dat minder waard is dan je zou kunnen leven.  Ik verbind hierbij het begrip vrijheid. De citaat slaat op hetgene dat je vrij moet zijn in het leiden van je eigen leven en geen genoegen moet nemen met het kleine leven waarin je beperkt wordt. Het leven waarin je beperkt zou worden ontneemt je eigen vrijheid. En iemands vrijheid afnemen is inhumaan, ook als je je eigen vrijheid afneemt. In het hedendaagse wordt het gebruikt als iets wat je kan gebruiken als je naar iets streeft. Je moet bij jezelf denken, ik ben vrij in wat ik doe, er is een groot leven dat op mij wacht, ik hoef niet onderdanig te zijn, ik kan mijn eigen keuzes maken. 

Voor dit laatste onderdeel ga ik de drie begrippen uit de levensbeschouwing verbinden aan mijn eigen waarden. Mijn drie belangrijke waarden waren; respect, ontplooiing en vriendschap. De theorie drukt duidelijk uit dat je als mens een eenheid moet vormen en samen en levensgemeenschap moet opbouwen. Mijn waarden vriendschap vind ik er best goed bij passen. 

Wat is de bron van mijn zingeving?

Door vele uren naar godsdiensten en levensbeschouwingen te kijken en te bestuderen, ben ik een beetje achter gekomen wat nou écht de bron is van mijn zingeving. En het gene is die het meest relevant is om tot zingeving te komen. Het is het uiteindelijk het Humanisme geworden. 

Een persoonlijk argument hiervoor is, dat ik mij erg nauw betrokken voel bij de waarden van het Humanisme. Ook voel ik me sterk verbonden met grote humanistische filosofen zoals Nelson Mandela. Aan de hand van de theorie zie ik ook gelijkenissen tussen de theorie en mijn waarden. Ik vind namelijk ook dat de mens niet alleen voor zichzelf moet zorgen, maar andere mensen nodig heeft om tot een goed maatschappelijk moraal te komen. En ik ben het eens met rationeel denkvermogen dat ieder mens heeft. Aldus de theorie van het Humanisme.

Het Humanisme is bij nader inzien óók het meest relevant voor het uitwerken van mijn waarden. De eerste waarde respect is makkelijk er mee te verbinden, omdat je samen met je medemens een goede maatschappij moet opbouwen en zonder respect gaat dat niet. Ook omdat respect ervoor zorgt dat we niet met z’n allen egocentrisch gaan doen. Vriendschap heeft dus bijna dezelfde redenen en argumenten. Aangezien je een goede maatschappij moet opbouwen is het hebben van vrienden en het behouden van een goede vriendschap een absoluut iets dat je moet hebben. Voor mij persoonlijk is vriendschap meer dan alleen de mensen waarmee je omgaat, maar ook de vreemdelingen op straat waar tegen je attent bent. Zo bouwen we bewust en onbewust een plek waar de maatschappelijke staat helemaal perfect is. Ontplooiing is er al helemaal mee te verbinden. Om tot ontplooiing te komen moet je eerst aanzien hebben en die kan je niet hebben als je jezelf helemaal los maakt van de sociale omstandigheden om je heen. Ook niet als je niet rationeel kan nadenken en niet weet waar tot je wel of niet tot in staat bent. 

Alsnog is het Jodendom het meest logisch als het gaat om het nastreven van waarden om tot mijn zingeving te komen. Het Jodendom heeft namelijk regels waaraan je je hoort te houden. Dat geeft mij een goede structuur. Ik ben zoals sommige mensen het zeggen nogal losbandig. Daarom zullen de regels en de normen van een Godsdienst goed voor mij zijn. Ook is het in het Jodendom zo, dat er ooit een verlosser zal komen. Door te streven naar mijn waarden en dit goed te doen en als er dan ook echt een verlosser komt zal ik zeker tot mijn zingeving komen omdat dit mij het gevoel geeft dat ik iets goed gedaan heb. Het gevoel dat er echt een reden is om hier te zijn. Op het moment is dat niet het geval. Voor mij persoonlijk betekent het ook dat je hoort bij een hechte groep. Een groep die allemaal hetzelfde doel heeft. Ik geloof dat je als groep samen eerder tot zingeving zal komen dan alleen. 

Samenvatting 

Kort samengevat is dit hetgeen wat we tot nu toe hebben gezien. Namelijk de uitleg van de begrippen en de verbinding van de begrippen met mijn eigen waarde. Het begrip waarheid zat namelijk in de mens, dat te verbinden staat met mijn waarde respect. Omdat je iedereen z’n  waarheid moet respecteren en snappen waarom zij dat een waarheid vinden. Het begrip vrijheid was hetgeen dat de mensen vrij zijn zonder een God. Wat ik verbind met ontplooiing, omdat je jezelf kan laten groeien en ontplooien zonder regels te hebben van het bovennatuurlijke. En het begrip verantwoordelijkheid die ik verbonden zie met mijn waarde vriendschap. Doordat vriendschap een taak is die allebei de kanten lasten legt en de verantwoordelijkheid en trouwheid van de beide kant moet komen. 

Nawoord

Bij het schrijven van deze essay heb ik enorm veel geleerd. Goede dingen, maar ook slechte dingen. Ik heb stukjes gelezen in de Bijbel waarvan ik niet kon geloven dat het ook zo echt in de Bijbel staat. Maar aan de andere kant heb ik ook prachtige dingen gezien over hoe mensen zich verbonden voelen met hun levensbeschouwing of Godsdienst. Ik heb geleerd dat een Godsdienst meer is dan het trouw volgen van God. En ik heb geleerd dat een levensbeschouwing in het algemeen een levenswijze is. Ook ben ik tot de conclusie gekomen dat ik misschien wel een klein beetje een Humanist ben. Wie had dat gedacht?

Bronvermelding

http://www.fascinerend.nl/bewustzijn/levensbeschouwingen/het-jodendom/
http://www.jodendom-online.nl/
http://www.online-bijbel.nl/
De Bijbel
 Nietzsche, F. (2003) ‘Vrolijke wetenschap”. Uitgeverij: de Arbeiderspers
 Nelson Mandela (1918-2013) 
 Bron: Reader Ethiek, K. Snoeck (2014-2015)
 Alma, H. en J. Duyndam (2008) Deugden van de humanistiek. Kwaliteiten en valkuilen van wetenschap met een menselijk gezicht. Uitgeverij: SWP.