Koningin Wilhelmina

Het onderwerp van dit werkstuk is koningin Wilhelmina. Ik heb hiervoor gekozen omdat ik geschiedenis die over Nederland gaat interessanter vind dan over het buitenland. Het koningshuis vond ik ook altijd wel interessant, dus was koninging Wilhelmina de aangewezen persoon om mijn werkstuk over te maken.

Voor dit werkstuk ga ik onderzoeken waarom koningin Wilhelmina belangrijk was in de Tweede Wereldoorlog, dat is dan ook mijn hoofdvraag. Maar voordat ik antwoord geef op de hoofdvraag zoek ik eerst informatie op over koningin Wilhelmina’s achtergrond, en wat ze deed tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Mijn deelvragen zijn:

• Wie was koningin Wilhelmina?
• Hoe is koningin Wilhelmina opgevoed?
• Wat deed koningin Wilhelmina tijdens de Tweede Wereldoorlog?
• Waarom is koningin Wilhelmina naar Engeland gevlucht?
• Wat kon koningin Wilhelmina voor de Nederlanders betekenen toen ze in Engeland was?

Wie was koningin Wilhelmina?

De volledige naam van koningin Wilhelmina is: Wilhelmina Helena Pauline Maria van Oranje-Nassau. Ze is geboren op 31 augustus 1880 op Paleis Noordeinde in Den Haag. Haar vader was Willem III van Oranje-Nassau, en haar moeder was Emma van Waldeck-Pyrmont. Koning Willem III was al eerder getrouwd met Sophia van Württemberg, uit dat huwelijk had hij drie zonen; Willem, Maurits en Alexander. Daarvan waren er al twee gestorven voordat Wilhelmina werd geboren, Alexander stierf toen Wilhelmina nog geen 4 jaar oud was. Toen Wilhelmina 10 jaar oud was stierf, stierf haar vader. Omdat Wilhelmina zelf nog te jong was om te regeren, nam haar moeder de rol van regentes op zich, ze bleef regeren tot Wilhelmina’s 18e verjaardag, in 1898. Vanaf toen nam Wilhelmina zelf het koningschap op zich.

Op 7 februari 1901 trouwde koningin Wilhelmina met de hertog Hendrik zu Mecklenburg-Schwerin. De eerste acht jaar van het huwelijk bleef ze kinderloos. Uiteindelijk werd op 30 april 1909 dan toch een kind geboren; Juliana. Zij bleef enig kind.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog blijft Nederland neutraal, toch hechtte koningin Wilhelmina veel belang aan een goed leger.

In 1934 stierf Wilhelmina’s moeder Emma, dat was wel te verwachten want ze was erg ziek. Drie maanden later stierf Wilhelmina’s man Hendrik. Ze reageerde redelijk koel, maar hun huwelijk was ook niet fantastisch.

Op 7 januari 1937 trouwde Juliana zich met de Duitse prins Bernhard van Lippe-Biesterfeld. Koningin Wilhelmina was blij dat Juliana eindelijk een man had gevonden.

In 1948 trad Wilhelmina af als koningin, Juliana volgde haar op.

Nadat Wilhelmina was afgetreden, trok ze zich terug op paleis het Loo. Van 1951 tot 1957 schreef ze het boek ‘Eenzaam maar niet alleen’, een terugblik op haar eigen leven.

Wilhelmina stierf op 28 november, 82 jaar oud. Ze werd begraven in het familiegraf in de Grafkelder van de Oranjes, in de Nieuwe Kerk in Delft.

Hoe is koningin Wilhelmina opgevoed?

Wilhelmina kreeg een hele strenge opvoeding van haar moeder Emma. Zij bepaalde precies voor Wilhelmina wat ze moest doen, en maakte een hele dagindeling voor haar. Ze had nauwelijks vrijheid, en Wilhelmina moest en zou zich aan haar moeders regels houden. Emma wilde dat Wilhelmina een zeer hoogverheven vorstin zou worden, ze zou niet zo dicht bij het volk mogen staan.

De onderwijzer van Wilhelmina mocht geen vragen stellen, hij mocht Wilhelmina geen hand geven, en niet tegenover haar zitten tijdens het lesgeven. Zelfs als er kinderen kwamen spelen bij Wilhelmina, wat overigens niet veel gebeurde, moesten die kinderen Wilhelmina met u aanspreken.

Wat deed koningin Wilhelmina tijdens de Tweede Wereldoorlog?

Begin 1940 vermoedde koningin Wilhelmina al dat er een nog een wereldoorlog zou komen, waarbij Nederland waarschijnlijk niet zoals in de Eerste Wereldoorlog neutraal zou blijven. Dat had ze goed gezien, op 10 mei 1940 valt het Duitse leger Nederland aan. De Oranjes, onder wie koningin Wilhelmina vluchtten Nederland uit. Wilhelmina ging naar Engeland, Juliana en haar dochtertjes Beatrix en Irene vluchtten naar Canada, en Bernhard sloot zich aan bij de Nederlandse troepen in Zeeland, waarna hij toch ook vluchtte.

In Engeland sprak koningin Wilhelmina de Nederlanders toe via Radio Oranje, en riep op tot verzet. Minister de Geer daarentegen wilde met de Duitse overheersing accepteren, en wilde vrede sluiten met de Duitsers. Omdat koningin Wilhelmina het niet met hem eens was ontsloeg ze hem, en benoemde op 28 augustus 1940 de strijdlustige Gerbrandy tot premier.

Vanwege koningin Wilhelmina’s standvastigheid noemde de Britse premier Churhchill haar ‘de enige man in het Nederlandse kabinet’.

Op 5 augustus 1942 sprak koningin Wilhelmina het Amerikaanse Congres toe, ze zei dat Nederland Amerika zou helpen met het vechten tegen de Duitsers en Japanners door bauxiet uit Suriname (voor aluminium voor vliegtuigen) en olieproducten uit Curaçao te leveren.

In een radiorede op 7 december 1942 kondigde koningin Wilhelmina aan dat Nederlands-Indië een zelfstandige en gelijkwaardige positie zou krijgen binnen het Nederlandse Koninkrijk. Dat maakte niet echt veel indruk, want Indonesië was al bezet door Japan.

Koningin Wilhelmina hoopte op een vernieuwing van de politiek en de maatschappij in Nederland na de Tweede Wereldoorlog, waarbij er minder nationale verdeeldheid zou zijn, en minder macht voor het parlement. Maar tot Wilhelmina’s teleurstelling kwam daar niets van terecht.

Waarom is koningin Wilhelmina naar Engeland gevlucht?

Op 10 mei 1940 viel Duitsland Nederland binnen. Hun plan was om de Nederlandse Koninklijke familie gevangen te nemen. Op die manier hoopte de Duitsers de Nederlanders tot overgave te dwingen. Maar de verrassingsoverval mislukte, het lukte het Nederlandse leger de Duitsers tijdelijk terug te slaan.

Maar op 13 mei kwam generaal H.G. Winkelman naar de koningin om te melden dat de Grebbelinie was gevallen. Het zou te gevaarlijk zijn geweest als koningin Wilhelmina zou blijven. Eerst was het plan om naar Zeeland uit te wijken, toen dat plotseling niet meer haalbaar leek, vertrok koningin Wilhelmina tegen haar zin naar Engeland. Want eigenlijk wilde ze niet weg, ze wilde ook geen lafaard lijken voor de Nederlanders. Maar de kans dat de koninklijke familie gevangen werd genomen, en misschien wel vermoord werd , was te groot.

Vanuit Engeland kon koningin Wilhelmina nog iets betekenen voor het Nederlandse volk, ze kon de Nederlanders moed inspreken. In Nederland zou ze zich alleen maar verscholen moeten hebben.

Dus koningin Wilhelmina is naar Engeland gevlucht voor haar veiligheid en in het belang van Nederland, niet omdat ze te laf was.

Wat kon koningin Wilhelmina voor de Nederlanders betekenen toen ze in Engeland was?

In Engeland wilde koningin Wilhelmina wel iets voor het Nederlandse volk kunnen betekenen. Toen ze een paar weken in Engeland was, wilde ze de Nederlanders rechtstreeks toe kunnen spreken. Dat kon via Radio Oranje. In Nederland moest iedereen zijn radio inleveren, maar Radio Oranje werd heel veel illegaal beluisterd. Op Radio Oranje riep koningin Wilhelmina op tot verzet, en sprak de Nederlanders moed in.

Ze noemde Adolf Hitler een ‘aartsvijand van de mensheid’, en ze noemde de bezetters ‘schurken’ waarmee niet samengewerkt mocht worden. De houding die koningin Wilhelmina tegenover de Duitsers innam had een belangrijk psychologische effect op de Nederlanders, ze voelden zich gesterkt.Ook in verzetskranten als Het Parool en Trouw werden Wilhelmina’s toespraken verspreid. Koningin Wilhelmina, de kleur oranje, en de anjer die Bernhard altijd droeg werden steeds meer het symbool van verzet.

Conclusie: Waarom was koningin Wilhelmina belangrijk in de Tweede Wereldoorlog?

In de Tweede Wereldoorlog verzette koningin Wilhelmina zich tegen de Duitsers. Ze wilde zich niet overgeven en de overheersing accepteren. En omdat koningin Wilhelmina veel invloed had op de regering gebeurde dat ook niet, want als het aan minister de Geer had gelegen was het wel gebeurd. Dus gelukkig dat koningin Wilhelmina er was, anders was het waarschijnlijk heel anders gegaan.

Doordat  koningin Wilhelmina de Nederlanders toesprak op Radio Oranje, en de Nederlanders zich gesterkt voelden, zijn de Nederlanders ook weer meer van het koningshuis gaan houden. Want door koning Willem III hadden de meeste Nederlanders een afkeer gekregen van het koningshuis.Dus koningin Wilhelmina is om die redenen echt belangrijk geweest in de Tweede Wereldoorlog.