Utrecht

Geschiedenis van Utrecht

De stad Utrecht ligt in de provincie Utrecht, de provincie Utrecht ligt centraal in Nederland. Utrecht is de kleinste provincie die Nederland rijk is en komt op de 3e plaats qua bevolkingsgroei. De stad Utrecht is goed voor een 4e plaats qua omvang. Omdat de stad Utrecht het centrale punt van Nederland is komen alle verkeersnetten hier samen en splitsen weer verder naar andere punten in Nederland.

De stad Utrecht is officieel gesticht door de Romeinen, deze noemde het toen Trajectum. In 47 na Christus legde de Romeinse veldheer Corbulo langs de toenmalige hoofdstroom van de Rijn (nu de Kromme Rijn) een aantal vestingsplaatsen aan waaronder Trajectum. De Romeinen stichtte Trajectum (soms ook wel Ultrajectum genoemd) rondom een militaire versterking. In 722 stichtte Willibrord een bisdom in Trajectum om de friezen, die overheersten in Utrecht, te verkerstenen. De stad Utrecht had vroeger voornamelijk de functie van kerkstad, naast het oud-katholieke aardbisschop werd er in 1853 ook een rooms katholiek aardbisschop gezeteld. De stad Utrecht, met als naam Utrecht, is gesticht door Willibrord in 1122. Het gehele gebied werd als gevolg van het verkrijgen van de stadsrechten in 1122 voorzien van een wal met muren en poorten. Door de handel kende Utrecht een grote bloei: zo kende de stad o.a. vier jaarmarkten. Utrecht werd toen in tweeën gesplitst door de Rijn, de zuidgrens werd gevormd door de Lek. In het jaar 1674 werd Utrecht geteisterd door een orkaan, Utrechts trots, De Domkerk, verloor hierbij zijn schip, tegenwoordig staat de toren van de dom nog steeds in het centrum. In de 17e eeuw was Utrecht een belangrijke vestingstad. De Fransen o.l.v. Lodewijk XIV bezette Utrecht in 1672. Na deze bezetting treedt een periode van herstel in. Vervolgens is er een Pruisische interventie (1787) en weer een Franse bezetting (1795). In 1798 vestigde het koninkrijk der Nederlanden zich weer. Door de toenemende industrie kwamen veel nieuwe bewoners naar de stad. Tussen 1816 en 1824 werd rondom de stad een nieuwe verdedigingsgordel aangelegd in de vorm van een aantal forten. Door de bouw hiervan hadden de stadswallen hun functie verloren, ook al omdat wegens ruimtegebrek de woonhuizen voor de nieuwe bewoners buiten de stadswallen moesten worden gebouwd. In de jaren 20 van de 19e eeuw ondervond de stad Utrecht dus ingrijpende veranderingen. De vestigingsgordels verdwenen en de stadspoorten werden afgebroken. Utrecht bevat 165 hectare singels. In 1843 werd Utrecht door een spoorlijn met Amsterdam verbonden. Andere lijnen volgden daarna; Utrecht werd een centrum van de spoorwegen.

De bevolkingsgroei van Utrecht door de jaren heen was als volgt: 1855 -> 50.000 inwoners
1899 -> 100.000 inwoners
1926 -> 150.000 inwoners
1954 -> 200.000 inwoners
1954 na grenswijziging -> 240.000
1958 -> 250.000

De functies van de stad Utrecht zijn als volgt: a) Kerkstad, naast het oud-katholiek aardbisschop werd er ook sinds 1853 een Rooms-katholiek aardbisschop gezeteld. b) Onderwijs stad, De rijksuniversiteit van Utrecht werd gesticht in 1636
c) Provincie hoofdstad en centrum, Vestigingen van rijks en provinciale instellingen en de grootste veemarkt van Nederland
d) Congresstad, De Jaarbeurs hallen zijn in Utrecht gevestigd, er worden veel beurzen en congressen georganiseerd. e) Administratief centrum, centrale gebouwen zijn in Utrecht gevestigd. f) Industrie stad, vooral metaalnijverheid en grafische industrie is in Utrecht gevestigd. g) Cultureel en toeristisch centrum, Utrecht heeft onder andere te bieden een prachtige schouwburg, mooie grachten en natuurlijk Hoog Catherijne en vele musea. h) Garnizoen stad, Hojel, Sypesteyn, Kromhout kazerne en 2 militaire hospitalen.

Sinds 1950 is Utrecht aanzienlijk uitgebreid. Nieuwe wijken zoals Hoograven, Kanaleneiland, Overvecht en Lunetten zijn toegevoegd. In de jaren 70 werd Hoog Catherijne gebouwd in het centrum van Utrecht. Hoog Catherijne zou het grootste overdekte winkelcentrum worden met honderden winkels, restaurants en veel meer. Het is toegankelijk vanaf het station en sluit aan op de winkelstraten in het centrum van de oude stad.

In deze periode zijn de volgende opmerkelijke zaken te noteren:  1848: Buys Ballot start waarnemingen op Zonneburg (latere KNMI)  1866: 1725 inwoners (meer dan 2½%) sterven aan cholera  1889: eerste paardetram. Start aanleg Wilhelminapark  1905: Utrecht heeft electrisch licht  1916: Jaarbeurs opgericht  1924: bouw Schröderhuis door architect Rietveld  1935: eerste verkeerlicht  1941: Stadsschouwburg van architect Dudok geopend