Mao Zedong

Mao Zedong Mao Zedong wordt vaak beschreven als China’s meest radicale keizer. Hij introduceerde een nieuwe en sterk veranderde ideologie, die de plaats innam van de waarden die China al eeuwen lang naleefde. Zedong wist de Chinese wereld te regeren aan de hand van de orthodoxe ideologie, het Confucianisme. In het confucianisme heerste er orde in de samenleving als er een rechtvaardigde vorst regeerde. Iedereen kende en respecteerde zijn plaats in de samenleving. De autoriteit van Mao Zedong is niet terug te vinden in een erfelijk recht of een traditionele theorie: Het heeft allemaal te maken met zijn persoonlijke overwicht. Hoe ontstaan er mensen die zulke bijzondere kwaliteiten hebben en een hele natie beïnvloeden? Waar liggen de wortels van zo’n persoon en onder welke omstandigheden is hij opgegroeid? Over Mao Zedong was genoeg te vinden over zijn jeugd en aan de hand daarvan kunnen bovenstaande vragen worden beantwoord. Mao’s jeugd Mao Zedong of ook wel: Mao Tsetung, werd op 26 december 1893 geboren, volgens de Westerse berekening. Zijn geboorteplaats was het dorpje Shaoshan, in de provincie Hunan. Zijn vader was een boer, die Mao later zou beschrijven als een ‘middel-boer’. De boerderij , waar het gezin woonde, was een eenvoudig stenen huis met enkele kamers. Een standaard huis voor mensen die het niet erg goed hadden. Het gezin leefde in armoe, maar hoefde niet te vrezen dat ze honger zouden lijden. Mao’s vader was erg traditioneel: stijf, extra conservatief, hardwerkend en ambitieus voor zijn zoon. Hij wilde dat zijn gezin zou uitgroeien tot een welvarende familie. Mao’s moeder was een Buddhistisch en een zeer tevreden en gehoorzame vrouw. Ze maakte geen aanstalten om verder te leren of om hogerop te komen in de samenleving. In Mao’s familie zijn dus geen revolutionaire achtergronden te vinden. Mao ging naar een ouderwetse dorpsschool, waar de kinderen lessen kregen in het leren van de Confuciaanse teksten en het lezen en schrijven van de oorspronkelijke taal. Deze lessen zijn hem altijd bijgebleven en hebben hem geholpen bij het maken van gedichten in klassieke Chinese stijl. Hieronder volgen enkele voorbeelden: Year’s Day (1930) Ninghua, Qingliu, Guihua -- What narrow paths, deep woods and slippery moss! Whither are we bound today? Straight to the foot of Wuyi Mountain. To the mountain, the foot of the mountain, Red flags stream in the wind in a blaze of glory. Doordat Mao zoveel schrijftalent had, kon hij andere studies volgen en dat deed hij ook na zijn tijd in het revolutionaire leger.Hij besloot de lerarenopleiding te volgen, The Teachers’ Training School. Na deze opleiding behoorde Mao tot een grote groep goed opgeleide mensen, maar had geen kans om toegelaten te worden op een universiteit. Omdat Mao de Chinese taal goed beheerste, zou hij op een kantoor bij het leger kunnen werken. Zijn familie had echter niet het geld, de invloed en de ambitie om Mao op zo’n hoge positie te plaatsen. Hierdoor stond hij meer open voor revolutionaire ideeën dan degenen die wel bij het leger konden werken. Een uniform gaf macht en welvarendheid. Mao trok zich hier niks van aan: macht kreeg hij al en tot nu toe is er geen bewijs geleverd dat geld belangrijk was voor hem. Om deze reden was hij misschien de eerste van zijn generatie die inzag dat mensen op het platteland niet alleen arm waren, maar dat hun armoede ook een groot obstakel was bij de creatie van een nieuwe, sterkere en moderne staat. Sociale hervorming, eerder dan politieke hervorming, interesseerden Mao al vanaf een jonge leeftijd.
Mao’s liefdes Iedere grote leider heeft naast een druk politiek leven ook een liefdesleven. Mao is maar liefst drie keer getrouwd. Over zijn eerste twee vrouwen is niet veel bekend, behalve dat zijn eerste vrouw is gedood door de nationalisten en Mao scheidde van zijn tweede vrouw om in 1938 te trouwen met Jiang Qing. Jiang werd in maart 1914 als Li Yunho geboren. Ze veranderde haar naam in Jiang Qing toen ze actrice werd. Jiang studeerde aan de toneelschool in Taian en tot 1937 speelde zij kleine filmrollen. In 1931 begon haar politieke carrière, toen ze lid werd van een communistische partij. Enkele jaren later ontmoette ze Mao, met wie zij in 1938 trouwde en wiens persoonlijke secretaresse zij werd.Vanaf 1962 zette zij zich in voor de hervorming van de Peking-opera, met als doel de Culturele Revolutie in klassieke vormen te gieten. Tijdens de Culturele Revolutie verdwenen veel vooraanstaande personen, zoals de president Liu Shaoqi. Vrijwel alle scholen waren gesloten en er vielen een tot nu toe nog onbekend aantal slachtoffers. Daarna werkte Jiang aan de complotten voor de opvolging van Mao. In 1976 organiseerde de Bende Van Vier, waarin zij de hoofdrol speelde, een campagne tegen Deng Xiaoping. Deze campagne slaagde, maar toen Mao stierf, werden Jiang en haar drie bendeleden gearresteerd. Jiang werd ter dood veroordeeld wegens haar aandeel in de bloedige Culturele Revolutie. Deze straf werd in 1983 omgezet in een levenslange gevangenisstraf. Jiang Qing pleegde officieel pleegmooord in 1991. Alhoewel Mao getrouwd was, had hij toch veel minnaressen. Hij is met vele honderden vrouwen naar bed geweest, bij voorkeur jonge maagden. Geslachtsziekten remden Mao niet af. Volgens hem hield sex de oude man jong en fris. Voor meisjes was het een eer het bed met hem te delen.Het feit dat Mao zich nooit douchte schrikte niemand af. Mao liet zich afwrijven met hete handoeken, het begrip tanden poetsen was hem ook vreemd. Volgens artsen was zijn gebit een rij rottende, zwarte stompjes onder een laag groene plak. Mao gebruikte als excuus: ‘Een tijger poetst zijn tanden toch ook niet?’ Mao’s dood Zijn dood kwam op 9 september 1976, tien minuten na middernacht. Het einde duurde lang en was vreselijk. Herhaaldelijk had hij hartaanvallen, door het stugge roken waren z'n longen vernield en geïnfecteerd, de nieren functioneerden slecht en het linkeroog was blind. Medicijnen en voedingsstoffen werden door een neusslangetje in het lichaam gebracht. Zijn handen en voeten trilden onophoudelijk en hij kon alleen ademhalen als hij op zijn linkerzij lag. Zelf geloofde Mao dat hij een bronchitis had, want artsen kwamen uit een foute klasse en waren daarom niet te vertrouwen. Geen van de artsen durfde Mao te vertellen hoe ernstig zijn situatie werkelijk was. Niemand wilde zeggen dat hij ieder moment kon sterven.Mao miskende z'n aanstaande dood, zodat de nabestaanden niet wisten of hij begraven of gecremeerd wilde worden. Beoogd opvolger Hua Guofeng besloot het lichaam te laten balsemen door dokter Li Zhisui. Die had geen enkele ervaring op dat terrein, want balsemen was in China geen gebruik. Hij spoot 22 liter formaldehyde in Mao's aderen, waardoor het hoofd zwol als een ballon, juist voor het volk afscheid van Mao nemen zou. Zware massage maakte het lichaam toch weer toonbaar. Tot augustus 1977 waren duizenden mensen bezig met de bouw van een sarcofaag, waar Mao's lichaam nog eeuwen in te zien moest zijn. Artsen, architecten, glazeniers en koelingsdeskundigen werkten mee. Het voltallige Central Comité van de Communistische Partij vergaderde over de kleur van Mao’s doodsuniform. Het werd grijs-blauw. Vele kisten werden afgekeurd voordat het juiste exemplaar was gevonden
Mao's lichaam ligt in een kristallen sarcofaag in de Grote Hal van Het Volk in de Chinese hoofdstad Peking. De kist is tegen aardbevingen bestand, tegen oorlog en terreur. Speciaal glas weert ultraviolet licht, waardoor Mao's gelaat blozend oogt, als van een bejaarde man in diepe slaap. Het geheel rust op een metalen baar die na sluitingstijd onder de vloer zakt, in een ondergronds laboratorium. Daar controleren deskundigen of het lichaam niet uitdroogt of uiteenvalt, niet verkleurd of gekrompen is. Voor de Chinese bevolking was Mao een man die ervoor zorgde dat je als je Chinees weer trots kon zijn op je nationaliteit. Hij was de grote persoon die de Chinezen nodig hadden om weer vertrouwen te hebben in hun land, zoals de keizers in het vroegere China. Maar kon je Mao wel met een keizer vergelijken? Mao was de heersende man die alles bepaalde en de samenleving stuurde. Hij gaf het voorbeeld en dat voorbeeld werd massaal gevolgd. Hij heerste alleen en iedereen onder hem volgde hem op (zoals de hoffunctionarissen en ministers). De vrijheid van meningsuiting was beperkt, uiteindelijk was hij degene die alles bepaalde. Hij toonde de mensen een goed en welvarender beeld van China doormiddel van onder andere propaganda, terwijl de werkelijkheid anders was. Niet alleen de bevolking beschouwde hem als een keizer maar zelf vergeleek Mao zich ook met de keizers uit het oude China. Hierdoor is de stelling of Mao een nieuwe keizer was gemakkelijk te onderbouwen.