Probleemstelling: Tijdens het bewind van keizer Augustus had zijn vrouw, Livia de werkelijke macht in handen.
Inleiding:
Dit werkstuk zal gaan over de machtsverhoudingen tussen Livia en Augustus. Augustus was de eerste Romeinse keizer, Livia was zijn vrouw. Hoewel de positie van de vrouw niet al te goed was in het oude Rome, probeerde Livia toch invloed uit te oefenen op het bewind van Augustus. Of Augustus dit nu beseft heeft of niet, het staat vast dat hij veel van haar gehouden heeft, ze bleven namelijk meer dan veertig jaar getrouwd. Eerst zal ik de omstandigheden in het Romeinse Rijk inleiden. Wie was Livia en hoe heeft zij Augustus ontdekt. In wiens handen lag de macht in het oude Rome en hoe waren deze aan de macht gekomen. Hoe was de positie van de vrouw in Rome. Als dit een beetje duidelijk is, zal ik uiteindelijk proberen om toe te lichten hoe Livia al dan niet macht uitoefende op het beleid van haar man. Ik hoop dat na het lezen van dit werkstuk het voor de lezer duidelijker is hoe de situatie was in de tijd van Augustus, en wat de werkelijke macht van Livia was.
Hoofdstuk 1 – Livia en Augustus
Livia werd in 58 voor Christus geboren. Ze was de dochter van een Romeinse patriciër, genaamd Marcus Livius Drusus Claudius, en de kleindochter van Marcus Livius Drusus. Toen ze vijftien jaar oud was werd ze uitgehuwelijkt (een normaal gebruik voor die tijd) aan Tiberius Claudius Nero, die een politieke tegenstander was van de jonge Augustus. Hij had echter minder macht dan Augustus zelf. In 42 voor Christus (ze was toen zestien jaar), baarde ze haar eerste zoon, genaamd Tiberius. Dit zou de latere opvolger van Augustus worden. Twee jaar na de geboorte van haar zoon vluchtte ze met haar familie om politieke redenen weg uit Rome, om bescherming te zoeken bij Marcus Antonius. In 39 voor Christus leerde ze Augustus kennen. Ze werden verliefd op elkaar en Livia scheidde van Claudius Nero. Dit lijkt gebeurd te zijn met toestemming van haar man, maar als deze geen toestemming had gegeven, was er nog geen probleem geweest. Augustus stond politiek sterker dan Livia’s echtgenoot, dus kon hij haar makkelijk inpikken. In 38 voor Christus trouwden Livia en Augustus. Augustus moest hiervoor eerst van zijn vrouw, Scribonia, scheidden. Deze had hem pas een dochter gebaard, toch verliet hij haar voor Livia, die zelf ook hoogzwanger was. Nadat ze drie maanden getrouwd waren beviel Livia van Drusus, die nog door haar vorige man verwekt was. Naar Romeins gebruik bleven de zonen van Livia bij haar ex-man om daar opgevoed te worden. De dochter van Augustus (Julia) bleef wel bij Augustus en Livia wonen. Toen Tiberius Claudius Nero in 32 voor Christus stierf, kwamen Tiberius en Drusus ook bij Augustus inwonen. Ze waren toen respectievelijk tien en zes jaar oud.
? Augustus en Livia kregen samen geen kinderen. Toch zal het voor Augustus geen politiek huwelijk zijn geweest, maar een huwelijk uit liefde omdat ze samen 52 jaar getrouwd zijn. In 14 na Christus stierf Augustus. Livia leefde zelf nog voort tot ze zelf overleed in 29 na Christus. Ze was toen 85 jaar oud. Augustus was erg op zijn vrouw gesteld. Al toen ze nog maar drie jaar getrouwd waren haalde hij de senaat over om standbeelden voor haar op te richten. Toen hij de eretitel Augustus verkreeg (zijn echte naam was Octavianus) begon hij actief met het promoten van zijn familie. Hij liet maar al te graag weten aan het volk dat Livia zelf de wol voor zijn tunica’s spon en weefde. Op portretten is ze altijd afgebeeld met een conservatieve haarstijl en weinig juwelen. Ook is op veel standbeelden duidelijk te zien dat ze een stola draagt. Dit was in Rome in die tijd het symbool van een fatsoenlijke huisvrouw. De andere bedoeling die Augustus hiermee had, was het promoten van de traditionele familiewaarden, zodat de andere Romeinen dit over zouden nemen. Dit is goed gelukt, omdat veel vrouwen zelfs letterlijk de haarstijl van Livia overnamen. De haarstijl van Livia
Livia was echter niet alleen bezig om vereeuwigd te worden, ze had ook het speciale recht om tijdens publieke manifestaties in een speciale plaats bij de Vestaalse Maag-den te zitten. Verder wijdden ze openbare gebouwen in, sponsorde ze liefdadigheids-instellingen en hielp ze zo nu en dan een handje mee bij de provinciale ambassades. Al met al is te zeggen dat Livia een welgesteld leven heeft geleid, geadoreerd door het volk en met veel ontvangen liefde van de kant van Augustus. De laatste woorden van Augustus waren letterlijk (vertaald naar het Nederlands) “Livia, leef voort en denk aan ons huwelijk. Vaarwel!”
Hoofdstuk 2 – De geschiedenis van Rome.
Rome heeft in de vele jaren dat de staat een wereldmacht was verschillende staats-vormen gekend. Zo waren er onder andere de republiek, en het keizerrijk. Vanaf 509 voor Christus was Rome een republiek. Het bestuur van het land bestond hierbij uit drie hoofdonderdelen: de Senaat, de algemene vergadering en de magistraten. De senaat was een groep welgestelde mannen die optrad als adviseur, het geld beheerde en de contacten onderhield met andere staten. De algemene vergadering bestond uit samenkomsten waar het volk mocht stemmen over wetten en andere publieke aangelegenheden. De magistraten waren ook erg belangrijk. Zij werden uit de senaat gekozen en het was hun taak de wetten ten uitvoer te brengen. Er waren verschillende soorten magistraten, maar de belangrijkste waren de consuls. Dit waren er altijd twee en zij hadden de meeste macht in de staat in handen. De consuls werden voor vijf jaar gekozen en moesten daarna plaatsmaken voor hun opvolgers. Een andere belangrijke groep van magistraten waren de censors. Deze hadden als belangrijkste taak om de welvaart van het volk te meten, hiernaast hadden ze nog twee andere belangrijke taken. De eerste hiervan was het aanwijzen van kandidaten om in de Senaat te komen. De tweede was om contracten te sluiten voor overheidsprojecten. In de latere tijden van de Republiek kwamen er ook nog praetoren bij. Deze hadden rechterlijke macht en konden ook een consul vervangen wanneer deze afwezig was. In 133 v. chr. begon de republiek macht te verliezen. De gebroeders Gracchus waren de leiders van een actiegroep om het boerenland te herverdelen. Ze wilden dat de kleine boeren meer grond toebedeeld kregen. De Senaat was het hier niet mee eens omdat deze dacht dat de gebroeders haar macht wilde ondermijnen. De gebroeders Gracchus werden vermoord maar hadden wel de Romeinse revolutie in gang gezet. Deze klap kwam de senaat nauwelijks te boven. Toen er in 109 v.chr. een generaal met de naam Marius tot consul werd gekozen kreeg de Republiek nog een grote tegenslag te verwerken. Marius probeerde het leger sterk te verbeteren, waardoor dit groter werd. De troepen waren ook meer gehecht aan hun generaal dan aan de Senaat. Hierdoor ontstond een gevaarlijke situatie. Hoe gevaarlijk bleek in 90 v. chr. toen het leger opmarcheerde naar Rome, met de eis dat alle troepen werden genoteerd als Romeins staatsburger. De Senaat moest toestemmen, waardoor haast elke inwoner van Italië een staatsburger van Rome werd. De Republiek was nu moeilijker in stand te houden. In 88 v. chr. sloeg het noodlot toe. Lucius Cornelius Sulla werd tot consul gekozen. Na zijn ambtstermijn wilde hij de macht niet uit handen geven en hij marcheerde met zijn troepen op naar Rome. Marius probeerde hem tegen te houden maar slaagde hier niet in. Sulla nam Rome in en regeerde hier als dictator. Na een aantal jaren trok hij zich terug. De republiek keerde echter niet terug. Sulla had namelijk laten zien hoe groot de macht was die een persoon kon hebben. Zonder dat hij het wist had Sulla Rome een stap dichter bij een keizerrijk gebracht. Na het bewind van Sulla kwamen er drie anderen aan de macht in Rome. Dit waren Julius Caesar, Gaius Pompeius en Licinius Crassus. Deze vormden het eerste Trium-viraat. Toen Crassus later overleden was, versloeg Caesar Pompeius en werd zo alleenheerser. In 44 v. chr. werd hij door de senaat tot dictator tot het leven benoemd. Later dit jaar werd hij echter vermoord door een groep senatoren die de republiek terugwilde. Deze moord hielp echter niet want binnen een jaar was het tweede triumviraat een feit. Dit bestond uit Marcus Antonius, Lepidus en Octavianus (later ook wel Augustus genoemd). Caesar was de oudoom van Octavianus. Hij was zeer op hem gesteld en in zijn testament liet hij al zijn bezittingen aan hem na. Octavianus gebruikte zijn leger (dat hij had geërfd van zijn oudoom) om de Senaat te dwingen hem consul te maken. Marcus Antonius, die consul was tijdens het bewind van Caesar was nu genoodzaakt om een verbond te sluiten met de jonge Octavianus en met Lepidus. De drie leiders verdeelden het rijk. Antonius kreeg het oosten, Octavianus kreeg het westen en Lepidus kreeg Afrika toebedeeld. De drie kregen al gauw ruzie. Octavianus viel als eerste Lepidus aan en overwon hem. Hierdoor kreeg hij het grootste deel van het rijk in handen. De relatie tussen Octavianus en Antonius verslechterde toen Antonius scheidde van Octavia (dit was de zus van Octavianus) om zo met Cleopatra te trouwen. In 31 v. chr. brak er uiteindelijk oorlog uit tussen Octavianus en Antonius. Caesar In de beroemde zeeslag bij Actium versloeg Octavianus de legers van Cleopatra en Marcus Antonius die hier ook beiden zelfmoord pleegden. Octavianus had de gehele macht in Rome in handen. ? Nu wachtte Octavianus de lastige taak om zijn verworven macht ook te handhaven. Hij wist dat hij het volk tegen zich zou krijgen als hij zichzelf uitriep tot keizer. Hij herstelde de republiek dus in ere. Hij wilde meteen zijn positie als consul opofferen, maar de senaat stond dit niet toe. Deze wist namelijk dat het niet verstandig was om iemand met zo’n groot leger en zoveel geld aan de kant te zetten. Hierdoor bleef Octavianus dus consul. De Senaat besloot om hem de macht te geven over de provincies Frankrijk, Syrië, Spanje en Egypte. Deze provincies hadden grote legers zodat Octavianus nog meer militaire macht kreeg. Naast deze provincies kreeg Octavianus ook een eretitel toebedeeld onder welke hij meer bekend is dan onder zijn echte naam; Deze titel was AUGUSTUS. Dit betekent “de gezegende”. In 23 v. chr. trad Augustus terug van zijn positie en werd hij proconsul. Hierdoor kreeg hij absolute macht over de legers zonder de administratieve rompslomp waar een consul mee te kampen had. Hierna kreeg Augustus weer een nieuwe functie toebedeeld. Hij mocht zich nu volkstribuun noemen. Door deze functie kreeg Augustus vetorecht over alle wetten die de Senaat uitvaardigde. Hij had nu alle politieke macht van een keizer in handen zonder gehaat te worden door het volk om zijn absolute macht. Om het rijk beter te kunnen besturen stelde Augustus een keizerlijke ‘huishouding’ in. Deze hielp Augustus bij het regeren. Hij stelde deze niet alleen samen uit senatoren maar ook uit gewone getalenteerde arbeiders en zelfs hier en daar een slaaf. Al gauw bleek deze ‘huishouding’ efficiënter dan de senaat zelf en had dus ook meer macht. Hoewel de senatoren eigenlijk nog maar weinig macht hadden, behandelde Augustus hen met de meeste respect, zodat ze het gevoel hadden dat ze erg belangrijk hadden. Nu hij het dagelijks bestuur van de stad aan zijn ‘huishouding’ had overgelaten probeerde Augustus om de stad zo mooi mogelijk te maken. Hij liet extra tempels en andere versieringen bouwen. Ook stelde hij een politiemacht en een brandweerbrigade in. In 12 v. chr. kreeg hij nog een eretitel. Hij was nu ook Pontifex Maximus, wat inhield dat hij het religieuze hoofd van de staat was. Ook werd hij in 2 v. chr. benoemd tot pater patriae, wat betekent dat hij de vader van het volk is. Nu zijn positie geheel veilig was begon Augustus de meeste senatoren te vervangen door provinciale gouverneurs en legercommandanten. Hierdoor was het hem gelukt het bestuur van het Rijk te vormen zoals hij wilde.
Het werkstuk gaat verder na deze boodschap.
Verder lezen
REACTIES
1 seconde geleden
I.
I.
livia werd toen ze 13 en een half was al moeder van Tiberius Claudius Nero .
12 jaar geleden
Antwoorden