Gandhi (n.a.v. film)

Inleiding Voor dit werkstuk heb ik de film Gandhi gekeken van R. Attenborough. In dit werkstuk volgt het antwoord op de vraag in hoeverre de film realistisch is en hoe Gandhi zo’n succes bij de bevolking van India had. Bespreking van de film In de film wordt Gandhi gespeeld door Ben Kingsley. Zijn vrouw Kasturba door Rohini Hattangadi. Dit zijn de hoofdpersonen. Personen die ook een belangrijke rol spelen zijn Pandit Nehru (1e minister-president van India), Gokhale (een Indiase nationalist en Gandhi’s mentor in zijn vroege politieke carrière) en Jinnah de leider van de moslims. Al deze personages zijn stuk voor stuk zeer precies weergegeven zoals ze ook in het echt waren. Hierbij kun je denken aan de haardracht, de kleding, maar ook de gebaren of houdingen. Zo is de manier waarop Gandhi de draad vasthoudt bij het steeds terugkerende spinnen of zijn typerende manier van zitten (met twee benen naar een kant) en de scène waarin Gandhi het zout oppakt na de zoutmars bijna niet te onderscheiden van echt. Het historische decor klopt (bijna) helemaal. Als je foto’s echte foto’s vergelijkt met scènes in de film, dan zie je dat ze bijna niet van elkaar verschillen. De Ashram waar Gandhi leefde is exact nagebouwd van foto’s. Ook het uiterlijk van de personages is aan de hand van die foto’s gemaakt. Aangezien ik eerst een boekje heb gelezen met het levensverhaal van Gandhi, omdat ik er niet zoveel van af wist, zag ik erg veel herkenbare punten in de film. Zo stond er een foto in het boekje met de begrafenisstoet en die hebben ze in de film bijna precies zo nagespeeld. Ook de manier waarop Gandhi het zout oppakt na de zoutmars is haast niet te onderscheiden van echt. Ook aan de kleinere details is gedacht. Zoals bijvoorbeeld manier waarop hij naar buiten komt lopen tussen zijn twee achternichtjes in voor het gebed, maar ook de scène waarbij Gandhi uit de trein wordt gegooid. Overal in de film komt ook terug dat Gandhi voor geweldloos protest is. De regisseur heeft dan ook gezegd: “Mijn voornaamste bedoeling bij het maken van de film was om zo veel mogelijk getrouw te blijven aan de geest van de man zelf. Ik hoop dat de film zowel de visuele als de filosofische waarheid vertegenwoordigt.” Het was dus de bedoeling van de regisseur om de waarheid zo goed mogelijk weer te geven. Hoofdvraag en deelvragen
Hoofdvraag Waarom had Gandhi zo een succes bij de bevolking van India en hoe is dit tot stand gekomen?
Deelvragen 1. Wie hadden de macht en hoe werd die macht gebruikt? 2. Hoe waren de leefomstandigheden van de bevolking? 3. Wat sprak de mensen zo aan in Gandhi
4. Wie waren Gandhi’s tegenstanders
5. Wie steunden, buiten de gewone bevolking, Gandhi nog meer? 6. Wat is de achtergrond van Gandhi? 7. Wie hielpen hem bij de start politieke ‘carrière’, wat heeft dit voor invloed gehad op zijn latere politieke ‘carrière’. 1. Wie hadden de mach en hoe werd die macht gebruikt? In India hadden de Britten de macht, India was namelijk een Britse kolonie. India was zelfs de meest winstgevende kolonie van de Britten. Hierdoor wouden de Britten hun macht graag houden in India, ze zouden namelijk veel inkomsten mislopen als ze India zomaar los zouden laten. De Britten maakten de wetten en de Indiërs hadden zich hieraan te houden. De Britten konden India zonder veel moeite besturen doordat er binnen India veel rivaliteit tussen de rassen, en de verschillende godsdiensten was. Het Indiase Nationale Congres was de enige, zeer oppervlakkige, eenheid. Voor 1914 werd het voor beheerst door mannen uit de hogere milieus die Westers waren opgevoed en geloofden dat alle goede dingen van Groot-Brittannië kwamen. Na 1914 begon dit te veranderen, invloed van politiek werd groter, politieke activiteit verspreidde zich naar de streken van Noord- en West-India die zich daarmee voorheen niet bemoeid hadden. De nieuwe ‘rekruten’ kwamen uit lager mileus dan de oudere leiders, zij waren niet van plan zich te laten overheersen door Indiërs van een hoge kaste. De nieuwe groepen wilden een politiek systeem dat de reputatie van hun kasten en plaatselijke talen zou verbeteren. Tegen 1916 bleek duidelijk dat de oude leiders die het oude congres hadden beheerst, de aspiratie die door deze sociale en politieke onrust waren verwekt, niet langer in de hand konden houden. In de film komt de macht van de Engelsen duidelijk naar voren. De Engelsen maakten de wetten en de Indiërs hadden zich hieraan te houden. Deed je dit niet dan kon je naar de gevangenis. Ook komt in de film een klein stukje Nationaal Congres voor. De leiders spreken de mensen toe en deze mensen (allemaal mannen) knikken instemmend, maar verder wordt er niet veel met de eisen en verzoeken gedaan. 2. Hoe waren de leefomstandigheden van de bevolking De leefomstandigheden van de bevolking waren over het algemeen erg slecht. In India zijn er 4 kasten en de onaanraakbaren. Het grootste gedeelte van de bevolking behoort tot de 4e kaste en de onaanraakbaren. Maar een kleiner deel van de bevolking behoort tot de 1e, 2e en 3e kasten (priesters, soldaten/heersers, mensen met een hogere status). Het grootste gedeelte van de mensen moest hard werken en leed veel honger. De onaanraakbaren hadden het nog het slechtst. Hindoes geloven namelijk dat je door het aanraken van een onaanraakbare onrein wordt. Onaanraakbaren moeten alle vieze klusjes doen zoals toiletten leegmaken. In de film is het contrast met de Engelsen (rijken) en de Indiërs goed te zien. De Engelsen hebben mooie huizen tuinen en leven een rijk en luxe leventje, terwijl er buiten de tuinmuren mensen omkomen van de honger. Ook laat men in de film duidelijk het platteland naar voren komen. De boeren moeten daar grote delen van hun oogst afstaan aan de Engelse landheren, ook als de oogst minder is. Veel mensen in India leefden (en leven nog) in mensonterende omstandigheden en er is veel honger en weinig voedsel en weinig schoon drinkwater. 3. Wat sprak de mensen zo aan in Gandhi? Gandhi had een sober leven. Hij had weinig bezittingen en voelde zich niet meerder dan de boeren of onaanraakbaren. Hij ging met boeren en arbeiders om en begreep hun problemen. Hij had begrip voor ze. Ook streefde hij naar een vrij India. Dit waren voor veel mensen al goede redenen om Gandhi te steunen. Ik denk dat het belangrijkste de eenvoudige en sobere levenswijze was, met het streven naar een vrij India. In de film zie je Gandhi met mensen praten, klusje opknappen van de onaanraakbaren, armen raad geven of een hart onder de riem steken. Op zijn bijeenkomsten kwamen een paar honderd mensen zo niet duizend (-en) per keer.
4. Wie waren Gandhi’s tegenstanders? Er zijn eigenlijk maar twee duidelijke groepen die echt tegen Gandhi waren. Dit waren ten eerste een groot deel van de Engelsen. Gandhi streed voor een onafhankelijk India. Dit zou betekenen voor deze mensen dat ze hun rijke leventje hier op moesten geven en terug moesten gaan naar Engeland. Ook zou Engeland een groot deel van zijn inkomsten mislopen. In de film komt de houding van de Engelsen tegenover Gandhi vaak en duidelijk naar voren. Gandhi belande vaak onterecht in de gevangenis. Men zocht ook steeds naar dingen waarom ze hem konden arresteren. De tweede groep bestaat uit andere mensen. Een groot deel van deze groep bestond uit streng orthodoxe Hindoes. Zij waren tegen Gandhi omdat hij het kastenstelsel bekritiseerde en omdat hij zijn ideeën niet alleen uit het hindoeïsme haalde. De streng orthodoxe Hindoes komen niet echt naar voren. Je ziet wel een paar keer een man voorbij komen die later een streng orthodoxe hindoe bleek te zijn en leider van de moordenaar (ook een streng orthodoxe hindoe) van Gandhi. 5. Wie steunden buiten de gewone bevolking Gandhi nog meer? Het overgrote deel van de aanhangers van Gandhi bestond uit de bevolking van India. Gandhi kreeg wel steun uit de rest van de wereld, maar dit was niet echt overweldigend. Iets wat wel veel hielp was de steun van enkele journalisten en fotografen zodat de waarheid ook boven water kwam. Verder had Gandhi veel steun aan Nehru en zijn vrouw Kasturba. In de film komt de band met zijn vrouw heel duidelijk naar voren als een hele hechte band, van mensen die elkaar goed begrijpen. Zij steunde Gandhi niet altijd in zijn ideeën, maar deed wel mee met de uitvoering. Nehru was anti-brits en een aanhanger van Gandhi. In de film maken twee journalisten een verslag van de zoutmars en de opstand bij de zoutfabriek. Zij zorgden er zo voor dat bepaalde delen hiervan ook in de Westerse wereld terechtkomen. 6. Wat is de achtergrond van Gandhi (zijn familie, idealen, opleidingen) Gandhi kwam uit een redelijk welvarend gezin. Zijn familie behoorde tot de derde kaste de Vaisyakaste. Deze kaste komt na de Brahmanen (priesters) en de Kshatriya’s (soldaten of heersers) en voor die van de Shoedra’s (werklui) en de kastelozen of onaanraakbaren. De vader van Gandhi was diwan of eerste minister van een klein vorstendom, eerst in Porbandar en daarna in Rajkot. Zijn moeder was een zeer vrome Hindoe. Ze vastte dikwijls en ging elke dag naar de tempel. Om geld en juwelen gaf ze niets. Gandhi heeft veel van zijn moeder meegekregen wat geloof betreft. Gandhi was Hindoe en streefde dus ook naar geweldloosheid, eerlijkheid, en hij was vegetarisch. Een hindoe vriend van hem had hem ooit overgehaald om vlees te eten. Na een jaar stopte hij hiermee, niet omdat hij het vlees eten zo erg vond, maar omdat hij het erg vond om zijn ouders te bedriegen. Gandhi haalden zijn ideeën uit meerdere godsdiensten zoals het boeddhisme, de islam het christendom. Hij was wel een overtuigd, maar geen orthodoxe hindoe. Hij was tegen het kastenstelsel en vond de behandeling van de onaanraakbaren een schande. Hierdoor werd hij vaak door streng orthodoxe Hindoes gehaat en uiteindelijk is hij ook door een streng orthodoxe hindoe vermoord. Na zijn advocatenstudie in Londen ging Gandhi naar Zuid-Afrika voor een opdracht. Daar kwam hij erachter dat de Indiërs (en ook andere niet-blanke rassen) werden onderdrukt en vernederd door de blanken (ze hadden bijvoorbeeld geen stemrecht en konden zich soms zelfs niet vrij verplaatsen). Gandhi was niet van plan zich hier bij neer te leggen en binnen enkele weken was hij de leider van de Indiase gemeenschap in Zuid-Afrika. In Zuid-Afrika is Gandhi ook begonnen met zijn filosofie van geweldloosheid en burgerlijke ongehoorzaamheid. In de film wordt over zijn jeugd niet veel verteld (eigenlijk niets), de film begin in Zuid-Afrika, maar een van zijn idealen geweldloosheid komt al gauw naar boven. Dit is vooral in een scène te zien waar hij wordt afgeranseld door blanke politieagenten, maar zelf geen klap terug geeft. 7. Wie hielpen Gandhi bij de start van zijn politieke carrière, wat heeft dit voor invloed gehad op zijn latere politieke carrière? De start van zijn politieke carrière was in Zuid-Afrika. Daar is hij begonnen met zich te verzetten tegen de onderdrukking van de Indiërs en de zwarte bevolking. Toen hij in Zuid-Afrika aankwam was hij een advocaat die van leiden niet veel afwist, Gandhi was vrij verlegen. Gandhi kwam in contact met enkele Indische kooplieden in Pretoria, hiervan hoorde hij dat de discriminatie voor hen normaal was. Gandhi vond dit niet normaal en besloot hiertegen te vechten. Hij werd een beetje gesteund door de Indische handelaren, maar de eerste oproep voor een vergadering voor Indiërs deed hij voornamelijk zelf. Hij kreeg hierna steun van steeds meer mensen, de meeste waren Indiërs. In India kreeg Gandhi meer steun van Kallenbach, Nehru, Patel en vele anderen. In India had hij veel meer medestanders die meer wisten van Nehru was anti-brits en werd zodra India vrij was minister-president. Dat Gandhi in Zuid-Afrika er in het begin vrijwel alleen voor stond heeft hem tot een moedige leider gemaakt, hij heeft vooral in Zuid-Afrika geleerd om de leiding te hebben en heeft dit in India weer gebruikt. In de film is het gesprek met de kooplieden veel belangrijker, in de film wordt hij onder andere door hen aangemoedigd (en natuurlijk door de vernederingen die hij zelf heeft ondergaan) om een bijeenkomst te organiseren. Toch zet hij het grootste gedeelte van zijn ‘politieke carrière’ zelf op. Hij geeft voornamelijk advies in plaats van dat hij advies krijgt. Antwoord op de hoofdvraag Waarom had Gandhi zo een succes onder de bevolking van India, en hoe is dit tot stand gekomen? Gandhi had op de eerste plaats zo’n succes door zijn manier van leven. Hij leefde een sober leven en kleedde zich ook zo. Hij had weinig bezittingen, hieraan hechtte hij ook weinig waarde. Hij was tegen het gebruik van de naam onaanraakbaren. Hij voelde zich niet beter dan hen. Hij vond het helpen van sociaal achtergestelden erg belangrijk. Hiermee had hij al een grote groep van de bevolking van India gewonnen. Een groot deel van de bevolking leefde namelijk in dezelfde leefomstandigheden als Gandhi. Hierdoor stonden al veel mensen snel achter zijn ideeën en luisterden naar hem en hij luisterde ook naar hen en gaf advies. Dit is ook een belangrijk punt. Gandhi was voor de onafhankelijkheid van India, maar dit moest wel op een geweldloze manier gebeuren. Zodra er relletjes kwamen kapte Gandhi de acties af. Veel Indiërs (bijna iedereen) waren voor een onafhankelijk India. Gandhi’s succes hing erg af van de omstandigheden. Veel mensen hadden het slecht en Gandhi kwam op voor hen. Zo had hij al snel een groot deel van India achter zich. Hij had in Zuid-Afrika al geleerd hoe hij moest leiden en wat de gevolgen van die acties waren. Veel mensen kenden Gandhi al van zijn acties in Zuid-Afrika en hij was dus al bekend toen hij in India kwam. Hierdoor werd hij snel door vele erkend als leider van de acties voor een onafhankelijk India.
Conclusie De film Gandhi geeft de waarheid zeer goed weer. Als je foto’s uit de tijd van Gandhi(enkele zijn terug te vinden bij de antwoorden op de deelvragen) vergelijkt met die van de film zie je haast geen verschillen. Alles is zeer realistisch weergegeven, de relaties met de bevolking en zijn vrienden, de leefomstandigheden van zowel de bevolking als de rijke Engelsen, de acties en hun vervolg. Als je een stuk van de regisseur zelf leest achter in de fotobiografie staat er duidelijk ”Mijn voornaamste bedoeling bij het maken va de film was om ze veel mogelijk getrouw aan de geest van de man zelf. Ik hoop dat de film zowel de visuele als filosofische waarheid vertegenwoordigt.” Het was dus duidelijk de bedoeling om een film te maken over Gandhi zoals hij was. Het is natuurlijk voor iedereen heel persoonlijk of men vindt dat dit is gelukt of niet, maar ik vind dat deze film een zeer goed beeld geeft van de echte Gandhi en zijn leven met alles wat daar bij hoort. Bronnen Fotobiografie G. Gold en R. Attenborough
Winkler Prins encyclopedie
www.gandhi.com
spectrum encyclopedie
M.K Gandhi (boek)