De leiders of machthebbende politieke personen omstreeks de Eerste Wereldoorlog

De leiders van Rusland Nicolaas II. Nicolaas II werd geboren op 18 mei 1868 in Sint-Petersburg. Hij was de oudste zoon en opvolger van Alexander III. De politiek onder Nicolaas II slaagde niet, omdat hij een militaire opleiding had gehad en het hem ontbrak aan intel- ligentie en vastberadenheid om met een autocratische politiek kans van slagen te hebben. Zijn regering werd gekenmerkt door modernise- ringen die zij helemaal niet wilde, maar toch moest door- voeren, tegen hun zin in. Deze situatie werd alleen maar erger toen Nicolaas II steeds meer onder invloed van zijn vrouw (Aleksandra Fjodo- rovna) en van Grigori Jefimovitsj Novitsj kwam te staan. Toen hij probeerde in de buitenlandse politiek een initiatief (Verdrag van Björkö) te nemen, leidde dit tot verzet van zijn ministers. Onder zijn bewind werden er twee oorlogen gevoerd. Beide luidden een revolutie in. Op de eerste, de Russisch-Jappanse Oorlog, volgde een revolutie door 't hele land, die leidde tot de vorming van de doema en de proclamatie van het 'Oktobermanifest': waarin kiesrechtuitbreiding en een soort vetorecht voor de doema werden beloofd. Er kwamen ook sociaal-economische moderniseringen, zoals in de boerenkwestie. Het slechte verloop van de Eerste Wereldoorlog leidde tot de Februarirevolutie. Deze had uiteindelijk tot het einde van tsarisme in Rusland tot gevolg. Op 2 maart 1917 nam Nicolaas II zijn ontslag, nadat hij had gezegd, dat de doema uiteen moest. Maar zij weigerde dit en stelde een eigen, voorlopige regering op (onder leiding van Lvov). Uiteindelijk werd hij opgevolgd door Lenin. Het gezin van Nicolaas II werd gevangen genomen en opgesloten in Tsarskoje Selo. Later werden ze overgebracht, eerst naar Siberië en daarna naar Jekaterinboerg. Hier werden ze op 16 juli 1918 geëxecuteerd door de lokale sovjetleiding, uit vrees dat de familie zou worden bevrijd door de witte legers. Lenin Vladimir Iljitsj Oeljanov werd geboren op 22 april 1870 in Simbirsk. Lenin was een hervormer en stichter, zo was hij de oprichter van de Sovjetstaat, de Russische Communistische Partij en van de Komintern. Zijn vader was gouvernementsinspecteur van onderwijs. Na afloop van zijn gymnasium opleiding ging hij rechten studeren in Kazan. Lenin werd al snel verwijderd van de school, omdat hij meedeed aan studentendemonstraties. De jaren daarna studeerde hij voor zichzelf. Hij was zeer geïnteresseerd in de geschriften van Tsjernysjevski, Marx en Plechanov. Hij werd toegelaten tot de examens in Sint-Petersburg en voltooide in 1891 zijn studie. Hierna werd hij toegelaten tot de balie van Samara. Door zijn activiteiten (zoals het oprichten van de Bond van de bevrijding van de Arbeid) werd hij in december 1895 opgepakt en verbannen naar Siberië van 1897 tot 1900. Hier trouwde hij met Nadezjda Konstantinovna Kroepskaja. Na zijn tijd in de gevangenis, vertrok hij naar Duitsland, Engeland en Zwitserland om te werken. In 1918 (toen Lenin aan de macht kwam) wou hij de vrede herstellen en bewaren. De Burgeroorlog, van 1918-1920, putte het land helemaal uit, zodat er maar één manier was om er weer bovenop te komen: de Nieuwe Economische Politiek invoeren. Dit gebeurde na de opstand in Kronstadt (1921). Lenin wist iedereen te overtuigen en over te halen om zijn gelijk te krijgen. Wie niet helemaal achter hem stond, was een vijand: vijanden kende hij als mens niet meer. Om zijn tegenstanders te bestrijden, was volgens hem alles toegestaan. Vanaf 1921 ging het steeds slechter met de gezondheid van Lenin. In mei 1922 kreeg hij zijn eerste beroerte. Er volgde er nog een paar. Hij herstelde steeds van elke beroerte, maar was niet meer in staat goed te werken. Lenin overleed op 21 januari 1924 in Moskou.
Leiders van Engeland George V. George V Frederik Ernst Albert werd geboren op 3 juni 1865 in Londen. George V was de zoon van Eduard VII en Alexandra van Denemarken. Hij doorliep de opleiding tot zeeofficier. Door de dood van zijn oudste broer Albert Victor (Hertog van Clarence), in 1892, werd George de troonopvolger. Op 6 juli 1893 trouwde hij met Mary van Teck. Zij kregen zes kinderen. Zolang zijn vader nog Prins van Wales was, had George V de titel Hertog van York. Op 6 mei 1910 volgde hij zijn vader op als koning van Groot-Brittannië en Noord-Ierland. In 1911 werd hij in India tot keizer gekroond. Hij wou als koning en keizer boven alle partijen staan en zich strikt aan de wet houden. In de Eerste Wereldoorlog legde hij al zijn Duitse titels neer en veranderde de naam van zijn geslacht van Saksen-Coburg in Windsor. George V was populair door zijn vriendelijkheid en toewijding aan de staatszaken. George overleed op 20 januari 1936. Leiders van Duitsland. Wilhelm II. Friedrich Wilhelm Viktor Albert werd geboren op 27 januari 1859, in Potsdam. Hij was de oudste zoon van Frederik III en Victoria van Saksen-Coburg (dochter van koningin Victoria van Groot-Brittannië). Tevens was hij de kleinzoon van Wilhelm I. Wilhelm volgde zijn vader op 13 juni 1888 op. Hij had ruzie met kanselier Bismarck. Dit leidde uiteindelijk tot zijn ontslag in 1890. Hij wou vanaf dat moment ernaar streven zelf te regeren en de kanseliers als werktuig te gebruiken. Zijn buitenlandse politiek was vaak onhandig. Soms liet hij zich gebruiken als werktuig van de politiek van zijn kanseliers. Bijvoorbeeld het Daily Telegraph-incident (1908): hierbij liet Wilhelm II zich in de krant uit over zijn sterke vriendschappelijke gevoelens met Engeland en dat hij Engeland had geholpen tijdens de boerenoorlog met militaire adviezen. De kanselier die toen in het parlement zat was Von Bülow. Hij bood zijn ontslag aan naar aanleiding van dit artikel en kwam pas terug als hij beloofd had nooit meer een politieke uitspraak te doen zonder het te overleggen met hem (Von Bülow). De strijd tussen de twee leidde tot het ontslag van Von Bülow in 1909. De schuld van Wilhelm II aan het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog was klein. Hij was alleen geen remmende factor op de Duitse bongenoot Oostenrijk, maar stemde volledig in op de oorlogsplannen van Oostenrijk en beloofde hen te steunen. De rol van Wilhelm II was vaag en gering. In oktober 1918 benoemde hij een nieuwe parlementaire regering onder prins Max von Baden. Nadat in november generaal Groener hem in het hoofdkwartier van het Duitse leger, Spa, de gehoorzaamheid opzegde, ging hij naar Nederland (10 november). Hier woonde hij op kasteel Amerongen. De Geallieerden verzochten de Nederlanders tot uitlevering van Wilhelm II, maar de Nederlandse regering weigerde dit. Wilhelm II was van 1881 tot 1921 getrouwd met Auguste Viktoria van Sleeswijk-Holstein, die in 1921 overleed op 63-jarige leeftijd. Daarna (in 1922) trouwde hij met prinses Hermine van Schönaich-Carolath. Wilhelm II overleed op 4 juni 1941. Leiders van Amerika Thomas Woodrow Wilson. Thomas Woodrow Wilson werd op 28 december 1856 geboren in Staunton in de Verenigde Staten. Hij was een predikant in het zuiden van de V.S.. Wilson studeerde rechten en staatsinrichting en promoveerde in 1885 op een proefschrift dat hem bekend maakte (Congressional government). Hierin uitte hij zijn bewondering voor het Britse parlementaire systeem. In 1890 werd hij hoogleraar in Princeton. In 1902 en 1910, toen hij de directeur was van deze universiteit, richtte hij de aandacht op zich door zijn hervormingen en zijn leiderskwaliteiten. In 1910 werd hij gouverneur van de staat New Jersey. Vervolgens werd hij in 1912 voorgedragen voor 't presidentschap van de Verenigde Staten namens de Democratische Partij, omdat hij wederom als gouverneur een hervormer bleek. Tijdens zijn presidentschap herstelde hij het liberalisme en greep hij in het maatschappelijk bestel in. Zo voerde hij wetten in zodat er controle kwam op het bankwezen door het Federal Reserve System. Tevens zorgde hij ervoor dat de vakbonden werden erkend. Wilson wou helemaal neutraal blijven in de Eerste Wereldoorlog, maar benadrukte het recht op vrije handel en scheepvaart voor de Verenigde Staten. Wilson werd bijna gedwongen tot verplichte oorlogvoering, omdat het Engelse megaschip Lusitania werd getorpedeerd. In het schip zaten vooral veel Amerikanen. Met dreiging gingen de Duitsers een beetje terug. Wilson wilde een vredig einde aan de Eerste Wereldoorlog maken, door als bemiddelaar te functioneren. Dit hield op toen de Duitsers op 1 februari 1917 de onbeperkte duikbootoorlog afkondigden en vervolgens enkele Amerikaanse schepen tot zinken brachten. Toen een geheim telegram van Duitsland naar Mexico werd onderschept, werden de Amerikanen helemaal woedend. In dit telegram stond dat Mexico kon rekenen op teruggave van Californië en Texas. Het publiek werd wraakzuchtig gemaakt, doordat dit telegram gepubliceerd werd. Op 2 april 1917 kondigde Wilson in het Congres de oorlog met de Duitse regering aan en niet met het Duitse volk. In januari 1918 kondigde hij zijn veertien punten af voor de wereldvrede. In december 1918 ging hij naar Europa om te onderhandelen, maar hij kon bijna niet op tegen Clemenceau (Frankrijk) en George V (Groot-Brittannië). Hij stond erop, dat de Volkenbond gekoppeld zou worden aan het Verdrag van Versailles. Deze resultaten waren niet genoeg voor de senaat, waarna ze de voorstellen niet aannamen. Wilson ging op tournee om rechtstreeks tegen het volk te praten en zo de mensen achter zich te krijgen om hem te steunen. Tijdens zijn tournee kreeg hij een hartaanval, waarna hij niet meer in staat was te regeren. In 1920 verloor Wilson de strijd om 't presidentschap van de Republikein Harding. Woodrow Wilson overleed op 3 februari 1924. De leiders van Oostenrijk Frans Jozef I. Frans Jozef Karel werd geboren op 18 augustus 1830 in Schönbrunn. Hij was de zoon van aartshertog Frans Karel en Sofia van Beieren. Op 2 december 1848 volgde hij onder druk (van bijvoorbeeld zijn moeder) de zwakke keizer Ferdinand op. Frans Jozef was toen 18 jaar. Hij begon zijn regeringstijd onder het ministerie-Schwarzenberg. Dit ministerie probeerde op dit moment de maartrevolutie onder controle te krijgen. De eerste paar maanden trad hij krachtig en succesvol op: het parlement werd in maart 1849 naar huis gestuurd, de oorlog werd bedwongen met hulp van het Russische leger in augustus 1849, de machtspositie van Oostenrijk in Italië en Duitsland werd hersteld. Tevens trok hij de nooit gebruikte Grondwet van 1849 in op 31 december 1851 en hij werd formeel een absoluut vorst. De keizer trouwde in 1854 met Elisabeth van Beieren. Frans Jozef I was zeer geïnteresseerd in het buitenland en het leger, maar had hierin niet veel succes. In 1859 verloor hij de oorlog en moest Lombardijë afstaan, tevens was hij genoodzaakt een constitutioneel regime in te voeren. Zijn volk was tegenstrijdig (qua verlangens) en vooral de Hongaren bleven na 1861 oppositie voeren. In 1861 werd de constitutionele positie van de keizer vastgelegd. Hierdoor had hij ook op buitenlands gebied en legerzaken alles te vertellen, al het overige moest hij met het Oostenrijks parlement overleggen. In 1866 verloor hij de oorlog tegen Pruisen en Italië, waardoor Oostenrijk z'n leidende positie in Duitsland en Venetië verloor. Zijn minister van Buitenlandse Zaken dacht dat 't verstandig zou zijn om aan de nationale eisen van de Hongaren te voldoen. Hierdoor werd in 1867 de "Ausgleich" getekend, zodat Frans Jozef I ook koning van Hongarije werd. De koning werd zowat gedwongen om een bondgenootschap te sluiten met Duitsland, onder andere omdat de Hongaren Duitsland als een soort beschermheer zagen. Frans Jozef was zijn hele leven lang een strenge, plichtsgetrouwe heerser. Door de vele tegenslagen in zijn leven, zoals de dood van zijn broer Maximiliaan (1867), zijn zoon Rudolf (1889), zijn vrouw Elisabeth (1898) en zijn neeftroonopvolger Frans Ferdinand, versterkte alleen maar zijn levenshouding. Op 84-jarige leeftijd begon Frans Jozef I de Eerste Wereldoorlog. Hij was de oudste heerser in die tijd. Frans Jozef I werd gedood op 86-jarige leeftijd op 21 november 1916 te Wenen.
Karel I. Karel I Frans Jozef Lodewijk Hubert George Otto Marie werd geboren op 17 augustus 1887 in Neder-Oostenrijk. Hij was een achterneef van Frans Jozef I. Hij trouwde op 4 november met prinses Zita van Bourbon-Parma. Karel I werd na de dood op Frans Jozef I koning van Oostenrijk en (als Karel IV) keizer van Hongarije van 1816 tot 1818. Toen hij aan de macht kwam streefde hij naar vrede, om Oostenrijks deelname aan de Eerste Wereldoorlog te onderstrepen. De onderhandelingen mislukten. Nadat hij in oktober 1918 tevergeefs had geprobeerd van zijn keizerrijk een bondsstaat te maken, trad hij af. Later probeerde hij in april en oktober 1921 nog een staatsgreep te plegen, om de monarchie in Hongarije te redden. Vanwege dit incident werd hij verbannen naar Madeira, waar hij op 1 april 1922 stierf. Leiders van Frankrijk. Clemenceau. George-Eugène-Benjamin Clemenceau werd geboren op 28 september 1841 in Mouilleron-en-Pareds. Hij studeerde medicijnen in Parijs, maar raakte vooral geïnteresseerd in kunst, filosofie en politiek. Na zijn studie ging hij naar de Verenigde Staten. Bij terugkomst in Frankrijk ging hij de politiek in. Op 1 maart 1871 behoorde hij tot degenen, die tegen de vrede met Duitsland stemden. Hij was toen lid van de Nationale Vergadering. In 1876 werd hij lid van de Kamer van Afgevaardigden. Hiermee kreeg hij een leidende positie onder de radicalen. Hij was een van de felste strijders voor een revancheoorlog tegen Duitsland. De felle manier, waarop Clemenceau zijn politieke tegenstanders volgde, leverde hem de bijnaam 'le tigre' op. In 1893 werd hij niet als kamerlid herkozen, omdat hij er mede verantwoordelijk voor was dat Boulanger (Frans politicus) zijn machtspositie niet had kunnen pakken. De Dreyfus-affaire (zaak rond Alfred Dreyfus) bracht hem terug in de politiek. Hij doorzag wat de affaire voor Frankrijk betekende. Hij schreef als politiek journalist vele verhalen in zijn blad L'Aurore. Daarin verscheen ook een brief (J'accuse) van Émile Zola aan de president van de Franse Republiek op 13 januari 1898. Hierna raakte Clemenceau op de achtergrond van de politiek, totdat hij minister van Buitenlandse Zaken werd in maart 1906. In oktober 1906 vormde hij zelf een kabinet. Hij trad streng op (bijvoorbeeld met militair geweld) tegen stakingen. Er werden veel arbeiders ontslagen en ambtenaren in overheidsdienst werd het stakingsrecht ontzegd. In 1909 maakte Clemenceau zelf een eind aan zijn bewind. In de jaren daarna leverde hij, in een nieuw blad (L'homme libre), hevige kritiek op alles wat met de politiek te maken had. Hij deed dit ook tijdens de Eerste Wereldoorlog, waardoor hij een conflict kreeg met de censuur. Als gevolg mocht hij dit blad niet meer uitgeven. Hij kwam met een nieuw blad: L'homme enchaîné. Hiermee had hij vooral succes bij de soldaten, die in de voorste linie bezig waren met de oorlog. Toen de oorlog bijna verloren was, deed president Poincaré een beroep op Clemenceau. Hij richtte zelf een ministerie op; waarbij hij zelf minister van Oorlog werd. Hij bracht een algehele reorganisatie van de oorlogvoering tot stand (bij de Fransen). Tevens voerde hij actie tot verbetering van het vertrouwen in hem van het volk en het leger. Op de vredesconferentie in Versailles wou Clemenceau afscheiding van wat ten westen van de Rijn lag, Saarland aan Frankrijk geven (door Duitsland) en staatkundige verbrokkeling van Duitsland. George V en Woodrow Wilson wilden dit niet, zodat hij moest toegeven. Kritiek op zijn beleid tijdens de vredesonderhandelingen leidde ertoe dat Clemenceau niet tot president werd gekozen in 1920. Hij trad ook als premier af. In 1922 bezocht hij op eigen initiatief de Verenigde Staten, om zijn stem tegen het isolationisme (het streven om zich zo min mogelijk in te laten met andere landen) te laten horen. Clemenceau overleed op 24 november1929 in Parijs.