De hongerwinter

1.Wat is de hongerwinter en wanneer was de hongerwinter? In Nederland zeggen mensen al gauw dat ze honger hebben. Maar na een maaltijd is die ‘honger’ alweer over. Dan hebben de mensen eigenlijk alleen maar trek. Dat is zo in alle rijke landen. Maar in de winter van de Tweede Wereld oorlog was er echte honger. Dat was er vanaf de middeleeuwen niet meer in Nederland geweest. De hongerwinter begint September 1944. Door spoorwegstaking en door de Seys Inguart vervoersblokkade is er minder voedsel en brandstof. 9 Oktober word er in heel Noord-Holland de stroom afgesneden. Het personeel van de waterleidingbedrijven is in staking. De honger verspreid zich en het voedsel wordt duurder. Veel moeders ondernemen gevaarlijke tochten om een beetje voedsel voor hun kinderen te vinden 2.Surrogaten en andere vervangende middelen. Een surrogaat is een vervangend middel van iets wat op of heel duur was in de hongerwinter. In de hongerwinter was zeep bijvoorbeeld heel erg duur. De zeep werd dan nagemaakt met de resjes van kippenbotjes. Met die zeep kon je je kleren zowat niet schoon maken. Doordat de kleren zo vies werden kwam er ongedierte op af. Door dat ongedierte krijgen de mensen besmettelijke ziektes. Veel mensen gingen dood. Er werd ook koffiesurrogaat gemaakt van tulpenbollenmeel. Vanaf 1943 werd er in Nederland tabak verbouwd. Die tabak was heel erg duur. Voor tabak werd er ook een surrogaat gemaakt. Die surrogaat werd gemaakt

van blaadjes en dergelijke. In de hongerwinter werd er ook tulpenbollen gegeten. Veel mensen aten dat in de plaats van aardappels. Aardappels waren duur. Er waren veel recepten voor. Ik heb er twee gevonden. Ze staan op de vogende bladzijde. Hier pasten ze niet meer. 3.Jodenhaat. In de Tweede Wereldoorlog is Hitler de baas. Hitler had een hekel aan buitenlanders. Ook had hij een hekel aan geleerde, homofielen, zigeuners en Joden. Joden kregen overal de schuld van. Ze kregen de schuld van de crisisjaren . Er komen bordjes in winkels waar op staat “Joden niet gewenscht” of “voor Joden verboden”. Joodse ambtenaren kregen ontslag. De Duitsers vielen Joodse huizen binnen. Zoiets heette een razzia. Arbeiders uit Amsterdam gingen in Februari 1941 uit protest staken. En … het hielp niet. Dan moeten Joden een gele ster gaan dragen. Zonder ster naar buiten gaan is levensgevaarlijk. Zwembaden worden verboden voor Joden, parken ook. Joden mogen niet meer op bankjes gaan zitten die op de (bijvoorbeeld) stoep staan. Joodse kinderen mogen niet meer naar school. De Joden zijn vies, zeggen veel mensen. De joden hebben niets meer te zeggen. Joden worden vervolgt en verbrand. Veel joden zijn bang en gaan onderduiken. Een groot voorbeeld is Anne Frank. Zij heeft ook ondergedoken. Maar iemand heeft hun verraden. Zij vertrok met de laatste trein naar Duitsland. Daarna is Nederland vrijgevochten. Haar dagboek is erg bekend. 4. De bevrijding. Als de hongerwinter er is, is het zuiden al bevrijd. Eigenlijk is het best raar dat het westen toen honger leed. Het zuiden had toch kunnen helpen? Maar door de spoorwegstakingen was het moeilijk om voedsel aan te voeren. Dan had het spoorweg personeel toch ook kunnen stopen met staken? Maar zo makkelijk was dat niet. Veel spoorwegpersoneel was ondergedoken. Als ze weer gewoon aan het werk gingen zouden ze worden opgepakt om als dwangarbeider te werken in Duitsland. Ook hadden ze veel kans om te verongelukken. De treinen konden worden beschoten door gealieerden vliegtuigen. Op 5 mei 1945 is heel Nederland bevrijd. Hier heb ik een tekst uit een dagboek. De tekst is van de bevrijding. - Onderweg zie ik mijn straatgenoten, ik zie ze van dichtbij, ik schrik. Velen zijn haast onherkenbaar vermagerd. Zo op een afstand is me dat nooit opgevallen, maar nu, van dichtbij, is het vreselijk. Asgrauwe ingevallen gezichten, maar in ieder oog straalt de vreugde, de vreugde om de herwonnen vrijheid. Al spoedig word het een ware verbroedering. Het gejoel en gejuich vanuit de stad waait naar onze straten over en ik besluit een kijkje te gaan nemen. Ik kom een spontaan gevormde optocht tegen. Er ontstaan meer van die optochten. Naast ‘Oranje Boven’ en ‘Zilvervloot’ brult men weer het zouteloze ‘Van je hela hola houdt er de moed maar in’ en ‘Dat wij toffe jongens zijn dat willen we weten’. 5. Nawoord. Nog steeds gebeuren er rampen. Hongersnoden, oorlogen en branden. Veel mensen proberen er wat aan te doen. Door bijvoorbeeld geld in te zamelen. Ook worden er acties gehouden waar scholen aan mee kunnen doen. De kinderen verkopen kinderpostzegels, halen geld op, enz. in deze tabel zie je een aantal hongersnoden. De lijst is zeker niet kompleet.