De Eerste Wereld Oorlog

DE EERSTE WERELDOORLOG (1914 - 1918) De eerste wereldoorlog duurde 4 jaar en begon in 1914. Het was een oorlog die nog nooit zo erg was geweest als alle andere oorlogen. Vele landen raakten bij deze oorlog betrokken. Hieronder zie je een kaartje van Europa, voordat de oorlog in 1914 uitbrak. Daaronder staan alle namen van de landen. Zoals je ziet, zag de landkaart er toen heel anders uit! Als je de kaart goed bekijkt, zie je een aantal belangrijke verschillen: Rusland bestond niet en heette vroeger de Sovjet-Unie. Dat land was het grootste land ter wereld. Turkije bestond nog niet en was overheerst door het Osmaanse (of Ottomaanse) Rijk. Land 13 valt erg op, midden in Europa. Het was Oostenrijk - Hongarije. Het was een belangrijk land, maar de belangrijkste landen uit die tijd waren Engeland, Frankrijk, Duitsland en de Sovjet-Unie. Na 1900 heerste er onrust in de Balkan. De Balkan is het gebied dat op het kaartje hierboven de landen 16 t/m 20 zijn. Dat kwam vooral doordat het Turkse Rijk (Osmaanse Rijk) steeds meer macht verloor. Oostenrijk - Hongarije en Rusland probeerden daar meer macht te krijgen. De Balkan wordt het zogenaamde 'kruitvat' van Europa genoemd, omdat er veel kans was dat het kruit (dus de onrust) daar in dat gebied zou "ontploffen". Het bleek erg moeilijk om de vrede te bewaren. In 1878 was er een grote vergadering in Wenen om de situatie te bespreken. Men was vooral bang voor de Sovjet-Unie, die steeds meer gebied wist te veroveren en nu gevaarlijk dichtbij de Balkan kwam. Oostenrijk - Hongarije en Duitsland besloten elkaar te gaan helpen als het gevaarlijk zou worden. Deze 2 landen werden dus elkaar vrienden (bondgenoten). Intussen veroverde Rusland gebieden van het Osmaanse Rijk. In 1908 viel Oostenrijk - Hongarije een land binnen en bezette het. Het land was Bosnië - Hercegovina. Servië, Turkije en vooral Rusland reageerden heftig, maar Rusland durfde er niets tegen te doen, omdat zijn bondgenoten Frankrijk en Groot-Brittannië er niets aan wilden doen.Vooral het land Servië was erg ongerust. Misschien zouden zij hierna ook nog worden aangevallen ! De Serviërs zochten meteen steun bij de grote Sovjet-Unie. Zij spraken met elkaar af dat de Sovjet-Unie altijd het kleine Servië zou gaan helpen als het werd aangevallen door Oostenrijk - Hongarije. De Eerste Wereldoorlog begon pas toen de Oostenrijkse troonopvolger, Franz Ferdinand en zijn vrouw werden doodgeschoten in de stad Sarajevo, de hoofdstad van Bosnië - Hercegovina. Een Bosniër had het gedaan, maar Servië kreeg de schuld, omdat er Servische plannen waren om meer gebieden in de Balkan te veroveren. Oostenrijk - Hongarije wachtte nog een maand en viel het kleine Servië aan. Maar de Sovjet-Unie zou Servië gaan helpen. De Eerste Wereldoorlog was nu (in 1914) begonnen. In de jaren voordat de oorlog uitbrak, hadden veel landen zich flink bewapend. Een oorlog was eigenlijk onvermijdelijk. Oostenrijk - Hongarije werd geholpen door Duitsland en Servië kreeg eerst de Sovjet-Unie aan zijn kant en later ook Frankrijk. België en Nederland wilden "neutraal" blijven. Zij kozen geen partij. Maar gebieden van België werden toch door de Duitsers veroverd en nu begon ook Engeland mee te vechten tegen Duitsland. Maar er zouden nog veel meer landen gaan vechten. Hierboven zie je reclameposters uit verschillende landen. ieder land had veel soldaten nodig en ieder land probeerde zijn eigen volk te overtuigen dat het goed was om te vechten voor je eigen vaderland. Veel mensen waren erg “nationalistisch”. De soldaten aan het front maakten diepe kuilen en verstopten zich daar in. Zo waren ze veilig in de kuil en konden ze de vijand makkelijk zien aankomen. Overal waren deze gangen gegraven. Ze werden "loopgraven" genoemd. De loopgraven waren ongeveer 1,8 tot 2,5 m diep. Troepen die geen dienst hadden, leefden in schuil holen. Ook gebruikten de Duitsers gifgas. Het gas werd in de loopgraven gegooid en vele stikten van het gas of kregen andere vreselijke dingen. De loopgraven zorgden ervoor, dat de oorlog lang duurde. In 1903 was er voor het eerst een vliegtuig een paar meter de lucht in gegaan. Iets meer dan 10 jaar later werd het vliegtuig al gebruikt om er bommen mee te gooien. Alleen moest dat nog wel met de hand, zoals je ziet. Dat was niet altijd even makkelijk. Als je de bom te vroeg of te laat los liet, had je de kans je eigen soldaten te doden! Bovendien liep je het gevaar dat de vijand je uit de lucht schoot. Omdat veel mannen naar "het front" moesten, hadden de vrouwen de taak om in de fabrieken te werken. De vrouwen waren behoorlijk belangrijk in de oorlog, want zij moesten voor de wapens zorgen. Na de oorlog wilden de vrouwen dan ook meer te zeggen hebben en kregen de vrouwen in veel landen kiesrecht. Hoe zat het eigenlijk met Nederland? Waarom vocht Nederland niet mee? Nederland en België wilden eigenlijk niets te maken hebben met de oorlog. Dat kwam omdat Nederland en België er niet echt beter van zouden worden als ze wel meededen. Bovendien verdiende Nederland veel aan de handel. Nu nog verdient ons land nog steeds heel veel aan handelen met het buitenland. Als er oorlog is, wordt er veel minder gehandeld, omdat de landen in oorlog met elkaar zijn, of omdat het veel te gevaarlijk is om je producten overzee te vervoeren. Nederland hoopte dat het gewoon kon blijven handelen met de andere landen, maar dat was natuurlijk niet zo... Veel producten kwamen niet meer ons land binnen, omdat het op zee veel te gevaarlijk was. En Nederland verdiende altijd veel aan Duitsland en Engeland, maar deze landen waren nu met elkaar in oorlog geraakt en handelden natuurlijk niet meer met elkaar ! Daardoor verdiende ons land steeds minder. Sommige spullen en producten waren bijna niet meer te vinden. Die producten werden "schaars", zoals aardappelen, vlees, boter, brood, zeep, kolen (gebruikte men om het de kachel te laten branden) en petroleum (is ook een brandstof). Omdat die producten bijna niet meer te vinden waren, werden die spullen ook steeds duurder. De Nederlandse regering was bang dat alleen rijke mensen nog alles konden kopen en vond dit niet eerlijk. Daarom werden er "distributiebonnen" gemaakt. Een distributiebon is een soort bonnetje die je nodig had om een schaars product te kopen. Zo'n bon moest je dan inleveren en het product betalen. Zo had iedereen in Nederland eerlijk de kans om schaarse producten te kopen. Doordat de handel stil kwam te liggen, raakten veel Nederlanders hun baan kwijt. Daardoor kon het gezin niet eten. Veel Nederlanders leden armoede tijdens de Eerste Wereldoorlog, terwijl ons land niet heeft meegevochten... In 1917 waren er 2 belangrijke gebeurtenissen: Amerika ging meedoen aan de oorlog en ging West - Europa helpen. Amerika besloot mee te vechten, omdat Amerikaanse schepen vanaf 1915 steeds door Duitse schepen tot zinken werden gebracht of werden aangevallen.. In mei 1915 torpedeerde een Duitse onderzeeër een Brits passagierschip, de Lusitania. Het schip zonk binnen twintig minuten voor de zuidkust van Ierland, waarbij 1198 passagiers omkwamen, waaronder 128 Amerikanen. Door dit incident (voorval) raakte de Verenigde Staten bijna betrokken bij de oorlog, twee jaar voor hun daadwerkelijke deelname. De Sovjet-Unie stopte met de oorlog, omdat er in het eigen land een opstand (een revolutie) was uitgebroken. Als je daar meer over wilt weten, klik dan HIER. De Gevolgen van de oorlog: In 1918 was de oorlog voorbij. er waren ongeveer 10 miljoen doden en 20 miljoen gewonden, enorme verwoestingen in Vlaanderen en Noord - Frankrijk en grote gaten in de mannelijke bevolkingsopbouw. Sommige volken kregen een eigen staat, maar dat gold alleen voor de gebieden in de Balkan en niet voor de kolonies. Kleine volken kregen geen eigen staat. Oostenrijk - Hongarije verdween als één land eind sept. 1918. Tsjecho-Slowakije werd op 28 okt. 1918 gevormd uit Bohemen, Moravië en Slowakije. Joegoslavië werd een dag later gevormd uit de koninkrijken Servië en Montenegro, de voormalige Oostenrijkse gebieden Krain, Kroatië - Slovenië, Dalmatië, Bosnië - Hercegovina en Vojvodina. Op 1 nov. 1918 werd in Hongarije een zelfstandige regering gevormd. Op 12 nov. 1918 werd de eerste Oostenrijkse republiek uitgeroepen. Hieronder staan de belangrijkste gevolgen van de oorlog nog eens op een rijtje: 1. Ten Eerste waren spanningen tussen de grote landen. De meeste landen hebben daarom ter bescherming bongenootschappen gesloten
2. Ten Tweede was er een wedstrijd om koloniën buiten Europa. Dit leidde soms buiten tot een oorlog om gebieden in Afrika. 3. Ten Derde veroorzaakt de enorme ‘wapenwedloop’ een gespannen situatie. De Europese landen wilden allemaal zoveel mogelijke wapens hebben. 4. Tenslotte was er een groeiend nationalisme in Europa. Vooral rondom het Balkan gebergte, wilden volkeren onafhankelijk worden. Dat veroorzaakt ook weer problemen tussen Landen.