Globalisme

1. Wat is economisch globalisme Economisch Globalisme is het verspreiden van ons Westers economisch systeem over heel de wereld (globaal). Die vrijemarkteconomie produceert veel welvaart en daar kunnen vooral wij in de “rijke landen” tevreden over zijn. Maar er is een keerzijde; wie globaal naar de wereld kijkt ziet dat de welvaart steeds ongelijker verdeeld raakt -zelfs dat deze economie armoede en honger produceert-, dat de mens en haar rechten steeds meer in de verdrukking komen, dat de ecologische ravages onvoorstelbaar groot zijn en dat de besluitvorming over dit alles heel ondemocratisch gebeurt door vooral grote multinationale bedrijven. 2. Wat is anti-Globalisme Er is veel te doen rond de zogenaamde anti-globalisten. Het zijn verschillende organisaties die strijden tegen 'het onrecht' in de wereld. Maar dit verschijnsel bestaat al decennia lang. Vroeger was de samenwerking vooral thematisch: tegen de oorlog in Vietnam of tegen kernraketten. Tegenwoordig is het protest vooral gericht op het beleid van een aantal mondiale instellingen zoals de Wereldhandelsorganisatie (WTO), de wereldbank, de G8 en de Europese Unie. Omdat dit protest niet onder een specifieke noemer viel, hebben de media er uiteindelijk de naam anti-globalisme aan gegeven. "Het is een containerterm die is bedacht door de media en de politici", aldus

Kees Hudig. Hij is lid van ATTAC, een beweging die tot doel heeft de wereldwijde kapitaalstromen aan banden te leggen. 3. Wie is James Tobin. James Tobin, professor en Nobelprijswinnaar voor economie, dacht dat een belasting van 0,1 of 0,5% op een muntomzetting geen financiele crisis zou tegenhouden. Daarom werken we ondertussen al een tijdje met de Spahn-variant. Prof Paul-Bernd Spahn kwam tot de eenvoudige conclusie dat je voor twee verschillende doeleinden – het tegengaan van speculatie en het verzamelen van middelen - twee verschillende middelen nodig hebt. Hij ontwikkelde daarom een tweetraps-taks en doorbreekt daarmee ook deze mythe. Eenvoudig gesteld komt het op het volgende neer. Tijdens normale handel wordt een lage belasting van 0,01 of 0,02% geheven op elke munttransactie. Dit zou aanzienlijke inkomsten opbrengen. Bij financieel ontij wordt middels een ingenieus mechanisme de taks zo hoog gemaakt dat het gedurende een korte periode onaantrekkelijk wordt om nog verder te handelen. Op die manier kan de markt wat afkoelen en worden paniekreacties vermeden. De laatste taks heeft niet de bedoeling om geld op te brengen. 4. Wat is de Tobin – taks? Een Tobin-taks is een - kleine - belasting op international wisseltransacties. Bij elke omwisseling van Dollars in Yens, Ponden in Reals, of Kronen in Euros zal door de invoering van een Tobin-taks over het gewisselde bedrag belasting worden geheven. Daarbij wordt gedacht aan een zeer laag tarief, van bijvoorbeeld 0,1 of 0,25 procent. Toch kan zo'n belasting, als zij wereldwijd ingevoerd zou worden, een enorm bedrag opleveren. Want volgens de Bank voor Internationale Betalingen (BIB) gaat op de international valutamarkten gemiddeld per dag wel 1500 miljard dollar om. ATTAC kiest expliciet voor een belasting op alle internationale wisseltransacties. Sommige voorstanders van een Tobin-taks bepleiten uitsluitend een heffing op speculatieve valutatransacties. Bedoeld worden dan vooral die gevallen waar geprobeerd wordt om koersen uit balans te brengen, om vervolgens op de koersschommelingen die daarvan het gevolg zijn winst te maken. In het verlengde daarvan zijn ook voorstellen gedaan om speculatieve transacties met een hoger tarief te belasten dan 'gewone' wisseltransacties. Het probleem is echter dat het technisch niet mogelijk is onderscheid te maken tussen speculatieve en gewone transacties: bij iedere transactie wordt immers gestreefd winst te maken. Door te kiezen voor een kleine belasting op alle internationale wisseltransacties wordt veel onnodig gesteggel voorkomen. 4.1 waar komt die naam vandaan? Het idee voor zo'n belasting is afkomstig van de Noord-Amerikaanse econoom James Tobin, dus naar hem is deze heffing vernoemd. Tobin, die in 1981 de Nobelprijs voor economie won, presenteerde zijn idee voor het eerst tijdens een lezing in Princeton in 1972. Op dat moment werd nauwelijks op het voorstel gereageerd, maar sindsdien duikt het tijdens elke financiële crisis weer op. En inmiddels wordt onder andere in het Europees Parlement en in de Verenigde Naties gestudeerd op de mogelijke invoering van een belasting op internationale wisseltransacties. In de financiële wereld zijn ze daar helemaal niet blij mee. Otmar Issing, economisch brein van de Duitse Bundesbank liet dat goed merken toen hij tijdens een valutacrisis door journalisten gevraagd werd naar de Tobin-taks: 'O, dat. Het monster van Loch Ness steekt zijn kop weer op!' 4.2 wat is de bedoeling van die belastingen? De belasting biedt de gelegenheid twee vliegen in één klap te slaan. Enerzijds is het een middel dat toelaat muntcrises te vermijden, anderzijds kan de opbrengst van zulke belasting gebruikt worden voor ontwikkelingsdoeleinden. De invoering van een belasting op munttransacties moet gezien worden tegen de achtergrond van een nieuwe Financiële Architectuur waarover de laatste jaren een levendige discussie gevoerd wordt op tal van internationale fora. 5. Wie is Dirk Barrez? Dirk Barrez is VRT-journalist bij Terzake en o.a. auteur van de boeken ‘De antwoorden van het antiglobalisme. Van Seattle tot Porto Alegre’ en ‘Ik wil niet sterven aan de XXste eeuw. Over leven in de 21ste eeuw’, allebei uitgegeven door Globe i.s.m. 11.11.11. Dat laatste boek is ook een onderwijs- en internetproject geworden. Dirk Barrez’s grootste bestseller was het boek “de antwoorden van het anti-globalisme”. Deze werd uitgegeven enkele weken voor de Top van Laken. Ook het boek Ik wil niet sterven aan de XXste eeuw geeft een overzicht van de wereldbedreigende problemen in de 20ste eeuw.
6. Wie is Naomi Klein Naomi werd geboren in 1970 en is zoals Dirk Barrez ook een journaliste. Zij beschrijft de wereld van uitbuiting, vervuiling en onverschilligheid . Ze ontdekte dat Nike in 1992 meer betaalde aan basketballer Michael Jordan — namelijk twintig miljoen dollar — dan aan zijn hele Indonesische arbeiderskorps van dertigduizend man. Ze zag McDonald's voor de rechter een gevecht voeren dat 26 jaar duurde en was gericht tegen een man die in een klein stadje een familierestaurant exploiteerde en er weinig aan kon doen dat hij toevallig Ronald McDonald heette. Ze reisde naar fabrieken in derdewereldlanden om nauwgezet te documenteren hoe de multinationals aldaar hun arbeiders uitbuitten. Ze zag een verband tussen de uitgebuite derdewereldarbeiders in de sweatshops van Nike en de stijging van het aantal laagbetaalde parttime banen zonder sociale voorzieningen of veel arbeids bescherming (de McJobs) in het Westen.