Molière
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1 Frankrijk in de 17e eeuw 2
Hoofdstuk 2 Molière's leven 4
Hoofdstuk 3 Belangrijke stukken van Molière 6
Hoofdstuk 4 Andere kunstenaars in de 17e eeuw 9
Nawoord 10
Bronnen 11
Hoofdstuk 1
Frankrijk in de 17e eeuw
In de zeventiende en achttiende eeuw was Frankrijk het machtigste land van Europa. Het probeerde in deze periode zelfs een paar keer in heel Europa de macht te grijpen. Dit lukte niet, maar Frankrijk bepaalde wel in grote mate het culturele leven in Europa. In de loop van de zeventiende eeuw was de Franse cultuur ook doorgedrongen tot de verschillende vorstenhoven in Europa en werden veel dingen uit Frankrijk overgenomen.
Tijdens de regering van de Franse koning Lodewijk XIV (1638-1715) was de culturele macht van Frankrijk het grootst. Het was onder andere zichtbaar op het gebied van architectuur, muziek en toneel.
Lodewijk XIV werd geboren op 5 september 1638 als zoon van Lodewijk XIII (1601-1643) en Anna van Oostenrijk (1601-1666). In mei 1643 overleed zijn vader en omdat Lodewijk toen nog niet in staat was om zijn vader op te volgen, nam moeder de taken over. Zij riep hier de hulp van kardinaal Mazarin voor in, die daardoor officieel de minister-president van Frankrijk werd. Op 9 maart 1661 overleed Mazarin en een dag later nam Lodewijk de macht over en werd hij officieel koning van Frankrijk. Al aan het begin van zijn regeerperiode had hij zichzelf een belangrijke rol in Frankrijk en Europa toebedacht. Hij liet zich door zijn hovelingen ''Zonnekoning'' noemen en vergeleek zichzelf met Romeinse keizers. Eveanls de planeten in het heelal rond de zon draaien, moest alles in Frankrijk om Lodewijk draaien. Om dit aan iedereen duidelijk te maken liet de koning buiten Parijs een geheel nieuw paleis bouwen: Versailles.
In dit paleis liet de koning de Franse adel onderbrengen en vermaken met muziek, dans en spelen. De koning was erg gesteld op uiterlijk vertoon dus verplichtte hij de adel om op deze hoffeesten naar zijn voorbeeld in dure kleren te verschijnen.
Lodewijk XIV had niet alleen veel invloed in Frankrijk, maar ook in de rest van Europa hielden ze goed in de gaten wat de Franse koning deed. In de hoven van buitenlandse vorsten werd het hof van Frankrijk nageaapt. Op het gebied van toneel, mode, muziek en architectuur. [plaatje0] [plaatje1] Hoofdstuk 2 Molière’s leven Molière werd op 15 januari 1622 geboren als Jean Baptiste Poquelin. Hij was dus 16 jaar ouder dan Lodewijk XIV. Zijn vader was een hoffunctionaris dus zijn ouders waren afkomstig uit een goed milieu. Toen hij na het afronden van zijn rechtenstudie in 1642 de actrice Madeleine Bejart ontmoette, raakte hij in toneel geinteresseerd. Een jaar later richtte hij zijn eigen theatergezelschap op: l'illustre theatre, waar hij acteerde en de leiding gaf. Hij nam de toneelnaam Molier aan want het theater liep slecht en hij wilde de goede naam van zijn familie hoog houden. Uiteindelijke deden de financiele problemen van het gezelschap hem zelfs in de gevangenis belanden. Na zijn vrijlating verliet hij met zijn gezelschap Parijs. Hij sloot zich aan bij rondreizend gezelschap en speelde tot 1658 in de provincie.
Hij schreef zijn eerste scenario's, en in 1654 verscheen zijn eerste toneelstuk: l'Etourdi (de onbezonnene). In 1658 keerde hij terug naar Parijs waar ditmaal een succesvolle periode aanbrak. Zijn comedies waren eigentijds en zeer Frans, waardoor ze waarschijnlijk zo succesvol waren.
Hij liet zich inspireren door de 'Farce' uit de middeleeuwen. De Farce trokken toen een groot publiek en dit blijspel was een makkelijke manier om zalen vol te krijgen. Daarna maakte hij comedie d'intrigue met Farce elementen. Deze vorm van comedie bevatte veel fantasie effecten waarbij de personages naar elkaar zochten en om elkaar heen draaiden. Ook was er altijd een verteller. Molière ging verder dan de comedie doordat hij niet alleen typen neerzette maar er echte personen van maakte met een goed bestudeerd en uitgediept karakter.
Zijn toneelgezelschap raakte zozeer bij Lodewijk XIV in de gunst dat deze hun beschermheer werd in 1666. Hij schreef speciaal voor het hof vele blijspelen en comédies-ballets (een combinatie van spel, muziek en dans), vaak met muziek van zijn vriend Lully. Hij baseerde zijn stukken op de comedia dell 'arte en de Romeinse komedie en dreef in zijn stukken de spot met gedragingen en gewoonten van bepaalde maatschappelijke groeperingen. Hij wilde de leefwijze van de mensen uit zijn tijd laten zien, zodat de mensen zich bewust werden van de slechte kanten en eigenschappen waardoor ze die zouden gaan corrigeren. Hij hield de mensen een spiegel voor. Voornamelijk de adel moest het ontgelden. De hofadel wilde niets liever dan dat deze arrogante toneelauteur uit de gratie van Lodewijk zou raken. Een aantal keren is dit ook bijna gebeurt maar de koning liet de storm overwaaien en feliciteerde Molière met zijn uitvoeringen en dezelfde critici praatten de koning nu naar de mond en overtroffen elkaar in schijnheilige felicitaties.
In zijn laatste stuk Le malade imaginaire (1673) dat handelt over ingebeelde ziekten (zie hoofdstuk 1 en 3), speelde Molière zelf de hoofdrol. Molière kreeg op het toneel een beroerte en overleed ter plaatse terwijl het publiek dacht dat het in de voorstelling hoorde. Een komiek van de 20e eeuw: Tommie Cooper kwam onder de zelfde omstandigheid aan zijn eind.
[plaatje2]
Jean Baptiste (Poquelin) Molière
15.01.1622
18.02.1673
Graf van Molière op begraafplaats Pere Lachaise in Parijs
Hoofdstuk 3
Belangrijke stukken van Molière
Tartuffe 1664
Tartuffe is een geestelijke, die met vrome praatjes een rijke koopman voor zich weet te winnen. Achter zijn mooie woorden over onze lieve heer gaat echter een rasechte oplichter schuil. Tartuffe deinst nergens voor terug, de koopman Orgon is ziende blind, en wat krijg je daarvan? De naïeve Orgon en zijn hele familie worden in het ongeluk gestort, ondanks alle pogingen van vrouw, kinderen, zwager, aanstaande schoonzoon en de huishoudster om Tartuffe voor de ogen van Orgon te ontmaskeren. De moraal van het verhaal: geloof niet in mooie praatjes als ze niet vergezeld gaan van werkelijk goede daden. Een vrij onschuldige moralistische boodschap in onze ogen, maar in het zeventiende-eeuwse Parijs een gewaagde stellingname. Tartuffe verschuilt zich achter een masker van vroomheid, en wie de schone schijn van vroomheid te kijk zet komt aan de kerk. En dat heeft Molière geweten ook...
Het werkstuk gaat verder na deze boodschap.
Verder lezen
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden