Kamp Westerbork

Beoordeling 5.9
Foto van een scholier
  • Werkstuk door een scholier
  • Klas onbekend | 1257 woorden
  • 24 februari 2007
  • 52 keer beoordeeld
Cijfer 5.9
52 keer beoordeeld

Taal
Nederlands
Vak
Inhoud.

- Wat was Westerbork?

- Wanneer is het gebouwd?
En waarvoor is het origineel gebouwd?
- Wordt het nu nog gebruikt?
Is er in Westerbork kunst en/of cultuur?
- Wat is er aan kunstwerken aanwezig?
- Waar diende Westerbork precies voor en wat werd er precies gedaan.
- Westerbork in de tweede wereldoorlog.
Kamp Westerbork

Wat was Westerbork?

Westerbork is voor velen het einde geweest. Het was een ‘opslagplaats’ zoals Drancy dat was in Frankrijk, Mechelen in België, Berg in Noorwegen en Fossoli di Carpi in Italië. Net zoals in die andere kampen hebben zich in Westerbork de meest afschuwelijke dingen afgespeeld.Westerbork was een opslagkamp waar vooral joden werden ‘bewaard’ tot ze naar een concentratie kamp moesten gaan, bijvoorbeeld Auswitz.

Wanneer is het gebouwd?
En waarvoor is het origineel gebouwd?

In augustus 1939 werd kamp Westerbork gebouwd door arbeiders in werkverschaffing. Het is een terrein in de provincie Drente dichtbij de Duitse grens. Het was bestemd als een opvangkamp voor joodse vluchtelingen. Maar de Nederlandse regering onder leiding van minister-president Colijn had in februari van 1939 besloten om alle vluchtelingen uit Duitsland in één centraal kamp onder te brengen ter vervanging van de vele kleine opvangkampen en –tehuizen. In het kamp werden 50 woonbarakken gebouwd waar 1800 mensen, 1150 ‘legalen’ en 650 ‘illegalen’, konden worden opgevangen. Op 9 oktober 1939 arriveerden de eerste 22 Duits-joodse vluchtelingen in het Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork. Eind januari 1940 waren dat er 167. Vanaf februari kwam de vaart erin. Eind april telde Westerbork al 750 vluchtelingen.

Wordt het nu nog gebruikt?

Ja, het wordt nu gebruikt als een herinneringscentrum en museum: het Herinneringscentrum Kamp Westerbork is in 1983 officieel geopend. Dat dit pas bijna veertig jaar na afloop van de oorlog gebeurde, zegt veel over hoe er met de herinnering aan \'de oorlog\' is omgegaan.
Het is een verhaal waarin duidelijk wordt dat er zeker in de eerste tientallen jaren na de bevrijding weinig aandacht voor de bezettingstijd was. Zo kon het gebeuren dat een actie in 1957 van de Drentse Commissaris van de Koningin, mr. J. Cramer, om een monument ter herinnering aan de geschiedenis van kamp Westerbork te plaatsen, werd afgewezen. Dit gebeurde vanuit de joodse gemeenschap waar de angst om wonden open te maken groot was.

Is er in Westerbork kunst en/of cultuur?

Ja.
Er zijn inmiddels alle namen van de slachtoffers verzameld: en in het museum worden alle namen van Nederlandse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog -met hun geboortedatum en -plaats, en plaats en datum van overlijden, continu dag en nacht geprojecteerd op een speciale Namenwand.
En het kamp is nu een museum dus er is wel degelijk ‘‘kunst’’ te vinden.

Wat is er aan ‘‘kunstwerken’’ aanwezig?

De tentoonstelling Vernichtigungslager Sobibor vertelt ondermeer het verhaal van de Poolse jood Thomas Blatt, die als 15-jarige jongen in het kamp tewerk werd gesteld. Hij moest ondermeer helpen bij het sorteren en verbranden van persoonlijke documenten en van kleren die niet meer te gebruiken waren. Hij nam deel aan de opstand in het kamp in oktober 1943. Blatt is nauw betrokken bij het museum in Sobibor. Een andere overlevende die een rol speelt in de tentoonstelling is de Nederlander Jules Schelvis. Hij schreef het standaardwerk Sobibor en nam het initiatief voor de Tekens in Westerbork taak gesteld om de herinnering aan Sobibor levend te houden.

Vernichtigungslager Sobibor is een reizende tentoonstelling, financieel mede mogelijk gemaakt door de provincie Gelderland. Deze provincie heeft een samenwerkingsverband met de Poolse provincie Lubelski. De tentoonstelling is een onderdeel van het Masterplan Sobibor, waarmee geprobeerd wordt om Sobibor als gedenkplaats beter herkenbaar te maken, met ondermeer een herinneringscentrum. Onderdeel van het plan is ook de verbetering van de huidige museum presentatie in Sobibor en de ontwikkeling van de reizende tentoonstelling Vernichtigungslager Sobibor.

Waar diende kamp Westerbork precies voor en wat werd er precies gedaan.

Kamp Westerbork (Polizeiliches Durchgangslager Westerbork) gelegen bij Hooghalen is bekend geworden als doorgangskamp. Van hier werden 107.000 joden en zigeuners naar Duitse concentratiekampen getransporteerd. Slechts 5.000 hiervan overleefden de oorlog.

Aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog vluchtten steeds meer Duitse joden voor de nazi-terreur de grens van Nederland over. De Nederlandse regering van toen wilde neutraal blijven, en sloot op 15 december 1938 de grens. Ze bestempelde de vluchtelingen tot ongewenste vreemdelingen. Zij moesten in één groot vluchtelingenkamp worden ondergebracht. In februari 1939 bouwden ze toen dan ook kamp Westerbork.
Eigenlijk zou dat kamp bij Elspeet worden gebouwd. Maar Koningin Wilhelmina vond de afstand van twaalf kilometer tot haar zomerverblijf paleis Het Loo veel te weinig. Ook de ANWB was tegen, want de gehele Veluwe moest beschikbaar blijven voor vakantiegangers. Daarom werd tenslotte gekozen voor het Amerveld op de Drentse heide bij Hooghalen, tien kilometer ten noorden van het dorp Westerbork. In augustus 1939 werden hier door arbeiders in de werkverschaffing de eerste barakken gebouwd van Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork.
Op 9 oktober arriveerden de eerste 22 bewoners. Zij waren afkomstig uit een groep van ruim negenhonderd Duitse joden die tevergeefs hadden geprobeerd met het Duitse schip St Louis van Hamburg naar Cuba te vluchten.

Westerbork in de tweede wereldoorlog.
Tijdens de bezetting maakten de Nazi's gebruik van de al bestaande kampen. Westerbork kwam op 1 juli 1942 onder rechtstreeks Duits bestuur. Vanaf oktober 1942 tot april 1945 was Albert Konrad Gemmeker commandant van het kamp. Als Polizeiliches Durchgangslager Westerbork werd het een doorgangskamp voor joden, zigeuners en verzetsmensen, die per trein werden afgevoerd. Oorspronkelijk via station Hooghalen, maar na enige tijd werd een spoorlijntje aangelegd dat het kamp verbond met de spoorlijn tussen Beilen en Assen.
Elke dinsdag vertrok vanuit Westerbork een goederentrein die een grote groep kampbewoners via Assen, Groningen en Nieuweschans naar kampen in Polen bracht, voornamelijk de vernietigingskampen Auschwitz-Birkenau en Sobibor. Een dag of drie later kwamen ze daar dan aan. De trein werd tot Nieuweschans door Nederlands spoorwegpersoneel bemand, en vanaf Nieuweschans door Duits personeel.
In totaal werden van 1942 tot 1944 ruim 107.000 gevangenen vanuit Westerbork per trein getransporteerd. Slechts 5000 van hen keerden terug.
Onder de slachtoffers zijn bekende namen. Etty Hillesum heeft in Westerbork vast gezeten voordat ze werd gedeporteerd, en Anne Frank en haar familie werden op een van de laatste transporttreinen van Kamp Westerbork naar Auschwitz gezet. Ook het Sinti-meisje Settela Steinbach is via Westerbork gedeporteerd. De journalist, voor het Algemeen Handelsblad, Phillip Mechanicus werd op 7 november 1942 naar Westerbork gevoerd en op 8 maart 1944 op transport gesteld naar Bergen-Belsen; op 9 oktober 1944 werd hij met een straftransport van 120 man naar Auschwitz-Birkenau gebracht, waar hij 3 dagen later werd doodgeschoten.
De laatste trein vertrok op 3 september 1944. Op 12 april 1945 werd het kamp door Canadese soldaten bevrijd. Er waren nog zo\'n 900 gevangenen in het kamp. Het kamp kwam nu onder Nederlands commando en de bewoners moesten nog weken in het kamp blijven voordat zij naar huis mochten, tenminste wat van hun huizen was overgebleven.
Na de oorlog is het kamp enkele jaren door de Nederlandse overheid gebruikt voor gevangen NSB'ers en collaborateurs.
Daarna werd het korte tijd een militair kamp, en in 1951 werd Kamp Westerbork ingericht als woonoord voor gedemobiliseerde KNIL militairen van Zuid-Molukse afkomst. Het kreeg toen de naam Schattenberg, naar een heuvel in de buurt. De eerste Molukkers arriveerde hier op 22 maart 1951. In 1970 vertrokken de laatste gezinnen. Het kamp werd vervolgens afgebroken.Op de plaats waar de spoorrails in het kamp eindigden onthulde Koningin Juliana in 1970 het Nationaal monument Westerbork, ontworpen door oud-gevangene Ralph Prins.
Sinds 1983 is er een herinneringscentrum, waar de geschiedenis van Durchgangslager Westerbork wordt verteld. Er is een museum waar er verschillende voorwerpen tentoongesteld worden en er filmjes te zien zijn. Het voormalige kampterrein is weer een groene vlakte. De belangrijkste gebouwen zijn nu gemarkeerd door heuveltjes. Driehoekige stenen markeren de plaatsen waar eens barakken en spoorrails waren.

REACTIES

E.

E.

dit is onacceptabel gedrag

13 jaar geleden

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.