Tuberculose

Wat is tuberculose? Tuberculose is een infectieziekte. Infectieziekten worden veroorzaakt doordar een ziektekiem het menselijk lichaam binnendringt. In Nederland krijgen per jaar ongeveer 1700 mensen tuberculose; meestal door besmetting via de longen. Longtuberculose kan besmettelijk zijn, maar wordt niet overgebracht door aanraking. Hoe ontstaat tuberculose? De ziektekiem die tuberculose veroorzaakt is de tuberkelbacterie. Zodra deze bacteriën het lichaam zijn binnengedrongen kunnen zij een ontsteking veroorzaken in de longen, lymfeklieren, hersenen, hersenvliezen, nieren, gewrichten en de wervelkolom. In Nederland krijgt men meetstal tuberculose door besmetting via de longen. Iemand met tuberculose moet veel hoesten en niezen. Hierbij komen de tuberkelbacteriën uit de longen naar buiten. Als dan een ander die bacteriën inademt kan hij besmet worden. De bacteriën kunnen na enige tijd of pas na jaren een ontsteking veroorzaken. Iemand kan daarom besmet zijn met tuberculose zonder dat hij er iets van merkt. Is tuberculose besmettelijk? Longtuberculose kan besmettelijk zijn. Als in het slijm van de patiënt tuberculosebacteriën worden gevonden is de patiënt besmettelijk voor andere personen in zijn omgeving. Dit noemt men open tuberculose. Wanneer de bacteriën niet worden gevonden is de patiënt niet besmettelijk en dat noemt men gesloten tuberculose. Nier-, gewricht-, kliertuberculose of tuberculose in andere organen is meestal niet besmettelijk. Nadat een patiënt met besmettelijk longtuberculose enkele weken de medicijnen heeft gebruikt, is hij meestal niet meer besmettelijk voor zijn omgeving. Het is dan dus niet meer nodig om deze persoon te ontwijken. De patiënt moet wel een goede hoest-hygiëne in acht nemen; zakdoek voor de mond en het hoofd opzij doen. Tuberculose wordt niet overgebracht door het aanraken van de patiënt en zelfs niet door zoenen. Het is bovendien een fabeltje dat besmetting kan optreden door het gebruik van huishoudelijke voorwerpen. Er is pas kans op besmetting in geval van direct contact met een persoon die een besmettelijke vorm van tuberculose heeft.
Komt tuberculose veel voor? In Nederland krijgen per jaar ongeveer 1700 mensen tuberculose. Ruim de helft heeft een besmettelijke vorm. Na een jarenlange daling van het aantal patiënten in Nederland was er sinds 1991 weer een stijging waarneembaar. De cijfers van 1995 tonen voor het eerst weer een daling. Vergeleken met de Derde Wereld is de situatie in Nederland rooskleurig. In veel Derde Wereld landen is tuberculose één van de belangrijkste doodsoorzaken. Een belangrijke oorzaak daarvan ligt in de opkomst van Aids. Aids-patiënten kunnen niet voldoende afweerstoffen maken en zijn door hun verminderde weerstand een gemakkelijke prooi voor de tuberkelbacterie. De behandeling van tuberculose Tuberkelbacteriën zijn moeilijk te doden daarom moet je de medicijnen zes maanden lang dagelijks innemen. Het is nodig om de ziekte te bestrijden met verschillende medicijnen, anders kan de bacterie ongevoelig worden voor een van de medicijnen. Meestal kan de patiënt thuis herstellen en familie leden van de patiënt kunnen dan geen besmettingsgevaar lopen. Wel moet de patiënt thuis rustig aan doen. En regelmatige controle door de specialist of de arts-tuberculosebestrijding is wel nodig. Als de patiënten de medicijnen slikken voelen ze zich vaak al beter maar ze mogen er niet mee stoppen. De tuberkelbacterie wordt pas echt uitgeroeid als de kuur wordt afgemaakt. Daarom zorgt de sociaalverpleegkundige van de GGD voor begeleiding tijdens de kuur. Veel gebruikte medicijnen zijn INH, pyrizinamide, eyhambutol en rifampicine. De symptonen De meerderheid van de desinfecteerden geneest spontaan zonder een behandeling te hebben gehad en zonder ziek te worden. De bacil verspreidt zich via de lucht door het hoesten. De bacil kan zich door het hele lichaam verspreiden en daarom kan je in het hele lichaam tuberculose krijgen. (bot, bijv. ruggenwervels, nieren, hersenvliezen, lymfklieren enz.) Andere klachten zijn nachtzweten, gewichtsverlies, en bepaalde huidafwijkingen. Afhankelijk van het aangedane orgaan ontstaan daar weer andere klachten.