Tornado's

Wat is een tornado en hoe ontstaat deze? Voor de definitie van het begrip tornado zijn vele betekenissen maar de meest duidelijkste definitie is: een kolom van draaiende lucht die vanaf de onderkant van een onweerswolk omlaag cirkelt en daarbij contact maakt met het aardoppervlak. Deze onweerswolk –de Cumulonimbus - kan je herkennen aan zijn prachtige vorm en zijn platte onderkant. De hoogte van deze wolk kan variëren van 300 tot zelfs 15000 meter. Hierbij geld dat hoe zwaarder deze onweersbui hoe zwaarder de tornado. Een tornado kan ook ontstaan uit een supercell. Dit is ongeveer hetzelfde als een Cumulonimbus alleen is deze niet zo groot. Toch kan uit zo’n mooie wolk een hevige tornado ontstaan die enorm veel schade aanricht als zijn slurf de grond raakt. Deze slurf kan een doorsnede hebben van 100 tot 150 meter. Hij verwoest alles en zuigt alles binnen een straal van één kilometer op! Deze zuigkracht komt door de onderdruk die heerst in de kern van de slurf. Hierdoor ontstaat een windsnelheid die gemiddeld ongeveer 660 km /u per uur kan zijn! Dit getal weet men niet helemaal zeker omdat het nogal moeilijk te meten is maar het ligt in ieder geval wel in de buurt. Wel zeker is dat het in het midden van de tornado helemaal windstil is. Veel mensen denken dat je als je de slurf van een tornado ziet, de tornado zelf ziet. Het grappige is dat het helemaal niet waar is want die slurf is eigenlijk alleen maar stof die hij omhoog zuigt. Deze slurf is altijd donker door het drukverschil tussen de kern en de rand en hierdoor condenseert waterdamp tot waterdruppeltjes. Er zijn mensen die op tornado’s jagen. Deze mensen worden chasers genoemd. Waar de meeste mensen voor wegtrekken zoeken zij ze juist op. Chasers vinden tornado’s super fascinerend en willen alles van ze weten zoals de windsnelheid ook al is dit zo moeilijk te meten maar het gaan hun natuurlijk vooral om de kick. Ze maken ook veel foto’s van de tornado’s. Hiervan hebben we prachtige plaatjes gezien. Toch weten deze mensen vaak niet hoe gevaarlijk ze bezig zijn. Veel mensen denken dat tornado’s er allemaal hetzelfde uitzien: gigantisch groot en raken allemaal de grond. Dit is totaal niet waar want je hebt juist zoveel verschillende. Er zijn tornado’s die je alleen ziet als een klein slurfje uit de lucht of er zijn zelfs met meerdere slurven en de meeste tornado’s blijven niet de hele tijd op de grond. Tornado’s draaien op het noordelijke halfrond met de klok mee en op het zuidelijke halfrond tegen de klok in. Dit komt door de rotatie van de aarde om de polen wat goed te zien is op dit plaatje. Hoe ontstaat een tornado Veel mensen denken dat tornado’s zomaar ontstaan maar een tornado kan alleen ontstaan als: - de lucht onstabiel is - de lucht veel opstijgende kracht heeft - er voldoende vocht is in de lucht - als er een flink temperatuursverschil is tussen luchtstromen

Er zijn verschillende theorieën over hoe een tornado nou bestaat maar dit is wel de meest uitgebreidste: - Een tornado ontstaat dus uit de Cumulonimbus ook wel een supercel genoemd. - Midden in deze cel bevindt zich een opwaartse luchtstroom (een updraft) en aan weerszijden bevinden zich twee neerwaartse stromen (een downdraft). - Een van die neerwaartse stromen ligt beneden van de updraft op een hoogte die kan variëren van 3 tot 5 kilometer. Dit is de Forward Flank Downdraft, beter bekend als de FFD. - De tweede van de twee neerwaartse stromen is de Rear Flank Downdraft beter bekend als de RFD. Deze ontstaat pas later en ligt boven een updraft op een hoogte van 7 tot 10 kilometer. - De FFD en de RFD zorgen er samen voor dat een tornado ontstaat. Een andere theorie is wat simpeler: Een tornado ontstaat door sterke temperatuursverschillen tussen de luchtsoorten. Deze komen in botsing (in de Verenigde Staten is dit tussen april en juli). Door de onstabiliteit ontstaan dan buiencomplexen waaruit de tornado’s ontstaan. De Fujita schaal
De Fujita schaal –ook wel de f- schaal genoemd- is een schaal waarmee de sterkte van een tornado kan worden aangegeven. Deze schaal is ontworpen door meneer Fujita en word overal ter wereld gebruikt. Je kunt het wel vergelijken met de beaufort- schaal. Zo ziet de Fujita schaal eruit: F1
64 t /m117 km /u Licht
F2
118 t /m 180 km /u Matig
F3
180 t /m 251 km /u Aanzienlijk
F4
252 t /m 330 km /u Zwaar
F5
330 t /m 417 km /u Zeer zwaar
F6
Groter dan 418 km /u Overweldigend
Wat de tornado’s aanrichten is ook af te leiden uit deze tabel: Bij F1 waaien daken van huizen, slaan caravans en woonwagens om en waaien auto’s van de weg af. Bij F2 worden caravans en woonwagens verwoest en grote bomen ontworteld. Bij F3 waaien muren van stevig gebouwde huizen om als kaartenhuizen, treinen slaan om of ontsporen en worden de meeste bomen in een bos ontworteld. Bij F4 worden goedgebouwde huizen opgetild, auto’s en andere zware voorwerpen gelanceerd die op een grote afstand weer worden neer gesmeten. Bij F5 vliegen huizen/auto’s honderden meters door de lucht, bomen ontschorsen, grote metalen constructies verbuigen en worden gedeeltelijk verwoest. Bij F6: Deze tornado is nog nooit voorgekomen maar als ze toch voorkomen weet iedereen wel dat niks meer heel blijft en zal de schade dus enorm zijn.