Arbeidsomstandigheden in de kleding- en schoenenindustrie

1. Wat is je onderzoeksterrein? “schone kleren” 2. Wat is de hoofdvraag? Hoe zijn de arbeidsomstandigheden in de kleding- en schoenenindustrie in landen die aan Nederland leveren? Over welk gebied dus? Landen in Europa en Azië die aan Nederland leveren. Over welk(e) verschijnsel(en) dus? Arbeidsomstandigheden 3. Waar vind je over dit gebied en dit verschijnsel informatie? Lesboek: Paragraaf 4,5 en 6 + bronnen blz. 22 t/m 25
Studiemap: blz. 4,5 en 6

Atlas: blz. 126 en 127 4. Wat zijn de deelvragen? a. Hoe komt de prijs van kleding en schoenen tot stand? b. Hoe is de productie van beroemde merkkleding georganiseerd? c. Wat zijn de loonverschillen tussen productielanden “dichtbij”en in Azië? d. Hoe zijn de arbeidsomstandigheden in productielanden? e. Hoe maken sommige kledingmerken misbruik van arbeidskrachten in de productielanden? f. Hoe wordt er gedacht over kinderarbeid? g. Hoe kan de consument iets doen aan de arbeidsomstandigheden in de productielanden? h. Wat word er bedoeld met “schone kleren” 6. Welke andere bronnen denk je te gaan gebruiken? 1. basisboek 2. internet 3. studiemap
Vraag 1: Hoeveel koste het laatste TV spotje van Nike? Antwoord: B (15 miljoen gulden) Vraag 2: En dat terwijl een naaister in China, die shirts voor Adidas en Nike maakt. Antwoord: A (25 cent per uur) Vraag 3: Hoeveel winst maakte Adidas vorig jaar? Antwoord: A (501 miljoen gulden) Vraag 4: Hoeveel winst maakte Nike vorig jaar? Antwoord: B (936 miljoen gulden) Vraag5: En dat terwijl een naaister in Indonesië, die schoenen voor Adidas en Nike maakt: Antwoord: C (20 cent per uur verdient) Vraag 6: Wetende dat Adidas 20 cent per uur betaald aan zijn naaisters in Indonesië, hoeveel denk je dat Adidas vorig jaar uitgaf aan reclame en sponsoring? Antwoord: C (1,6 miljard gulden) Vraag 7: Nike heeft z'n reclamebudget vorig jaar omlaag geschroefd. Met lonen in Indonesië en China van 20 en 25 cent per uur, hoeveel denk je dat Nike vorig jaar uitgaf aan reclame? Antwoord: C (2 miljard gulden) Vraag 8: Hoeveel kreeg het Nederlands elftal eigenlijk van Nike? Antwoord: B (10 miljoen gulden) Vraag 9: naaisters die onze Nike en Adidas kleren en schoenen maken? Hoeveel dagen werken die gemiddeld denk je? Antwoord: C (6 a 7 dagen per week) Vraag 10: En hoeveel uur per dag? Antwoord: B ( gemiddeld 10 a 12 uur per dag) De prijs van kleding en schoenen komt tot stand door: Ø Loonkosten arbeidsters € 0.34 Ø Materiaal € 7.27 Ø Loonkosten sportwinkel € 17.05 Ø Productiekosten € 1.47 Ø Reclame sportwinkel € 1.52 Ø Transport € 3.95 Ø Research € 10.00 Ø Winst merk € 12.27 Ø Huur sportwinkel € 10.68 Ø BTW € 15.90 Ø Winst onderaannemer € 1.82 Ø Reclame merk € 7.73
Zo als u kunt zien is het minste geld voor de arbeidsters terwijl die het product maken. Foto: hier moet de arbeiders schoenen van maken
De productie van beroemde merkkleding is georganiseerd in kleine stukjes
BV: de neuzen van een schoen worden in Zuid-Korea gemaakt en de zolen worden in Indonesië gemaakt. Zo hoeft het land zelf helemaal niks te doen alleen het ontwerp en de reclame te maken en dan daarna te verkopen. En net zoals je in de quiz kunt zien maken ze er nog flinke winst op. Maar er wordt dan soms ook niet volgens de regels gewerkt BV: Het komt vaak voor dat er gebruik wordt gemaakt van kinderarbeid. Kijk maar naar FIFA die hebben ooit daar gebruik van gemaakt maar ze zijn ontdekt en nou belooft FIFA nooit meer gebruik te maken van kinderarbeid. Foto: logo FIFA voetbalbond zoals u ziet word er wel op gecontroleerd. Als je nu nog wordt betrapt op het misbruik maken van kinderarbeid dan heb je een grote boete te pakken. Sommige clubs gebruiken zelfs alleen nog maar “eerlijke ballen” (ballen die zijn gemaakt door mensen met een eerlijk loon) een paar van die clubs zijn: Willem 2, MVV, en Fortuna sittard. Foto: logo van een voetbalclub die alleen maar eerlijke ballengebruikt. Hier in Nederland is het ongeveer allemaal gelijk qua loon inkomen er zit soms ook wel veel verschil tussen maar iedereen kan van zijn loon leven. In Azië is het loon verschil heel hoog als je kijkt naar de grote bazen en de naaisters van Nike. Die grote bazen kunnen alles doen wat ze maar willen en die naaisters moeten zelfs overuren maken om nog een fatsoenlijk bedrag bij elkaar te halen, om van te kunnen leven. Maar Fair trade ziet erop toe dan de arbeiders goed betaald krijgen, Martin Boon (controleur) reist daarom regelmatig naar Azië om inspecties uit te voeren of de arbeiders goed betaald krijgen en of er niet aan kinderarbeid gedaan word. Hiernaast zie je het logo van een Britse fair trade winkel, een fair trade winkel worden ook wel derde-wereld winkels genoemd. In de jaren 70 ontstonden de eerste derde-wereld winkels. Nu zijn die winkels inmiddels razend populair. In de derde-wereld winkels wordt op meer dan de helft van de producten op toe gezien dat ze ook eerlijk worden gemaakt dus BV: een kleermaker die er goed voor betaald krijgt. Foto: logo van een Britse fair trade winkel. Foto: logo van een wereld winkel
De arbeidsomstandigheden in de productielanden zijn zeer slecht, de mensen die daar werken, werken ongeveer zo’n 75 uur per week en dan verdienen ze nog minder dan het minimumloon. Van het minimumloon kunnen ze daar niet eens leven en die mensen verdienen nog minder ook al maken ze overuren. Ze moeten wel overuren maken want anders worden ze ontslagen, ze hebben ooit een staking gevoerd en die mensen die ze ervan hadden verdacht die werden meteen ontslagen. En de staking zelf leverden niks op de directie weigerde de eisen van het personeel. De lonen van arbeiders die voor Nike en adidas in Azië sportschoenen produceren zijn zo laag dat arbeiders die bij hun gezin willen wonen worden gedwongen om schulden te maken om in de dagelijkse levensbehoeften van hun familie te voorzien. De meeste arbeiders zijn door armoede gedwongen om hun kinderen naar ver gelegen dorpen te sturen waar familieleden voor de kinderen zorgen. Foto: plaatje van een arbeider met de tekst: “we are not machines” hun kunnen ook niet leven zonder geld en zonder familie. In Productie landen hebben ze geen vakbonden die er op toe kijken hoe de arbeidsomstandigheden zijn in Productielanden. Maar er is wel een ondernemingsraad daarin zitten vertegenwoordigers van verschillende afdelingen van de fabrieken. In 1997 in Polen wilden de arbeiders een vakbond oprichten omdat die dan zo alles in de gaten kon houden hoe het er aan toe ging. Maar de directeur had gezegd: “hier bij Levis strauss hebben wij geen vakbonden nodig en er komt vakbond de deur in”. De vrouwen Irma en Olga werken ook bij de Levis fabriek en die werken 40 uur per week. Daarmee verdienen ze 1000 zloty per maand. Ze willen wel overwerken maar dat kan meestal niet soms op zaterdag maar dat is niet genoeg. Het grootste probleem is de werkdruk omdat de directeur zegt van: je moet zo-en zoveel broeken maken per dag, als dat niet lukt dan wordt je ontslagen genoeg mensen die het werk willen overnemen. “Bij andere fabrieken verdien je net zo veel maar heb je niet zo’n hoge werkdruk” zegt Irma. Foto: logo levi’s jeans

In de productielanden word er heel normaal gedacht over kinderarbeid de kinderen werken dan wel zwart maar ze nemen ze gewoon aan. Het zijn goedkope arbeiders die al blij zijn met het kleine beetje wat ze al krijgen. Ze krijgen per maand contant uitbetaald en Ozcan, 12 jaar oud, die verdient 74 per maand en krijg 1 keer per week een kwart van het totaal. Hij verdient dat geld door lange broeken te naaien en hij vindt het zelf niet erg want hij zegt: “ik klaag niet” dus vind ik dit niet echt kinderarbeid. Ozcan maakt kleding voor benetton samen met zijn oudere broers, zijn oudere broers werken wel legaal. Foto: kinderen die kleding naaien. Foto: de schone kleren campagne strijd ook tegen kinderarbeid
Zo goed mogelijk opletten of de kleren in Productielanden door kinderen of mensen met een niet eerlijk inkomen zijn gemaakt. Ze moeten alleen maar kleren kopen van een eerlijk merk. Ze hebben een speciaal bedrijf dat bevindt zich in Castrette in Italië. Een duizend tal mensen werken daar met de modernste apparatuur. Zij kunnen met die apparatuur de stoffen controleren en daar ontwerpen ze dan iets van. Zij organiseren ook de indeling van het stikken, strijken en anderen arbeid. Zo heb je eerlijke kleren die niet tot de benetton-groep behoren. Foto: computer animatie van het bedrijf in Castrette. Met “schone” kleren wordt bedoeld dat het kleren zijn die gemaakt zijn door meerderjarige met een goed loon. Dus niet door Benetton, Nike of Adidas. Foto: organisatie tegen oneerlijke kleren. De arbeidsomstandigheden in de productielanden zijn zeer slecht de arbeiders krijgen veel te weinig betaalt om ervan te leven zelfs als ze overuren maken. De werkdruk is te hoog omdat de baas zegt van zoveel kleren binnen een dag zo niet dan wordt je ontslagen. En je heb niet eens genoeg tijd om je familie te zien dus moeten er soms een paar familie leden verhuizen naar je oom of tante. En er wordt ook veel aan kinderarbeid gedaan. Dus de conclusie is dat Nike, Adidas en Benetton oplichters zijn omdat ze voor zo goedkoop producten laten maken en voor meer dan €100 verkopen.