Amerika

Paspoort VS

Klimaat: hete zomers, koude winters.
In het zuiden: warme zomers, zachte winters. In het noorden: koele zomers, ijskoude winters.
Vlag: de Stars en Stripes: 50 sterren, voor elke staat één.
Geld: US Dollar.
Aantal inwoners: meer dan 260 miljoen. Ongeveer 1% is indiaan, 74% heeft Europese voorouders, 12% heeft Afrikaanse voorouders, 9% Zuid- en Midden-Amerikaanse voorouders en 3% Aziatische voorouders.
Oppervlakte: 9.363.520 km2. Dat is 229 keer zo groot als Nederland (40.844 km2).
Taal: Engels, tweede taal: Spaans.

De Stars & Stripes

Beroemdheden

Thomas Alva Edison
Deze uitvinder leefde van 1847 tot 1937. Hij maakte de eerste bruikbare gloeilamp, bedacht een manier om geluid op te nemen en weer af te spelen (de voorloper van de cd-speler) en deed wel meer dan duizend andere uitvindingen.

John F. Kennedy (JFK)
President John Fitzgerald Kennedy was de 35-ste president van de Verenigde Staten, en jongste gekozen Amerikaanse president ooit. Hij had vernieuwende ideeën en was heel populair bij de Amerikaanse kiezers. Helaas waren er ook mensen die een grote hekel aan hem hadden. Op 22 November 1963 werd Kennedy in de stad Dallas doodgeschoten. Ex-marinier Lee Harvey Oswald kreeg de schuld. Twee dagen later werd ook Oswald doodgeschoten. Sommige mensen geloven dat Oswald niet de echte, of niet de enige moordenaar van president Kennedy was.

Madonna
Madonna Louise Ciccone begon in 1980 als drummer in het bandje Emmenon. Maar ze wilde meer. Ze had al jaren balletles en wilde ook zingen. Ze had een baantje als achtergrondzangeres en trad vaak op in discotheken. Toen ze een platencontract kreeg, duurde het niet lang tot ze haar eerste hit scoorde: Holiday. Hierna volgde de ene hit na de andere. Nu heeft Madonna zelf een platenlabel: Maverick. Zijzelf en andere beroemde moderne bands maken cd's voor deze platenmaatschappij. Madonna speelt ook in films. De eerste was Desperately Seeking Susan. Sinds 2000 is Madonna getrouwd met filmregisseur Guy Ritchie en woont met haar kinderen Lourdes en Rocco in Engeland.

Venus Williams
Geboren op 17 Juni 1980 in Lynwood, California. Samen met haar zus Serena begon Venus al vroeg met tennissen. Al snel was duidelijk dat de zussen wereldtop-talent hadden! Venus won in 2000 het tennistoernooi op Wimbledon, en het jaar daarop weer.

Belangrijke zaken

Presidents-verkiezingen
Iedere vier jaar zijn er presidents-verkiezingen in Amerika. Dan kiest Amerika een nieuwe baas. Eerst trekt iedereen die president wil worden het land in. Iedereen probeert de mensen te overtuigen dat híj de beste president zal zijn (het waren tot nu toe altijd mannen). Ze komen op TV, geven interviews en houden toespraken. Uiteindelijk blijven er twee of drie kandidaten over. Daaruit wordt uiteindelijk een nieuwe president gekozen.
Een president kan één keer herkozen worden. Alleen president Franklin Delano Roosevelt is vier keer gekozen als president. Maar dat kwam vooral door de Tweede Wereldoorlog.

De Superbowl
American Football is de populairste sport van de V.S. De belangrijkste wedstrijd is de Superbowl. Op die dag is er niemand op straat te vinden. Dit is dus de beste dag om naar Disneyland te gaan: je hoeft dan nergens in de rij te staan! De kaartjes voor de Superbowl zijn altijd lang van te voren uitverkocht, terwijl ze toch behoorlijk duur zijn!

Oscar-night
Een keer per jaar worden in de V.S. de 'Oscars' uitgereikt. Eigenlijk heten de Oscars 'Academy Awards'. Het zijn prijzen die filmmakers aan elkaar geven. Elk onderdeel van de film heeft zijn eigen Oscar. Er is een prijs voor de beste film, voor de beste regisseur, acteur, actrice, maar ook voor de mooiste muziek, de mooiste speciale effecten enzovoort. Oscar-night wordt altijd op tv. uitgezonden. Het is een spannende avond: welke film krijgt de meeste prijzen? Maar haast net zo belangrijk lijkt te zijn: wie komt met wie? En wat hebben de actrices aan?

Belangrijke feestdagen

Thanksgiving
Op de vierde donderdag van November staan de Amerikanen stil bij alles wat het land ze geeft. De eerste Engelse kolonisten kwamen najaar 1620 aan in New-England. Zij worden de 'Pilgrims' genoemd. Ze kenden het land niet en wisten niet welke planten en dieren ze wel of niet konden eten. Ze kregen hulp van hun indiaanse buren. Een jaar later vierden ze, samen met die buren, hun eerste oogst met een feestmaal met kalkoen, maïs en pompoen. Nog steeds eten de Amerikanen op deze dag kalkoen, maïs en pompoentaart.

Independence Day oftewel Fourth Of July
Op vier juli vieren de Amerikanen Onafhankelijkheidsdag. Heel lang geleden waren de Verenigde Staten een kolonie van Engeland: de Engelse koning was er de baas. Maar de Amerikaanse kolonisten kregen er genoeg van om steeds hogere belastingen te betalen aan de koning van Engeland. Ze wilden zelfstandig worden. Op 4 juli 1776 verklaarden de eerste dertien staten van Amerika zich onafhankelijk van Engeland. Er was wel nog een jarenlange oorlog voor nodig (de Amerikaanse Revolutie) voordat het ook echt zover was.

Halloween
Op de avond van 31 oktober vieren Amerikanen Halloween. Dan verkleedt iedereen zich als griezel. Kinderen gaan langs de deur en doen 'trick or treat'. Als je ze geen snoep geeft, zul je ervan lusten!

Buurlanden

Amerika grenst in het noorden aan Canada en in het zuiden aan Mexico.
In Mexico wonen veel arme mensen. Sommige Mexicanen proberen stiekem de grens over te komen om in de rijke Verenigde Staten werk te zoeken en geld te verdienen. Maar dat mag niet zomaar: als ze worden gepakt, worden ze teruggestuurd. De grens tussen de V.S. en Mexico zit potdicht en wordt door de V.S. zwaarbewaakt om ongewenste immigranten tegen te houden.

Canada is eigenlijk net zo rijk als de V.S. Wat wel anders is, is dat de helft van de Canadezen Engels spreekt en de andere helft Frans. Over de Canadezen maken Amerikanen altijd grapjes, net als Nederlanders over Belgen doen. In de V.S. vinden ze de Canadezen een stelletje domme houthakkers. En ze lachen om hun politie te paard (de mounties). Gelukkig maakt het de Canadezen niet veel uit. Zij maken juist weer grappen over die lawaaierige Amerikanen.

Armoede en discriminatie

Arm/rijk
Amerika is het rijkste land van de wereld. Toch wonen er veel arme mensen, vreemd hè?
Dat komt doordat iemand die geen werk heeft, in de V.S. niet meteen geld van de overheid krijgt, zoals in Nederland. Zo'n uitkering voor arme mensen kost veel geld. Dat geld moet komen van de belastingen die alle mensen betalen. En in de V.S. hebben de mensen een gigantische superhekel aan het betalen van belastingen. Het land is zelfs ontstaan doordat de mensen er geen belasting meer wilden betalen aan de koning van Engeland!
Nog steeds willen de meeste Amerikanen zo weinig mogelijk belasting betalen. Ook niet om arme mede-Amerikanen mee te helpen. "Bij ons kan elke arme krantenjongen het tot miljonair schoppen, als hij maar hard werkt," zeggen ze in de V.S. Soms is dat ook zo. Maar heel veel mensen lukt dat niet, die blijven arm.
Detroit is één van de armste steden. Veel kinderen wonen er op straat en leven van klusjes als autoruiten wassen of blikjes verzamelen. Het grootste, rijkste land van de wereld heeft miljoenen straatkinderen.

Discriminatie
Vroeger werden er slaven gehouden in de Verenigde Staten. Als je vel donker was of als je voorouders uit Afrika kwamen, konden blanke Amerikanen zomaar de baas over je spelen. Als slaaf moesten je hard werken, je kreeg niks betaald en had niks te vertellen. Er werden zelfs mensen uit Afrika geroofd om in Amerika als slaaf te worden verhandeld! Zo zijn de meeste zwarte Amerikanen in de V.S. beland.
De Amerikaanse Burgeroorlog maakte een eind aan de slavernij. Sinds 1868 zou iedereen gelijke rechten moeten hebben, ongeacht ras of kleur. Zo staat het in de grondwet. Maar in de praktijk werkt dat niet echt. Zelfs nu nog worden mensen in de V.S. gediscrimineerd vanwege hun ras of hun huidskleur.
Dominee Martin Luther King heeft daar hard tegen gevochten, met toespraken, acties en demonstraties. Hij pikte het niet als negers werden achtergesteld. In 1968 is Martin Luther King vermoord.

Dominee Martin Luther King

Volgens de wet mag discriminatie in de V.S. niet meer. Maar het is niet genoeg om alleen de wet te veranderen. Wat er in de hoofden en harten van de mensen zit, moet ook veranderen. En dat kan eeuwenlang duren.

De indianen

Dit is eigenlijk wel het verdrietigste verhaal uit de geschiedenis van de V.S.
Voordat Columbus kwam opdagen, leefden er misschien wel 100 miljoen mensen in Noord- en Zuid-Amerika samen. 150 Jaar later waren er van hen nog maar een paar miljoen over.
Tientallen miljoenen indianen zijn gestorven aan ziektes die ze van de Europeanen kregen, zoals griep of mazelen. Anderen zijn vermoord, uitgehongerd of van hun land weggejaagd, omdat er steeds meer Europeanen naar Amerika kwamen. Die wilden allemaal snel rijk worden, of hadden een plek nodig om te wonen. De overgebleven indianenstammen die zich overgaven, werden in reservaten gestopt. De grond in die reservaten was natuurlijk wel de armste grond.
Indianen waren geen wildemannen, zoals ze vroeger in cowboyfilms lieten zien. En het waren heus ook niet altijd nobele lieverdjes. Het waren gewoon de mensen die al tienduizenden jaren in Amerika woonden toen de Europeanen kwamen. Ze hadden hun eigen manier van leven, en helaas konden de indiaanse manier van leven en de Europeaanse manier niet naast elkaar bestaan.
De indianen zagen zichzelf als onderdeel van de natuur, voor de Europeanen was de natuur iets lastigs, of iets waaraan je geld kon verdienen. De Europeanen vonden de indianen primitief en bijgelovig, de indianen vonden de Europeanen inhalig en ongevoelig. Er kwamen steeds meer Europeanen, en die hadden de beste wapens, en daardoor hebben de indianen het verloren.
Er zijn nog altijd indianen, maar hun leven is vaak triest. De reservaten zijn arm, de mensen werkeloos en van hun cultuur is niet veel over. Tegenwoordig zijn er gelukkig veel mensen, die zich schamen voor wat de indianen is aangedaan. En langzaam beginnen we te beseffen dat er een hoop valt te leren van die indiaanse manier van leven.

Bijzonder Amerikaans

De coyote
Een echt Amerikaans dier is de coyote, familie van de wolf. Eerst kwam hij alleen in het wilde Westen voor. Tegenwoordig wordt hij in het hele land gezien. Coyotes zijn slimme dieren. Ze jagen in groepen als het donker wordt. Overdag is hij ook altijd op zoek naar een lekker hapje, maar dan jaagt hij alleen. Niet dat hij hoeft te jagen: hij lust ook fruit en eet zelfs keukenafval, als het uitkomt.

Coca Cola
Het allerbekendste product uit Amerika is Coca Cola. Het werd meer dan 100 jaar geleden uitgevonden als hoestsiroop! Cola wordt gemaakt uit de noten van de cola-boom. Daarin zit een goedje, dat opwekkend werkt. Coca Cola werd zo'n succes dat anderen het gingen namaken, zoals Pepsi. Er ontstond een ware cola-oorlog! Eigenlijk is die nog steeds aan de gang.

Fast Food
De V.S. staan bovenaan als het om ongezond en vet eten gaat. De dikste mensen ter wereld komen uit de V.S.! Niet gek, met al die fast-foodrestaurants als MacDonalds en Burger Kings!
Tegelijkertijd is slank, slanker, slankst superbelangrijk in dit land en zijn ze heel fanatiek als het om gezondheid gaat. De ouderwetse Amerikaanse keuken is eigenlijk ook heel gezond. Maar tijd is geld en dus willen veel mensen snel eten. Daarom vind je ook veel vitamine-winkels als in de V.S. Mensen eten gewoon een hamburger, patat en wat vitamine-pillen!

Smeltkroes

De V.S. heten ook wel het 'Land van de onbegrensde mogelijkheden'. Iedereen die zijn best deed, ging naar de V.S. om te proberen rijk te worden. Dit heeft veel mensen vanuit de hele wereld aangetrokken. De V.S. werden een smeltkroes van culturen. Maar echt gemixt zijn ze niet. Er zijn hele wijken, buurten en zelfs steden waar mensen met dezelfde afkomst wonen: in New York heb je buurten als Chinatown (Chinezen), Little Italy (Italianen), Harlem (Afrikanen) en Brighton Beach (Russen). In steden als Miami wonen veel Cubanen bij elkaar en in Chicago zijn heel wat Griekse wijken te vinden.

Oude namen

Voordat Amerika ontdekt werd door Columbus, woonden er de indianen. Hoewel hun cultuur voor een groot deel verdwenen is, zie je nog veel namen die aan de indianen herinneren. Alabama, Tennessee, Manhattan, Utah, Tallahassee, Chattanooga en Potomac zijn namen van steden, staten of rivieren.
Maar je vindt er ook heel wat Nederlandse namen. Nederland had namelijk ook gebied in Amerika. Brooklyn komt van Breukelen, Coney Island komt van Konijnen-eiland, Harlem komt van Haarlem en in Texas heet een stad gewoon Holland.

Vóór 1492

Tienduizenden jaren geleden kwamen de eerste mensen naar Amerika. Zij konden gewoon lopen, want Alaska en Siberië zaten toen nog aan elkaar vast. In de loop van de tijd verspreidden de mensen zich tot in het zuidelijkste puntje van Zuid-Amerika. Van deze mensen stammen de indianen af.

1492

Columbus probeert vanuit Spanje naar India te varen, en ontdekt Amerika. Het 'nieuwe land' wordt genoemd naar Amerigo Vespucci. Dat was een avonturier die beweerde dat híj als eerste het vasteland van Amerika had betreden. Columbus was alleen maar op een paar eilandjes geweest.
Oh ja: lang vóór Columbus hadden vikingen Amerika al ontdekt. En eilandbewoners van de Grote Oceaan. En misschien nog wel anderen. En oh ja, de mensen die er al woonden natuurlijk.

1600-1700

Europeanen denken dat er veel goud te halen is in het nieuwe werelddeel. Er komen gelukszoekers uit o.a. Spanje, Engeland, Frankrijk en Nederland. Ze vermoorden hele indianenstammen voor goud! Veel andere indianen gaan dood aan ziektes die de Europeanen meenemen.
Later besluiten Europese kolonisten in Amerika te blijven wonen. Ze leggen plantages aan voor katoen en tabak. Om het zware werk te doen, worden in Afrika mensen geroofd die voor geld worden verkocht in Amerika. Nederland speelt een belangrijke rol in deze slavenhandel. Het heeft Nederland veel geld bezorgd, maar fatsoenlijk was het niet.

1775-1865

De kolonisten in Noord-Amerika willen zelfstandig worden. Ze beginnen een oorlog tegen de Engelse koning George III. Op 4 juli 1776 verklaren 13 koloniën zich onafhankelijk. De Amerikaanse grondwet wordt opgesteld en belooft aan alle Amerikanen vrijheid. George Washington is de eerste president van de Verenigde Staten van Amerika.
In 1861 breekt de Amerikaanse burgeroorlog uit. President Abraham Lincoln wil de slavernij afschaffen. De zuidelijke staten zijn hier tegen en beginnen een strijd tegen de noordelijke staten. De oorlog duurt vier jaar en wordt gewonnen door het noorden. De slavernij wordt in heel Amerika afgeschaft.

Na 1865

Nog steeds trekken er mensen uit de hele wereld naar dat nieuwe land: de Verenigde Staten van Noord-Amerika. De VS worden steeds sterker en steeds belangrijker. Hier gaat de filmindustrie van start, steeds meer muziek komt uit Amerika. De Eerste en de Tweede Wereldoorlog worden allebei gewonnen door de kant waaraan Amerika meevecht. De grote tegenstander van de VS tijdens de 'Koude Oorlog' – de communistische Sovjet-Unie – valt uit elkaar in 1991. Wat vroeger het land was waar de arme sloebers heen verhuisden, is nu het machtigste land van de wereld.
Machtig, maar niet door iedereen geliefd, en ook niet onaantastbaar. Dat blijkt op 11 september 2001. Op die dag plegen terroristen met vier gekaapte vliegtuigen aanslagen tegen Amerika, waarbij duizenden mensen worden gedood.
Waarschijnlijk is 11 september 2001 een belangrijke dag in de Amerikaanse geschiedenis. Maar hóe belangrijk, en wat er in de VS na 11 september is veranderd, dat kunnen we pas later vertellen.

Washington DC

(zeg: wosjington die sie)
In 1790 werd besloten dat Amerika een hoofdstad moest hebben. Toen begon de bouw van "Federal City", later omgedoopt tot Washington DC. In de burgeroorlog van 1861-1865 is de stad helemaal verwoest, maar ze werd snel weer opgebouwd.
De hoofdstad is genoemd naar de eerste president van Amerika: George Washington. Er is ook een staat naar hem vernoemd. Om verwarring te voorkomen, zegt men Washington DC als ze de hoofdstad bedoelen. De stad in ligt namelijk in het District van Colombia.

Bijzondere gebouwen in Washington DC:
– Het Witte Huis: Elke nieuwe president van de Verenigde Staten gaat hier wonen. Hij verhuist zijn hele boeltje voor 4 of 8 jaar.
– Capitol Hill: Op 18 September 1793 legde Amerika's eerste president de eerste steen voor het Capitool. Sinds 1800 vergadert het Amerikaanse parlement in dit indrukwekkende gebouw.
– De Congres-bibliotheek. Dit is de grootste bibliotheek ter wereld. Hier staan zo'n 30 miljoen boeken!
– Als je eens in Washington bent, bezoek dan ook het "National Air & Space Centre" (lucht- en ruimtevaart-museum). Dit is het drukst bezochte museum ter wereld. Er komen minstens 9 miljoen bezoekers per jaar.

New York

(zeg:noew jork)
De Italiaan Giovanni da Verrazano zette hier als eerste voet aan wal, in 1524.
In 1626 werd, door Nederlanders, de stad "Nieuw Amsterdam" gesticht. Zij kochten de grond van de Algonquin-indianen voor maar $24 (dat is zo'n 27 euro)! Onder leiding van Peter Stuyvesant, de eerste gouverneur, bloeide dit dorpje uit tot een rijke stad. Nederland ruilde in 1664 Nieuw Amsterdam tegen Suriname met Engeland. De Engelsen veranderden de naam in New York.
New York bestaat uit vijf districten: de stadskern Manhattan, the Bronx, Queens, Brooklyn en Staten Island. Manhattan is een eilandje in de rivier de Hudson, die door New York stroomt. New York is een belangrijke wereldhaven!

Het Vrijheidsbeeld
Het "Statue Of Liberty" staat in de New Yorkse haven op Liberty Island.
Het werd ontworpen door de Fransman Bartholdi en stelt de vrijheid voor. Het beeld was een cadeau van Frankrijk aan Amerika, toen de Verenigde Staten honderd jaar baas in eigen land waren. Verpakt in 214 kisten werd het vanuit Frankrijk naar Amerika verscheept. Daar staat het op een 47 meter hoog stenen voetstuk. Via een smalle wenteltrap klim je vanaf de voet tot in het hoofd van het beeld. Daar is een tentoonstelling over de vroegere immigranten (buitenlanders die naar Amerika verhuisden). Voor hen was het vrijheidsbeeld een symbool voor een nieuw en beter leven. Alleen al de arm, die de fakkel vasthoudt, is 12 meter 80. Een hele klim dus!

Los Angeles (of LA)

(zeg el ee)

Aan de Los Angeles Rivier werd in 1781 door Spanjaarden een missiepost gesticht. Die heette "San Gabriel Arcangel". Die naam werd later veranderd in Los Angeles.
De stad ligt op de "San Andreas breuk". Dat is een bijna duizend kilometer lange scheur in de aardkorst, waar twee landplaten langs elkaar heen schuiven. Dit veroorzaakt veel aardbevingen. De bewoners van Los Angeles zijn aan kleine aardbevingen wel gewend. Maar ze zijn bang dat er ooit weer een grote aardbeving komt. Voor die hebben ze zelfs al een naam: "The Big One" (De Grote).
Twee beroemde wijken:
Hollywood: hier staan de grote filmstudio's. Heel veel films worden in Hollywood gemaakt. In Venice Beach, aan het strand, werd de film "Romeo & Juliet" opgenomen, met Leonardo di Caprio.
Beverly Hills: de wijk waar de superdure miljonairshuizen staan. Hier wonen veel beroemdheden en rijke mensen.
In Los Angeles staan ook drie grote vliegtuigfabrieken: Lockheed, Douglas en Northrop.

Las Vegas

Een paar honderd kilometer van Los Angeles – voor Amerikanen is dat niet ver – ligt de beroemde stad Las Vegas, midden in de Mojave woestijn. Alles is hier glim en glitter. Las Vegas is wereldberoemd om zijn casino's en gokhallen. Die liggen allemaal aan een weg die "The Strip" heet.
Ook staat Las Vegas bekend om honderden kapellen, waar je snel even kunt trouwen. Je hoeft geen afspraak te maken of dingen te regelen: je loopt gewoon naar binnen en komt getrouwd weer buiten. Scheiden is er trouwens net zo gemakkelijk.
Sommige stukken van de Mojave woestijn zijn natuurreservaat, andere stukken zijn indianenreservaat, en weer andere stukken worden gebruikt om radioactief afval op te slaan.

San Francisco

(zeg: sen frensisko)

In 1776 werd deze stad gesticht door Mexicaanse soldaten, onder de naam "Presidio". De stad ligt op een heuvelachtig schiereiland tussen de San Francisco Baai en de Stille Oceaan. Het nauwe stuk tussen de baai en de oceaan heet de Golden Gate (Gouden Poort). Daar overheen is de Golden Gate Bridge (brug) gebouwd.
Als Europeaan voel je je snel thuis in San Francisco. Deze stad lijkt het meest op een stad in Europa. Zelfs de huizen zijn er Europeser dan in welke andere Amerikaanse stad ook.

Bijzonderheden:
– Het lijkt wel eens of Amerikanen in veel dingen fanatieker zijn. In San Francisco is het zelfs verboden om te roken in parken!
– In de jaren zeventig werd San Francisco ook wel "Frisco" genoemd. Tegenwoordig is het "San Fran". De bewoners zelf noemen hun stad "The City".
– In de baai ligt het beruchte gevangenis-eiland Alcatraz. Die gevangenis werd zó zwaar bewaakt, dat ontsnappen bijna onmogelijk was. Als je het gebouw al uit kwam, moest je nog een heel stuk zwemmen door water waarin mensetende haaien rondzwommen! Sinds 1963 is de gevangenis niet meer in gebruik. Er is een museum van gemaakt. Daar kom je meer te weten over beruchte gevangenen, zoals bijvoorbeeld maffia-baas Al Capone.
– San Francisco is ook bekend om z'n ouderwetse kabeltram "Cable Car". Die toert door de hele stad en gaat bergop en, heel hard, bergaf.

Houston

(zeg: joe sten)

In de staat Texas werd in 1836 de stad Houston gesticht. Hij ligt aan het Houston-Kanaal aan de Golf van Mexico en is een belangrijke havenstad voor de Texaanse olie-industrie.
Wij kennen Houston vooral door de ruimtevaart. Sinds 1960 is het NASA ruimtevaart-centrum hier gevestigd. Alle bemande ruimtevluchten worden hiervandaan begeleid. Daardoor ontstond hier een bloeiende ruimtevaart-industrie. Overal staan fabrieken die onderdelen maken voor raketten, ruimtepakken en meet-apparatuur. Wil jij astronaut worden? Dan moet je naar Houston, want alle ruimtevaarders worden hier opgeleid.

Grand Canyon

(zeg: kren kenjun)

Al miljoenen jaren lang stroomt de Colorado-rivier langs de rotsen van Arizona. Het water heeft de rotsen diep uitgesleten, daardoor zijn de gekste vormen ontstaan. Al die rotsen samen vormen nu de Grand Canyon. Deze vallei (canyon) is 380 km lang, 6 tot 30 km breed en 800-1600 meter diep. Je kunt hier uren en uren lopen, zonder ook maar één mens te zien. Misschien kom je wel coyotes tegen, zoals in de Roadrunner-tekenfilmpjes! Miep-miep!

Rocky Mountains

(zeg: rokkie mountens)

Letterlijk vertaald betekent dit: rotsgebergte. Deze bergketen is zo'n 4500 km lang, 120-645 kilometer breed, en loopt dwars door Amerika heen. Hij begint in het noorden van Canada en gaat tot in het zuiden van de staat New Mexico.
Het hoogste punt is de berg Mount Elbert. De eerste blanke man die de Rocky Mountains (Amerikanen zeggen meestal: The Rockies) bereikte, was luitenant Zebulon Pikes. Hij beklom in Colorado in 1806 de berg, die later 'Pikes Peak' zou worden genoemd.
Er liggen drie natuurreservaten in The Rockies: het Yellowstone National Park, het Teton National Park en het Mesa Verde National Park.

Yellowstone Park
Dit natuurreservaat is al sinds 1872 beschermd gebied. Het is duizenden jaren geleden ontstaan door een reusachtige vulkaan-uitbarsting. Het gebied is nog steeds vulkanisch.
Onderaardse rivieren worden door het gloeiend hete binnenste van de aarde zó heet, dat het water gaat koken. Dat water moet ergens heen en borrelt door de aarde omhoog. Zo'n gat waaruit kokend water spuit heet een geiser. De beroemdste geiser is Old Faithful (Ouwe Trouwe). Hij blaast precies om de 65,5 minuten een kokende waterdampstraal de lucht in.
In dit park leven ook grizzlyberen, bergleeuwen en zeearenden.

De Grote Meren

Op de grens tussen Noord-Amerika en Canada liggen de Grote Meren.
Het grootste meer van Amerika is Lake Michigan (zeg: leek mitsjiegun) zo'n 58.016 km2 groot. Het is eigenlijk meer een zee dan een meer. Maar aangezien het in een land ligt en niet rond een land heet het toch een meer. De Amerikaanse en Canadese meren zijn heel belangrijk voor het transport van allerlei goederen. Twee belangrijke havens aan het Michigan-meer zijn Milwaukee en Chicago.

Niagara Falls

(zeg: nai-egrah fols)
Vanuit het Eerie Meer stroomt de Niagara Rivier naar het Ontario Meer, en vormt daar de grens tussen de VS en Canada. Onderweg stort de rivier zich opeens vijftig meter naar beneden. Op deze plek zijn de beroemde Niagara Watervallen.
Midden in de waterval ligt het kleine Goat Island (geiteneiland), dat de waterval in twee delen splitst: het grootste deel heet de Horseshoe Falls (Hoefijzer-waterval) en is Canadees. Dit deel is zo'n 762 meter breed en 48 meter hoog. Het Amerikaanse deel heet, heel origineel, American Falls (396 meter breed en 56 meter hoog) en een klein stukje hiervan wordt ook Bridal Veil Falls (Bruidssluier-waterval) genoemd. Hier gaan, dat snap je al, veel pasgetrouwde stelletjes naartoe op huwelijksreis.
Met een boot kun je rakelings langs de waterval varen. Je moet dan wel je regenpak aantrekken, anders word je kletsnat! Voor de scheepvaart op de Niagara-rivier is zo'n hoge waterval natuurlijk lastig. Om de waterval te omzeilen, is het Welland Ship Canal gegraven.

Mount Rushmore

In de Black Hills (Zwarte Heuvels) van de staat Zuid-Dakota, ligt de 1707 meter hoge Mount Rushmore. Hier zijn de hoofden van vier Amerikaanse presidenten in de rotsen uitgehakt. Het zijn Washington, Jefferson, Lincoln en Roosevelt. Dat karwei is verricht tussen 1927 en 1941, onder toezicht van de beeldhouwer Gutzon Borglum.

Everglades

(zeg: evvergleeds)

In de staat Florida liggen The Everglades. Een gedeelte van deze subtropische moerasvlakte van zo'n 13.000 vierkante kilometer is nu natuurreservaat. De enige mensen die hier mogen wonen zijn oorspronkelijke bewoners: Seminole indianen. Je vindt hier heel bijzondere planten zoals mangroven, orchideeën en reuzenvarens. Je vindt hier ook dieren niet je niet snel ergens anders aantreft, bijvoorbeeld zwarte beren, zeldzame panters, alligators en krokodillen. Met speciale propellerboten vaar je over het ondiepe water en zijn ze griezelig dichtbij.