Narcissus en Echo

Narcissus en Echo
Inleiding: HB p. 153
Een ongewone jongen en een ongewoon meisje…
Vele jongens en vele meisjes verlangden naar hem. Maar achter zijn zachte uiterlijk ging een harde trots schuil. Geen van de jongens, geen van de meisjes raakten hem aan. Een praatgrage nimf, de weergalmende Echo, die noch kon zwijgen wanneer anderen spraken, noch zelf als eerste kon spreken, bekeek hem terwijl hij schichtige herten in netten joeg. Echo was tot hiertoe een lichaam, niet enkel een stem. En toch had de praatzieke geen ander gebruik van haar spraakvermogen dan dat ze nu heeft: ze kon namelijk uit vele woorden de laatste woorden weergeven.
Boze Juno

Juno had dit gedaan omdat ze de godin opzettelijk in een lang gesprek hield opdat de nimfen zouden kunnen vluchten, wanneer ze de nimfen onder aan de berg, vaak liggend onder haar Jupiter, kon betrappen. Nadat Juno dit merkte, zei ze: ’Van die taal waardoor ik bedrogen ben, zal jou een klein vermogen gegeven worden en van de stem een zeer kort gebruik.’ En met daden bevestigde ze haar bedreiging. Haar stem verdubbelde slechts wat als laatste gezegd was en ze bracht gehoorde woorden terug.
Liefde op het eerste gezicht
Dus toen zij Narcissus zag rondzwerven over de afgelegen velden en begon te gloeien, volgde ze heimelijk de voetsporen. Hoe verder ze hem volgde, hoe meer de vlam ontbrandde, niet anders dan wanneer nadat de levenskrachtige zwavel aangebracht is op de top van de toorts grijpt naar de vlammen.
Eindelijk contact
Plots had een jongen die van de groep trouwe gezellen was afgedwaald gezegd: ‘Is er iemand hier?’ en ‘Hier!’ had Echo geantwoord. Hij stond verstomd en toen hij zijn scherpe blik liet afdwalen naar alle kanten riep hij met luide stem: ‘Kom!’ en zij riep de jongen die haar riep. Hij keek om en toen opnieuw niemand kwam, zei hij: ‘Waarom ontvlucht je mij?’ En evenveel woorden als hij had gezegd, kreeg hij terug. Hij bleef roepen en zei, toen hij misleid was door de echo: ‘Waar zullen we samenkomen?’ en op geen enkel ander geluid zou Echo ooit liever geantwoord hebben. ‘Samenkomen!’ herhaalde Echo, ze voegde de daad bij het woord en kwam uit de bossen om haar armen rond de lang verwachtte hals te gooien. Hij vluchtte en zei tijdens zijn vlucht: ‘Raak me niet aan! Ik zou nog eerden sterven dan dat jij mijn hart mag winnen!’ Zij antwoorde alleen maar: ‘Dat jij mijn hart mag winnen!’
Liefdesverdriet
Afgewezen, verborg ze zich beschaamd in het woud en bedekte ze haar gezicht met bladeren. Sindsdien leeft ze alleen in grotten. Maar toch bleef haar liefde bestaan en groeide die nog door de pijn om de afwijzing en haar niet aflatend liefdesverdriet verzwakte haar beklagenswaardige lichaam en haar uitputting deed haar huid verschrompelen en alle levenssappen van haar lichaam gingen op in de lucht. Alleen haar stem en haar botten bleven over, haar stem bleef. Men zegt dat haar botten de vorm van een rots aannamen. Sindsdien verbergt ze zich in de bossen en word ze op geen enkele berg gezien, maar ze word gehoord door iedereen: het is het geluid, dat nog leeft in haar.
En terwijl hij zijn dorst wou lessen, groeide er een andere dorst. En terwijl hij dronk, hield hij, na meegesleept te zijn door het beeld van een geziene vorm, van een gedaante zonder lichaam: hij dacht dat dat wat water was, een lichaam was. Hij wist niet wat hij zag: maar hij werd verteerd door datgene wat hij zag en hetzelfde schijnbeeld, dat hem misleidde, prikkelde zijn ogen zelf. Naïeveling, waarom grijp jij tevergeefs naar vluchtige spiegelbeelden? Wat jij wenst is nergens, wend je af van wat je bemint en je zal ervan verlost zijn. Dat wat jou ontwaard is slechts een schaduw van een weerkaatste weerspiegeling.
Een tragisch einde

En toen ze hem zag, hoewel ze woedend was en haar afwijzing indachtig was, werd ze toch verdrietig en telkens wanneer de beklagenswaardige jongen ‘Helaas!’ had gezegd, herhaalde ze met echoënde woorden: ‘Helaas!’ Telkens wanneer hij met zijn handen op zijn armen sloeg, herhaalde ook zij hetzelfde geluid van het slaan. De laatste woorden van de jongen, die maar in het water bleef keken, waren de volgende: ‘Ach, tevergeefs beminde jongen!’ en de omgeving stuurde evenveel woorden terug en toen hij ‘Vaarwel’ gezegd had antwoordde Echo ook ‘Vaarwel’. Hij legde zijn moede hoofd neer in het groene gras en de dood sloot zijn ogen die de schoonheid van hun meester bewonderden. Ook dan, nadat hij in de onderwereld was ontvangen, bleef hij zichzelf bekijken in het water van de Styx. Zijn zussen, de waternimfen sloegen zich uit rouw en legden hun geknipte haren voor hun broer neer. Ook de bosnimfen sloegen zich uit rouw en Echo stuurde haar klacht naar de rouwenden. Zij waren de brandstapel, de fakkels en de lijkbaar al aan het klaarmaken maar het lichaam was nergens te zien: zij vonden een gele bloem in plaats van het lichaam, met witte blaadjes die het midden omringden.