Hoofdstuk 2 Spitzenleistungen

Het groene front/groepering had met hun weerstand tegen de “alles verwoestende aanval van het beton”, als de milieuactivist J. B. het noemt, de bewapening (van beton) van de dijken door ijzeren beton elementen verhindert. Het pittoreske (mooi, schilderachtig plaatje) land tussen de stromen moest zo blijven, als het Rembrandt voor over 300 jaar geschilderd heeft. Ook de dijken, die overwegend nog uit de middeleeuwen afstammen, moesten zo blijven. Maar de conservering van Idylle (mooie landschap) ging, als nou bleek, ten koste van de algemene veiligheid.

Groene politici heeft men in deze dagen in de openbaarheid niet gezien. Kunstschilder W. d. O., één van de woordvoerders van de beweging, is uit Gelderland naar vrienden in Amsterdam gevlucht – niet voor de vloed, maar voor de dreigingen van de buren, die hem en zijn vrienden voor de ramp verantwoordelijk houden.

De grote partijen zijn blij daarover, dat de Groenen een pak slaag krijgen, die ze allen samen verdient hebben. Ook de oprichters waren het steeds daarmee eens, dat de zeedijken aan de Noordzeekust absolute prioriteit moesten hebben en dat de vloeddijken niet zo belangrijk waren. De Amsterdammer Telegraaf vat zijn oordeel in één zin samen: “Ze zijn decennia lang slordig geweest.”

Wanneer ze daarop gerekend/vertrouwd hadden, dat in het noodgeval Hansje Brinker zal inspringen. Kleine-Hansje is één van de vreemdelingenverkeersambt gesponsord vereringsfiguur uit de Nederlandse mythologie. Na de sage heeft hij in de grauwe prehistorie de natie voor de verdrinking gered, doordat hij zijn wijsvinger in een gat in de dijk stak, tot de dijkgraaf en zijn mannen met zandzakken kwamen.

Nee, zonder die blauwogige groene oppositie zou het ook niet veel beter gelopen zijn. Allen hebben immers alleen angst voor ‘der Blanke Hans’ (Noordzee tijdens stormachtig weer). Voor de instandhouding van de gedeeltelijk 500 jaar ouden vloeddijk had de laatste regering alleen een armzalige vergoeding over. Daarvoor is het “Deltaplan”, van de kust tegen hoogwater van de Noordzee beschermt, op stroomsterkten berekent, zoals het ze sinds het begin van de Nederlandse geschiedenisbeschrijving nog niet gegeven heeft.

Nu moet alles anders worden. “Als het kalf verdronken is, dempt men de put”, heet het in Gelderland. Duits: Men dempt de put, nadat het kalf daarin verdronken is.

Op donderdag begint de hoogte te zakken. Geen grond om een zucht te slaken. Want het water vloeit te snel af en dreigt – voortaan van binnen – de halfvergane dijken opnieuw te verwoesten. Vakmensen noemen het het plumpudding-effect.

Pas op vrijdagavond is het ergste doorstaan. Begin van de week kunnen de eerste vloedvluchtelingen in hun huizen terug.

Toch, er zijn ook drie dodelijke slachtoffers te betreuren: Twee oude zusters vielen in de plaats Winssen bij het uitvoeren van hun taks van de dijk en verdronken. Een 72-jarige fietser reed in een afwateringssloot. Hij verdronk eveneens, omdat hij niet kon zwemmen.

Hs 2 tekst 2

Harmonie en ritmegevoel in plaats van rang en hondersteseconde

Tot het begin van de 20e eeuw was de sport niet voor prestatie en succes bestemt, maar diende als verstrooiing of zorgde voor africhting/afmatting en discipline/opvoeding.

De jacht naar recoren, kenmerkend voor de huidige sport, is een ontdekking van het moderne. Tot het einde van de 19e eeuw werden sportprestaties anders gedefinieerd.

"Het trainingsproces van de zeer-goede-prestatie-sporters", merkte de socioloog Jurgen Habermas rond 1967 kritisch op, "begint als een productieproces in een onderzoekslaboratorium". Vanzelfsprekend worden ook de resultaten van de topsport beoordeeld: Van de lichamelijke capaciteit wordt een lijst samengesteld en ze (de lichamelijke capaciteiten) worden opgemeten en in centimeters, gram en seconden uitgedrukt. Dat was niet altijd zo. Er was een tijd, dat beweging sierlijk was, gracieus en volledig vrij van prestatie-gedachten. In de sportoefeningen van de adelen van het voor-industriële genootschap kwam het niet op tijdmeting aan, maar op maatvastigheid. Wat telde was de opvoering op de sportplaats en niet de rang in de resultatentabel en de eeuwigbeste-lijst. Tempo betekent niet net als in de modere voortbewegingssport snelheid en verhoging, maar staat -bijvoorbeeld bij vechten- voor de vereiste tijd tot een actie. Bij het paardrijden beschrijft men met tempo de beweging van de paarden, "welke keurig op de maat dartelt". De wisseling van de posities, de harmonie van de bewegingen en het zich houden aan het ritme waren van betekenis. Toen telde niet, wie hoger springen of sneller lopen kon. Ook telde de centimeter en de duizendsteseconden weinig mee, met welke tegenwoordig precies de spanning van elke wedstrijd wordt bepaald en die de geldwaarde van enkele atleten bepalen. In de ordenings- en de onderschikkingsoefeningen, die in de 19e eeuw in het vernauwde denken van "nationalen gymnastiek" in scholen, in het leger en in verenigingen vastgelegd waren, hadden zulke metingskriteriën zo weinig plaats zoals het individu. Belangrijker was - bijvoorbeeld bij "turnvader" Friedrich Ludwig Jahn (1778 tot 1852) ­ gezamenlijke doorgaande bewegingen en posities als bedoeling voor africhting en discipline.

Sport was in de eerste plaats een exclusief vermaak

Maar ook de vroege engelse sport van de 18e eeuw was geen vooruitlopen op de moderne sport. Bij alle aandacht de prestatie overwogen tot in de 19e eeuw de excentriek, het vulgaire amuseren tegen uitgevallen wedstrijden, de vreugde tegen bruutheid en de zege van de overwinning willen. Sport was in de eerste plaats een exclusieve naar standenkriteriën verschillend vermaak, (= de letterlijke vertaling, ik denk dat ze er mee bedoelen dat mensen in verschillende standen ander soort sport mochten) dat tot verstrooiing diende. In Engeland ontwikkelde zich uiteindelijk prestatieprinciepen, die zich rond 1900 op uitbreidend niveau begonnen door te zetten en daarmee de stichting van de huidige prestatiesporten vormden. Kenmerkend daarvoor zijn tot nu toe gebleven: - De prestatiestijgingen tot aan de grenzen van de belastbaarheid ­ en bovendien. - De ??????????? van de sportgebruiken/sportwerking - Een naar economische princiepen rationaliserende training - Het concurrerenprincipe en de prestatievergelijkingen door metingen - De registrering van de hoogste prestatie (recordprincipe) Al deze elementen waren nieuw tegenover de spelen en oefeningen van het
voor-industriëlen genootschap, de ?alpenweide?-spelen van de middeleeuwers
of de spellen van/bij een cultus van de oude grieken. Is de moderne sport slechts een "evenbeeld van het industrielen
genootschap", hoe Habermas en zijn Frankfurter Schuler beweerden? Steken
misschien omgekeert in Sport die princiepen, welke de industrialisering pas
bespoedigd heeft? Of gaat het eenvoudig om een logisch "proces van de
civilisatie" hoe de socioloog Norbert Elias eiste/vooropstelde. De vakgeleerden zijn het nog niet eens, wie gelijk heeft. De discussie
daarover is nog aan de gang: De wedstrijd loopt.

Tekst 5:

1.

1,2,3, grosso concerto: 14v strijkstokken vliegen over violen en cello’s, twee dwarsfluitspeelsters blazen erop. Freude schöner göterfunken: klinkt het door de ruimte. Twee deuren verder wippen twintig klappende (mensen die klappen) op hun stoelen voor de keyboards. Op het ritmische ‘schubischubidu’ die uit de luidsprekers klinkt, dringt een twintigstemmen, ole.

2

Marcel zit in de vierde klas. Hij is net 9 en leert al 2,5 jaar een instrument. Sinds nieuwste is het gitaar bij trompet moest hij teveel blazen. Vermoeid, klaargespeeld, gestresst? Acht wat, dat is toch leuk. Als laatste mocht hij slagwerk leren.

3

of als ensemble of als klassenverband-muziek aan berliner hunboldtthain-grundschule tot alledag. De school in het stadsdeel wenning is een basisschool waar de klemtoon op nu ziek ligt. Intensieve muziekles van kleins af aan. In de eerste klas hebben de leerlingen 1 uur muziek tot gelijk aan normaal muziekonderwijs vanaf 2 schooljaar leren ze een instrument bespelen, meestal blokfluit. Daarnaast is een uur theorieleer met ensemblespel verplicht.

4

het aanbod is vrijwillig en kosteloos. Goed 2/3 van de scholieren neemt deel aan een intens leven muziekopvoeding. Wat brengt dat? Een wetenschappelijke studie van het begin tot het einde heeft de eerste resultaten getoond, voor de leraren van de huboldthain-grundschule wat het allang bevestigd dat: wie samen musiceert gaat anders met andere om. De scholieren leren, zich in de groepen te integreren. Door de omgang met muziek worden zij evenwichtiger en concentratievermogener. En nog meer: wie een instrument leert spelen zegt de directeur w.h. is meestal ook in andere vakken goed.

5

de paderbornen professor voor muziekpedagogie hans-gunther bastiari onderzoekt met een team van wetenschappers sinds 1992 de ontwikkeling van ongeveer 180 kinderen in de berlijnse basisscholen met de klemtoon op muziek en scholen zonder enige muziekbevordering. De hambolthain basisschool is 1 van de 7 testscholen. De wetenschappers doen jaarlijkse standaardtesten naar intelligentie, creativiteit en sociale competentie, laten de scholieren plaatjes schilderen en melodieën uitvinden, vroegen ook de leraren en ouders.

6

het voorlopige tussenbericht maakt indruk: scholieren uit de klassen met muziekles zijn toleranter en minder agressief. Niet alleen muzikaliteit maar ook zelfbewustzijn, realiteit, en zelfs intelligentie zijn beter ontwikkeld dan bij scholieren van gewone scholen. Als er bij de gecontroleerde schoolplaatsing geen duidelijke IQ onderscheid gegeven was, bracht het na anderhalf jaar de helft van de muziekgeoriënteerde scholieren na bovengemiddelde testuitslagen in de vergelijkingsgroep, terug naar 38 %.

7

de studie ontruimt daarmee het verspreiden vooroordeel op, door geïnvesteerde tijd van fluitspelen en noten lezen geeft de verplichting tot presentatie in ander vakken. In tegendeel, studenten die veel muziek maken zijn zelfs beter dan hun vrienden. Kennelijk vermoed Bastian, dat muziek de algemene vaardigheden bevorderen, die zich in andere vakken uitbetalen. Bastians conclusie: musiceren kan, zo schijnt het, heel andere vaardigheden aanleren dan andere studievaardigheden zoals: sociale, emotionele en creatieve vaardigheden. Of intensieve muziektrekking niet als afbouw van het geweld op scholen helpen kan?Wie musiceert, zegt Bastian, de componist Hans Werner Hensen, citerend, neemt geen geweer in de handen.

8

de ergernis die de studie mag, geven de wetenschappers toe, geen rekening te houden met dat naast de muzieklessen talrijke andere factoren een rol voor de ontwikkeling van de kinderen spelen: gezin, de sociale omgeving, de omgang met de muziekleraar, de intergratie in de klas. Mogelijkerwijs is de bijzondere betrokkenheid van de muziekleraar aan de muzikale scholen belangrijker als het musiceren op zich. “het is methodisch zeer moeilijk”, zegt bastian, “uit het ingewikkelde systeem van tabellen het echte effect van muziek eruit te halen”.

9

in de komende jaren zal de studie daarom nog onderlinge verschillen van de invloed van muzikale opleiding onderzoeken, het Bonnen opleidingsministerie heeft de eisen sinds 1998 verlengt. Toch heeft het paderborner onderzoek nu al in de strekking gekeken, hoe belangrijk muzikale opvoeding op school voor de ontwikkeling van kinderen is. “tot nu toe waren er geen gefundeerde onderzoeken, alleen geloofsovertuigingen”, vat dieter zimmerschied, voorzitter van het duitse verbond voor schoolmuziek (VDS) samen”. De studie levert een nieuwe argumentatiebasis.

10

scholen met een speciale muziekopleiding zijn er maar weinig. In heel Duitsland b.v. zijn er maar 120 middelbare scholen, waar scholieren intensief in muziek worden geschoold. In Berlijn zin er 14 lagere scholen met een uitgebreid muziekprogramma, de meeste liggen in sociaalzwakke wijken, in wedding, tiergarten of in prenzlauer berg.

We willen zeker sociaalzwakkere families bereiken, in zin voor kunstige opleiding wat bij burgerlijke families niet tot opleidingsideaal behoord, zegt de berlijnse middelbare schooladviseur J.M.. Muziekpedagogen zijn eensgezind: Hoe vroeger een scholier met muziek in aanmerking komt, hoe beter.

11

In Berlijn had de openbaring voor de studie een consequentie. Sommige basisscholen waarbij de plannen, maar nu wel.

Tekst 9 hs 2 De man met geheugen

Ik ken een man, hij wilde een hele uitwendige dienstregeling, dan alleen een enkele, wat hem blij maakte waren spoorwegen, en hij bracht zijn tijd door bij het station, wanneer de trein aankwam en vertrok. Hij keek met bewondering naar de wagons en, en de kracht van de locomotieven de grootte van de rader, bewonderde de afspringende conducteur en de stationschef. Hij kende elke trein, hij wist wanneer hij aankwam , wanneer hij vertrok, wanneer ze ergens zouden aankomen en welke trein van daar weer weg ging en wanneer deze zou aankomen. Hij wist de nrs van de treinen , op welke dagen deze reden en of ze een restauratiewagen hadden.. of ze op aansluiting wachten of niet. Hij wist welke treinen als postwagens reden en hoeveel een kaartje naar Olten (allemaal plaatsnamen) of ergens anders kosten. Hij ging in geen café, in geen bioscoop, geen plezier maken, hij bezat geen fiets, hij las geen tijdschriften, geen boeken en wanneer hij brieven had ontvangen, had hij ook deze niet gelezen.... Daarom verbracht hij zijn dagen op het station. En wanneer de dienstregeling wisselde , in mei en oktober. Zag je hem een week niet meer.

Dan zat hij thuis aan tafel en leerde van buiten, hij las de nieuwe dienstregeling voor de eerste keer en laatste keer merkte de veranderingen op en verheugde zich hierover. Het kwam ook voor dat iemand dat iemand naar een vertrektijd vraagde. Dan straalde hij zijn hele gezicht op en wilde precies weten, waarheen de reis ging en ……vertelde hij de vertrektijd precies en dan liet hij de vraag niet meer los, gaf zich daarmee niet tevreden, de tijd te nemen, hij gaf meteen de nr van de treinen, het aantel restauratiewagons, de mogelijkheden op aansluiting, de rijtijden, verklaarde hij dat men met met deze trein naar Parijs kon rijden, waar men overstappen moest en waar men aankwam, en hij begreep niet dat de mensen niet geïnteresseerd waren. Wanneer iemand……. en wegliep, voordat hij zijn hele verhaal verteld had, werd hij boos. Schelde mensen uit en riep ze na:jullie hebben geen begrip voor spoorwegen. Hij zelf besteeg nooit een trein. Dat had ook geen zin vond hij, want je wist al van te voren waar de trein komt. Alleen mensen met een slecht geheugen rijden per trein, vond hij, dan wanneer je een goed geheugen had, kon je toch vertrek en aankomst tijden onthouden, en je moet niet rijden om de tijd te beleven. Ik probeer u te verklaren, ik vind:Het zijn maar mensen die zich verheugen over de reis, ze reizen graag per spoorweg en kijken naar buiten door het venster en kijken waar ze voorbij komen. Daarom wordt hij boos ik wil hen uitlachen, ook staat in de dienstregeling je komt langs (plaatsnamen)……. Misschien moeten die mensen met de bus reizen als ze ergens heen willen, vind ik. Ook dat kan niet waar zijn, vind ik. Dan komen ze allemaal een keer terug. En er zijn zelfs mensen die elke morgen opstappen en komen elke avond terug. Zo een zlechte geheugen hebben zij. En begon de mensen van het station uit te schelden. Hij riep ze na :Jullie idioten, jullie hebben geen geheugen jullie zullen langs hagendorf komen.

Hij riep: jullie domkoppen, jullie hebben gisteren al gereden. En wanneer de mensen alleen lachen, begon hij hen voor parasiet uit maken en verbood hen met de trein te reizen. Ik kan alles verklaren schreeuwde hij jullie komen om 14.27 uur hagendorf voorbij. Ik weet dat precies en jullie zullen zien, jullie verbruiken jullie geld voor niets alles staat in de dienstregeling. (hij verzocht mensen in elkaar te slaan) wie niet wil horen moet voelen, riep hij. ? ? En hij schrok omdat hij station niet kan leven en ze zeiden geen woord meer, dan zat hij de hele dag op de bank. Zag hij de trein aankomen en de trein wegrijden. En alleen hier en daar fluisterde een voor zich uit. En schreeuwde naar de mensen en kon ze niet begrijpen.

Hier kwam de geschiedenis eigenlijk tot einde. Mar vele jaren later wordt er op het station een inlichtingenbureau gebouwd. Daar zat een ambtenaar in uniform achter de ‘schalter’ en hij wist op alle vragen een antwoordt. Dat geloofde de man met de geheugen niet en hij ging elke dag naar de inlichtingenbureau om het ingewikkelde vragen te stellen, om de ambtenaar te testen Hij vroeg: welke nr heeft de trein die om 16.24 op zondag inde zomer in Libië aankomt? De ambtenaar sloot een boek en antwoordde de vraag.

Toen ging de man met de geheugen naar huis en verbrande zij dienstregelingplan en vergat alles wat hij wist. Op een ander dag vroeg hij de ambtenaar hoeveel treden de trappen van het station heeft. En hij antwoordde: ik weet niet. Nu rende hij door het hele station en maakt vreugdesprongetjes en hij weet het niet hij weet niet. Hij ging weg en telde de treden van de stationstrappen……

Toen zag men hem niet mee op het station. Hij ging nu in de stad van huis naar huis en telde de treden en hij merkte dat het antwoordt in geen enkel boek stond. Maar als hij het aantal treden van de hele stad wilde weten, ging hij naar het station kocht een kaartje en ging voor de eerste keer in zijn leven met der trein om zo in een stad te reizen en de treden te tellen en dan verder ook van de wereld., om zo te weten wat niemand wist en dat in geen enkel boek staat.

Tekst 10: Hoogbegaafden hebben het niet gemakkelijk

Nicholas Unger (13) uit Stade heeft een zeer goed gehoor en vanzelfsprekend tref je hem in de muziekkamer A. Toch heeft hij voor Muziek een 5, omdat hij zich weigert, bij een les te deelnemen ­ want de valse geluiden van zijn klasgenoten doen hem haast fysiek pijn. De wanklank (= het verschil niet op zich kunnen nemen) tussen plicht en talent is een typische conflict van de hoogbegaafde studenten. Hoewel Nikolas een IQ heeft van ongeveer 150, is ­ als vader Horst Unger, vrije journalist, zegt ­ "zijn rapport catastrofaal (= verschrikkelijk slecht). Wanneer hij zo doorgaat, zal hij naar de MAVO moeten." Nikolas heeft al een lange tijd ruzie met zijn leraren, omdat hij hun non-stop, aannemelijk en logisch van hun fouten aanwijst. (= dus: Hij verbeterd hun steeds). Hoogbegaafden willen vaak gelijk hebben. Voor ouders en leraren word dit dan ook vaak de "betweterij". Antipathie (= niet
beredeneerde afkeer (vraag me niet wat dat betekend)) en slechte rapportcijfers zijn het gevolg. Vanwege zijn schoolprobleem had Nikolas nerveuze storingen en een psychisch gebonden eczeem opgelopen. Een paar jaren geleden werd zulke problemen van hoogbegaafden in de categorie dilemma van Legasthenie (een zwakte in het lezen en foutloos schrijven hebben) geplaatst, als men dit fenomeen nog niet heeft onderzocht en zulke kinderen worden dan als sclicht (?) "gehandicapt" veroordeeld. Om hoogbegaafden dit lot te besparen, heeft men in Hamburg een "bedrijf voor het steunen van hoogbegaafde kinderen" gebouwd. Ze geven daar verklaringen en adviezen aan bezorgde ouders. Bovendien willen ze daar voorkomen dat de kinderen als schandalen gezien worden door mensen die hun verkeerd beoordelen, en dat ze dan daardoor menselijke wrakken worden dankzij de medicijnen die hun gegeven zal worden. Bestuurslid Dr. Wilhelm Wieczerkowski, Professor in de Psychologische Instituut II van Universiteit Hamburg, kent van deze "ondervorderingen" als van geen wanten. En hij kent de gevolgen: "Sommigen worden in speciale scholen voor gedragsopvallende kinderen geplaatst. Vele ouders vinden hun kinderen dan abnormaal. Ze zijn bang, dat hun kinderen niet meer normaal kunnen gedragen en schamen zich." Normaal zijn ze eigenlijk ook niet, maar dat komt alleen omdat ze boven de massa uitsteken. Omdat ze zich anders gedragen, anders reageert. De Hamburgse bedrijf, die regionale centrums bouwt, wil bijdragen om de educatieve politiekers en schoolhoofden het probleem van de vergeten minderheid weer te erkennen. Omdat het als pedagogische algemene waarheid is dat vooral de komende hoogbegaafde generatie alleen hun type "gelijke kansen" krijgen als ze de particulieren cursussen volgen met andere hoogbegaafde jongens en meisjes van hun leeftijd. Alleen zo kunnen ze ervaren, dat ze niet altijd de buitenstaander, het "wonderkind" hoeft te zijn. Professor Weinschenk: "We kunnen onze talenten niet laten "uitsterven", want ze zijn onze toekomstige intellectuelen en culturele kapitalisten." In Engeland en Amerika is de hoogbegaafde- promotie al lange tijd gaande- in ons land word er alleen nog bescheidene en privé promotie gegeven. In Braunschweig heeft de Christophorus school een merk voor "Überflieger" opgericht. De kinderen, die zo licht begrijpen, maar die zo zwaar begrepen worden, zullen niet in Elite á la Eton, Cambridge of Oxford aangemeld worden. Men wilt hun beschermen van falen. De sollicitatiebrieven zullen daar vanzelf wel ophopen. Niet zo lang geleden had een 16 jarige dit geschreven: "Ik zit nu in 7e jaar van MAVO maar ik had in een IQ-test 139 gehaald!" Een echte hoogbegaafde, die tot nu toe als een dombo werd gezien.

Tekst 3 hs 2 Te Voet Door Vijandig Gebied

Boschnische Soldaat over zijn vlucht uit Srebrenisca. Uitgeput en met bloederige voeten, maar in veiligheid: Hazim Hrustanovic kan
zijn geluk nog helemaal niet bevatten. De 23jarige is de eerste bosnische
soldaat die na de val van Srebrenica de vlucht uit regeringsgebied
klaarspeelde. Hrustanovic kwam in Sapla, oostelijk van Tuzla, aan nadat hij
bijna 100 kilometer te voet door vijandig gebied afgelegd had. Begin verleden week hebben de Serven Srebrenica onder vuur genomen. De
282ste legerbrigade, die hen toebehoorde, heeft zich in de
UNO-waarnemingsposten teruggetrokken - Toch ze zijn niet bereid weggegaan. De wapens hebben ze daar niet meer gekregen. Bij de aanblik van de uitzichtloze situatie probeert de troep, vrij gebied
te bereiken. Noordoostelijk van Srebrenica zijn ze toen in een hinderlaag
geraakt. "Ieder rende voor zijn leven. Ik zag hoe mijn broer door een
granaat dodelijk getroffen werd." Hrustanovic rende in zijn eentje door het
bos, om zo door de vijandige linies heen te komen. Vaak heeft hij zich op
het laatste moment voor de Servische patrouiles kunnen verbergen. Door de honger en dorst gekweld, begon hij zich met wilde appels te voeden. Tot hij op 2 burgers met een paardewagen stootte. Hij liet zich pas zien nadat hij hoorde met wat voor namen ze elkaar
aanspraken. "Het waren moslimse namen".

TEKST 6 hs 2

"weer in de productie"

Spiegel: heer Knorr, voor 3 jaar heeft Siemens-chef Heinrich van
Pieter in alle openbaarheid verklaart, dat de concern niet meer
fabrieken voor Speicherchips bouwt. Nu maakt Siemens de ene nieuwe
chipfabriek na de anderen. Heeft men uw chef verkeerd ingelicht?

Knorr: helemaal niet. We hebben de prognoses van de marktonderzoeker
gevolgd, en die vertelde ons dat de vraag naar speicherchips op
lange termijn eerder zal afnemen.

Spiegel: Siemens heeft in de laatste jaren voor ongeveer 5 miljard
mark aan 3 nieuwe fabrieken voor speicherchips geïnvesteerd: in
Engeland, in de USA en evenals Dresden, waar in deze week de
productie op gang zal komen.

Spiegel: Hoe komt het dan met deze zintuigenverandering

Knorr: ten eerste hebben wij de technologische achterstand ingehaald
en hebben wij in de afgelopen 2 jaren bewezen dat wij halfgeleider
met winst kunnen produceren. En ten tweede is ook de vraag erg
toegenomen.

Spiegel: bij uw ambitieuze plannen speelt Duitsland slechts een
ongeschikte rol. Oftewel u krijgt van de overheid een aanzienlijke
subsidie voor het uitbreiden van de Chipproductie, voor het laten
ontstaan van nieuwe arbeidsplaatsen in het buitenland.

Spiegel:moeten de politici en de belastingbetalers zich dan niet
bedrogen voelen?

Knorr: nee, dat is niet waar. De halfgeleiderbereik bij Siemens
heeft in twee jaar voor 3000 nieuwe arbeidsplaatsen in Duitsland
gezorgd. Chips zijn echter een globale transactie, die bij men ook
internationaal aanwezig moet zijn. daarom is het voor ons
noodzakelijk, dat we met de productie op grote exportmarkten zoals
Groot-Brittannië en de USA vertegenwoordigd zijn. Zonder een
fabriek ter plaatse is het daar bijvoorbeeld alleen zwaar mogelijk, opdrachten in handen te krijgen..

Spiegel: Had u zonder de subsidie van goed 800 miljoen mark de
fabriek niet gebouwd?

Knorr: De subsidies waren zeker een beslissende, maar niet
uitsluitende factor voor onze besluit.

Spiegel: maar Siemens is toch geen arm concern, dat op subsidies
aangewezen is? Knorr: Siemens leeft, zoals elke andere industrie, van geld
verdienen. De concurrenten krijgen tegenwoordig overal, waar ze
investeren, subsidie en belastingverlichting. Het was daarom een
aanzienlijk nadeel in de concurrentiestrijd, toen Duitse
ondernemingen niet de wettelijke mogelijkheden gebruikten.

Spiegel: bij de politici gaat het toch vooral om het maken van
arbeidsplaatsen. Voor die 800 miljoen van de staat zijn er in
Dresden nog maar 1500 banen ontstaan.

Spiegel: is dat voor de belastingbetaler niet een erg slechte zaak?

Knorr: helemaal niet. Met de subsidie lijken wij hoogstens een
nadeel, die ons in nationale concurrentie het leven zwaar maken. Wij
maken daarom hightech arbeidsplaatsen in Duitsland.

Spiegel: deze zienswijze mocht dan bij politici overtuigend zijn, zolang siemens in de halfgeleiderafdeling slechte verliezen door
verstandig beheer bereikte. Nu bereiken ze winsten, en dan worden
zulke argumenten bijna niet meer overtuigend.

Knorr: u mag niet vergeten, dat wij belangrijke voorbetalingen
hebben gemaakt om deze omwenteling te kunnen maken. Bij onze
concurrenten in Frankrijk en in Italië bijvoorbeeld worden deze
gonzen grotendeels van de staat overgenomen.

Spiegel: waarom heeft het dan zolang geduurd tot zo?n groot bedrijf
als siemens weer aansluiting bij de wereldtop heeft gevonden?

Knorr: de halfgeleiderei is een buitengewoon snelle markt. Midden
jaren 80 waren de concurrenten in Amerika en Japan de Europese
chipproductie zo?n drie of vier jaar voor. Vele, ook in onze huizen, hebben daardoor geloofd, dat wij onze achterstand nooit meer in
zouden kunnen halen. Maar wij hebben het gemaakt, technologisch
gelijk te zien, ook al duurde het langer dan ik had gedacht. Dat
daaruit niet meteen een economische succes volgt, lag aan de
concurrenten uit Korea, die destijds met dumpingmethodes de prijzen
van de wereldmarkt verdorven hadden.

Spiegel: wat maakt u zo zeker, dat uw concurrent niet meer beter is
dan Siemens? Knorr: wij werken nu samen met IBN en Toshiba en in de toekomst ook
met Motorola. Daardoor weten wij heel precies hoe het niveau in
ndere landen is. Wij kunnen dat heel goed bijbenen. Spiegel: zijn de japanners niet meer de angsttegenstanders van
jullie? Knorr: nee, ze zijn een hoogaanzienlijke concurrent, maar we spelen
nu in dezelfde klasse. Spiegel: Is Europa in de verzorging met chips ondertussen
onafhankelijk? Knorr: uberhaupt niet. Dat geldt voor de concurrenten in Amerika en
in het Verre Oosten. Geen van de drie gebieden is onafhankelijk, deze tijden zijn voorbij. Geen PC-producent komt bijvoorbeeld
voorbij, en bijna geen halfgeleiderproducent heeft alle typen in het
productieprogramma. Spiegel: de afhankelijkheid van Europa gaat wel nog veel verder. Zonder geschikte gemicalieen, werktuigmachines en optische bouwdelen
die alleen in Japan of de V.S. geproduceerd worden, kunnen de
Europeanen geen eigen chip produceren. Knorr: ja, maar dat geldt ook voor de andere gebieden. Geen
Amerikaans bedrijf produceert Silicum, de grondstof van alle chips. Die stof komt van Duitse of Japanse bedrijven. Spiegel: gemeten aan het marktaandeel op de wereldmarkt is Siemens
ondanks technologisch succes altijd nog een dwerg. Hebben jullie
slechte verkopers? Knorr: dat geloof ik niet. We hebben onze omzet in de afgelopen 2
jaar met 4 miljard Mark verdubbeld en pijlen tot 1998 een verdere
verdubbeling aan. Dat is toch niet niks! Spiegel: Wereldwijd ontstaan in deze tijd rond de 100 nieuwe
chipfabrieken en ergens raken de voorraden op en er is bijna geen
plaats meer. Heeft u aangezien de miljardeninvestering niet
enigszins een naar gevoel? Knorr: natuurlijk is dat niet zonder risico. Maar ik geloof, wij
hebben ons goed opgezet en zeer conservatief berekend. Enkele
marktonderzoekers menen, dat de wereldmarkt in de komende 5 jaar
van 100 naar 350 miljard dollar is gestegen. Wij zijn alleen van een
groei van 180 naar 200 miljard uitgegaan. Spiegel: bekende marktonderzoekers als de Firma Integrated Circuit
Engineering uit Arizona waarschuwen, dat in 1997 overcapaciteiten
zullen ontstaan. Knorr: deze studie hebben wij zelf in opdracht gegeven en er bij

onze planningen rekening mee gehouden. Zeker is toch, niet uitmakend
welke groeiprognoses men gelooft, dat de chips ook in de komende 5
jaar altijd in staat zullen zijn meer te gaan presteren en goedkoper
zullen worden. Daardoor zullen enorme aantallen nieuwe bruikbare
gebieden ontstaan. Spiegel: wat gebeurt er dan met uw andere “Werken”, zoals Regensburg, als de 1-Megabit-chip, die daar geproduceerd
wordt, op de wereldmarkt niet meer wordt gevraagd? Knorr: nee, allereerst wordt de 4-Megabit-chip geproduceerd en als
die dan niet meer gevraagd worden, komen de logische bouwstenen
eraan, alleen die gebruiken niet altijd de fijnste structuren, die
bij het opslaan vereist zijn. Wij hebben het ooit in ons “Werk” in Villach gelijksoortig gemaakt. Spiegel: met alle nieuwe chipgeneraties wordt de productie duidelijk
duurder dan voorheen. Is die tijd te overzien, wanneer slechts nog maar een handvol
producenten overblijven, die deze enorme bedragen bewegen kunnen? Knorr: het is vastgesteld een keuzeproces en nog meer co-operaties
te geven. In de toekomst kan geen firma meer alles maken. Dit geeft
een dwang naar specialisering. Spiegel: Zal Siemens in de top tien van de wereldranglijst staan, als zij in 2 jaar de oudheidsgrens bereiken en uit het ondernemen
afvallen? Knorr: Ik ben er niet meer zeker van, of dat het waard is om na te
streven, hoewel ik dat vroeger altijd beweerd heb. Technisch behoren
wij zeker tot de 5 beste van de wereld. Als wij onze al zeer goede
positie in Telekom- en automobielmarkt nog een beetje uitbreiden, dan kan men dit bedrijf ook zeer succesvol beoefenen, zonder de “groten” de omzetreus na te moeten lopen
Daimler zet met de S-klasse ook geen grote verzameling op en
verdient daar toch goed geld mee. Spiegel: Meneer Knorr, wij danken u voor dit gesprek.

Tekst 8 Fullspeed

1De straten kronkelen onder mij als kranten???? in de Rotatie van Move. Snelheidsruis. En dat bij 70 km per uur. De banden zingen op het asfalt en
de aandrijving zoemt. Voor fracties van een seconde wordt alles helemaal
rustig. Ik stijg op. Stijg op met de fiets, hetzelfde gevoel als in een
straaljager, als het de vleugels begint te dragen. Fracties van een seconde
later haalt een harde klank me weer terug naar de grond van de feiten. Een
drempel en weinig wind van voor hebben me in de lucht gekatapulteerd. Een
korte droom voor het vliegen. Ik laat mezelf uitrollen. Dit hier is fietsen
voor piloten. 2De laagvliegende helmachine is een Meuflspeed , een volledig vermomde
fietsbolide, daarom komt ie in de groei zoals een Jaguar E-type. Onze eerste
kennismaking bracht me weer terug naar die autogekke dagen van mijn jeugd. Toen waren er freaks met hun hochgetunten, raketaangedreven driewielers, die
met waanzin snelheden over de Topfebene van een zoutmeer vlogen. Dat was
alleen mogelijk , omdat ze de wind ein Schnippchen schlugen. 3.Ook de Meuflspeed biedt de wind bijna geen hoofd aan. Met een breedte van
58 centimeter en een hoogte van 106 centimeter en de vorm van een
King-size-Davidoff leidt het de wind om het lichaam en de wielen. Dat is
bijzonder belangrijk, want normale wielen met spaken zijn een echte
snelheidsdoder. Een volledig verklede fiets , dat is een verdieping uit een
andere wereld. Daar worden recordhouders Toni Rominger en Miguel Indurain
verlamd Enten. "90 kilometer per uur is met de verkleding te halen" schat
constructeur Harald Winkler. Jammer genoeg is er aan de snelheidsruis een
natuurlijke grens gesteld - de omtrek van de kuit. 4.Bij 60 km per uur neem ik kracht af. Mijn dijbenen branden.Ik hou de
remmen in. Het achterwiel blokkeert onmiddellijk. Geschrokken laat ik beide
remmen los. De haarspeldbocht vliegt op me af. Alles ,alleen dat niet. Ik
heb geen idee , hoe je zo`n geval door de bochten heen stuurt. Word het
landen, slijpt het voorwiel aan de verkleding. 5 Een krachtige trek aan de voorrem en de Windei staat, schijfremmen dank
jullie. Geistesgegenwärtig
Geistesgegenwart is in het woordenboek:tegenwoordigheid van geest) wil ik
nog de voeten door de 2 gleuven beneden het voorwiel steken, maar ik raak
alleen rechts de hoes aan. De fiets valt om als een zak meel. Ik probeer me
de afroltechniek te herinneren., maar waar zal men afrollen, wanneer een
koetswerk om je sluit als een schildpaddenpantser . Met een doffe dreun valt
het glasvezelkoetswerk op zn zijde. Twee minuten later zijn mijn helpers er
en trekken me uit mijn omhulsel. 6 Typisch falen van beginners. commenteert Harald Winkler over mijn ongeluk. Voor het stilstaan mot je altijd je voeten in de spleten in de bodem van het
koetswerk steken. In ieder geval is er niks gebeurd met de verkleding, om
niet te spreken over mij. De schaafwonden, die je bij een fietsval
lichtelijk oploopt, wordt de kunststofpantser beschadigd. Als de Meuflpiloot
Thomas Scott bij een wedstrijd op de weg in Berlijn met 65 km per uur valt, beschadigd alleen de lak. De fietser en de fiets blijven heel. De wedstrijd
was echter goed gelopen. 7 Oefening vereist het al, de sneheid. Wie een keer gereden heeft, die weet, hoe licht fietsen kan zijn. In een klein straatje speel ik voor bestelwagen, jagen. Een witte fiat Ducato maakt mijn snee smerig. Bij 40 zaken is het
afgelopen- te nauw om te passeren. Altijd weer hoor ik af te stappen. Eenmaal rijdend loopt de Zweirahd-zigarre als aufgezogen. Met minimale
lichamelijke inspanning kan de van te voren gegeven snelheid worden
hanteert. 8 De basis van het laagvliegende voertuig is Liegerad, de Winkler in
Kleinserie in Frankrijk verlaat al en deze ene individueel verder kan
bouwen. De verkleding is gemaakt in wekenlange ontwikkeling. Eerst moest er
een prototype van Hartschaum gemaakt worden. Toen volgenden positieve- en
negatieve vormen. Met fiberglazenmatten en Epoxidharz worden dan de delen
aan elkaar gezet. De prijs van de buitenste laag is 2000 mark per stuk. 9 Aanhoudende racers als Thomas Schott 15 centimeter over het asfalt en met
LPvormige kettingbladeren vliegen ze daarheen, als Harald de aanval plant op
het verkeer. Hij zet z'n volledig verklede met achteruitkijkspiegel in het
dak en uitklapbare knipperlichten. Een licht installatie, normale 30
centimeter steol hoogte en een terugtrekken mechanisme, die je alleen
bedienen kan, zijn "Formel Straßenverkehr". "volledig verklede wielen zijn
niet uitdrukkelijk toegelaten, maar ook niet uitdrukkelijk verboden." 10 De snelheid is een bekendmaking van het mobiele verkeer. Iemand kan
makkelijk rijden op de snelheid van binnen de bebouwde kom, kent geen
parkeerplaatsproblemen en geen zomerige rijverboden. De hele verkleding
beschermt tegen regenbuien. Of het concept over het algemeen geaccepteerd
word, valt te discussieren tot de eerste proefrit gemaakt word: De stand van
de voeten is te gecompliceerd voor de dagelijkse strijd in het dichte
verkeer, het op en afstappen is te ingewikkeld voor het korte rit naar de
bakker. Maar de wetenschappers uit Furstenfeldbruck hebben al een nieuw
project in werking: een driewieler voor in het stadsverkeer. Met gehele
verkleding, helemaal zo als rakettenauto's in de verenigde staten. Alleen de
rem parachute is er nog niet.

Ook de Meuflspeed biedt de wind bijna geen hoofd aan. Met een breedte van 58
centimeter en een hoogte van 106 centimeter en de vorm van een
King-size-Davidoff leidt het de wind om het lichaam en de wielen. Dat is
bijzonder belangrijk, want normale wielen met spaken zijn een echte
snelheidsdoder. Een volledig verklede fiets , dat is een verdieping uit een
andere wereld. Daar worden recordhouders Toni Rominger en Miguel Indurain
verlamd Enten. "90 kilometer per uur is met de verkleding te halen" schat
constructeur Harald Winkler. Jammer genoeg is er aan de snelheidsruis een
natuurlijke grens gesteld - de omtrek van de kuit. Bij 60 km per uur neem ik kracht af. Mijn dijbenen branden.Ik hou de remmen
in. Het achterwiel blokkeert onmiddellijk. Geschrokken laat ik beide remmen
los. De haarspeldbocht vliegt op me af. Alles ,alleen dat niet. Ik heb geen
idee , hoe je zo`n geval door de bochten heen stuurt. Word het landen, slijpt het voorwiel aan de verkleding.

Tekst 7 Doping De TEKSTEN A: anabolika (spierversterkend middel) de klassieker
Anabolike kan men slikken en spuiten, op de zwarte markt kopen of in de
fitnessstudio. Sporters met goede contacten met corrupte artsen krijgen ze
op recept, hormoonverstorend middel is zelfs legaal. Anabolike laat de
spieren groeien, vooral bij vrouwen, en slaan zich op de hersenen. Wie het
gebruikt, voelt zich verbitterd en sterk vergeet de bijwerkingen zoals acne, verkrampte spieren, hartproblemen en leverbeschadiging.

B: Botha (= een persoon) de woesteling
Frans Botha, Zuid-Afrikaanse zwaargewichtboxer, ging roekeloos om met
scheldwoorden toen de controle zijn urine na het gevecht tegen Axel Schluz
uit Frankfurt / dat afgelopen december plaatsgevonden heeft, controleerde
bleek er doping gebruikt te zijn. Een Duitse maffia hebben hem erin laten
lopen. Enige dagen later gaf Botha toch toe Anabolika gebruikt te hebben uit
geneeskundig opzicht. Hij sukkelde maar werd niet geschorst, hij verloor
zijn wereldtitel voor het eerst door de rechtbank.

C: clenbuterol (doping soort) het vetmestmiddel
Clenbuterol is een oudere atletengewoonte, dat in ieder verdovend middel zit
en bij het fokken van dieren ontdekt werd, eens wanneer in de sport de
afnemer gevonden werd. Kalber nam na een maanddurende spitskuur 30% gewicht
toe. Lammer na 2 maanden met 40%. Sporters zo deelt het ondergrondse
handboek mee, kunnen na 12 weken therapie 40% meer spieren te krijgen. Clenbuterol is onder andere een astmamiddel, spiropent daarmee werd ook
Katrin Krabbe betrapt.

D: Donike (= een persoon) de speurder
De criminalistisch enthousiasme de Keulense biochemicus Manfred Donike
groeit met meer inzicht in de werken van de doppinggroep. Dat als
hulpvaardig bondgenoot van de sportbond bij de verhindering van schandalen
blijft. Verwacht ambitie van de urineanalyses toen hij merkte dat bij
atleten die altijd met slimme middelden en methodes uit te zoeken. Donike
die in 1995 stierf vond zijn grootste genoegdoening in de tweemalige
onthulling van Katrin Krabbe.

E: Aardbeibowl de smoesjes
Als atleten betrapt werden, verzinnen ze de (skurrilsten) verklaringen voor
hun onschuld plechtig te verzekeren. Eens zullen de speurders slordig
gewerkt hebben. Eens is het verwisselen van de gesaboteerde drinkflessen
eens verwart met de pillendozen. Dit fijne idee heeft de Magdeburgerse
zwemster Astrid Straus. De voormalige wereldkampioene voerde de hoogte van
het peil van de mannelijke seksualiteithormoon testosteron onder het genot
van aardbeibowl bij de clubarts op.

F: FKS de giftkeuken
Doping middel komen op onderscheidlichten wegen in de sport: eens kwamen er
geruchten over zogenaamde wonderwerkingen van een absatzboom op, eens
ervaringswaarde dier- of mensenarts. Anders in de DDR: het strenge geheime
onderzoeksinstituut voor lichaamcultuur en sport (FKS) in Leipzig dienen
alleen de controleDe altijd betere methodes voor stijgende prestaties te
vinden. Iedere afdeling werkt aan een eigen opdracht van de staat en partij
van grote sport bedrog. Medici
DEZE is niet af want ik kwam er niet verder uit.

G: Gunthor de volksheld
De zwitsers vereren hem als ‘laatste Hercules’ (sport zurich) kogelstoten wereldkampioen Werner Gunthor, zo schijnt het, was een
natuurtalent, zoals alleen hij de genoeg bergweide naar voren brengen kon. Toch uitgerekend voor de olympische spelen van 1992 werd onthult, dat ook ‘de Werni’ naar de spierpillen had gegrepen. Geconfronteerd met
de waarheid toonde de die sterke man zwakke zenuwen. Als gouden favoriet in
Barcelona werd hij maar vierde, op ergernis van het land, de eedgenootschap
de staat rouwde

H: gehakt (iemand tot moes slaan) en kippetje (met iemand een appeltje te
schillen hebben) het gerecht. De sporterswereld doortrapt in opwinding als een Duitse professor de atleten
voor de vlees gewaarschuwd. Wie in Atalanta hamburg eet behoort al wegens
domheid afgesloten. Schreef de Gottinger Arnd Kruger in een dagblad. De
aanleiding voor dit alarm waren de openbaarmakingen uit Engeland en België, waarna doping-controles na vleesgebruik positief bevonden waren. Wanneer de
dieren van tevoren hormonen ingespoten gekregen hebben. De waarschuwingen
van de rundersteak bewijzen intussen bij nader ernaar gekeken te hebben te
ongemotiveerd. Door de urinecontrole op te vallen, moesten een sporter als
door puur toeval precies dat lichaam van het rund te eten, dat een
hormoonspuit gekregen te hebben.

I: Impotenz de slaapmaker
Velen tochten die de schrik over de werking van anabolika voornamelijk in de
broek. Op de kunstmatige seksualiteitshormoon reageert het mannelijke
lichaam weliswaar om te beginnen met gesteigerde levenslust en stijging
erectiefrequentie. Bij vrouwen bereikt de libido soms nymphomanische schijnt
dimensie. Toch de seksualiteit hogenvlucht is maar voor korte duur. Na enige
tijd vliegt de hormoonproductie van zijn lichaam terug, in bed de sterke
mannen is rust. Met de eerste naam van zwangerschapshormoon HCG verzoeken de
schwachelende soms, zijn mannenkracht terug te brengen.

L: Johnsen de zondeval
Met de onthulling van de 100 meter goudenmedaillewinnaars van Saoul begin
1988 een nieuwe tijd. Sinds de schandaal van Ben Johnsen begeleidt Skepsis
iedere maximale sportprestatie. En tegelijkertijd ontmaskering zich ook de
huichelarij. “Waren wij niet betrapt” zegt Johnsens trainer
Charlie Francis, dan waren wij tegenwoordig de ijverigste verchters tegen de
bozen verdovende middelen. Een comback op verzoek van Johnsen na zijn verbod
mislukte. De kanadeez werd opnieuw getest.

L: Johnsen de zondeval
Met de onthulling van de 100 meter goudenmedaillewinnaars van Saoul begin
1988 een nieuwe tijd. Sinds de schandaal van Ben Johnsen begeleidt Skepsis
iedere maximale sportprestatie. En tegelijkertijd ontmaskering zich ook de
huichelarij. “Waren wij niet betrapt” zegt Johnsens trainer
Charlie Francis, dan waren wij tegenwoordig de ijverigste verchters tegen de
bozen verdovende middelen. Een comback op verzoek van Johnsen na zijn verbod
mislukte. De kanadeez werd opnieuw getest.

K: Krabbe de volhardend
Katrin Krabbe sprinten pas drie zomers lang, toen had het blonde meisje uit
Neubrandenburg als Duitse Glamourgirl gewerkt. Na de (niet toegegeven) urinemanipulatie begon in 1992 en toen (bekentenis). Het gebruiken van
Clenbuterol midden 1992 was voor je carrière praktisch gevonden. De
vechterswil maar leeft verder. Sinds 2 jaar staat Katrin Krabbe in
rechtstrijd met sportverbonden, op de sportieve kortestukkeloopster is een
duurloopster geworden.

Hs 2 Tekst 4: gave/talent

A J Foster, 33, toneelspeelster

Talent? Je hebt het of je hebt hebt niet.

B G Ruechlein, 42, cheflector, Goldman-uitgeverij

Waar je een auteur/schrijver gave aan herkent? Als ik het weet! Dat zegt
mijn buik me. Als een boek goed is, merkt men dat aan de eerste regel. In
deutsland lijdt de lieratuur onder de altijd populaire geniegedachten, men
meent, vertellen heeft niets met handwerk te maken, maar moet een aangeboren
vaardigheid zijn. Gave is een aanleg die ook niet ontwikkelt moet worden.

C AS Mutter, 32, violiste

Aan gaves/talenten ontbreekt er niets bij de muziek, maar aan de goede
steun. Ik had een fantastische lerares. Ze bezat de fantastische gave, om te
bekritiseren, zonder meteen te vernielen. Talent bevorderen heet, de balans
te vinden en de scholieren hun grenzen te laten zien.

D G Hohler, 55, lerares Germaans, adviseur voor economie en politiek.

Het belangrijkste is, speelruimte te geven. Oeders, leraren en chefs kunnen
talent het beste herkennen, als ze een mens zelfbeschikkend laten werken. Veel mensen krijgen niet de kans om hun talent uit te vinden, omdat ze de
vrije tijd/ruimte??? missen. Trouw niet met de school! Het spectrum
daarvan(??), waarin een mens talentvol kan zijn, is daar vermindert. Talenten, die niet erkent worden, drogen uit. Bij ons veel te veel!

E G Versace, 49, modemaker

De muze kust me vastberaden. ode ontwerpen is voor mij, als een slok water
drinken-het komt vanzelf. Een goede disigner moet conventioneel kunnen
regelen.

F W Langsfeld , 58, leider van de afdeling film en televisiefilm van de
hogeschool voor televisie en film (HFF) Munchen.

Uit de hogeschool komen net zol talenten, als dat er talenten uit zijn
gekomen. Op de school leren de toekomstige filmmakers alleen met hun talent
om te gaan. Waar het talent ontbreekt, kunnen wij er ook geen ontwikkelen.

G S Tamaro, 38, schrijfster van een bestseller

De mogelijkheid zich door een kunstlerend talent uit te drukken, is een
grootste kans die een mens kan krijgen, toch is het een kans, die niet zijn
verdienst is... 3/4 van mijn leven heb ik aan de voorstelling vastgehouden, ik ben tot niets bekwaam- ook nu, als iedereen gelooft, dat ik bekwaam ben
te schrijven, ben ik zelfs geenszins daarvan overtuigd.