Titelbeschrijving
Carl Friedman, Twee koffers vol, Amsterdam : Van Oorschot, zestiende druk 2001, eerste druk 1993.
Titelverklaring
In dit boek wordt er geschreven over twee koffers die de vader van de hoofdpersoon, Chaja, is kwijtgeraakt tijdens de Duitse bezetting in de 2e wereldoorlog. De enige informatie dat gegeven wordt is dat hij daar opzoek naar is, en de reden hiervan. Verder wordt er hier niet uitgebreid over gesproken.
Waar het waarschijnlijk op reflecteert zijn de twee verschillende “werelden”waarin de hoofdpersoon en het bijzondere kindje, Simcha, waar zij veel oog voor heeft, in leven. Koffers duiden een langere bezoek aan iemand aan, je blijft op een plek voor een langere tijd en je neemt wat bagage van je mee om het verblijf te kunnen realiseren. Chaja nam in die zin een deel van haar “gedachtewereld” mee naar het gezin. Zij was zeer open en nam een rol van een moeder over. Zij verschilde van de Joodse mensen en had haar eigen gewoonten en gebruiken. Door een lange tijd bij de Familie Kalman op te passen kon zij meer in de wereld van Simcha verdiepen. Al met al, het zijn een soort van twee koffers met verschillende inhouden.
Motto
Er is geen motto geschreven.
Korte samenvatting
Chaja was twintig en studeerde filosofie in Antwerpen. Toen ze zich inschreef voor de universiteit overtrof de wil om uit huis te gaan de gezamenlijke sfeer van huis. Zij moest hierdoor gedwongen werken, om aan haar financiën te voldoen. ‘s Ochtends werkte ze in een bloemisterij die bekend was om haar grafkransen. Daarna van ’s middags tot halverwege de avond spoelde ze in een groot restaurant de vaat. De spoelkeuken was klein en het wemelde er van de kakkerlakken. Dit gebeurde iedere dag. Ze had hier genoeg van en nam ontslag. Na 2 maanden was het geld op de bank op. Ze moest opnieuw werk gaan zoeken en keek in de krant. Daar zag ze een advertentie van de familie Kalman. Ze zochten een promeneuse.
Onderweg naar de familie Kalman zag ze dhr Apfelschnitt. Hij maakte zich zorgen om haar vader. Hij schaakte niet meer met hem. Zij kwam ook niet meer zo vaak bij haar ouders, terwijl ze maar een halfuurtje vandaan woonde. De familie Kalman woonde in een buurt vol Joden. Ze hadden hun eigen gebruiken en gewoontes. Het gezin bestond uit vijf kinderen. De oudste 2 gingen gewoon naar school. Ze moest voor de tweeling zorgen en voor Simcha, het middelste kind. Hij viel bij haar gelijk op. Hij was niet zindelijk genoeg voor zijn leeftijd. Hij beheerste alleen de taal Jiddisch, had rood haar terwijl zijn oudere broers zwart haar hadden en was een zeer stil kindje. Voor haar was hij de liefste en de mooiste. Het duurde lang voordat zij zijn vertrouwen van hem won. Hij stelde filosofische vragen en leek hierdoor te verschillen van de meeste kinderen.
Zij ging langs bij haar ouders en praatte met haar moeder. Zij vertelde haar dat hij zijn tijd vaak bestad aan een landkaart die hij van de gemeente had ontvangen. Hij zocht naar zijn verloren koffers. Hij had die koffers meegenomen naar zijn onderduikadres in de 2e wereldoorlog. Het was in een doorgangshuis, waar hij één nacht kon blijven waarna hij te horen kreeg dat hij de volgende ochtend naar een veiliger onderkomen gebracht werd. Hij wilde de koffers meenemen, maar ze waren te zwaar en het zou teveel opzien baren. Daarom wilde hij ze in het huis in kwestie achterlaten. Maar zijn gastheer wilde niet verantwoordelijk gesteld worden als bewaarder van de bezittingen van haar vader. Samen met zijn vader heeft hij in de nacht de koffers begraven in de achtertuin. In de koffers zaten foto’s, albums en overwegend veel boeken.
Haar contact met haar medestudenten beperkte zich tot het bezoeken van de colleges.
Hoe meer ze op de kinderen moest passen hoe meer ze aan Simcha dacht. Hij had een voorliefde voor eendjes, die steeds meer groeide als Chaja hem en zijn tweelingzusjes Tzivja en Esja naar het meer in het park gingen. Omdat zij meer wilde weten over de wereld waarin hij leefde waarvan zij nadrukkelijk buitengesloten was, bestudeerde ze ’s avonds de Mozaïsche wet. Ze ging naar Temse en ging theologisch te werk.
Aan de universiteit werden werkgroepen opgericht die zich in een bepaalde opdracht moesten verdiepen. Hier bespraken zij onderwerpen als onderdrukking. Chaja bestudeerde bronnen waaruit de Joodse onderdrukking werd geschreven.
Zij las als een bezetene, at weinig en vergde het uiterste van haarzelf. Zwetend ontwaakte ze uit haar nachtmerries. Ze kwam pas tot rust als zij de zolderdeur achter zich dicht deed. Wekenlang werd zij gekweld door angstdromen . Haar zwakke plek was gemakkelijk te vinden. Simcha begon te verschijnen in een droom die iedere nacht terugkeerde.
Zij deelde dit verhaal met dhr. Apfelschnitt. Hij zei dat dromen een samenraapsel zijn van indrukken en herinneringen. Wie wegliep voor het vuur, viel in het water. Een spreekwoord met een betekenis. De dromen zeiden meer dan dat zij dacht. Hij betrok het geloof bij, en zei dat een van Gods uitverkorene ook droomde, maar zijn droom was een visioen.
Zij ging weer eens oppassen. Tijdens haar bezoek bij de familie Kalman ontstond een akkefietje tussen haar en de conciërge waardoor zij zijn jas heeft gescheurd. Chaja creëerde een haat voor hem en probeerde zich te beschermen om hem te ontwijken. Mevrouw Kalman voelde de onprettige sfeer aan en vertelde haar dat het beter was om een tijdje maar niet te komen.
Chaja luchtte haar hart op bij dhr. Apfelschnitt. Zij vertelde hem wat mevrouw Kalman tegen haar zei. Na haar bezoek ging ze langs bij haar ouders. Haar moeder was zeer emotioneel, haar man gaf haar geen aandacht en haar dochter ging niet meer bij haar langs, ook nodgide Chaja haar ouders ook niet om bij haar langs te komen. Haar vader was aan het graven voor zijn koffers, maar werd door twee agenten aangehouden. Hij mocht niet zonder vergunning zomaar ergens gaan graven. Hierdoor werd de hoop op het vinden van zijn koffers zeer klein. Hij stopte hierdoor naar het zoeken van zijn koffers.
Het verslag gaat verder na deze boodschap.
Verder lezen
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden