De val door Marga Minco

De val

Marga Minco

Jaar van uitgave: 1994

 17e druk

93 blz.

2.

Eigen samenvatting:

Frieda Borgstein is een bejaarde vrouw die in een bejaardenhuis woont. Voor het eerst sinds veertig jaar besloot ze haar verjaardag weer te gaan vieren. De volgende dag was ze jarig, ze werd vijfentachtig. De rede dat ze al veertig jaar haar verjaardag niet had gevierd was de volgende: Tijdens de tweede wereldoorlog, moest zij en haar gezin als Jood zijnde onderduiken. Via een goede vriend van haar man Jacob, Hein Kessels, zouden ze naar Zwitserland gebracht worden, waar ze veilig zouden zijn. Helaas waren de Duitsers Hein voor. Terwijl Frieda een vestje aan het halen was voor haar dochter, werd de rest van haar gezin meegenomen. Ze heeft ze nooit meer terug gezien. Nu, veertig jaar later, is ze er nog steeds van overtuigd dat Hein ze heeft verraden. Een vriend van de familie, Ben Abels, wilde graag uitzoeken wat er echt was gebeurd. Terwijl Frieda op weg is naar de bakker om gebakjes te kopen voor haar verjaardag, beland ze door een windvlaag in een put, waar bouwvakkers bezig waren met werkzaamheden met ondergrondse waterleidingen met heet water. Ze loopt zware verwondingen op en overlijd zodra een van de bouwvakkers haar uit de put haalde. Op haar begrafenis komt Ben Abels Hein Kessels nodig en vraagt naar het verhaal. Uiteindelijk blijkt dat Hein niet afwist van de Duitsers en zelf ook werd meegenomen, maar na in drie concentratiekampen te zijn geweest, weer werd vrijgelaten. Ookal heeft Frieda het niet meegekregen, Ben weet de waarheid.

Samenvatting van internet:

Het boek verhaalt over Frieda Borgstein. In het begin van het boek was ze gauw jarig en omdat ze al in geen veertig jaar haar verjaardag had gevierd, vond ze het leuk om haar vijfentachtigste verjaardag wel te gaan vieren. Frieda denkt ondertussen vaak terug aan de oorlog, haar man Jacob en haar twee kinderen: Leo en Olga. Ze stonden klaar in de gang, 's nachts om opgehaald te worden en naar een onderduikadres gebracht te worden. Op dat moment vielen de Duitsers binnen om hen mee te nemen. Frieda zelf, was net boven om een vest te halen voor een van de kinderen, Olga, toen ze beneden lawaai hoorde en daarna niets meer. Ze zou de volgende dag 85 jaar worden en ze wilde het hele tehuis trakteren op een gebakje en wilde op die dag gebak gaan halen voor haar verjaardag. Het stormde buiten erg, maar Frieda was vastbesloten te gaan. Toen ze een stukje van het bejaardentehuis verwijderd was, zag ze een auto van gemeentewerken. Ze kwam dichterbij en zag de grondverwarmingsput. Frieda dacht dat ze nog gemakkelijk langs de put zou kunnen lopen, maar de wind onderschepte haar en ze viel in de put. Ze overleed.

Het verhaal gaat dan eigenlijk verder met Ben Abels, hij had Hein Kessels, de man die de familie Borgstein zou helpen vluchten, na het ongeluk gezien. Ze maakten een afspraak om met elkaar te praten. Kessels deed zijn verhaal. Hij vertelde dat hij Jacob erg mocht, hij kende hem via z'n vader. In de oorlog zat hij in een verzetsgroepje en toen hij hoorde dat er groepen waren die mensen naar Zwitserland brachten dacht hij meteen aan Jacob Borgstein. Hij had het heel goed voorbereid, en alles uit zijn hoofd geleerd.

Op 21 april 1942 fietste hij 's nachts naar de Zuidkade om de familie Borgstein op te halen. Hij stond voor hun huis, stapte af en hoorde een auto achter zich stoppen, hij sprong weer op z'n fiets alsof hij op het verkeerde adres was, maar Jacob had de deur al open gedaan. Kessels werd zelf ook door de Duitsers meegenomen. Hij wilde niet met Frieda praten, maar die confrontatie durfde hij niet aan.

3.

De hoofdpersonages zijn Frieda Borgstein en Ben Abels.

De bijfiguren zijn Hein Kessels, de mensen van het bejaardentehuis, de bouwvakkers, mensen in het café, Jacob, Olga en Leo.

Alle hoofdpersonages zijn karakters, omdat je van hen weet wat ze denken en voelen, en niet alleen hoe ze er van buiten uitzien.

Alle bijfiguren zijn types, van hen weet je alleen hoe ze eruit zien en niet wat ze hebben gedaan met hun leven en wat ze denken en voelen.

Frieda Borgstein:

84  jaar, eenzame maar gezellige mevrouw, hoeft niet perse met gezelschap te zijn, moeder van Olga en Leo, vrouw van Jacob en oude vriendin van Ben Abels, overlijd tijdens het verhaal, Ben Abels gaat daarna voor haar uitzoeken wat er in de oorlog met haar familie is gebeurd.

Ben Abels:

Werkte voor de oorlog op het makelaarskantoor van Jacob Borgstein. Tegenwoordig werkt Ben in het bejaardentehuis waar Frieda woont. Hij is de enige die Frieda begrijpt en haar serieus neemt. Na de dood van Frieda komt hij erachter waarom zij niet meegenomen is.

Jacob, Olga en Leo:
De man, dochter en zoon van Frieda die allemaal zijn omgekomen in de oorlog.

Baltus en Verstrijen:
Monteurs die reparatiewerkzaamheden verrichten aan de stadsverwarming. Ze zetten voor het gemak geen hekjes om de put waarin ze werken (Frieda zal er later dan ook invallen).

Rena van Straten:
De directrice van het bejaardentehuis waar Frieda woont.

Bien Hijmans:
Het hoofd van de huishouding in het bejaardentehuis.

Hein Kessels:

De man die het gezin Borgstein naar Zwitserland zou brengen. Hier kwamen de Duitsers achter en de Borgsteins werden opgepakt.

4.

Het verhaal speelt zich af in 1982, de flashbacks in 1942.

Tussen het begin van het boek en Frieda’s dood zitten 2 dagen. Tussen de ontvoering van haar gezin en Frieda’s dood zit 40 jaar.

Het is niet-chronisch verteld, er zitten flashbacks en sprongen in tijd in. Hierdoor kun je zelf lezen wat er met Frieda’s gezin is gebeurd, en ga je na Frieda’s dood gelijk door naar de begravenis.