West Side Story (1961)

Inleiding
Op 25 December 2009 (eerste Kerstdag), was de musical 'The West Side Story' te zien in het Fortis circustheater te Scheveningen. Het werd gespeeld door een afwisselende cast, bestaande uit onbekende namen in Nederland.

Recensie
West Side Story staat nog als een huis
MUSICAL, Merijn Henfling op 24 september '09, 17:02, bijgewerkt 25 september '09, 09:24
AMSTERDAM - Anita, de vriendin van Maria, is de ster van de avond in deze versie die dicht bij de film staat. West Side Story was eind jaren vijftig bij de eerste opvoering in Nederland geen succes. Dat veranderde op slag na de verfilming in 1961. De melodieuze nummers van Leonard Bernstein (teksten: Stephen Sondheim), zoals I Feel Pretty, Maria en America, zitten sindsdien in het collectieve geheugen. Ter gelegenheid van vijftigste verjaardag doet de musical nu Nederland aan, in een Engelstalige versie die dicht bij de film staat. Vijftig jaar na dato staat West Side Story nog als een huis. Het is een stevige vertelling waarin het liefdesverhaal maatschappijkritiek in zich bergt. De musical plaatst de geschiedenis van Romeo & Julia in het naoorlogse New York waar een Pools-Amerikaanse bende strijdt tegen een bende Puerto Ricanen. Uit beide kampen bloeit de onmogelijke liefde op tussen Tony en Maria.

In America bezingen de Puerto Ricanen hun haat-liefdeverhouding met hun nieuwe thuisland. Het leven is mooi in Amerika, maar dan moet je wel blank zijn, klinkt het. Helaas is de tekst in de huidige uitvoering aangepast en minder bijtend. Toch blijft dit een hoogtepunt in de musical, mede door de sprankelende dans. West Side Story is een echte dansmusical, met een grote variatie aan choreografieën. Vechten de bendes eerst in pliés hun strijd uit, niet veel later gebruiken ze de bossanova. De Amerikaanse cast kent verrassend sterke dansers, die de dansnummers tot een feest maken.

De muziek overtuigt misschien nog het meest. Het repertoire van Bernstein is rijk aan variatie en nuance. De cast kan uitstekend uit de voeten met de soms opera-achtige nummers, en overschreeuwt zichzelf niet. Ster van de avond is Anita, de vriendin van Maria, gespeeld door Oneika Philips. Wat een stem, wat een souplesse en wat een uitstraling. Alleen zij al maakt de aanschaf van een kaartje meer dan waard.

Analyse
De voorstelling vond plaats in een lijsttoneeltheater, waardoor je het idee kreeg dat je naar een film zat te kijken. Zodra je binnenkomt valt je het decor op het eerste gezicht niet zo erg op, omdat het donkerbruine 'ijzeren' delen van een trein/ machine waren die als 'lijst' rondom het podium was gemaakt. Op het toneel zelf stonden 3 grote verplaatsbare houten steigers, die eruit zagen als verdiepingen van een huis; met  deuren en ladders en al. Er waren vrij weinig attributen gebruikt. Alleen voor de scenes van de bruidswinkel van Anita/ Maria stonden er 2 paspoppen in 'de etalage' (de steiger) en een kledingrek (inclusief kleding). Voor Chino was er een pistool gemaakt en alle spelers waren gekleed naar de groepen waar zij toe behoorden. De Jets hadden allemaal hetzelfde aan (oke, de broeken en hemden verschilden wel van kleur) en zo ook voor de Sharks. De Puertoricaanse vrouwen hadden allemaal een fleurige, zomerse jurk aan. Er was door de hele musical heen begeleiding van het orkest, die ook voor geluidseffecten zorgden. Een harde slag op de tomtoms bootsten een pistoolschot na, en voor alle liedjes speelde iedereen gezellig mee. De muziek hoorde echt bij het verhaal en werd dan ook alleen gebruikt om dingen te vertellen. Zoals een liefdeslied van Tony over Maria en vecht/ ruziescenes die ondersteunt werden door spannende muziek. Lichteffecten werden gebruikt om een bepaalde sfeer te creeeren. Bij romantische scenes werden warme, paarse en rode lampen gebruikt en bij gevechten werden koude blauwe lichten gebruikt.

'The west side story' bestaat ondertussen al 50 jaar, en dankt zijn succes, denk ik, onder andere aan het emotionele verhaal dat af is geleid van Romeo en Julia. Het gaat namelijk ook over een verboden liefde, tussen de blanke Tony van de Jets en de Puerto Ricaanse jongedame Maria, die beschermd wordt door haar 'medemensen' die de groep de Sharks vormen. Ze ontmoeten elkaar op een dansfeest, en proberen in het geheim hun relatie te onderhouden. Tevergeefs komen de groepen erachter en willen ze de 2 geliefden elkaar weerhouden van de relatie. Zodra Anita, familie van Maria, probeert iets door te geven aan Tony, wordt zij getroffen door de Jets en is ze kwaad. Ze verzint uit woede dat Chino Maria al heeft vermoord en loopt weg. Toen Tony dat hoorde, wilde hij ook van deze wereld gaan. Hij smeekte Chino om hem ook te vermoorden, waarna Maria net aan komt gelopen. Hij wordt dan snel vermoord door Chino en Maria's hart is gebroken. De grote conflicten liggen dus tussen de Jets en de Sharks, die elkaar echt niet uit kunnen staan. De Jets zijn een stel echte Amerikaanse kerels die altijd bij elkaar blijven om elkaar onder andere te beschermen en gewoon lol met elkaar hebben. De Sharks zijn Puerto Ricaanse mannen die zeer aan hun cultuur hechten en redelijk dramatisch overkomen. De grote leiders van deze groepen zijn Riff (van de Jets) en de broer van Maria, Bernardo (van de Sharks). Uiteindelijk gaan ze allebei dood. Riff werd in het gevecht vermoord door Bernardo en uit woede stak Tony (van de Jets) Bernardo neer. Zo groeit de afkeer van de 2 groepen eigenlijk nog meer. Uiteindelijk wordt Tony dus ook vermoord, door Chino van de Sharks. Anita blijft dan over met een gebroken hart en een moordende familie. Daarom heb ik ook het meest meegeleefd met Anita. Ze is dan ook vrijwel de hele musical door te zien en maakt het meest mee. Eerst wordt haar broer neergesetoken door Tony, hun relatie blijft sterk maar is verboden, en op het eind wordt Tony ook nog eens vermoord. Niet bepaald prettig.

Ik denk dat de voorstelling voornamelijk is bedoeld om het publiek te amuseren, door middel van dans, een emotioneel verhaal, maar vooral ook veel muziek (waardoor de musical ook erg bekend mee is geworden). De aandacht van het publiek werd dan ook voornamelijk voor de muziek getrokken, en veel liedjes zijn immers al wereldwijd bekend.

Al met al vond ik het een redelijke voorstelling. Ik moet zeggen dat de musical echt even op gang moest komen, want er was in het begin eerst een best wel langdradig stuk over de 2 groepen. Er gebeurde vrij weinig actie in, hoewel de dansen wel erg leuk waren. Voordat ik naar de voorstelling ging heb ik van mijn blokfluitdocente te horen gekregen dat het in ieder geval een hele leuke musical is die over een meisje en een jongen gaan van 2 verschillende groepen, die hopeloos op elkaar verliefd worden. Ze zei dat ze het een onvergetelijke musical vond die je echt gezien moet hebben. Ik had er dus best veel van verwacht. Het was natuurlijk ook een leuke voorstelling, maar op de een of andere manier vond ik het niet geweldig goed. De liedjes waren mooi, het spel was goed gespeeld en er was voldoende decor. Nou had er misschien wel wat meer 'wilde westen' decor in mogen zitten en had het wel wat minder lang kunnen duren, maar het was goed genoeg om er een kaartje voor te kopen. Verder vind ik het eigenlijk nooit echt fantastisch als mensen iets onorgineels doen; het verhaal leek echt precies op Romeo en Julia. Dus het kan natuurlijk ook daaraan liggen.