Mistero buffo

1. Publieksgebonden tekens. Omkadering - promotie. Het toneel dat wij gaan zien zijn, is genaamd: 'Mistero Buffo' wat 'komisch mysterie' betekent. In dit geval een mysteriespel dat het levens- en lijdensverhaal van Jezus Christus vertelt maar dan wel op een heel orthodoxe manier, eigen aan de grote theatermaker, Dario Fo. Op 21 januari werden we warm ontvangen in de Stadsschouwburg van Sint-Niklaas. We zaten op de 10'de rij, sommige plaatsen waren beter dan andere, maar dat moest je er maar bij pakken. De architecturale omgeving of sfeer van de zaal was zo een beetje in de sfeer van een werkplaats of een fabriek. Er was ergens in het midden van het stuk een scène met een weeffabriek, dat paste gewoon perfect bij de sfeer en de tijd van het stuk. Het decor bestond uit ijzeren stellingen waar ook op gespeeld werd. Vooraan in het podium was plaats waar de muzikanten ( harmonie van Bornem) zaten zodat de muziek die live gespeeld werd duidelijk te horen was. De regisseur luisterde naar de naam Gabber, maar bij het begin van zijn leven werd hij Gabriël Van Landeghem gedoopt. Gabriël Van Landeghem heeft reeds enkele jaren geleden al eens twee co -producties van het College en de Presentatie geregisseerd. (Het College en de Presentatie zijn reeds aan hun 12'de productie toe.) In 1995 heeft hij de musical van Jozef Stein en Jerry Block: 'Anatevka of Fiddler on the Roof' geregisseerd en in 1991 'Midzomernachtsdroom' van William Shakespeare. De originele auteur is Dario Fo, een Italiaans auteur en acteur wiens faam al gauw tot ver buiten de grenzen reikte. Eind jaren 60, zich realiserend dat hij de "hofnar van de bourgeoisie" is geworden, richt hij zonder overheidssubsidie een eigen theatergroep op en stelt zijn kunst voortaan ten dienste van de arbeidersbeweging en de klassenstrijd. Hij gaat zelfs zover dat hij het gevestigde theatercircuit de rug toekeert en gedurende vele jaren nog enkel wil optreden in grote fabrieksloodsen, grote vrouwencentra, e.d., soms voor meer dan 10.000 toeschouwers. Alhoewel een rasecht auteur van Volkstoneel, ontvangt hij in 1997 de Nobelprijs voor literatuur. En terecht. Zoals uit de tekst hierboven nu wel al geweten is, werd deze productie gespeeld door leerkrachten, die de iets zwaardere rollen op hun geweten hadden, en leerlingen van de derde graad die zowat de rol van het volk vertolkten, of de kleinere rollen. Het waren leerkrachten en leerlingen van het College en de Presentatie die soms wel goed konden acteren, voor amateurs. 3. Dramaturgisch gebonden tekens. Mistero Buffo is een mysteriespel over het leven van Jezus Christus. Het wordt gebracht als een musical. De liedjes die gezongen worden, zijn geschreven door Wannes Van de Velde. Ze worden dus gezongen met een 'accent'; in de volkstaal van vroeger, evenals de andere tekstengesproken worden. Kenmerkend aan het werk van Dario Fo is in hoofdzaak satirische toespelingen op o.a. bureaucratie, religie, de gevestigde orde en de wijze waarop de autoriteiten daarvan misbruik maken, om zodoende zijn publiek inzicht te verschaffen in de absurditeit van vastgeroeste principes. Hij doet dit echter niet moralistisch, belerend of dogmatisch, niet via een diepzinnige analyse, maar door de wereld op zijn kop te zetten, door aannemelijk te maken dat het omgekeerde van wat vaststaat, wel eens waar zou kunnen zijn. Hij weigert de logica van bestaande conventies te accepteren.
Korte bespreking van de structuur: Expositie: Traag begin, met een lied. Het volk in de stad is gelukkig. Ze vieren de geboorte van Jezus. Motorisch moment: Soldaten steken alle pasgeboren kindjes dood. Heel de stad is droevig, sommige moeders worden gewoon waanzinnig. Ontwikkeling: Een afwisseling van serieuze stukken met liedjes en grappige stukken van '2 zanni's' met lange komische monologen en dialogen. Terwijl dit alles gebeurt groeit Jezus op. Crisis: Jezus die uiteindelijk aan het kruis beland terwijl zijn moeder, Maria, er nog niets van weet. Afwikkeling: Die 2 zanni's die proberen Jezus er van te overtuigen niet te sterven en van het kruis te komen, met de "kracht van God".