Zeehondencrèche Pieterburen

Zeehondencrèche te Pieterburen
Twee jaar geleden ben ik op bezoek geweest in de zeehondencrèche te Pieterburen. Dat is meteen ook het onderwerp van onze spreekoefening. Van de 19 soorten zeehonden, die er op de hele wereld zijn, leven er 2 in de Waddenzee. De Gewone Zeehond (Phoca vitulina) en de Grijze zeehond (Halichoerus grypus). De Waddenzee is een bij uitstek geschikt gebied voor de zeehond. Eb en vloed zorgen ervoor dat er voldoende droogvallende zandbanken zijn, waar de dieren kunnen rusten en waar ze hun jongen kunnen zogen. Het lichaam van de zeehond is goed aangepast aan zijn leefomgeving. Hij is een perfecte duiker, jager en zwemmer. Hij heeft hele mooie grote ogen, maar in de Waddenzee heeft hij daar niet veel aan, want het water is zo troebel dat hij maar een paar centimeter ver kan zien. Gelukkig heeft hij een ander zintuig om vis op te sporen, namelijk zijn snorharen. Die spreidt hij uit als een soort radar, waarmee hij de trillingen van de zwemmende vissen kan opvangen. Ook de andere zintuigen van de zeehond zijn aangepast aan het leven onder water, bij voorbeeld de oren: het zijn een soort gaatjes schuin boven de ogen. Eén van de grootste problemen voor de zeehond is de vervuiling. Vele fabrieken in verschillende landen lozen gifstoffen in de grote rivieren. De meest vervuilde rivier is de Rijn. De Rijn mondt uit in de Noordzee en door de golfstroom worden allerlei gifdeeltjes meegevoerd naar de Waddenzee, waar ze bezinken in het slib op de bodem. Die gifstoffen komen terecht in de kleinste levende wezentjes: plakton. Plankton wordt gegeten door garnaaltjes en kleine visjes, die op hun beurt worden opgegeten door grotere vissen. De zeehond eet daarvan wel 5 kg per dag. Deze vervuiling is één van de redenen waarom de zeehonden in de crèche van Pieterburen terechtkomen. Naast de vervuiling zijn ook scheepsschroeven, visnetten en achteloos weggegooid afval een grote bedreiging voor de zeehonden. Jaarlijks vangt de crèche tientallen zeehonden op met diepe snijwonden, veroorzaakt door het vastzitten in netten, of zelfs met botbreuken en diepe verwondingen van scheepsschroeven. Een andere categorie zeehonden die we in de crèche terugvinden, zijn de huilers. Met huilers bedoelen we jonge zeehondjes die het contact met hun moeder verloren hebben. Dit komt door vaak te moeten vluchten, waardoor het jong te weinig tijd krijgt om bij de moeder te drinken. Het jong verzwakt hierdoor en wordt door de stroming van het water meegesleurd. Zodra de zeehond in de crèche aankomt, wordt hij onderzocht door een dierenarts. Hij wordt gemeten en gewogen en er wordt bloed afgenomen. Als het nodig lijkt wordt er en scan of een röntgenfoto gemaakt en bij ernstige verwondingen of aandoeningen (zoals oogproblemen) wordt een specialist ingeschakeld. Gelukkig mag de crèche rekenen op de GRATIS medewerking van veel specialisten uit diverse ziekenhuizen. Na het onderzoek wordt de zeehond gedurende drie weken in quarantaine geplaatst. Hij ligt dan in een apart kamertje, zodat hij niet in contact komt met de andere zeehonden. Op die manier wordt ervoor gezorgd dat er geen gevaarlijke besmetting van het ene dier op het andere wordt overgedragen. In de zeehondencrèche van Pieterburen, die in 1971 werd gesticht, staan vrijwilligers 24 uur op 24 klaar voor de opvang van de zeehonden. Bij deze zeehonden kan men vier groepen onderscheiden: - de huilers van enkele dagen oud - de jongen tot vier weken - de zeehonden tot drie maanden - de oudere zeehonden
en eigenlijk nog een vijfde groep: de vreemde soorten. De huilers die eigenlijk niet ziek zijn maar erg verzwakt, krijgen een pap van gemalen vis. Hierin worden ook de medicijnen en vitaminen vermengd. De volwassen zeehonden krijgen hele haringen voorgeschoteld. De zeehondencrèche is ook een beetje een ziekenhuis.De zeehonden krijgen er een gepaste medische behandeling. EHBZ, wat betekent Eerste Hulp Bij Zeehonden, is wat men toepast als men een aangespoelde zeehond vindt. Een zeehond, die opgenomen is geweest in de zeehondencrèche van Pieterburen, kan je herkennen aan een merkteken in de achterflap. Samengevat kunnen we stellen dat het opvangen, behandelen en weer uitzetten van zeehonden de belangrijkste doelstelling is van de crèche. Verder wil men in Pieterburen het publiek voorlichten over de problematiek van de zeehond en zijn milieu. Er wordt onderzoek gedaan naar de factoren die van invloed zijn op de gezondheid van de zeehond als individu en de populatie in zijn totaliteit. Eén op twee zeehonden in de Nederlandse Waddenzee heeft zijn leven te danken aan de verzorging in de crèche in Pieterburen.