Schisis

Inhoud

Voorwoord blz. 3
Wat is schisis? blz.3
Vormen blz.4
Gevolgen blz.5
Behandelingen blz.6

Voorwoord:

We houden onze spreekbeurt over schisis. Wij vinden dit onderwerp erg interessant omdat niet iedereen schisis heeft. En het zusje van Simone heeft ook schisis dus dat leek ons wel leuk om andere informatie over te geven.

Wat is schisis?

Schisis ziet er zo uit als deze foto (titelblad). Schisis is een spleet die zit in de lip, kaak en gehemelte. Bij 1 of 2 van de 1000 kinderen komt schisis voor. Schisis is een aandoening die tijdens de zwangerschap ontstaat. Maar als een kind schisis oploopt betekent niet dat het kind ongezond geboren wordt want het kind ontwikkelt zich op dezelfde manier dan elk ander gezond kind. Een kind met schisis ontwikkelt zich dus ook even snel tenzij de schisis nog een ander afwijking heeft.

Het ontstaan van schisis

Aan het begin van de zwangerschap bestaat een bovenkaak in aanleg uit drie delen: twee delen aan de zijkant en een middendeel (foto). In de 6e en 9e week van de zwangerschap vind de normale ontwikkeling van de neus met de bovenlip en kaak plaats. De verschillende delen die de bovenlip en kaak gaan vormen groeien naar elkaar toe van achteren naar voren en versmelten (foto).


Normaal groeit de 3 delen van de bovenkaak aan elkaar vast en dan begint de gehemelte te groeien de begin ervan zag je op de vorige foto (vorige foto tonen). De beide kanten van het gehemelte groeien waarschijnlijk ook aan elkaar vast in het midden tijdens de 10e en 12e week van de zwangerschap. Als de lip- en kaakdelen niet aan elkaar gegroeid zijn dan heb je een lip-kaakspleet. Het gehemelte kan daarna nog normaal dichtgroeien. Of het blijft ook open en dan heb je een lip-kaak-gehemelte spleet. Ook als de lip en kaak wel normaal zijn dichtgegroeid, kan het zijn dat het gehemelte openblijft. Dan heb je dus alleen een gehemeltespleet. In de geboorte is er een proces waar het gezicht gevormd wordt en in dat proces is er een storing waar schisis ontstaat. Maar wat er in die storing gebeurt is nog niet bekend.

Schisis is erfelijk in de familie. Als voorouders ook schisis heeft gehad dan heeft de baby het waarschijnlijk geërfd. Maar het kan natuurlijk ook zomaar ontstaan.

enkelzijdige lip-kaakspleet
enkelzijdige lip-kaak-gehemeltespleet

Andere woorden:
Dokters gebruiken moeilijke woorden in het Grieks voor vormen schisis. Hiervan heb ik dus een paar voorbeelden:
Voor lip gebruiken ze cheilo,
Voor kaak gnato
En voor gehemelte palato
En schisis is een Grieks woord voor spleet of splijting.

Dus van deze woorden worden er verschillende combinaties gemaakt. Bijvoorbeeld lip-kaak-gehemeltespleet is in het grieks cheilo-gnato-palatoschisis. Of lip-kaaksspleet is cheilo-gnatoschisis en zo heb je meerdere van die combinaties.

Vormen

Er zijn verschillende vormen schisis. Sommige kinderen hebben alleen een spleet in de lip, kaak of gehemelte. Er zijn ook kinderen waarvan er in de lip, kaak en gehemelte tegelijk een spleet zitten. Van de lip en kaakspleet zijn ook weer 2 vormen: enkelzijdig of dubbelzijdig.

Gevolgen

Kinderen met schisis worden snel verkouden en kunnen last krijgen van hun oren. Maar tijdens de ontwikkeling verdwijnt het en als het oorpijn niet weggaat, kunnen er buisjes geplaatst worden.


Bij kinderen met schisis kunnen de tanden ook niet goed doorheen komen maar met behulp van tandarts kan het verbeterd worden

En deze kinderen kunnen doordat ze een spleet hebben moeilijker woordjes uitspreken. En omdat ze niet goed kunnen horen kunnen ze moeilijk het goede voorbeeld krijgen. Maar hierbij kan een logopedist ook helpen want die weet heel goede oefeningen en spelletjes zodat het kind het goede voorbeeld krijgt.

Baby's met een lip-, kaak en/of gehemeltespleet kunnen problemen hebben met de voeding.
Ze kunnen bijvoorbeeld niet goed uit de fles of borst zuigen, ze verslikken zich snel, ze geven de voeding via de neus terug,ze spugen en drinken traag.
Hiervoor krijgen ouders tips :
voeden mag 20 tot 30 minuten duren als je te snel of te langzaam voed dan is het vermoeiend voor het kind maar ook voor de moeder. Kleine kinderen met schisis krijgen tijdens de voeding vaak te veel lucht binnen, daarom moet je het kind tussendoor wat vaker boeren. Het is ook verstandig om het kind tijdens het voeden rechtop te houden want als het kind tijdens het voeden plat ligt dan krijgt het kindje te veel lucht binnen. Ook verslikken de baby’s zich makkelijker waardoor voeding door de neus terugkomt. Als het kindje teveel lucht binnen krijgt dan hebben ze als gevolg dat ze spugen, ze drinken de fles niet leeg, ze zijn moe, ze stoppen met de fles of weigeren soms de fles. Daarom moet je als het nodig is ook echt een aangepaste speen en fles gebruiken.

Bij lipspleet en lip-kaakspleet word er een Dodie drie standen papspeen gebruikt. Bij flesvoeding omdat de mond niet goed om een andere speen kan sluiten. Borstvoeding is bij deze vorm van schisis geen probleem.

Gehemeltespleet
Door de open verbinding tussen mond- en neusholte kan het kind met een gehemeltespleet geen vacuüm zuigen. Borstvoeding kan meestal niet. De sociaal verpleegkundige helpt hierbij.
Bij flesvoeding is het verstandig om gebruik te maken van speciale spenen en flessen.
Speen: Dodie drie-standen-papspeen, palatumspeen
Fles: gewone fles, Habermanfles, knijpfles
Fopspeen: groot model (voor baby's van drie tot zes maanden)

Lip-, kaak- en gehemeltespleet
Door de open verbinding tussen mond- en neusholte kan een kind met een lip-, kaak- en gehemeltespleet de speen niet volledig omsluiten met de mond en kan het geen vacuüm zuigen. Borstvoeding is hierdoor veelal niet mogelijk. De sociaal verpleegkundige kan u hierover adviseren.


Spenen
Dodie drie-standen-papspeen
De Dodie drie-standen-papspeen kan gebruikt worden bij alle vormen van schisis. De normale mondmotoriek wordt het beste gestimuleerd door het gebruik van een gewone drie-standen-speen, waarbij de voedingssnelheid eenvoudig te variëren is door de fles te draaien. Deze speen is verkrijgbaar bij de drogist of apotheek.

Palatum-speen
De palatum-speen kan gebruikt worden bij een grote gehemeltespleet. Deze brede speen sluit de spleet gedeeltelijk af, waardoor het drinken makkelijker kan gaan en minder voeding door de neus naar buiten komt. Vanwege de grootte van de speen is deze niet altijd geschikt voor baby's met een relatief kleine mond.
Flessen

Habermanfles
Deze fles kan met name gebruikt worden bij een lip-, kaak- en gehemeltespleet. Een Habermanfles is een hard plastic flesje met membraan en speen. Deze fles is vooral goed te gebruiken bij moeilijke drinkers. De ventielconstructie van de speen maakt knijpen in de speen mogelijk, waardoor de baby minder hard hoeft te zuigen en het voeden sneller zal gaan. De fles is goed uit te koken en gaat dus lang mee. De fles is te verkrijgen bij thuiszorg-winkels en de apotheek.

Glazen fles met lammerenspeen
De glazen fles met lammerenspeen wordt alleen nog geadviseerd als voeden niet lukt met een van de eerder genoemde flessen en spenen. De slappe lange speen laat de voeding achter in de mond lopen. Baby's leren hierdoor echter niet goed zuigen. De fles en speen zijn moeilijk verkrijgbaar.


Fopspeen
Als uw kind behoefte heeft aan zuigen, kunt u ook bij pasgeborenen direct al een grote maat fopspeen ('drie tot zes maanden') gebruiken. De fopspeen stimuleert het gebruik van de mondspieren en voorkomt duimzuigen

Behandelingen

Tot ongeveer de 16de jaar worden er vele behandelingen gedaan.
Na de geboorte wordt er een plaatje in het gehemelte geplaatst om beter te kunnen drinken en om te helpen bij de groei van de bovenkaak. Tussen 4 en 6 maanden is er voor de sluiting van de lip een operatie
Als het kindje 1 jaar is word het zachte gehemelte met een operatie dichtgemaakt
Er wordt daarna een gehemelteplaatje geplaatst om het harde gehemelte af te sluiten. Het kind krijgt een logopedie met veel lip en tongoefeningen. Als het kind tussen 3 en 5 jaar is en nog moeite met praten heeft dan word er een operatie achter in de keel gedaan.
Als het kind ongeveer 5 jaar is dan word het harde gehemelte met een operatie gesloten. Naar de operatie krijgt het kind van de logopedie oefeningen om alle letters goed uit te leren spreken. Als het kind tussen de 8 en 10 jaar is word de bovenkaan met een bot uit de kin of heup dichtgemaakt tijdens een operatie.
Tussen de 9 en de 14 jaar krijgt het kind een beugelbehandeling. Als het kind ongeveer 16 jaar is en als het nodig is word er een operatie gedaan aan de neus.

Het schisisteam bestaat uit

*de kinderarts deze onderzoekt het kind voorafgaand aan operaties.Verder wordt hij ingeschakeld als daar een speciale reden voor is.
*de plastisch chirurg hij verricht de gehemelte,lip en eventuele correctie operaties
*de orthodontist deze houdt zich bezig met de groei van de kaken,de stand van de kaken en de stand van de tanden.
*de sociaal verpleegkundige is het centrale aanspreekpunt van het team.U kunt bij haar terecht met al uw vragen.Verder verzorgt ze het contact met instanties buiten het team.
*de keel-neus en oorarts controleert het gehoor en behandelt oorontstekingen,stoornissen in het gehoor,problemen met de neus,en stem en spraakafwijkingen dit doet hij samen met de logopedist.
*de logopedist houdt zich met de kno arts bezig met de spraak en verzorgt eventueel spraakles als dat nodig is.
*de kaakchirurg sluit de kaak d.m.v operatie(s),ook opereert hij het gezichtsskelet en de kaken als dit niet voldoende is gegroeid.
*de prothesist houdt zich bezig met de vervanging van eventueel ontbrekende tanden en kiezen.
*de klinisch geneticus is een erfelijkheidsdeskundige. Hij onderzoekt het kind op eventueel meerdere afwijkingen,de mate van erfelijkheid van de schisis en de kans op herhaling.

Mondverzorging:

Buiten de zaak van het schisisteam is het belangrijk dat de mond ook thuis goed verzorgt wordt. Want een goede tandverzorging is een belangrijke noodzaak bij kinderen met schisis. Voedselresten blijven kleven bij het dragen van een plaatje en een beugel dus een het is belangrijk als het tandvlees en gebit goed verzorgt wordt. Ook moeten ouders geen zoete voeding en zo min mogelijk snoep geven. Fluoride is vanaf de geboorte al erg belangrijk om te gebruiken. En ouders moeten met hun kinderen regelmatig naar de tandarts gaan en laten controleren op gaatjes. Ouders moeten hun kinderen vanaf de melktanden goed hun tanden poetsen en dat 2x per dag. Zodra de kinderen al zelf kunnen poetsen dan is het verstandig dat de ouders 1x per dag nog een keer zelf napoetsen omdat de kinderen slordig kunnen poetsen.

Schisis in 3e wereldlanden:

In de 3e wereldlanden zijn er veel kinderen met schisis. De ouders ervan hebben vaak geen geld om het te laten behandelen. Daarvoor zijn er stichtingen die daarvoor helpen. Bijvoorbeeld het lilianefonds. Zij hebben een aantal specials over bepaalde handicaps. Over schisis niet, de mediator weet in welke centra zij/hij moet zijn voor de operatie, zij betalen het transport en verblijf via de mediator. Dit is een jongen die een schisisbehandeling van het lilianefonds heeft gekregen (afbeelding).


Omgaan met het kind

Vanaf ongeveer 6 jaar ontwikkelt het kind een beeld van zichzelf. Dus op dat moment merkt het kind dat het gezichtje anders is dan van andere kindjes. Het is erg belangrijk dat het kind een positief zelfbeeld heeft. Het is ook erg belangrijk dat ouders regelmatig foto’s maken om te helpen bij het beantwoorden van de vragen van het kind. Zo kan het kindje zien hoe het kindje er vroeger uit heeft gezien. Het is natuurlijk heel belangrijk dat het kind weet dat het niet erg vindt dat zijn of haar gezichtje anders is en dat er binnen het gezin gewoon over schisis kan praten. Voor het kind is het dan fijner om er over te kunnen praten en het te kunnen accepteren. Nu laten wij een liedje horen over een kindje dat schisis heeft.

Bron

http://www.bosk.nl/templates/mercury.asp?page_id=7678#watiseenschisis
http://www.schisis.nu/
www.Google.nl
http://www.erasmusmc.nl/content/patienten/htmlfolders%20Sophia/schisis.htm
www.lilianefonds.nl