Rederijkerij

REDERIJKERIJ: Vooral de periode tussen 1430-1550 is bekend om de Rederijkers. Overal in het Nederlandse taalgebied werden rederijkerskamers opgericht. De rederijkerskamers speelden een centrale rol in het literaire leven in de laatmiddeleeuwse stad. Rederijkers hielden zich bezig met literatuur in wedstrijdvorm en propaganda voor de steden. Rederijkers zijn de mensen die de stedelijke organisatie van literatuur en literaire vertoningen regelden, zoals redeneringen, gedichten en toneelstukken. Ze beschikten over een bijzondere redeneerkunst en konden overtuigen op een duidelijke manier. Ze gebruikten een versierde woordkunst voor het overbrengen van standpunten en leringen die ze opvoerden namens de stad. Grote steden hadden ook een stadsrederijker, deze staat aan de top van de rederijkerij, ook wel het beschavingsinstituut genoemd en werd gesubsidieerd. Een goede stadsrederijker was van groot belang voor een stad, omdat deze eigenlijk het visite kaartje van de stad was. Steden deden dan ook veel moeite voor een goede stadsrederijker en kochten hen soms zelfs weg bij andere steden, of bied de stadsrederijker een contract voor het leven. Rederijkers speelden in veel steden een belangrijke rol bij feesten en plechtige gebeurtenissen er werden dam allerlei bijbelse maar ook niet-bijbelse taferelen uitgebeeld. Rederijkers hadden een groot aandeel in de organisatie en uitvoering hiervan. Ook tijdens officiële bezoeken van een vorst of hoge gast werd de stad versierd en stonden er vele podia langs de route die gevolgd werd. Meestal werd bij elke stellage gestopt en gaf een stedelijke functionaris uitleg bij het getoonde verhaal. De boodschap achter het verhaal was meestal moeilijk te doorgronden,wat ook de bedoeling was. Want de hoge gasten kon je geen simpele en lachwekkende stukken voorzetten, waarmee het lage volk benaderd werd. De Rederijkers hielpen bij de uitbeelding van de scènes die vaak een politieke boodschap hadden: Ze wilden de invloed van de stad laten zien en de goede verhouding met de vorst benadrukken. De festiviteiten hadden dan ook een hoog politiek belang en diende ook als propaganda voor de steden, die grotendeels in handen lag van de rederijkers. Regelmatig werden er ook wedstrijden gehouden tussen rederijkers uit verschillende steden. Een beroemd voorbeeld is de Gentse wedstrijd uit 1539. De organiserende rederijkerskamer stuurde dan maanden van tevoren een uitnodiging naar alle steden in de wijde omgeving. Die kaart ,zoals de uitnodiging werd genoemd, gaf aan wat de opdrachten waren en welke prijzen er vielen te verdienen. Vaak bestond de wedstrijd ook wel landjuweel genoemd, uit verschillende onderdelen en waren er prijzen te verdienen met toneel (zowel serieus als komisch) en met gedichten.