CD

De Compact Disk

*De uitvinding van de CD speler
*De voorganger van de CD
*Wat is een CD precies
*De opslag van gegevens
*Hoe werkt een CD speler
*Verschillende soorten CD spelers
*Het branden van CD’s

De uitvinding van de CD speler

De CD speler is op het Natuurkundig Laboratorium in Eindhoven uitgevonden door een groep mensen. Philips heeft er toen gelijk patent op aangevraagd. Dat betekend dat andere mensen het niet na mogen maken zonder eerst Philips om toestemming te vragen of heel veel geld aan Philips te betalen. (Philips wordt nu nog steeds rijk van die patenten). Daarna is Philips met andere bedrijven gaan overleggen over een standaard CD speler zodat mensen over de hele wereld dezelfde CD speler kunnen gebruiken.

De voorganger van de CD

De voorganger van de CD is de grammofoonplaat. De putjes die in een grammofoonplaat zitten worden van buiten naar binnen afgetast door een naald. De naald komt door het lopen in de ruwe groef tot trilling. Die trilling wordt in de arm en de platenspeler versterkt door elektronica. Naar mate je een grammofoonplaat vaker draait wordt het geluid slechter omdat de putjes door de naald telkens een beetje meer wegslijten. (Dat heet grijs draaien). Een CD werkt niet mechanisch maar optisch. Leg is zo nog uit. De putjes die in een CD zitten worden van binnen naar buiten afgetast. De putjes in een CD zijn ook veel kleiner dan de putjes in een grammofoonplaat. (Aanwijzen op het bord).


Wat is een CD precies

Een CD bestaat uit een schijfje van transparant policarbonaat waarop een dunne laag metaal is aangebracht. Dit metalen laagje is van Aluminium, Zilver of Goud. Het is het belangrijkste deel van de CD omdat hierin de gegevens worden opgeslagen. Dit laagje is zeer gevoelig voor beschadigingen en daarom zit er nog weer een beschermlaag van transparant policarbonaat op. Een CD heeft een diametervan 120 millimeter en is 1,2 millimeter dik.

De opslag van gegevens

De gegevens op een CD wordt in de vorm van kleine putje (Die pits heten) aangebracht in het metalen laagje van de CD. Elke pit is 0,5 micrometer breed. De lengte van de pits verandert van 0,83 tot 3,56 micrometer. De lengt van de pits bepaald welke informatie er opgeslagen wordt.

Hoe werkt een CD speler

Bij het afspelen van een CD wordt de digitale informatie met behulp van een halfgeleiderlaser afgetast zonder dat de CD daarbij wordt aangeraakt. Een laser is een zeer scherpe lichtbron van een golflengte (Kleur en bij de laser van een CD speler is het infrarood). Doordat de pits van binnen naar buiten lopen en de laser een steeds grotere cirkel moet afleggen varieert de snelheid van de laser. Bij de meeste CD spelers wordt de CD met behulp van 3 laserstralen afgetast, die afkomstig zijn uit 1 laser. Een prisma zorgt ervoor dat de 3 laserstralen op het spoor met pits worden geprojecteerd.

Verschillende soorten CD spelers

CD spelers zijn heel gevoelig voor schokken. Dat merk je goed bij draagbare CD spelers. Als je er tegen aan stoot duurt het een paar seconden voordat de muziek weer verder gaat. Dat komt omdat de laser het spoor met pits kwijt is geraakt en deze weer moet zoeken. Tegenwoordig zijn er ook CD spelers die dat niet hebben. Die CD spelers slaan telkens 15-30 seconden (afhankelijk van het type) op in het geheugen. Dus telkens speelt de CD speler de muziek af die deze 15-30 seconden eerder in het geheugen heeft opgeslagen en als er een schok is merk je dan niets en de speler vult het geheugen even later weer aan.

Het branden van CD’s

De CD’s die je in de winkel koopt zijn geperst. Maar je kunt ook zelf CD’s branden. De CD’s die je zelf kunt branden zijn van een ander materiaal gemaakt dan de CD’s die je in de winkel koopt. Er zit namelijk een laagje op dat gevoelig is voor het licht van een laser. De laser van een gewone CD speler straalt infrarood stralen uit en de laser van een brander straalt een andere kleur licht uit.


Het repareren van CD’s

Wie heeft het nog niet meegemaakt: Je haalt je favourite CD heel voorzichtig uit het doosje en hij valt op de grond. Als hij niet precies loodrecht wordt opgeraapt, dat wil zeggen als de CD maar een klein beetje langs de vloer schuift zitten er al kleine krasjes op. CD
CD’s zijn gevoeliger dan men denkt. Kleine beschadigingen kunnen al tot onderbrekingen van het geluid leiden. Beschadigingen aan de onderkant van de CD kunnen worden hersteld. Maar als de bovenkant van de CD met het label en de aluminium laag krassen bevat kan de laserstraal niet worden teruggekaatst. De CD is dan voor altijd onbruikbaar. Voor het repareren van CD’s zijn speciale reparatiesetjes te koop.
(Je moet de CD eerst schuren met heel fijn schuurpapier. Daarna moet de CD met chroompasta en warm water met een beetje afwasmiddel heel glanzend worden gemaakt. Als je dat goed hebt gedaan is de CD weer bruikbaar.)
De ene CD speler is gevoeliger voor krassen dan de andere. Het kan zijn dat je een CD hebt waar krassen op zitten die je in de ene CD speler wel kan afspelen en in een andere CD speler niet.