Voetbal

Voetbal en Agressie Ik heb besloten om mijn stuk te schrijven over Sport en Agressie. En dan met name agressie van de supporters bij voetbal. Ik ben opgegroeid met voetbal en alles er omheen dus heb er inmiddels een redelijk goede kijk op gekregen. De laatste jaren is agressie en het mogelijk daaruit voortvloeiend geweld in de sport sterk toegenomen. Relletjes na een voetbalwedstrijd zijn nu bijna 'normaal' geworden. Agressie en geweld kunnen binnen en buiten het speelveld plaatsvinden. De wedstrijd die binnen het speelveld plaatsvindt heeft vaak veel invloed op agressie en geweld buiten het speelveld. Spelers die zich onsportief en gemeen gedragen kunnen het publiek als het ware 'opzwepen', met supportersgeweld tot gevolg. Het is dus van belang om je tijdens de wedstrijd sportief te gedragen. Toch is het ook vaak zo dat supportersgeweld helemaal niets meer met de wedstrijd te maken heeft. "Supporters" van verschillende clubs spreken geheel buiten de wedstrijd om met elkaar af om te vechten. Dit gepland geweld is de laatste jaren sterk toegenomen. Triest dieptepunt hiervan is de veldslag tussen Ajax- en Feijenoord-supporters op 23 maart 1997 bij Beverwijk. Dit leidde tot de dood van een Ajax-supporter. Eerst vertel ik een stukje over agressie in het algemeen, en wat het precies betekend. Wat is agressie eigenlijk? Veel mensen denken dat boosheid de belangrijkste reden voor agressie is. Vaker is angst de reden. Paniek kan plotseling omslaan in een aanval van blinde woede. Bij pschychotische mensen, mensen die hallucineren of ziekelijke waandenkbeelden hebben, is ook vaak angst in het spel. Deze mensen kunnen iedereen wantrouwen en zijn dan dus eigenlijk alleen agressief uit zelfbescherming. Drank en drugs zijn heel verraderlijk wat dit betreft. Deze middelen kunnen een verschillende uitwerking hebben. Zo zijn er drugs (waaronder drank) die overmoedig maken. Er zijn ook drugs die als ze verkeerd werken angst veroorzaken. Sommige middelen kunnen je een juiste kijk op de realiteit doen verliezen. Gevaarlijk is het vooral dat al deze middelen de gebruiker de controle over zichzelf kunnen doen kwijtraken. Daders die achteraf zeggen niet te hebben geweten wat ze deden, hebben wat dat betreft geen ongelijk. Ze wisten echter nog wel wat ze deden toen ze de middelen tot zich namen. Dus: 'bezint voor ge begint'. Bravoure en stoer gedrag in een groep zijn ook vaak aanleiding tot zinloos geweld en agressieve handelingen. Er is hiernaar veel onderzoek gedaan en wat dit betreft zijn zeker nog niet alle vragen beantwoord. Duidelijk is wel dat 'er bij horen' en 'laten zien dat je iets durft' erg belangrijk zijn. Het geeft ook een enorme stoot adrenaline. Wat als een 'grapje' bedoeld is kan enorm uit de hand lopen. Zeker als er ook nog drank of drugs in het spel zijn. Agressieve toestanden die voorkomen wanneer een menigte mensen verenigd is, zoals bij voetbalwedstrijden ontstaan ook vaak door een combinatie van middelengebruik, stoer gedrag en angst. Supporters De supporters dossen zich uit in felle kleuren en leven het spel mee met grote emotie. De spanning is van hun gezicht af te lezen en ze tonen hun vreugde uitbundig. Ook hun verslagenheid laten ze zichtbaar blijken. Het op deze manier genieten van het schouwspel van voetbal doen we het liefst samen. Samen kunnen we het best delen in de vreugde en ook in de tegenslag. Helaas wordt voetbal de laatste tijd steeds meer geassocieerd met agressie. Kijk maar eens wat een veiligheidsmaatregelen er al bij voorbaat zijn genomen rondom het spektakel van Euro 2000. Een fortuin is er gestoken om te zorgen dat het veilig bleef voor iedereen om naar een wedstrijd te gaan. Op een paar incidenten na is het dan ook goed verlopen. In tegenstelling tot de supporters konden helaas een paar spelers zich niet beheersen. (In de halve finale belaagden drie spelers de scheidsrechter nadat tegenstander Frankrijk vlak voor het verstrijken van de extra speeltijd bij een stand van 1-1 een strafschop kreeg. Het fysiek geweld tegen de arbiter kwam Abel Xavier, Nuno Gomes en Paulo Bento op maandenlange schorsingen te staan). Ondanks nare gebeurtenissen onder supporters zijn ze toch het belangrijkste inkomen van de club, ze kopen alles van hun club van shirts tot obligaties. De beruchtste supporters van Nederland zijn die van Feyenoord en Ajax, ook de supporters van FC Utrecht zijn veel betrokken bij incidenten.
Geweld in en buiten het veld Het geweld in het stadion is de afgelopen jaren sterk gestegen. In het voetbalseizoen 2000-2001 werden er 1200 supporters aangehouden, in het seizoen 2001-2002 waren dat er al 1800. Ook waren er 117 incidenten waarbij vernielingen werden gepleegd of discriminerende opmerkingen werden gemaakt. Een opvallend incident was tijdens de wedstrijd NAC – Willem 2, de supporters van NAC probeerde de keeper van Willem 2 te bekogelen met allerlei voorwerpen toen de keeper onder meer golfballen, aanstekers, vislood, munten en mobiele telefoons naar zijn hoofd kreeg was de maat voor de scheidsrechter vol, en staakte hij de wedstrijd. Groenevelt van het CIV (Centraal Informatiepunt Voetbalvandalisme) ziet de incidenten in Breda los van de andere rellen. "Het bekogelen van spelers is een probleem, maar valt onder baldadigheid. Daarmee is het iets anders dan supportersrellen waarbij aanhangers andere vakken aanvallen". Een ander opvallend moment was in het seizoen 1987-1988. Tijdens Feyenoord – Ajax waren voor de wedstrijd al rellen rondom het stadion, de politie fouilleerde daarom extra goed zodat er geen wapens en vuurwerk het stadion in kwam, toen Ajax al in de 1e minuut een strafschop kreeg, hadden de Feyenoord supporters het niet meer, ze begonnen met alles wat los of vast zat te gooien, ook werd er een lichtkogel naar het vak van de Ajaxieden geschoten, die hun op een haar na miste. De gevolgen zouden niet te overzien zijn. Het lastigste probleem is volgens het CIV de stijgingen van de bedreigingen. Het komt steeds vaker voor dat bestuursleden, trainers, spelers en scheidsrechter bedreigd worden. Een recent voorbeeld hiervan is de poging tot ontvoering van de huidige spits van PSV Mateja Kezman. Gelukkig is het plan op tijd aan het licht gekomen zodat het drama verkomen kon worden. •Mateja Kezman Kinderen schrikken van gedrag van hun helden. Een voetbalstadion wordt door velen vaak omschreven als een arena, maar dit geeft niemand het recht om zich tot bepaalde vormen van geweld te richten. Het publiek gaat niet naar een wedstrijd kijken om zowel fysieke als verbale agressie bij te wonen. Een voetbalstadion moet een plaats zijn waar er gevierd wordt, waar mooi voetbal en spektakel te zien is, waar supporters komen om hun ploeg aan te moedigen, te bewonderen zonder bevreesd te moeten zijn voor geweld en agressie. Dat de spelers niet allemaal heilige boontjes zijn is algemeen bekend. Soms wordt hier op het veld blijk van gegeven, maar ook hoor je dikwijls over vernielingen die zij aanbrengen uit woedde. Het openbare wangedrag van spelers heeft een negatief effect op sommige supporters. Want de afgelopen jaren stellen we steeds vaker vast dat de voetbalsupporter uit alle lagen van de bevolking komt. Het is nu ook meer en meer de gewoonte dat hele families naar het stadion trekken. Niet enkel de vader gaat naar de wedstrijden kijken, ook zijn vrouw en zijn kinderen willen het voetbal zien. Deze kinderen zijn voor iedereen het symbool voor de onbezorgdheid, de onschuld en de naïviteit. Kinderen komen de spelers aanmoedigen omdat het helden en voorbeelden zijn. Maar welk spektakel, welke voorbeelden bieden wij hun nu aan? Hoe moeten zij reageren als zij hun helden op het veld tekeer zien gaan? Wat moeten zij denken als zij gedrag zien dat weinig of niet te maken heeft met Fair-Play? Dergelijke provocaties kunnen catastrofale gevolgen hebben op bepaalde ‘supporters’ en kunnen er voor zorgen dat een minderheid voor ‘problemen’ zorgt. De sfeer in een stadion kan zo snel verslechteren en het stadion wordt omgedoopt in een hel. Het bekende sneeuwbaleffect… `De man of de bal?´ Helaas kunnen we tegenwoordig constateren dat het sommige supporters niet om het voetbal te doen is, maar om de tegenstander. Zij gaan dan niet gezellige conversaties met hun aan, maar komen voor de rellen. Lang voor de aanvang van de wedstrijd worden over internet al afspraken gemaakt voor vechtpartijen. De politie staat bij dit soort zaken vaak machteloos, want zij kunnen niet altijd op tijd achter dit soort afspraken komen. Ook is het moeilijk voor hen te achterhalen wie er met de contacten begon. Toch slagen ze er soms wel in het brein achter de rellen op te pakken. Hen wordt vaak een stadionverbod opgelegd. Ook moeten de desbetreffende mensen een onderzoek ondergaan. Ze kijken dan naar de volgende punten: De huidige leefsituatie; Het opleidingsniveau; Het gebruik van alcohol en verdovende middelen; Eventuele gezinsproblemen in ouderlijke situatie; Criminele antecedenten; Het “agressie” niveau; De persoonlijke kijk op de toekomst; De betrokkenheid bij voetbal en De houding ten opzichte van het gepleegde delict. Uit de resultaten kan de politie vaak opmaken dat bij een groot deel van de vandalen geweldpleging rondom het voetbal duidelijk verband houdt met risico’s op agressie en geweld in andere omstandigheden, zoals uitgaansgeweld. Het onderzoek bevestigt dat het grootste deel van de geweldplegers geen brave burgers zijn die onder invloed van de wedstrijd al dan niet in combinatie met drank en drugs veranderen in voetbalvandalen. Het blijkt dat deze voetbalvandalen in belangrijke mate recidivisten zijn als het gaat om agressie en geweld. Dit ondanks het feit dat elk seizoen 75% van de aangehouden personen bij voetbalwedstrijden first-offender zijn.