Het verband tussen levensbeschouwing en muziek

Inleiding Ieder mens heeft wel een geloofsovertuiging. Het kan zijn dat deze wordt gedeeld door een groep of niet. Als deze geloofsovertuiging word gedeeld door een groep noemen we het een levensbeschouwing. De kans is erg klein dat jij het enige mens bent met die ene geloofsovertuiging, omdat er heel veel mensen op aarde rond lopen en families meestal ongeveer dezelfde overtuigingen hebben. Muziek is erg belangrijk als uiting van levensbeschouwing. Omdat er zoveel verschillende levensbeschouwingen zijn, zijn er ook een heleboel soorten muziek. Maar niet ieder soort muziek heeft verband met een levensbeschouwing, maar wel iedere muzieksoort hoort bij een bepaalde opvatting over het leven. In deze scriptie wordt het verband tussen muziek en levensbeschouwing uitgelegd. Functies van levensbeschouwing en muziek Er zijn twee soorten levensbeschouwing. De eerste soort is individuele levensbeschouwing, hier is sprake van als het een visie van 1 persoon op het leven betreft. Als het om de vragen en antwoorden gaat van een groep mensen dan spreken we van sociale levensbeschouwing. Zowel sociale als individuele levensbeschouwing oefenen bepaalde functies uit in het leven van mensen. Als uitingsvorm van levensbeschouwing heeft muziek een belangrijke functie. De verschillende functies van zowel sociale en individuele levensbeschouwing zijn:  zin geven aan het leven (een doel geven)  zorgen voor structuur en veiligheid in het leven  steun en troost geven in moeilijke tijden van het leven  een bron van inspiratie zijn

De verschillende functies van muziek zijn:  genieten  ontspannen  een boodschap overbrengen (in bijvoorbeeld een liedje)  gevoelens oproepen  mensen bij elkaar brengen oftewel sociale bedoeling Opdracht 1: Welke overeenkomsten tussen de functies van levensbeschouwing en muziek bewijzen de stelling dat “muziek erg geschikt is als voertuig van levensbeschouwing”? “Muziek kan gezien worden als het voertuig van levensbeschouwing”. Deze stelling houdt in dat muziek de boodschap van levensbeschouwing duidelijk kan maken. De overeenkomsten tussen de functies van levensbeschouwing en muziek zijn:  Een functie van levensbeschouwing is dat het zorgt voor structuur en veiligheid in het leven. Iemand heeft behoefte aan structuur en veiligheid, als je namelijk structuur en veiligheid in je leven hebt gevonden, dan kan je eindelijk ontspannen. Eigenlijk is het vergelijkbaar met de nirwana waar de hindoeïsme naar streven.  Een voertuig van levensbeschouwing moet er namelijk voor zorgen dat de ideeën en de gevoelens die een levensbeschouwing te weeg brengt worden verplaatst en worden geuit. Dus als de levensbeschouwing een bron is van inspiratie dan kan deze inspiratie worden geuit en wordt deze een boodschap. Die boodschap kan duidelijk gemaakt worden in muziek.  Een andere functie van muziek is gevoelens oproepen. Iemand kan namelijk zeer geëmotioneerd raken door een liedtekst. Levensbeschouwing kan dan in zo’ n situatie troost en steun geven. Maar het kan ook andersom, als iemand teleurgesteld is door de levensbeschouwing kan muziek ook steun en troost geven door een mooie liedtekst.  De functie zin geven aan het leven van levensbeschouwing kan verbonden worden met de functie genieten van muziek. Want ik denk dat bijna alle mensen als doel in hun leven hebben genieten. Bij christelijke levensbeschouwing speelt het helpen van de medemens natuurlijk ook een belangrijke rol. En bij alle sociale levensbeschouwingen speelt (spelen) de god (goden) ook een belangrijke rol. Maar bij de individuele levensbeschouwing is genieten een belangrijke rol in het leven. Sociale levensbeschouwing
Vooral binnen de sociale levensbeschouwing speelt muziek expliciet en direct een belangrijke uitingsvorm van levensbeschouwing. Dit houdt in dat bij deze muzieksoorten onmiddellijk duidelijk wordt, aan de liedteksten, dat het om levensbeschouwelijke muziek gaat. Muzieksoorten waar dat niet onmiddellijk duidelijk wordt noemen we impliciet. Christelijke levensbeschouwing bedient zich van onder andere de volgende muzieksoorten: klassieke geestelijke muziek, gospel- rock/rap muziek. Opdracht 2: Geef van bovenstaande christelijke levensbeschouwelijke muziek voorbeelden door middel van teksten en opnames op een cassettebandje. Klassiek geestelijke muziek
zanger: Ben Heppner
lied: Adelaide (van Ludwig van Beethoven) cd: Dedication
Het lied is in het Duits gezongen, dit is de Engelse vertaling. De functie van dit liedje is zin geven aan het leven. Als je de tekst namelijk leest dan zie je dat de zanger blij is met het leven. Hij bedankt voor alle mooie dingen. Adelaide
Alone walks your friend in the springtime garden, wrapped gently in the lovely magical light that glitters through the waving flowered branches, Adelaide! In the reflecting stream, in the snow of he Alps, in golden clouds of the fading day, in the field of stars, your imagine shines, Adelaide! Evening breezes whisper among the soft leaves, silver bells of may rustle in the grass, waves murmur and nightingales pipe: Adelaide! Some day-oh, miraculous!- on my grave will bloom a flower out of the ashes of my heart; and on every purple petal will clearly sparkle: Adelaide! Kerkmuziek
Zangers: Tolzer Knabenchor en London Philharmonic Orchestra

Lied: Gloria in excelsis Deo
Cd: De 16 mooiste kerstklassiekers (een uitgave van Douwe Egberts) De functie van dit liedje zou je kunnen omschrijven als inspiratie geven. Dit liedje gaat namelijk over de geboorte van Jezus een zeer belangrijk persoon in de geschiedenis van de christelijke levensbeschouwing. Hij was een grote bron van inspiratie voor vele mensen. Gloria in excelsis Deo
Angels we have heard on high
Sweetly singing o'er the plains
And the mountains in reply
Echoing their joyous strains: Gloria in excelsis Deo
Gloria in excelsis Deo
Shepherds, why this jubilee? Why your joyous strains prolong? What the gladsome tidings be
Which inspire your heav'nly song? Gloria in excelsis Deo
Gloria in excelsis Deo
Come to Bethlehem and see
Him whose birth the angels sing
Come adore on bended knee
Christ the Lord, the newborn King
Gloria in excelsis Deo
Gloria in excelsis Deo
Gospelmuziek
Zangeres: Mahalia Jackson
Lied: When the saints go marchin in
Cd: The best of Mahalia Jackson
De functie van dit liedje is een doel geven het leven. Want de zangeres wil graag op de eerste rij staan als de heiligen komen. Waarschijnlijk word daarmee bedoeld dat haar doel is in het leven de Messias, als die nog een keer komt, te ontmoetten. When the saints go marchin in

Oh, when the saints go march-ing in
Oh, when the saints go marchin in
Lord I want to be in that number
When the saints go marchin in
Oh, When the saints go marchin in
Oh when the saints go marching in
Oh when the saints go marchin in
Lord I want to be in that number
When the saints go marchin in
Oh, When the saints go marchin in
Joodse en islamitische muziek van sociale levensbeschouwing
Ook bij de islamitische, joodse en oosterse godsdiensten maken gebruik van muziek om hun levensbeschouwing te uiten. Ook in dit is expliciete muziek. Joodse en oosterse muziek is vaak een hele andere soort muziek dan de “normale” muziek waar ik naar luister. Opdracht 3: Geef van twee van de bovenstaande godsdiensten door middel van teksten en opnames op cassettebandje een voorbeeld van levensbeschouwelijke muziek. Joodse muziek

Zanger: Adolphe Attia, Hervé Désarbe, organ
Lied: Enoch
Cd: Chants de la Synagogue
Het origineel is in het Hebreeuws dit is de Nederlandse vertaling: (psalm 103, vers 15, 16, 17) Enoch: Kort is het leven van de mens, hij is als een bloem in het gras: een windvlaag, en het is gedaan, je vindt haar niet meer terug. Maar Gods liefde duurt eeuwig
voor wie hem vereren; zijn heil is bestemd voor alle geslachten
Marokkaanse muziek
Zangers: The blue suits
Lied: Makeinbass
Cd: Volume, The masters of Guimbri
Het origineel is in het Marokkaans dit is de Engelse vertaling: Makeinbass (there’s no evil) Moses, Moses you are Bala (4x) Moses comes from God
Help us Moses
The lord of the Waters, Moses
He is coming, Moses
I am going to his place
There is no evil
Individuele levensbeschouwing
Met name binnen de individuele levensbeschouwing van mensen heeft muziek vaak een meer impliciete en indirecte levensbeschouwelijke dimensie. Dit houdt in dat in de muziek de functie van levensbeschouwing niet letterlijk te horen is. Je moet eerst zoeken naar de diepere betekenis van het liedje. Opdracht 4: Lees de teksten op bladzijde 91-93 en vat deze samen en schrijf op welke levensvragen je in elk van de vier teksten tegenkomt
Tekst A: There’s a key, 2 brothers on the 4th floor. Er is een sleutel die deuren opent. Je kan die sleutel alleen vinden door jezelf te leren kennen. Als je die sleutel en dus jezelf hebt gevonden dan pas zie je wat het leven te beiden heeft. Levensvraag: Wie ben ik? Antwoord: Je komt het antwoord op deze vraag te weten als je jezelf leert kennen. Tekst B: Roze bril, Tim Immers. Het leven is somber als je gewoon naar buiten kijkt. Pas als je je “roze bril” op zet dan wordt het leven de moeite waard. Als je de bril weer afzet (chagrijnig, depressief, verdrietig) dan is de wereld weer de gewone, vervelende wereld. Oftewel je moet wel moeite oen om het leven van de positieve kant te zien. Levensvraag: Hoe krijgt je leven meer zin? Antwoord: Door moeite te doen, oftewel die roze bril op te zetten Tekst C: When I die, No Mercy. Jij bent voor de ware. Als ik dood ga dan zal dat altijd zo blijven. Ik zal vanuit de hemel over je waken. En er zal nooit iemand komen die meer van je houd dan ik. Levensvraag: Wat zal er gebeuren na mijn dood? Antwoord: Ik zal over je waken vanuit de hemel Tekst D: Earth song, Michael Jackson. Wat gaat er met de wereld gebeuren, als wij niet veranderen. Iedereen is zo achteloos tegenwoordig. Als we niet oppassen gaat de wereld ten onder. Levensvraag: Wat zal er gebeuren met de natuur als wij niet veranderen? Antwoord: De wereld zal waarschijnlijk ten onder gaan.