AIDS/HIV

AIDS/HIV Inhoudstabel: • Inleiding - Waarom we dit onderwerp hebben gekozen en korte inhoud? - Methodiek • Onderzoeksvraag: - Hoe door het leven gaan met HIV/AIDS? • Algemene informatie - Wat is Aids? - Hoe kan je hiv krijgen? - Het verloop van hiv - Vaccins en microbicides - Cijfers en statistieken • Overal Aids - Vergelijking sociale situatie van da HIV-positieven: Europa versus Afrika • “Mijn status is Positief” - Bespreking boek - Algemene conclusie • Verdere uitwerking onderzoeksvraag - Interview - Filmfragment • Bibliografie Inleiding: - Waarom we dit onderwerp hebben gekozen: In de zomervakantie hebben we allebei het magnifieke boek “Mijn status is positief” gelezen. Een boek van Lieve Blanckaert en Annemie Struif, waarin zij naar Afrika zijn getrokken om naar het verhaal van verschillende Hiv-positieven te luisteren en hun ervaringen neer te schrijven. Het was dit boek, dat ons beiden sterk heeft aangegrepen, dat ervoor gezorgd heeft dat we nu ons eindwerk over Aids doen. “Mijn status is positief” behandelt namelijk niet alleen de theoretische maar ook de sociale kant van deze ziekte. We kregen zo echt een beeld van hoe het is om met aids door het leven te gaan, zowel in onze maatschappij als in de derde wereldlanden. We willen dat wat we geleerd hebben dan ook overbrengen op onze klasgenoten, vandaar dit eindwerk. Aangezien iedereen wel al weet wat Aids is, hoe je het kan krijgen en hoe het behandeld wordt zullen we dit niet meer uitvoerig bespreken, maar hebben we naar allerlei andere manieren gezocht om het thema “Aids” toch aan bod te laten komen. Alhoewel we “de mens achter Aids”, namelijk het sociale aspect, zullen bespreken, kunnen we de cijfers en statistieken niet negeren. Aids is en blijft een globaal probleem!
- Methodiek: We zullen onze onderzoekscompetentie beginnen met het proberen te beantwoorden van onze onderzoekvraag aan de hand van informatie die we vinden op het internet. Zo zullen we het hebben over o.a: HIV en kinderwens en de restricties die seropositieve ervaren gedurende hun leven. Vervolgens zullen we ook een interview afnemen van iemand die besmet is met het HIV virus om zo nog beter te begrijpen wat deze mensen doormaken. Ten slotte zijn we ook van plan om te werken met zowel het boek “Mijn status is positief” als de Tv-serie “Everwood” Onderzoeksvraag: - Hoe door het leven gaan met HIV/AIDSs? Wanneer bij je vastgesteld wordt dat je hiv positief bent is het voor de meeste mensen zeer moeilijk om deze diagnose te verwerken en een plaats te geven in hun leven. Het meedelen van hun status aan anderen blijkt ook een moeilijke zaak. De vrees voor afwijzing ligt hiervoor vaak aan de basis: slechte reacties en vooroordelen komen echter vaak voor. Praktische gevolgen van HIV in het leven: Mensen met HIV zijn niet verplicht te melden aan hun werkgever dat ze HIV positief zijn en hun ziekte mag ook geen doorslaggevende factor zijn bij sollicitaties en ontslag. Spijtig genoeg is dit in praktijk niet altijd zo: werkgevers zeggen wel dat ze niet bevooroordeeld zijn, maar toch worden mensen met Aids vaak niet aangenomen of ontslagen. Werkgevers zeggen dan dat ze moeten reorganiseren, besparen of dat de werknemer slecht gepresteerd heeft. Hospitalisatie-, levens-, schuld-saldo verzekeringen en het gewaarborgd inkomen voor zelfstandigen worden (vaak) niet meer aangegaan met HIV-positieven. Indien ze wel worden aangegaan, worden ze steeds aangegaan met bepaalde beperkingen. Ook bij het reizen zijn er enkele beperkingen: sommige landen hanteren een strenge wetgeving voor seropositieve in zake toerisme, langdurig verblijf, residentschap of werken in dat land. Deze regels verschillen echter wel van land tot land. Hoewel de media tegenwoordig het leven met HIV banaliseerd, is het toch niet te onderschatten. Als seropositief persoon wordt je zowel juridisch, medisch, psychologisch, sociaal en professioneel geconfronteerd met discriminatie en/of restricties. Hiv en het afweersysteem: HIV gebruikt de witte bloedcel die een centrale rol speelt in het immuun systeem om zich te vermenigvuldigen door kopieën van zichzelf te maken in de t4-cel, waardoor het afweersysteem dat zorgt voor aanvallen op bacteriën, virussen, parasieten en schimmels verzwakt wordt. Het lichaam wordt dus niet meer verdedigd tegen aanvallen van buitenaf. Hierdoor kan zo’n bacterie, schimmel, parasiet of virus, dat normaal slechts een banale ontsteking veroorzaakt, zorgen voor een levensbedreigende infectie. HIV en kinderwens: De huidige medische evolutie kan de kans op een seropositief kind in de westerse wereld reduceren van 15 a 25 % naar minder dan 2%. Daarom kiezen steeds meer mensen, ondanks hun diagnose, voor een kind. Momenteel bestaan er verschillende technieken die bevruchting mogelijk maken, zowel wanneer de man als de vrouw positief is. Tijdens de zwangerschap wordt bijgevolg aangeraden te stoppen met HIV remmers wanneer je nog een laag aantal t4 cellen in je bloed hebt of tijdelijk over te schakelen op een andere combinatie HIV remmers, omdat deze anders schadelijk kunnen zijn voor het kind bij de vorming van de organen. Het zwanger raken echter vergt wel enige organisatie. Wanneer je de vrouw positief is en de man negatief is zelf inseminatie aan te raden (zaadlozing buiten de vagina). Wanneer de vader HIV positief is dit echter geen uitkomst. Toch bestaat er een veilige methode, namelijk: het “wassen” van het sperma. Hierbij worden de zaadcellen van het zaadvocht en eventuele andere cellen gescheiden. Na deze scheiding wordt een HIV sneltest uitgevoerd en alleen wanneer deze negatief is mag het sperma gebruikt worden voor inseminatie. Wanneer er tijdens de bevalling minder dan 50 virusdeeltjes per ml in het bloed van de moeder te vinden zijn kan de vrouw normaal bevallen. De navelstreng van de baby zal wel zo snel mogelijk doorgeknipt worden om te verkomen dat het bloed van de moeder met het bloed van het kind vermengt wordt. Is de virale lading hoger dan 500 virus deeltjes is het gevaar te groot dat de baby HIV overkrijgt, zodat men een keizersnede aanraadt. Conclusie: HIV-positiviteit hoeft geen belemmering meer te zijn om kinderen te krijgen. HIV remmers tijdens zwangerschap, afzien van het geven van borstvoeding hebben de kans dat HIV wordt overgegeven verkleind tot minder dan 2%. Algemene informatie: - Wat is AIDS/HIV? HIV/AIDS blijft de gevaarlijkste van alle seksueel overdraagbare aandoeningen en vormt op wereldniveau een belangrijke bedreiging voor de volksgezondheid. HIV wordt overgedragen via seks, via besmet bloed en van moeder op kind. In vergelijking met andere virussen is het vrij eenvoudig om besmetting te voorkomen. Het condoom blijft voorlopig de belangrijkste en meest eenvoudige vorm van preventie. De wetenschap blijft zoeken naar vaccins en nieuwe preventieve middelen, maar die resultaten zijn spijtig genoeg nog niet voor morgen. AIDS wordt veroorzaakt door hiv, Human Immunodeficiency Virus. AIDS staat voor Acquired Imune deficiency Syndrome (=verworven immuundeficientie syndroom). Acquired/verworven = AIDS is geen erfelijke ziekte, maar een aandoening die je kan oplopen of verwerven. Een baby die met AIDS wordt geboren is besmet geraakt in de baarmoeder of tijdens de geboorte. Immuundeficientie = HIV zorgt ervoor dat het natuurlijke afweersysteem niet meer naar behoren functioneert en dat het lichaam, zelfs voor de meest banale infecties erg kwetsbaar wordt. Syndroom = Een syndroom is een geheel van ziektebeelden en symptomen die in combinatie voorkomen. Hoewel AIDS één oorzaak heeft kan het op verschillende manieren tot uiting komen. - Hoe kan je HIV krijgen? Door vaginale geslachtsgemeenschap kan hiv, afkomstig uit besmet sperma, via het slijmvlies van de vagina of baarmoederhals in het bloed van de vrouw terechtkomen. Omgekeerd kan HIV uit vaginaal vocht of menstruatie bloed binnendringen via het slijmvlies van de penis en zo de man besmetten. Anale geslachtsgemeenschap komt zowel bij heteroseksuele- als homoseksuele koppels voor. De wanden van aars- en endeldarm zijn zeer kwetsbaar en scheuren gemakkelijk. HIV uit besmet sperma komt via de wondjes gemakkelijk in de bloedbaan van de partner terecht. Ook de binnendringende partner loopt risico. HIV uit besmet bloed en anaal vocht kan via het slijmvlies van de penis binnendringen. Ook orale seks houdt een risico in voor de overdracht van hiv, maar dat risico is kleiner dan bij vaginale of anale seks. Vooral als er wondjes, zweertjes, aftjes of koortsblaasjes rond mond, geslachtsorganen of anus zijn houdt orale seks een risico in. Druggebruikers lopen een groot risico op besmetting met HIV als ze gebruikt spuitmateriaal aan elkaar doorgeven. Besmetting via bloedtransfusies kan gebeuren, maar sinds 1985 zijn alle bloedgiften in België aan systematische testen onderworpen, waardoor de kans op besmetting minimaal tot onbestaand is geworden. Evengoed kan HIV door de moeder op haar ongeboren kind worden overgedragen via de moederkoek, maar vooralk tijdens de laatste weken van de zwangerschap en bij de bevalling. Het virus kan later ook via borstvoeding op de baby worden overgedragen. Bijgevolg wordt HIV niet overgedragen door dagelijkse handelingen als handenschuddend, samen eten, samen spelen, het gebruik van openbare toiletten of door insektenbeten. Ook strelen, knuffelen, masseren, tongzoenen en vrijen met condoom zijn veilig.
- Het verloop van HIV als je geen medicijnen neemt Gemiddeld duurt het 10 tot 12 jaar voor iemand met HIV die geen medicijnen neemt AIDS krijgt. Er bestaan tegenwoordig echter uitstekende antiretrovirale medicijnen die dit proces aanzienlijk kunnen vertragen. De eigenlijke besmetting verloopt meestal ongemerkt. Soms zijn er vage, griepachtige klachten, zoals vermoeidheid en koorts, die snel weer verdwijnen. Het virus nestelt zich (zoals hierboven reeds vermeld) in de cellen van het afweersysteem en vermenigvuldigt zich daar. Vanaf het moment dat men besmet is, zal het virus nooit meer uit het lichaam verdwijnen. Seropositiviteit : antistoffen in het bloed. Wanneer het virus het lichaam binnendringt begint het afweersysteem antistoffen aan te maken, die het virus bestrijden. Zodra deze antistoffen in het bloed worden aangetroffen is er sprake van seropositiviteit. 3 tot 7 maanden na de besmetting is de meerderheid seropositief geworden, tijdens deze periode bestaat er een labiel evenwicht tussen het virus en het afweersysteem. Seropositieven zijn nog niet ziek, maar ze wel drager van het virus en kunnen dus anderen besmetten. AIDS: van seropositiviteit naar ziekte. Na een korte of langere periode, meestal enkele jaren, raakt het immuunsysteem verzwakt. Het virus kan zich nu massaal verspreiden. De eerste uiterlijke tekenen van een HIV infectie kunnen zich aandienen, zoals huidaandoeningen, schimmelinfecties, koorts, vermoeidheid, vermageren of aanhoudende diaree. Full-blown AIDS: Het laatste stadium, waarin het afweersysteem vernietigd is, noemt men full-blown AIDS. Niet iedereen komt echter onmiddellijk in dit stadium terecht. Sommigen doorlopen eerst een tussenstadium, dat men ARC (Aids Related Complex) noemt. Sommigen ARC-patiënten hebben gedurende kortere of langere periodes weinig of geen klachten. - vaccins en microbicides De wetenschap zoekt naar preventieve vaccins en therapeutische vaccins (die de besmetting zelf niet verhinderen, maar die het verloop van de infectie kunnen remmen). Microbicides zijn chemische producten die de kans op overdracht zouden kunnen verkleinen of zelfs uitsluiten. Ze zouden in de vorm van crèmes, gels of sponsjes vaginaal kunnen worden ingebracht. Zo’n product is echter nog niet op de markt. - Cijfers en statistieken Sinds 1986 zijn de nieuwe hiv diagnoses in België geëvolueerd van gemiddeld 1,8 naar 2,9 per dag gerapporteerde gevallen. Tussen 1997 en 2000 heeft men een stijgende trend vastgesteld van de nieuw gediagnosticeerde hiv-infecties (+36%), gevolgd door een minder grote stijging tussen 2000 en 2005 (+13%). In 2006 werden 484 nieuwe gevallen van HIV gediagnosticeerd. (Zie bijlage, figuur 1) Bij de geïnfecteerde personen vindt men 1,6 maal meer mannen dan vrouwen. De sterkst vertegenwoordigde leeftijdsklasse is deze van 30-34 jaar bij de mannen en die van 25-29 jaar bij de vrouwen. (zie bijlage figuur 2) Bij de Belgische mannen bij wie er een risico factor gekend is, hebben 67,8% seksuele contacten gehad met een andere man en 4,7% verklaren intraveneuze drugs te hebben gebruikt. Overdracht via heteroseksuele weg zou verantwoordelijk zijn voor 25% van de HIV infecties. Voor de vrouwen met Belgische nationaliteit wordt een heteroseksuele overdracht genoemd in 78,8% van de gevallen. Heteroseksuele overdracht overheerst voor beide geslachten, 62,1% bij de mannen en 88,2% bij de vrouwen. (zie bijlage tabel 1) De eerste AIDS patiënten werden in het begin van de jaren 80 geregistreerd. Men ziet tussen 1991 en 1995 een plateau voor wat betreft het aantal nieuwe aids-patiënten met gemiddeld 255 gevallen per jaar gediagnosticeerd. Vanaf 1996 ziet men een daling van de incidentie en dit dankzij het gebruik van de nieuwe antiretrovirale therapieën: 214 gevallen zijn gerapporteerd in 1996 en 133 is 1997. Tussen 1998 en 2005 is de incidentie gestabiliseerd. Ze schommelt tussen 119 en 140 nieuwe gevallen per jaar. (zie bijlage Figuur 3) Hoewel we over Afrika geen gedetailleerde grafieken hebben gevonden, konden we wel via cijfers vaststellen dat er in Sub-sahara Afrika 24,7 miljoen gevallen van HIV zijn gerapporteerd eind 2006, terwijl dit er in Europa slechts ongeveer 2 miljoen waren ! Conclusie van bovenstaande grafieken: - Na een regelmatige vermindering gedurende vijf jaar is de jaarlijkse incidentie voor wat betreft de hiv-infectie in belangrijke mate toegenomen in de loop van de jaren 1997-2005. (+53%) - De jaarlijkse incidentie van nieuwe AIDS-patiënten is bijna met de helft verminderd tussen 1995 en 1997 dankzij de meer doeltreffende antiretrovirale behandelingen. Daarna ziet men dat deze evolutie zich niet verder herhaalt en krijgen we een status-quo vanaf het jaar 1997. Overal AIDS: - Vergelijking (sociale situatie) van de seropositieve en de overdracht van HIV in Afrika versus Europa 75% van de HIV positieven zijn afkomstig uit Sub-Saharaans Afrika, zowel mannen als vrouwen zijn besmet met het virus. In Europa zijn het vooral mannen die besmet worden, door homoseksuele contacten. In Afrika worden mensen vooral besmet via seksuele contacten en overdracht via moeder op kind. 1. In Afrika circuleren er allerlei mythes dat AIDS niet bestaat en dat de ziekte niet overgedragen wordt via seksueel contact, waardoor men zich vaak niet beveiligt bij (riskant) seksueel contact. Gelukkig blijkt het dat de jongeren tegenwoordig iets meer op de hoogte zijn. AIDS blijft een taboe en seropositieve en hun familie durven er vaak niet over te praten. ? In (West) Europa engageert men zich ervoor dat iedereen de juiste informatie krijgt omtrent de overdracht, de beveiliging en de ziekte zelf. Organisaties zoals Sensoa (In België) en de HIV vereniging (Nederland) zorgen ervoor dat jongeren goed ingelicht worden. Er wordt vaak reclame gemaakt, d.m.v spotjes op de televisie, posters en campagnes, waardoor HIV bij ons niet echt meer een taboe is. Al blijft het wel moeilijk om het aan je omgeving te vertellen. 2. Vrouwen en zeker jonge meisjes in Afrika staan in een zwakke positie tegenover mannen die geen condoom willen gebruiken. Vrouwen die financieel afhankelijk zijn van hun man of zich prostitueren durven vaak niet te eisen dat de man een condoom draagt. De Mannen zijn sowieso de baas in huis, zowel op vlak van kinderen als op vlak van seks. Bijgevolg beslissen zij wanneer er gevreeën wordt en of er alk dan niet een condoom gebruikt wordt. Wanneer ze hun vrouw dan toch besmetten met het virus, verlaten ze haar gewoon (p.30 “Mijn status is positief). Ook is het een feit dat er in Afrika meer verkrachtingen plaats vinden, dit o.a doordat er een gerucht bestaat dat wanneer je seropositief bent en je seks hebt met een maagd, het virus uit je lichaam zou verdwijnen. ? In Europa hebben vrouwen echter evenveel te zeggen als de man en durven vrouwen echter veel sneller voor zichzelf opkomen. Toch blijkt echter uit vele recente enquêtes dat het condoom gebruik (vooral bij jongeren dan) zeer laag ligt. Slechts 49,4% van de jongens en slechts 44,7% van de meisjes gebruiken momenteel een voorbehoedsmiddel. En op de vraag of jongeren altijd een voorbehoedsmiddel gebruiken werd er het volgende geantwoord (zie bijlagen tabel 2) 3. Het is en blijft een feit dat het christendom zeer veel aanhang kent in Afrika en aangezien het christendom het gebruik van alle voorbehoedsmiddelen verbiedt, verkoopt men in vele Afrikaanse landen amper voorbehoedsmiddelen. Wanneer mensen zich toch willen beschermen zijn ze ofwel moeilijk te vinden ofwel vrij duur. Vaak weten de mensen ook niet hoe ze zich moeten beschermen en nog steeds circuleren er in Afrika mythes, zoals bijvoorbeeld: dat tandpasta een uitstekend voorbehoedsmiddel is. ? In Europa is dit bovenste echter niet het geval, jongeren worden op de scholen zeer goed ingelicht over het gebruik en de noodzaak van voorbehoedsmiddelen. Zeggen dat de voorbehoedsmiddelen spot goedkoop zijn kunnen we natuurlijk niet, maar men doet er in Europa alles aan om ze betaalbaar te maken voor iedereen. 4. Spijtig genoeg zijn de geneesmiddelen die de ontwikkeling van de ziekte afremmen zeer duur. De mensen in de derde wereldslanden hebben echter niet genoeg geld om deze geneesmiddelen aan te kopen of zich op deze manier te laten behandelen. Sinds 2001 mag Zuid-Afrika gelukkig wel generische geneesmiddelen verkopen, die veel goedkoper zijn dan de medicijnen die door de grote bedrijven worden verkocht. Ook zijn sommige geneesmiddelen, zoals deze die de overdracht van moeder op kind verhinderen, in sommige streken al makkelijker te verkrijgen. Ook in onze streken zijn deze geneesmiddelen en behandelingen zeer duur, maar hier kan men wel rekenen op een sociale bijdrage. Men krijgt een groot deel van de medicijnen terugbetaald, waardoor alles min of meer betaalbaar wordt. Mijn status is positief, een dagboek in zwart wit:
- Boekbespreking Om het contrast tussen HIV/AIDS patiënten in Afrika en Europa nog beter weer te geven, hebben wij ons gebaseerd op het boek van Annemie Struyf. Dit boek was dan ook voornamelijk de aanleiding van onze keuze voor dit onderwerp. Annemie en Lieve gingen aanvankelijk een fotoboek maken over gewone mensen in Europa en Afrika, allemaal seropositief. Lieve ging foto’s maken en Annemie de onderteksten. Maar de foto’s werden beelden en de teksten verhalen en voor ze het wisten kwamen ze, door Achieng , in contact met prostituees, mishandelaars, moordenaars, … (zie bijlagen, figuur 4) Hun reis was zo aangrijpend dat ze niet in staat waren zomaar hun rug te keren en terug naar huis te gaan. Annemie adopteerde Hope, een weesje dat opgenomen was in het gezin van Achieng, een seropositieve weduwe die zorgt voor 6 kinderen en in staat voor het welzijn van andere seropositieven in Nairobi die niet in staat zijn voor zichzelf te zorgen. (zie bijlagen, figuur 5) Hun boek is opgedeeld in twee delen. Het eerste deel behandelt Kenia en in het tweede deel praten ze met seropositieve Belgen. Het eerste deel van hun verhaal is vreselijk aangrijpend. Bijna alle vrouwen waarmee ze praten zitten in de prostitutie en moeten elke dag voor hun leven, en vrijwel altijd ook voor dat van hun kinderen, vechten. Verkrachtingen zijn dagelijkse kost in de sloppenwijken van grote steden in Kenia. Vrouwen, jonge meisjes, baby’s, het zijn allemaal slachtoffers van (groeps)verkrachtingen. De mannen hebben totaal geen respect voor hun vrouwen. Zij worden bezien als een object, hún object, waarmee ze doen wat ze willen. Achieng is de heldin van het verhaal. Zij tracht zowel de slachtoffers als de daders te bereiken. Haar hulp aan de ‘zware jongens’ wordt vaak niet aanvaard, ‘zou je niet beter mensen die het slachtoffer zijn van verkrachting, mishandeling, … aanpakken?’ Maar zij gelooft dat het ook zeer nuttig kan zijn de daders te laten doen inzien dat ze in fout zijn en dat ze hun leven kunnen beteren. Zij geeft hen een tweede kans die, volgens haar, iedereen verdient. De jongens waarmee ze werkt, zijn stuk voor stuk aan hun lot overgelaten. Hun ouders stuurden hen naar de steden om geld te verdienen, overleden en lieten weesjes achter, of konden niet meer voor hen zorgen. Om te overleven in de sloppenwijken moesten ze wel beginnen stelen om aan voedsel te geraken. En zo belandden ze al snel in bendes, die veel ergere dingen deden dan wat stelen. Mishandelen, verkrachten, moorden, ze hebben het allemaal gedaan. En daar komt dan natuurlijk ook nog eens het HIV virus bovenop. Veel mannen hebben dagelijks een andere sekspartner, die dan vaak ook nog eens besmet is. De vrouwen zijn vaak ook reeds besmet en geven dit dan weer door aan hun kinderen. Bij ons is het evidenter om als HIV patiënt toch nog een kind te krijgen, maar in Afrika is dat zeker niet het geval. Ten eerste bevallen heel veel vrouwen thuis in erbarmelijke omstandigheden, ten tweede als ze dan al in een ziekenhuis bevallen is hier ook zeker niet alles steriel en ten derde hebben heel veel vrouwen niet genoeg geld om melk te kopen dus geven ze hun virus door via borstvoeding. Achieng probeert hen een nieuw leven te geven. Ze tracht hen te overtuigen een HIV-test af te nemen, wat niet evident is. Bijna niemand van hen durft hun lot onder ogen zien. Wat Achieng nog tot een grotere held maakt, is het feit dat ze zelf HIV heeft. Ze is vaak doodziek en houdt dan toch haar hoofd boven water, om op conferenties te spreken, van hot naar haar zeulen om vrouwen en kinderen eten te geven, met mensen te praten om een HIV test te laten afnemen én voor zes kinderen te zorgen. Zelf heeft ze twee dochters, sinds de dood van haar zus ( ook overleden aan HIV) zorgt ze voor haar kinderen, ze heeft nog een dochter geadopteerd en sinds kort zorgt ze dan ook voor baby Hope. Achieng heeft haar net van de dood gered. Hope lag in het ziekenhuis naast haar moeder die in coma lag. De dokters hoopten zo nog een band tussen moeder en kind te creëren en de moeder zo ver te krijgen misschien toch borstvoeding aan haar kind te geven, maar tevergeefs. En wat doet men dan met het kind? Er is niemand die voor haar wilde zorgen, men had gewoon geel plaats voor haar. Dat Achieng haar gevonden heeft, volledig ondervoedt (ze woog 1.2kg), was haar redding. En nu is het een prachtig, slim en levendig kind. Tijdens het verblijf van Annemie en Lieve, leren ze Hope kennen en ze worden beiden verliefd op het prachtige kind. In al de ellende die ze te zien krijgen is Hope een lichtpuntje. Ze zorgen voor haar wanneer Achieng weer even te ziek is en moet rusten. Op een bepaald moment komt dan ook een adoptie ter sprake en na overleg met hun echtgenoten beslist Annemie Hope te adopteren. In het tweede deel is het duo weer in België. Ze geven enkele portretten van mensen met HIV/AIDS in België. Zij moeten natuurlijk ook een strijd leveren, maar ze hebben het veel beter dan in Afrika. Ze kunnen medicatie krijgen, pijnstillers,… Ook hun verhalen zijn natuurlijk vreselijk. Een jongeman die besmet is geraakt tijdens een bloedtransfusie, een vrouw die in haar zoektocht naar liefde besmet is geraakt, een jonge vrouw die een keer onveilig gevreeën heeft en prijs had en een homoseksuele man. Door deze verhalen heen, lezen we ook de correspondentie tussen Achieng en Annemie. Ze praten over waar ze zo nu al mee bezig zijn, hoe Avhieng het stelt en over de adoptie. Want hoe moeilijk het ook is voor Achieng om afscheid te moeten nemen van haar oogappel, beseft ze dat dit de enige kans is voor Hope is op een normaal leven. Na veel procedures, gesprekken en papieren stemt het adoptiebureau dan toch in voor een adoptie. ( Zij moeten altijd voorzichtig zijn met dit soort adopties, want ze kunnen niet weten of ze Achieng misschien niet betaald hebben voor het krijgen van haar kind. En voor andere koppels, die veel testen hebben moeten doorstaan en op een lange wachtlijst staan om een kind te krijgen, kan het vreemd overkomen dat Annemie haar gezien toch ineens een kind krijgt.) In november komt Achieng met Hope naar Belgie, voor wereldaids dag en om Hope hier definitief achter te laten bij haar nieuwe familie. Op haar eigen, serene manier neemt Ahieng afscheid van Hope, is Annemie eeuwig dankbaar voor het geven van die fantastische kans aan Hope en keert zelf weer terug naar alle miserie. Hope voelt zich al gauw thuis en het hele gezin is dolgelukkig met hun nieuw gezinslidje. Interview 1. Hoe reageer je wanneer je voor het eerst ontdekt dat je hiv positief bent en aan wie en hoe vertel je het dan allemaal? Ik wist in het begin niet goed hoe ik moest reageren, het overviel me. Pas na enkele uren besef je eigenlijk wat je net te horen hebt gekregen en komt de grote klap natuurlijk. Inmiddels weet ik reeds 7 jaar dat ik positief ben en ik kan je vertellen dat zeker de eerste jaar, achter bekeken, best lastig waren. In het begin wilde ik het aan iedereen vertellen, maar dit pakte niet altijd even goed uit en zo heb ik ook enkele negatieve ervaringen opgedaan. Dit geldt met name voor onbekenden, zoals bijvoorbeeld nieuwe vriendjes. Mijn ouders, broer en vriendin hebben wel heel goed gereageerd. Nu denk ik wat langer na voordat ik het iemand vertel. Zo loop ik bijvoorbeeld al een tijdje na te denken of ik het een collega ga vertellen, die inmiddels ook een goede vriendin is geworden, maar het juiste moment is nog niet gekomen om het te vertellen. Als ik het iemand vertel, zeg ik er altijd bij dat wanneer ze vragen hebben ze me deze altijd mogen stellen, dat ik dat niet erg vind, maar juist fijn. 2. Hoe reageerde je op de medicatie die je moest innemen? Heb je last (gehad) van nevenwerkingen? Een paar weken na mijn diagnose ben ik naar een referentiecentrum geweest en bij mijn eerste consultatie werd bij al medicatie voorgeschreven, gebaseerd op mijn cijfers. Dit was heel overrompelend. Ik was alles nog op een rijtje aan het zetten, de dingen psychologisch een plaats aan het geven en dan kwamen daar al medicijnen bij. Ik herinner mij dat ik die dag, toen ik terugkwam uit het ziekenhuis, heel veel problemen had met deze beslissing. Gelukkig kreeg ik meteen een goede opvang. In het begin ondervond ik inderdaad zware nevenwerkingen. Ik had diarree en voelde me misselijk. Na ongeveer 1 maand begon ik de medicatie beter te verdragen en begon ik mij wat beter en sterker te voelen. Ik bleef echter nog wel een tijdje last hebben van vermoeidheid. Na verloop van tijd zorgde de medicatie er wel voor dat ik energieker was en ik voelde me ook gezonder. 3. Hoe voelt het om een hiv patiënt te zijn in onze hedendaagse maatschappij? Krijg je veel te maken met vooroordelen of hypocrisie? Soms ben ik inderdaad ontzettend kwaad op de maatschappij en de manier waarop hiv- en aids-patiënten behandeld worden. Het stigma dat op je kleeft, het misprijzen dat je tegenkomt, de hypocrisie die je voelt. Mensen oordelen zo snel! Ik houd mijn mond niet als ik in zo’n situaties terechtkom, ik zo niet weten waarom. Ik heb mijn trots en ik loop met rechte schouders over straat. Wat dat betreft ben ik wel harder en assertieve geworden. 4. En relaties? Wij kunnen begrijpen dat dit toch niet altijd even gemakkelijk is? Ofwel? In de 7 jaar dat ik positief ben, ben ik erachter gekomen dat een relatie beginnen inderdaad niet altijd even gemakkelijk is, want er komt altijd dat ene moment waarop je HET moet vertellen. Maar ja, wanneer is dit moment? Is dat heel snel of wacht je er een tijdje mee, zodat diegene jou als persoon kan leren kennen, zonder dat ze je meteen zien als een meisje met hiv. Toch is mijn motto het zo snel mogelijk vertellen, want dan weet ik waar ik aan toe ben en als die persoon het dan niet ziet zitten dan is dit zo. Dan kan ik daar niets meer aan veranderen. Dit is trouwens ook een manier om mezelf te beschermen, want stel dat ik helemaal verliefd wordt op iemand en op het moment dat ik het vertel hij er niet mee om kan gaan, ben ik bang dat ik me heel slecht ga voelen. Dus vertel ik het snel! Waar ik bijvoorbeeld haat zijn mannen die ik ontmoet en waar het uiteindelijk niets mee wordt, niet eerlijk zijn over de reden waarom ze verder niets willen. Ik heb liever dat mensen zeggen dat ze niets met hiv kunnen. Ook zijn ze ook vaak bang om me te kwetsen, waardoor ze geen vragen aan mij stellen over hiv, terwijl ik net heel fijn vindt als er belangstelling getoond wordt. 5. Hoe zit het eigenlijk met je kinderwens, als we dat mogen vragen? Denk je er wel eens aan om een kindje te maken? Lange tijd heb ik er niet over nagedacht, omdat ik het praktisch onmogelijk achtte een kindje te krijgen/maken. Maar na al die jaren weet ik ondertussen dat dit echter wel mogelijk is, d.m.v zelfinseminatie. Zo sluit ik het risico ook meteen uit om mijn eventuele partner te besmetten. Natuurlijk moet ik eerst een goede partner vinden, maar wanneer dit zo is, sluit ik een kindje zeker niet uit (glimlacht). Ik denk er wel vaak over hoe de zwangerschap zal zijn, maar ik neem me voor om daar echt van te genieten. De eerste weken na de geboorte zullen wel moeilijk zijn, in afwachting van de testresultaten enz. Het liefst zou ik een meisje willen krijgen, maar heel belangrijk is dit niet hoor. Gewoon een stukje van mezelf terugvinden in een kindje, dat is mijn droom ... Filmfragment: Linda Abbott is een dokteres in het kleine stadje Everwood. Wanneer de bewoners vernemen dat ze hiv-positief is barst de hel voor haar los. Linda en haar broer, tevens ook dokter in dezelfde praktijk, hebben het echter nooit nodig geacht om hun patiënten in te lichten over Linda’s ziekte. Ze hadden immers besloten uiterst voorzichtig te zijn en alle nodige voorzorgsmaatregelen te nemen, zodat de kans om haar patiënten te besmetten praktisch onmogelijk was. Natuurlijk zijn al de bewoners geschokt en ze dreigen ermee een klacht in te dienen, wanneer Linda niet opstapt. In het begin willen ze het niet opgeven en de strijd aangaan, maar uiteindelijk beslist ze toch om op te stappen. Andy Brown, Linda’s vriend, steunt haar door dik en dun en weet immers al enige tijd dat ze hiv-positief is, maar zelfs dit hield hem niet tegen om een punt achter hun relatie te zetten. Zijn twee kinderen, Delia and Ephram, weten echter niets over Linda’s ziekte. Wanneer Linda samen met Andy beslist dat het tijd wordt het hen te vertellen, smeekt Ephram zijn vader de relatie met Linde te beëindigen. Hij heeft schrik om na zijn moeder ook nog eens zijn vader te verliezen en dit zou hij niet aankunnen. Omdat Andy beseft dat zijn zoon nog steeds belangrijker voor hem is dan Linda zet hij definitief een punt achter hun relatie. Bijgevolg verliest ze haar job, haar relatie en vele van haar vrienden. Natuurlijk is dit een serie/soap, waarin alles vaak nogal uitvergroot wordt en komt alles op het einde terug goed. Toch denken we dat dit een mooie illustratie is van wat er allemaal kan gebeuren wanneer je met hiv door het leven moet gaan. Om dus aan te tonen dat het leven met hiv niet altijd even gemakkelijk is, zijn we van plan verschillende korte fragmentjes bovenstaande serie te laten zien tijdens onze mondelinge presentatie. Bibliografie - JOEPIE, ‘Joepie’s vrij enquête 2007. Jongeren liefde en seksualiteit’, Joepie, jrg. 9, Februari 2007, 19blz - SENSOA, leven met hiv, internet (16 februari 2007) (http://www.sensoa.be/leven_met_hiv.php) - HIVNET, hiv-positief en zwanger, internet (16 februari 2007) (http://www.hivnet.org/Hivnieuws/HN103/M03ZWANGER.htm) - OXFAMSOL, hiv in Afrika, internet (10 maart 2007) (http://www.oxfamsol.be/basta/Zuid-Afrika-en-aids) - WETENSCHAPPELIJK INSTITUUT VOLKSGEZONDHEID, cijfers AIDS, internet (15 maart 2007) (
http://www.iph.fgov.be/epidemio/aids) - SOAIDS, cijfers AIDS, internet (13 maart 2007) (http://www.soaaids.nl/hivaids_vervolg/cijfers_regio) - STRUYF, A.,Mijn staus is positief. Een dagboek in zwart-wit. 1ste druk, Globe, 2005, 216 blz. - Everwood, Tv-programma, Utah, Kanaal 2, 25 februari 2007 - Everwood. Tv-programma, Utah, Kanaal 2, 11 maart 2007 - VAN DER SANDEN, B., hiv-patiënte, Mondelinge mededeling, via interview, d.d. 11 Maart 2007