Rembrandt van Rijn - Hendrickje Stoffels, badend in een rivier

Beoordeling 4.5
Foto van een scholier
  • Schilderijverslag door een scholier
  • Klas onbekend | 1736 woorden
  • 9 juni 2009
  • 19 keer beoordeeld
Cijfer 4.5
19 keer beoordeeld

ADVERTENTIE
Overweeg jij om Politicologie te gaan studeren? Meld je nu aan vóór 1 mei!

Misschien is de studie Politicologie wel wat voor jou! Tijdens deze bachelor ga je aan de slag met grote en kleine vraagstukken en bestudeer je politieke machtsverhoudingen. Wil jij erachter komen of deze studie bij je past? Stel al je vragen aan student Wouter. 

Meer informatie
Rembrandt van Rijn - Hendrickje Stoffels, badend in een rivier

Niemand minder dan de beroemde Nederlandse schilder Rembrandt van Rijn heeft dit schilderij genaamd “Hendrickje Stoffels, badend in een rivier” gemaakt, ergens in het jaar 1654. Rembrandt leefde van 15 juli 1607 en stierf op 62-jarige leeftijd op 5 oktober in het jaar 1669. Rembrandt schilderde vooral portretten, hij heeft ook wel sommige landschapsschilderijen gemaakt. Ook schilderde Rembrandt vooral in de clair-obscur stijl geschilderd waarmee hij ook zo beroemd werd en daarom werd hij ook zo vaak gevraagd voor portretten.
Rembrandt van Rijn heeft het schilderij “Hendrickje Stoffels, badend in een rivier” gemaakt in 1654.

De maten van het werk zijn 61.8 x 47 cm. Het schilderij (Rembrandt van Rijn)
is gemaakt met olieverf op een paneel. Rembrandt heeft de clair-obscur techniek gebruikt. Hierbij worden de licht-donker contrasten sterker uitgebeeld dan ze in werkelijkheid vaak zijn, dit veroorzaakt een dramatisch effect waarmee driedimensionale vormen geaccentueerd worden. Bij clair-obscur is de lichtbron zelf niet zozeer duidelijk aan te wijzen, het kan gewoon de zon zijn maar bijvoorbeeld ook een kaarsvlam. Schilderijen die in clair-obscur geschilderd zijn lijken realistisch maar zijn het over het algemeen niet. Er wordt door de schilder gebruikt gemaakt van licht en donker om vooral de nadruk op de lichte delen te leggen en de donkere schaduwen naar de achtergrond te doen verschijnen. Rembrandt is een meester van het clair-obscur.
Het schilderij zelf is tweedimensionaal.

Het licht wordt gecentreerd op het midden van het schilderij en legt de nadruk op het lichte gedeelte ervan. De bron is niet zichtbaar maar het is aannemelijk dat de lichtbron de zon is.
Het schilderij is met meerdere verschillende kleuren gemaakt. Het zijn voornamelijk donkere kleuren rood, bruin en zwart. De andere overheersende kleuren zijn de lichte kleuren van de jurk van Hendrickje Stoffels en haar lichaam en de goudtinten de een beetje op de achtergrond van het schilderij te zien zijn. Het bleke van Hendrickje staat in
(De Nachtwacht, ook van Rembrandt)
sterk contrast met de achtergrond. Zij is zogezegd het middelpunt van het schilderij en daarom is ze ook zo licht geschilderd, om op te vallen. Daar ging het ook om in clair-obscur: om de nadruk op de lichte delen te leggen en de donkere kleuren/delen naar de achtergrond te verleggen.
De ruimtesuggestie gaat om Hendrickje die aan het baden is en op het midden van het schilderij te zien is. Om haar heen staan de minder belangrijke onderdelen van het schilderij die niet opvallen.
Het is dus ook een centrale compositie omdat de nadruk helemaal op Hendrickje Stoffels. De rest lijkt niet belangrijk te zijn, daar draait het om bij clair-obscur.

Het werk is vooral opvallend omdat de figuur op de voorgrond zo erg in het oog springt. Het gaat hier om Hendrickje Stoffels die een bad neemt in wat ogenschijnlijk een rivier is. Vlak achter haar op de over lijken een soort tapijten of misschien een donkere rood-goude jurk te liggen. Wat meer rechtsboven zie je een donker silhouet wat je aan een boom doet denkt. Op de voorgrond zie je dus Hendrickje in een witte grote onderjurk. Ze heeft de jurk hoog opgetrokken zodat deze het water niet raakt. Haar huid en het gedeelte van haar lichaam dat goed te zien is (benen, borst, hals en gezicht) lijken heel erg bleek.
Hier is dus ook met de kleuren gespeeld. Alles wat bij de achtergrond hoort is heel donker geschilderd in de kleuren bruin, rood, zwart en goud en Hendrickje is heel licht afgebeeld. Dit is gedaan zodat zij opval. Het lijkt wel of alleen Hendrickje verlicht is door de zon.


Rembrandt van Rijn werd op 15 juli 1607 geboren in Leiden. Zijn vader was molenaar en zijn moeder een bakkersdochter, hij was één van negen of tien kinderen. Rembrandt bracht zijn laatste jeugdjaren de beginjaren als zijn schilderleerling door in zijn eigen geboortestad Leiden. Hij ging naar de Latijnse school en werd al op 13-jarige leeftijd ingeschreven aan de universiteit van Leiden door zijn ouders. Dit wilde hij echter niet en zijn ouders keurden het dan ook goed door en deden hem daarom in de leer bij de Leidse historieschilder Jacob van Swanenburg in 1621 voor drie jaar.
Uiteindelijk opende Rembrandt zijn eigen atelier in Leiden waar hij met goede vriend én collega Jan Lievens samenwerkte. Dit was nadat hij ook nog korte leerperiode bij de beroemde schilder Pieter Lastman had gehad, rond 1625
in Amsterdam. Hier leerde hij met name hoe hij
composities moest samenstellen. Het atelier werd bezocht door Constantijn Huygens, beroemde kunstkenner en secretaris van de stadhouder. Deze sprak met bewondering over het werk van de twee “aanstormende talenten”. Tegen het jaar 1631 was Rembrandt al zo bekend dat hij verschillende opdrachten kreeg uit Amsterdam voor portretten. Om deze reden verhuisde hij dan ook naar Amsterdam waar hij introk bij de meesterschilder én kunsthandelaar Hendrick Uylenburgh. In 1634 trouwde Rembrandt met Saskia Uylenburgh, de nicht van Hendrick.
Rembrandt en Saskia verhuisden in 1639 naar een voornaam huis in de St. Anthoniesbreestraat, aan de rand van de Joodse wijk, ín de schilderswijk. De straat heet tegenwoordig echter Jodenbreestraat en het huis waar Rembrandt geleefd heeft is dezer dagen museum Het Rembrandthuis. Financieel gezien ging het erg goed met het echtpaar maar privé-gebied kregen zij de nodige tegenslagen te verduren. Driemaal werd er een baby geboren in huize Rembrandt en driemaal stierf het kindje vlak na de geboorte. In 1641 echter werd er zoon geboren, genaamd Titus. Niet lang daarna stierf Saskia echter al. Er werd een verzorgster voor Titus en huishoudster aangenomen door Rembrandt, Geertje Dircx. Rembrandt begon met haar een verhouding maar dit eindigde slecht, ze gingen met ruzie uit elkaar, Geertje daagde Rembrandt voor de rechtbank vanwege verbroken huwelijksgeloften en Rembrandt hielp om haar een aantal jaren op te laten sluiten in een spinhuis in Gouda.
Ergens rond 1645 werd er een nieuwe huidhoudster aangenomen, Hendrickje Stoffels, en zij werd later Rembrandts geliefde. Zij kreeg ook nog een officiële berisping in 1654 van de Gereformeerde Kerk omdat zij zogenaamd “in zonde leefde” met Rembrandt. Nog in hetzelfde jaar werd hun dochter geboren, zij werd naar Rembrandts moeder Cornelia genoemd. In deze tijd leefde Rembrandt helaas boven zijn stand, zoals veel schilders vaak gedaan hebben. Hij kocht erg veel kunst en met name prenten. Hij kon het in 1656 allemaal niet meer betalen en moest zijn huis verkopen en uiteindelijk verhuizen naar een kleinere huurwoning op de Rozengracht .
Titus en Hendrickje begonnen een kunsthandel om er zo voor te zorgen dat Rembrandt kon blijven schilderen. Rembrandt ging toen ook vooral om met andere kunstenaars en andere kunstliefhebbers. Rembrandt was er in ieder geval niet minder beroemd op en kreeg nog steeds opdrachten voor portretten.
Achtereenvolgens in 1663 en 1668 overleden zowel Hendrickje als Titus aan de pest. Aan het einde van zijn leven had Rembrandt alleen zijn dochter Cornelia nog. Zijn laatste twee zelfportretten schilderde de meester in 1669. Op 4 oktober 1669 stierf hij in Amsterdam en werd begraven in de Westerkerk in een onbekend graf.
Het werk van Rembrandt gaat enkel over de schoonheid van Hendrickje. Er zit geen politiek of religieus idee achter of iets dergelijks. Het is een simpele verbeelding van een vrouw die bezig is met een dagelijks tafereel, verder niets, zou ik zo zeggen.
Ik weet niet zeker of Rembrandt van Rijn een mening heeft die hij door middel van dit schilderij wil delen. Als ik het zou mogen zeggen dat het simpelweg een verbeelding is van iets dat hij erg mooi vind, in dit geval dus zijn eigen geliefde Hendrickje Stoffels. Misschien wilde hij dus wel zijn mening delen over het feit dat hij Hendrickje een mooie vrouw vond.


Naar mijn mening is het werk bedoeld als afbeelding van schoonheid. Hendrickje was Rembrandts geliefde, hij hield veel van haar en zal er dus waarschijnlijk ook veel plezier aan hebben gehad haar te schilderen. Daarnaast vond hij haar persoonlijk mooi en was ze ook nog eens schildersmodel, in die tijd werd ze dan ook als een schoonheid beschouwd, zeg maar. Dus ook een uiting van gevoelens. Hij vond haar mooi en hield van haar en schilderde haar om dat te uiten. Het was natuurlijk ook een decoratie. Om van te genieten en simpelweg naar te kijken natuurlijk.

In eerste instantie vond ik “Hendrickje Stoffels, badend in een rivier” een beetje te pompeus. Niet zo mooi en ik vond het te donker. Toen ik er echter achter kwam dat het juist de bedoeling is om de contrasten tussen licht en donker duidelijk te verbeelden vond ik het al een stuk mooier. Maar toch denk ik dat ik niet zo’n grote fan ben van de clair-obscur stijl. Dat alle aandacht op één punt gevestigd moet worden doet me een beetje saai aan. Dan ben je sneller op een schilderij uitgekeken dan als het bijvoorbeeld een landschap die in impressionistische stijl is geschilderd.
Ook vond ik het een mooie gedachte dat Rembrandt van Rijn zijn geliefde heeft afgebeeld. Het is een mooie uiting van liefde en aangezien ik een nogal romantische ziel heb vind ik het dan ook een mooi idee achter het schilderij.
Ik moet wel toegeven wat ik schilderijen betreft toch liever landschappen zie. Dan is er niet alleen meer te zien maar er zijn ook maar weinig portretten of schilderijen met mensen die ik mooi vind. Persoonlijk vind ik bijvoorbeeld Hendrickje Stoffels, de persoon, niet zo mooi. Het was in de tijd van Rembrandt in de mode voor vrouwen om wat molliger te zijn. In die tijd werd schoonheid gezien als een wat dikkere, kleine vrouw. Dat is dan wel weer een heel contrast met deze tijd waarin het mode is zo dun mogelijk te zijn.
Verder vind ik het schilderij toch een beetje leeg aandoen. Je ziet het landschap een beetje maar niet veel en het middelpunt van het schilderij is alleen Hendrickje Stoffels.
Dus op zich vind ik het een redelijk mooi schilderij, met name door de clair-obscur stijl maar persoonlijk ben ik toch niet helemaal dol op deze stijl. Het lijkt een beetje somber zo nu en dan vind ik. Daarnaast houd ik meer van impressionisme en dan ook nog met name meer van natuurlandschappen. Ik ben niet zo dol op portretten of afbeeldingen van mensen, en eigenlijk al helemaal niet van de vrouwen in die tijd omdat ik dat mollige simpelweg niet mooi vind. Niet dat ik vind
(Nóg een portret van Hendrickje)
dat iemand maar zo dun mogelijk moet zijn maar zo dikkig vind ik ook totaal niet mooi.

REACTIES

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.