1. Vorm en beeldaspecten De schilder: Rembrandt Harmensz van Rhijn. Hij is geboren op 15 juli 1606 in Leiden en gestorven op 4 oktober 1669. Hij voltooide in 1642 het schilderij Korporaalschap van kapitein Banning Cocq. Nu beter bekend als de Nachtwacht. De titel: korporaalschap van kapitein Banning Cocq. Het schilderij kreeg de bijnaam ‘de Nachtwacht’ pas in de 19e eeuw, omdat men toen aannam dat het om een nachtelijk tafereel ging, maar alle schilderijen van Rembrandt zijn donker. Rembrandt begon ergens in 1640 met het schilderij en was klaar in 1642. De datering: in 1642 gemaakt. De plaats: het is gemaakt in Amsterdam, heeft daarna tot 1715 in De Doelenzaal op de Kloveniersburgwal gehangen. Vervolgens in het stadhuis tot 1815, waar hij tot het huidige formaat is gesneden. Toen heeft het tot 1855 in het Trippenhuis gehangen, waarnaar het tot de dag van vandaag in het Rijksmuseum hangt. Opdracht: Rembrandt kreeg de opdracht voor het schilderij van de schutters zelf. Dat moet voor 22 december 1640 geweest zijn, want toen overleed Jan Clear Leydeckers, één van de geportretteerde schutters. De afmetingen: het schilderij is 437 cm breed en 363 cm hoog. De materialen: Het schilderij is met olieverf geschilderd op een zeer groot doek. Er gaan geruchten dat het doek vroeger nog groter geweest moest zijn, maar dat er stukken zijn ‘afgezaagd’, omdat het anders niet in een kamer paste, maar het blijft maar een gerucht. De techniek: Het schilderij bestaat uit verschillende lagen, die over elkaar heen zijn geschilderd. Het schilderij is erg donker en heeft veel schaduwen, maar de lichtval die Rembrandt erop geschilderd heeft is echt heel realistisch en mooi. Het lijkt geen geportretteerde schilderij, want de schutters staan op het punt te gaan marcheren, dus is het meer een actief schilderij. Rembrandt heeft het schilderij heel apart geschilderd heb ik mij daar laten vertellen. Ze de personen zitten niet allemaal netjes op een rijtje aan tafel zoals de meeste schilderijen in die tijd gemaakt werden maar wat je op de ‘Nachtwacht” ziet is een momentopname. Dus het kan niet helemaal precies zijn zoals het op het schilderij staat want hij had niet gauw een foto van het moment kunnen maken. De beeldelementen die je herkent zijn toch voornamelijk de personen die erop staan en wat ze allemaal bij zich hebben. Dat zijn vlaggen,trommels, sabels etcetera. Wat heel erg opvalt is het kleine meisje in het midden van het schilderij. Zij is in een fel wit licht geschilderd. Het is eigenlijk een heel donker schilderij. Alleen het meisje in het midden en de 2 personen op de voorgrond zijn met hele duidelijke realistische kleuren gemaakt. De rest staat allemaal een beetje in de schaduw dus daar is veel met donkere kleuren gewerkt. Van echte ruimtewerking kun je niet spreken omdat het tweedimensionaal is. Dit geldt ook voor de vorm. Er is niet echt sprake van een structuur omdat dat niet kan bij een momentopname. Er wordt niet op lijnen en vlakken benadrukt. Ik vind dat Rembrandt een sfeer creëerde vol opwinding door rijke contrasten tussen licht en donker, tussen glanzende en doffe kleuren, door grote variatie in houdingen, gebaren en gezichtsuitdrukkingen in tegengestelde bewegingen dwars over het beeldvlak.
Voor het schilderen van het schilderij liet Rembrandt de compagnie uit de Doelen, hun hoofdkwartier naar buiten komen voor een officiële parade. Zo'n officiële parade was in 1638 gehouden ter ere van het bezoek van Maria de' Medici aan Amsterdam. Zo kon Rembrandt een onbelangrijk incident uitbeelden als een groots historisch schouwspel. 2. Inhoud In het familiealbum van Frans Banning Cocq staat een tekening van Rembrandts groepsportret en daarbij staat precies beschreven wat er op het schilderij gebeurt: de jonge heer van Purmerlant (= Banning Cocq) als kapitein geeft last aan zijn luitenant de heer van Vlaerdingen (= Van Ruytenburch) om zijn compagnie schutters te doen marcheren". Actie dus, want dat wilde Rembrandt, geen stijve rij poserende schutters, zoals zo vaak werd gemaakt, maar een groep mannen die bezig is, in actie is. Dat was in die tijd een zeldzaam vertoon, want meestal was het toch een stijve rij, omdat iedereen er goed op wilde staan. Niet iemand die half voor je staat. Dat gebeurde hier wel. Sommige waren amper te zien, omdat Rembrandt het licht op één punt richtte. Dat waren hier: Het goudgele kostuum van de luitenant en het kleine meisje op de tweede rij.
Het middelpunt van de compositie is de in het zwart geklede kapitein met oranje sjerp (die oorspronkelijk niet in het midden stond want in de 18de eeuw is aan de linkerkant een grote reep van het doek gesneden) en zijn luitenant in citroengeel. Rembrandt heeft zich in dit werk zeer veel moeite gegeven om een zo overtuigend mogelijke illusie van actualiteit te geven.
Op het schilderij staan 19 namen van schutters, die staan geschreven op het schild boven de poort. In een paar gevallen is het bekend bij welke naam welk gezicht hoort. Het schild dat op het schilderij staat is er door Rembrandt later aan toegevoegd op verzoek van de schutters. Een compagnie had veel meer dan 18 leden, maar alleen die betaalden kwamen op het groepsportret. De tamboer werd ingehuurd en mocht er dus voor niets op, de rest van de figuren zijn er door Rembrandt er bij bedacht om het schilderij te verlevendigen. Op het schilderij wat nu te zien is in het Rijksmuseum staan er twee personen niet meer op. Zij stonden links en dat stuk van het schilderij is er in het begin van de 18de eeuw afgesneden, toen de Nachtwacht met de andere schuttersstukken van de Doelen verplaatst werd naar het Amsterdamse stadhuis, waar het een kleinere plaats toebedeeld kreeg. Er wordt wel gesuggereerd dat het Rembrandt zelf is die net achter de linkerschouder van de vaandeldrager ons aangluurt.
Rembrandt heeft een aantal gegevens over de schutterij in De Nachtwacht verwerkt. De Kloveniersschutters waren de schutters die altijd een vuurwapen als wapen gebruikten. Hier hebben ze een musket, en hij heeft in zijn schilderij de handelingen verwerkt die nodig zijn voor het gebruik van een musket. Zo vult er één zijn musket met kruit; ééntje schiet zijn musket af en een ander reinigt zijn musket door het kruit van de kruitpan weg te blazen. In hun wapen hadden de Kloveniers twee klauwen van een vogel.
Het meisje dat in het volle licht is geschilderd stelt een soort mascotte voor. Aan haar ceintuur hangt namelijk een dode vogel. Vooral de twee poten van het beest, de klauwen, zijn duidelijk te zien. Ze symboliseren de kloveniers (de schutters), die ook wel klauweniers werden genoemd
Een ander iets van de schutterij draagt ook het meisje, namelijk de zilveren drinkhoorn van de schutterij.
Secundaire literatuur:
Het schilderijverslag gaat verder na deze boodschap.
Verder lezen
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden
C.
C.
hey ik kon het verslag heel goed gebruiken ik heb er een 9.5 voor gekregen en nog bedankt dat je het er hier op wou zetten zodat anderen het weer kunnen gebruiken doei doei....
ik hoop dat je me nog terug mailt???
doei cindy
20 jaar geleden
AntwoordenS.
S.
hey kim,
heb je nog wat plaatjes van een paar schilderijen van rembrandt?
groetjes simone
20 jaar geleden
AntwoordenE.
E.
het gerucht dat er een stuk vanaf is gezaagd is geen gerucht, het is echt waar! als je naar het rijks museum gaat en daar de nachtwacht bekijkt hangt er rechts van de nachtwacht een kleinere versie waar hij er helemaal op staat. dat komt doordat iemand de nachtwacht mooi vond en er zelf ook een wilde hebben maar een kleinere versie anders paste het niet in zijn huis, toen heeft hij een schilder ingehuurd om de nachtwacht na te schilderen op een kleiner doek. dit is gebeurd voordat de nachtwacht naar zijn oorspronkelijke locatie was gebracht en was het nog intact. waardoor de kleinere versie op breder is op schaal. jammer genoeg was de ingehuurde schilder een veel slechtere schilder dan rembrandt en is het best een lelijk ding, maar je kunt wel zien hoe hij eerst was!
9 jaar geleden
AntwoordenE.
E.
het gerucht dat er een stuk vanaf is gezaagd is geen gerucht, het is echt waar! als je naar het rijks museum gaat en daar de nachtwacht bekijkt hangt er rechts van de nachtwacht een kleinere versie waar hij er helemaal op staat. dat komt doordat iemand de nachtwacht mooi vond en er zelf ook een wilde hebben maar een kleinere versie anders paste het niet in zijn huis, toen heeft hij een schilder ingehuurd om de nachtwacht na te schilderen op een kleiner doek. dit is gebeurd voordat de nachtwacht naar zijn oorspronkelijke locatie was gebracht en was het nog intact. waardoor de kleinere versie op breder is op schaal. jammer genoeg was de ingehuurde schilder een veel slechtere schilder dan rembrandt en is het best een lelijk ding, maar je kunt wel zien hoe hij eerst was!
9 jaar geleden
Antwoorden