Gerard Dou: Meisje met olielamp

Het kunstwerk, Meisje met Olielamp, is gemaakt door Gerard Dou circa 1630-1650, de exacte datum is niet bekend. Het schilderij was te vinden in het Rijksmuseum, te Amsterdam, maar waar hij nu hangt is onduidelijk. De overige werken van Gerard Dou hangen er nog wel. Dou hoort bij de fijnekunstschilders. Op het schilderij zie je een meisje van ongeveer 19 jaar. Ze houdt in haar linkerhand een brandende olielamp vast. Ze kijkt door het raam naar buiten en steunt op het venster. Ze tuurt naar iets in de verte, het is zo te zien interessant omdat ze erg geïnteresseerd kijkt. Het bovenlichaam wordt vooral verlicht door de olielamp en er is daarom ook schaduw, onder andere bij haar rechterhand, haar linkerarm en de olielamp. Het haar is in een knot bij elkaar gedaan. Je ziet niet goed wat voor kleren ze aan heeft, doordat haar onderlichaam niet goed verlicht is. Ze heeft een volgens mij een rode trui aan en een sjaaltje om haar nek. De achtergrond is zwart, doordat het licht van de olielamp daar niet komt. In het schilderij zie je vooral warme kleuren zoals rood, zwart, bruin en een beetje geel. Ze zijn niet fel, maar juist donker. Alleen bij de plekken waar het licht van de olielamp komt, zie je wat lichtere kleuren. De lichtbron in het schilderij is de olielamp. Hij komt dus niet van buitenaf. De olielamp verlicht niet het hele schilderij, maar vooral het bovenlichaam van het meisje. De ruimte zie je o.a. door de schaduw en het licht. Dou heeft de werkelijkheid nagetekend en vooral grote vormen gebruikt. De compositie is niet rommelig, maar heel netjes. Het is niet druk. Daarom is het een fijn schilderij om naar te kijken. Je oog wordt naar het meisje getrokken, door o.a. de compositie en het licht van de olielamp. Het kunstwerk toont een alledaagse tafereel. Dou wilt laten zien dat mensen nieuwsgierig zijn. Het meisje hangt namelijk midden in de nacht uit het venster. Er is blijkbaar iets op de straat of in de buurt gebeurd, want normaal hang je niet midden in de nacht uit een venster. De titel is simpel, maar het beschrijft eigenlijk wel wat je ziet. Gewoon een doodnormaal meisje met een olielamp in haar handen. Waarom zou je dan een hele lastig titel bedenken? Gerard Dou werd geboren in 1613 en stierf in 1675. Hij was een leerling van Rembrandt. Dou speelde graag met lichtinval en schaduwwerking van kaarsen en olielampen. Vaak zat er een hele gedacht achter het schilderij. Ze houden vaak wijze lessen in, de mensen uit de 17e eeuw begrepen die lessen vaak, nadat ze urenlang naar het schilderij gekeken hadden. Dou heeft meer dan 50 zelfportretten gemaakt, vaak hing er een groen gordijn in het echt voor het schilderij, tegen het licht. Het was toen ook mode om mensen af te beelden in of bij een raam. Zoals je ziet bij Meisje met Olielamp. (Bronnen: www.Rijksmuseum.nl en het Rijksmuseum kwartet 17e eeuwse meesters.) Ik vind het een mooi schilderij, omdat het lekker rustig is en er niet veel poespas aan zit. Ook vind ik het licht en donker goed gedaan. Je ziet duidelijk wat verlicht is en wat niet verlicht is.