Voeding

1.1 De samenstelling van voedsel
Eten en voeding is voor veel mensen een smakelijk en boeiend onderwerp om over te praten. Niet iedereen is zich ervan bewust dat voeding heel belangrijk is voor de mens. De hoeveelheid voeding die een mens nodig heeft, verschilt van mens tot mens. Dit is afhankelijk van: je leeftijd, geslacht en de lichamelijke prestaties die je levert. De dingen die je eet en drinkt noemen we: voedingsmiddelen. In voedingsmiddelen zitten voedingsstoffen.

Voedingsstoffen:
De soorten voedingsstoffen die een mens dagelijks nodig heeft, zijn voor iedereen hetzelfde. Je hebt elke dag 6 essentiële voedingsmiddelen nodig:

1. koolhydraten -leveren energie - lichamelijke prestaties
2. vetten -leveren energie - lichamelijke prestaties
3. eiwitten -onmisbaar voor opbouw van spieren en andere organen, zenuwstelsel, botten en bloed
4. vitamines -onmisbaar bij het proces van de opbouw en herstel van je lichaam en zorgen dat alles in je lichaam goed verloopt
5. mineralen -onmisbaar bij het proces van de opbouw en herstel van je lichaam en zorgen dat alles in je lichaam goed verloopt
6. water -belangrijk transportmiddel in je lichaam.
nodig om je vochtgehalte op peil te houden

drie groepen:
~ brandstoffen - vetten en koolhydraten
~ bouwstoffen - eiwitten mineralen en water
~ regelende / beschermende stoffen- vitamines en mineralen

Voedingsmiddelen
In welke voedingsmiddelen zitten voedingsstoffen? Dit kun je lezen in de voedingswijzer van het voorlichtingsbureau voor de voeding (VoVo). Dit bureau houdt zich bezig met de voedingsvoorlichting aan de Nederlandse bevolking. In de voedingswijzer wordt een onderverdeling gemaakt in vier groepen voedingsmiddelen en een vochtgroep. Wanneer je bij iedere maaltijd uit elke groep eet, dan eet je gevarieerd en verstandig.

x Noodzakelijke voedingsmiddelen Onmisbaar voor

Groep 1 brood en aardappelen Zetmeel, eiwit, voedings
Groep 2 groente en fruit Vitamine C en voedingsvezels
Groep 3 melk, kaas vlees(waren), vis, ei of tahoe Eiwitten, vitamines kalk en ijzer
Groep 4 margarine, halvarine of olie Vetten en vitamines
Vocht-
groep zorg ervoor dat je dagelijks ten minste 1.5 liter drinkt vochtgehalte

In de Nederlandse voedingsmiddelentabel van het VoVo staan heel veel voedingsmiddelen vermeld. Daarbij staat aangegeven hoeveel energie, eiwit, vet, koolhydraten, voedingsvezels, vitamines, mineralen en water elk voedingsmiddel per 100 gram bevat. Door in deze tabel een bepaald voedingsmiddel op te zoeken, kun je dus precies zien wat en welke hoeveelheid er in dat voedingsmiddel zit.

Een evenwichtig voedselpakket
In Nederland zijn veel voedingsmiddelen te koop. Wat mensen kopen is afhankelijk van smaak, seizoen, prijs enzovoort. Bij je eetgedrag is het belangrijk een aantal uitgangspunten in de gaten te houden.
1. eet gevarieerd
2. wees matig met vet
3. eet volop zetmeel en vezels
4. eet drie maaltijden per dag
5. wees zuinig met zout
6. drink dagelijks anderhalve liter vocht
7. houd je gewicht op de juiste peil

1. EET GEVARIEERD

- alle noodzakelijke voedingsstoffen in voldoende mate gebruiken
- uit alle 4 de voedselgroepen iets nemen
- te weinig --> lichamelijke afwijkingen of klachten
- te veel --> klachten

Gebrek aan: Problemen:
Voedingsvezels Ontlastingsproblemen
Vitamine A Huidafwijkingen, nachtblindheid
Vitamine B Prikkelbaar, sneller moe
Vitamine C Slecht genezen van wonden, bloedingen
IJzer bloedarmoede
CAlcium Snel breekbare botten

Vrouwen tussen de 40 en 60 jaar die onvoldoende calcium binnenkrijgen, hebben grote kans op het krijgen van een ziekte op oudere leeftijd genaamd osteoporose (botontkalking). Zij krijgen dan last van snel breekbare botten. Hieruit blijkt heel duidelijk hoe belangrijk gevarieerd eten is.

2. WEES MATIG MET VET

- te veel vet eten - slechte gewoonte !!!
- verzadigde vetten - veel verzadigde vetzuren - stijging cholesterolgehalte - hart en vaat ziekte
- onverzadigde vetten - weinig tot geen verzadigde vetzuren - daling cholesterolgehalte
- veel vetten - veroorzaakt kanker

3. EET VOLOP ZETMEEL EN VEZELS
- minder vet
- meer zetmeel
- van zetmeel word je niet dik

4. EET DRIE MAALTIJDEN PER DAG
- geen tussendoortjes
- niet meer dan 6 á 7 zuurstoten per dag

5. WEES ZUINIG MET ZOUT
- schadelijk voor nieren
- te hoge bloeddruk

6. DRINK DAGELIJKS ANDERHALVE LITER VOCHT
- wees voorzichtig met alcohol
- lever breekt alcohol af

7. HOUD JE GEICHT OP DE JUISTE PEIL
- te veel energie - vet