Hoofdstuk 2

§1 Inleiding Proza is de verzamelnaam voor literaire teksten in verhaalvorm: van sprookje tot parabel, van anekdote tot roman. Een verhaal is een tekst over het gedrag en de belevenissen van een of meer hoofdpersonen in een bepaald plaats- en/of tijdsverband. Indeling van verhalen zijn: - de vorm - de omvang - de inhoud - de schrijfstijl - waar of de manier waarop een verhaal verschijnt §2 Volksverhaal soort volksverhaal kenmerken voorbeeld - legende godsdienstig, wonderlijk ingrijpen Marialegende, bv. Beatrijs - sage historische kern, magie belangrijk heldensage, bv. Koning Arthur - mythe godenverhaal, verklarend mythen van Homerus

sprookje goed wint van kwaad, toverijvolkssprookje, oudcultuursprookje, ‘nieuw’ Roodkapjesprookjes van Hans C. Andersen - fabel dierenverhaal, met een moraal Anansi de spin
parabel verheven taalgebruik, onverwacht einde heeft vormende waarde de barmhartige Samaritaan §3 Van anekdote tot roman Anekdote het kortste verhaaltype. Vaak humoristisch of opmerkelijk, alleen een kern
Kort verhaal - meestal een persoon· een gebeurtenis· eenvoudige opbouw· meestal geen inleiding· verrassend eind
Novelle zit tussen kort verhaal en roman in.· een plaats van handeling - geen uitvoerige karakterbeschrijvingen· zo weinig mogelijk verhaalfiguren
ridderroman/avonturenroman avonturen van de hoofdfiguur. schelmenroman avonturen van de slimme ‘vrije jongen’. psychologische roman vanaf de 18e eeuw, uitbeelding geestesleven. Zedenroman zeden, normen spelen een rol, opvoedende taak. historische roman vanaf 19e eeuw, speelt in de geschiedenis, vaak avontuurlijk. Boeiende geschiedschrijving. streekroman (regionale roman) speelt in provinciale omgeving, geromantiseerd beeld van de streek, dialect. politieroman (detective), misdaadroman, thriller (oplossing van) misdaad, spanning, ingenieus
oorlogsroman over verzet, vervolging in oorlog (vaak 1939-45) sciencefiction- en fantasyroman fantasiewereld in verleden en/of toekomst §4 Literatuur in de journalistiek cursiefje: lijkt op anekdote, meestal in weekbladen
column: vaste plaats, vaste grootte, tussen een cursiefje en artikel in. polemiek: verzameling teksten, aanvallen van dingen, spottende satirische stijl
reisverhaal: nieuwe indrukken vertellen
recensie: geven commentaar op recent verschenen literaire werken
§5 Beeldverhalen tekststrip: tekst en beeld gescheiden
ballonstrip: tekst + beeld belangrijk, populairder
tekstloze strip; zonder tekst, meestal kort, bv. in krant
cartoon: iemand belachelijk maken §6 Overige vormen van literaire proza brievenboeken: brieven die in een boek zijn gezet
dagboeken: een boek waarin verhalen staan die per dag zijn geschreven
biografie en autobiografie: leven van iemand beschreven, auto betekent van zichzelf.