Cursus spellen (hoofdstuk 1 + 2)

CURSUS SPELLEN


Werkwoordspelling


1. Persoonsvorm


Hoe vindt je een pv?

- In vt zetten

- Vraag maken


Tegenwoordige tijd (ev)

- STAM >> bij ik, en jij achter pv.

- STAM+ T >> in alle andere gevallen.


Tegenwoordige tijd (mv)

- Het hele ww.


Verleden tijd (zwakke ww)

- Neem stam >> staat laatste letter in ’T eX – FoKSCHaaP ? >> t anders d.


2. Overige werkwoordsvormen


- Infinitief (inf) : hele ww + d

- VD ( zwakke ww) ’T eX- FoKSCHaaP

- Bn : zo kort mogelijk



Overige spellingregel


1. Leestekens


Punt

- Einde zin

- Achter afkortingen (behalve maten/gewichten en afkortingen die als woorden worden uitgesproken)


Komma

- Tussen onderdelen opsomming

- Tussen 2 pv’s

- Voor of na een aanspreking/tussenwerpsel

- Voor en na een bijstelling

- In een lange zin, voor een voegwoord waarmee de bijzin begint


Puntkomma

- Tussen zinnen die sterk met elkaar samenhangen

- Tussen delen van een opsomming als het om zinnen gaat


Dubbele punt

- Om een opsomming aan te kondigen

- Om een directe reden aan te kondigen

- Om een verklaring aan te kondigen


Aanhalingstekens

- Bij een citaat

- Bij een directe reden


Vraagteken


- Aan het einde van een letterlijk gestelde vraag


Uitroepteken

- Aan het eind van een zin met een bevel of uitroep


Haakjes

- Zet de haakjes om een toelichting, uitleg of voorbeeld


Beletselteken (3 puntjes…)

- Aan het eind van een zin die niet af is

- Om onvolledige citaten aan te duiden


2. Hoofdletters



Gebruik een hoofdletter:

- Aan het begin van een zin

- Bij persoonsnamen >> Jan van den Hof; J.van den Hof; de heer Van den Hof; Ellen van den Hof-ten Berge

- Bij namen van verenigingen, instellingen, bedrijven en diensten

- Bij aardrijkskundige namen en namen van merken, historische gebeurtenissen, straten, hemellichamen,gebouwen, feestdagen en bij titels van boeken en films.


Geen hoofdletter


- Bij soortnamen

- Bij historische periodes

- Bij afleidingen van feestdagen

- Bij maanden

- Bij jaargetijden

- Bij windstreken

- Bij geloven


3. Meervoudsvormen



Meervoud met ‘s = om uitspraak problemen te voorkomen:

- Bij afkortingen

- Bij woorden die eindigen op : a, i, o, u, y (ik hou van y’s)

ALEEN BIJ UITSPRAAKPROBLEEM


Meervouden op –en

-als een woord eindigt op een onbeklemtoonde ik,es of et, verdubbelt de laatste medeklinker niet.


4. tussen klank in samengestelde woorden


Tussen -e

- 1e deel mv op –s

- 1e deel heeft 2 meervouden

- 1e deel heeft geen mv

- 1e deel is een uniek exemplaar


- Eerste deel versterkt bn

- Eerste deel is geen zn

- Woord wordt niet meer als een samenstelling gezien


Tussen –s

- Vervang het 2e deel door een ander woord personeelSchef want personeelSfeest


Tussen –en

- Als het 1e deel een zn is met een –en meervoud


5. Verkleinwoorden

- Verkleinwoorden maak je door : je,kje , pje, tje of etje achter een zn te zetten.

- Bij afkortingen gebruik je een ‘


6. Aan elkaar of los?

Aan elkaar:

- Samenstellingen van 2 / 3 woorden

- Getallen tot honderd ( in letters) en samenst. Met honderd en duizend

- voornaamwoordelijke bijwoorden ( hier, er, daar, waar + voorzetzel)


7. liggend streepje



als koppelteken

- om uitspraakproblemen te voorkomen

- in de naam van getrouwde vragen


- in woorden met de voorvoegsels: adjunct-, aspirant-, ex-, interim-, niet-, non-, oud-.

- Voor een hoofdletter

- In combinaties van titels/ beroepen

- Bij aardrijkskundige namen( of afgeleide woorden)

- Bij letters,cijfers,tekens en St. of Sint

- In woorden die anders onoverzichtelijk woorden


Weglatingsteken.

- Binnen- en buitenbanden


Afbreekstreepje

- Bij een alleenstaande medeklinker ervoor afbreken

- Tussen medeklinker = i? na de i waai-en

- Bij 2 medeklinkers, tussen die 2

- Bij 3 of meer tussen medeklinkers, zoveel mogelijk naar volgende regel, zolang dit kan worden uitgesproken

- Bij samenstelling tussen de oorspronkelijke woorden


8. Trema


9. Apostrof

- Op de plaats van een weggelaten letter

- Op de plaats van een weggelaten bezits-S

- Om uitspraak problemen bij meervoud en bezitsaanduidingen te voorkomen


- In de afleiding van een letter- en cijferwoord

- Bij verkleinwoorden


10. Accenten


11. Getallen


Cijfers

- Bij getallen boven de 20 (geen ronde getallen)

- Voor maten, data, adressen en rekeningsnummers


Letters

- Getallen t/m 20 en ronde getallen

- Getallen als honderd, duizend, miljard enz.


12. Sommige of sommigen?


Sommige

- Als ze bijvoegelijk gebruikt woorden vele vriendinnen

- Als ze betrekking hebben op zaken/ dieren

- Als het woord betrekking heeft op personen die al eerder genoemd zijn in dezelfde zin


Sommigen

- Als ze zelfstandig gebruikt worden en betrekking hebben op personen


13. Probleemwoorden

Goed doorlezen