Blok 1, over lezen

Samenvatting ‘Lezen’ havo 4

1. Tekstdoelen:

• Informeren
• Uiteenzetten
• Overtuigen ( betogen)
• Beschouwen
• Activeren
• Amuseren ( hoort niet bij een zakelijke tekst)

                 Informatieve teksten: dingen uitleggen of gegevens verstrekken

                 Opiniërende teksten: pleiten, activeren, zetten aan tot nadenken

                 Amuserende teksten voor je vermaak.

1. Subjectief: mening van de schrijver wordt naar voren gebracht

Objectief: het verstrekken van informatie met controleerbare feiten.

Wat is de intentie van de schrijver?

1. Soort publiek

Bepaald / onbepaald individu of groep

Een ijkpersoon is een denkbeeldig figuur die model staat voor alle lezers van het dagblad/ tijdschrift.

1. Presentatie moet je afstemmen op je publiek ( blz. 21)
2. Onderwerp: één woord

Hoofdgedachte: de belangrijkste uitspraak die de schrijver doet over het onderwerp. Wat wil de schrijver jou vertellen.

1. Functies van een inleiding:

• Belangstelling wekken
• Onderwerp introduceren/ hoofdgedachte naar voren brengen
• Aankondigen hoe de tekst is opgebouwd
• De aanleiding noemen
• De lezer of luisteraar welwillend stemmen

            Hoe kun je de belangstelling van de lezer opwekken?

• Begin met een of meer directe vragen
• Begin met een uitspraak in de vorm van een stelling, gevolgd door een vraag.
• Begin met een retorische vraag.
• Begin met een verrassende, uitdagende, shockerende of sarcastische openingszin.
• Vertel een korte anekdote

In het middenstuk wordt het onderwerp behandeld. De schrijver werkt de hoofdgedachte uit in een aantal deelonderwerpen. ( per alinea/ of alinea’s)

Het slot heeft tot doel de tekst af te ronden. De functies van een slot zijn:

• Een samenvatting
• Trekt een conclusie
• Doet een aanbeveling
• Maakt een afweging ( voor- en nadelen afwegen)
• Doet een oproep

1. De functie van een titel is informeren, maar ook motiveren.

Tussenkopjes brengen structuur aan; kunnen de lezer motiveren om door te lezen; snel kunnen scannen.