Hoofdstuk 4

§4.1 Kracht en sport

Naam van de kracht

Afkorting

Spierkracht

Fspier

Spankracht

Fs

Veerkracht

Fv

Wrijvingskracht

Fw

Zwaartekracht

Fz

 Gevolgen van kracht

1. Verandering van de grootte van de snelheid
2. Verandering van de richting van de snelheid
3. Verandering van vorm

 Zwaartekracht in Nederland: 9,81 N/kg

Berekenen zwaartekracht: massa in kg x 9,81

 Zwaartekracht op voorwerp hangt af van à massa voorwerp en planeet

Hoe kleiner de planeet, hoe kleiner de zwaartekracht.

 Plastische vervorming à blijvende vervorming

Elastische vervorming à tijdelijke vervorming

§4.2 Krachten meten en tekenen

Kracht meten à krachtmeter of veerunster

Eenheid van kracht à newton (N)

Kracht tekenen; let op:

1. aangrijpingspunt
2. richting van de pijl
3. lengte van de pijl (op schaal)
4. bij de pijl à letter F of kracht in N

Aangrijpingspunt à waar de voorwerpen v/d kracht elkaar raken

Kracht op afstand à zwaartepunt van het voorwerp = aangrijpingspunt

Nettokracht à verschil tussen voortstuwende en tegenwerkende kracht

Voorwerp in ruste à nettokracht is 0

Tegenwerkende kracht à heeft een maximum

Maximum bereikt à voorwerp komt in beweging

Recht evenredig à kracht verdubbelen = uitrekking verdubbelen

Constante (C) à N/cm of N/m

Fv = Fz = m x g (9,81)

F ÷ uitrekking (u) = C

§4.3 Bewegen in de sport

Grootheid

Afkorting

Eenheid

Afkorting

Snelheid

v

Meter per seconde

m/s

Afstand

s

Meter

m

Tijd

t

Seconde

s

 Snelheid,tijd-diagram = v,t-diagram

v à verticale as

t à horizontale as

Versnelde beweging (versnelling) à diagram loopt steiler omhoog

Vertraagde beweging (vertraging) à diagram loopt omlaag

Constante beweging à diagram loopt horizontaal

 Inhaalsnelheid à hoeveel je harder loopt dan je tegenstander

Inhaalsnelheid: jouw snelheid – snelheid tegenstander

Tijd nodig achterstand in halen: achterstand ÷ inhaalsnelheid

 Videometen à metingen aan heel snelle of trage bewegingen

Eerst film je het, dan speel je het vertraagd of versneld af

 §4.4 De snelheidsformule

 Gemiddelde snelheid à vgem

vgem = s ÷ t

vgem = gemiddelde snelheid in m/s

s = totale afstand in m

t = totale tijdsduur in s

 afstand,tijd-diagram = s,t-diagram

s à verticale as

t à horizontale as

horizontale lijn à stilstaan

rechte stijgende lijn à constante snelheid vooruit

rechte dalende lijn à constante snelheid achteruit

grafiek wordt steiler à versnelling

grafiek wordt minder steil à vertraging

Snelheid bepalen à teken een raaklijn op het punt met even grote hoeken

 Geluidssnelheid = ± 340 m/s

Lichtsnelheid ligt veel hoger

Lichtjaar à afstand die het licht in één jaar aflegt

 §4.5 Je snelheid vergroten

 Voortstuwende kracht à kracht waardoor je vooruit gaat

Tegenwerkende kracht à waardoor je wordt tegengehouden

Nettokracht vooruit à versnelling

Nettokracht achteruit à vertraging

Nettokracht 0 à constante snelheid

Krachten in dezelfde richting? à mag je optellen/aftrekken

 Tegenwerkende krachten:

1. Rolweerstand
2. Luchtweerstand

Etc.

Weerstand verkleinen:

1. hardere banden en harder wegdek

kleiner contactoppervlak tussen band en weg

1. kleiner frontaal oppervlak
2.  betere stroomlijn
3.  lagere snelheid

Hogere snelheid à hogere weerstand à grotere tegenwerkende kracht

Stroomlijnen bij sport:

•        kleding
•        fietsen
•        helm
•        gestroomlijnde houding

Stroomlijn: luchtstroomlijn en waterstroomlijn

Luchtstroomlijn à heeft pas zin bij snelheden boven de 10 m/s