Hoofdstuk 4

Hoofdstuk 4 Nederland, een multiculturele samenleving §1 Wat is een multiculturele samenleving? Multicultureel: in de samenleving kunnen meerdere groepen worden onderscheiden met onderling verschillende culturele kenmerken. Oorzaken van de veranderende verscheidenheid in de cultuur: - nieuwe technologie leidt tot nieuwe levenswijzen - nieuwe generaties zetten zich vaak af tegen de oudere generaties en ontwikkelen nieuwe voorkeuren en gedragsregels. - Mensen uit verschillende culturen beïnvloeden elkaar als ze met elkaar in aanraking komen. Cultuur: het geheel van voorstellingen, opvattingen, kennis, waarden & normen dat mensen als lid van een samenleving overdragen en verwerven dmv bewuste en onbewuste leerprocessen. 3 culturele dimensies: - ideële dimensie: waarden (goed/slecht) zijn vaak gerelateerd aan godsdienstige en levensbeschouwelijke ideeën. De visie op mens en maatschappij, op wat rechtvaardig is, maakt er deel van uit. - Normerende dimensie: gedragsregels (normen en wetten) + tradities en gewoonten. Ze vinden vaak hun grondslag in de waarden die binnen een bepaalde cultuur een centrale plaats innemen. - Materiële dimensie: opvattingen (mooi/lelijk) worden materiële werkelijkheid (landinrichting/kleding) §2 Migratiestromen 17e eeuw: Koning Lodewijk XIV herriep het edict van Nantes. Hugenoten (Franse protestanten) werden vervolgden ipv vrije burgers. Ze vluchten naar Nederland, dat een betrekkelijk grote mate van godsdienstvrijheid kende en waar het protestantisme domineerde. Nederland verwachtte een economische impuls. Hugenoten maakten gebruik van de godsdienstvrijheid en bouwde eigen kerken (Waalse kerken). 20e eeuw: Nederland moest het koloniale gezag over het Nederlands-Indië opgeven. Nederlands-Indië werd Indonesië. Indische Nederlanders kwamen naar Nederland, omdat ze zich hadden verbonden met het Nederlandse koloniale gezag en weinig goeds verwachten van het zelfstandige Indonesië. Allochtonen: nieuwkomers

Autochtonen: traditioneel ingezetenen. Allochtone minderheden relatief lage sociaal-economische positie in de Nederlandse samenleving. Toelating, verblijf en ook uitzetting van niet-Nederlanders wordt geregeld in de vreemdelingenwet. Toelating en verblijf wordt geweigerd tenzij het in strijd is met: - het recht op gezinshereniging - internationale verdragen (bv recht op vrij verkeer van personen binnen EU, vluchtelingenverdrag van Genève). - Klemmende redenen van humanitaire aard. Allochtone bevolking groeit sneller dan autochtone bevolking door: - immigratie, voortvloeiend uit gezinshereniging en gezinsvorming van allochtonen in Nederland. - Het relatief hoge geboortecijfer onder allochtonen, als gevolg van de gemiddelde relatief lage leeftijd van sommige allochtone groepen. Argumenten vruchtbaarheid allochtone vrouwen (Turken, Marokkanen) door: - een geleidelijke daling van het vruchtbaarheidsniveau in de enige richting van het Nederlandse niveau is al enige tijd waarneembaar. - In Turkije en Marokko blijft het vruchtbaarheidscijfer eveneens te dalen. - Het aantal Marokkaanse en Turkse immigranten daalt in de nabije toekomst. § 3 De positie van allochtone minderheden in Nederland. De meeste allochtonen trekken naar grote steden omdat bv: - er is meer werk dan in kleine steden/dorpen. - In oudere stadswijken kregen ze goedkope huurwoningen toegewezen - Andere allochtonen trekken ook naar die buurten (landgenoten ontmoeten). Met elkaar vervlochten factoren bemoeilijkt het bereiken van een hogere sociaal-economische positie voor mensen uit de allochtone minderheden. Bv: - de technologische ontwikkeling die veel arbeidsplaatsen voor laag- en ongeschoold personeel doet verdwijnen. - Diploma-inflatie. Mede als gevolg van de hoge werkloosheid. - Het gemiddeld lage opleidingsniveau van allochtonen en taalachterstand voor wat betreft het Nederlands - Een voor allochtonen te ondoorzichtige arbeidsmarkt - Discriminatie § 4 Discriminatie en vooroordelen Discriminatie: ongelijke behandeling van groepen of een individu in die groep op grond van kenmerken die in de gegeven situatie niet relevant zijn. Vooroordeel: antipathie (afkeer) die gebaseerd is op een onjuist starre (niet flexibel) generalisatie (alles over 1 kam scheren). Xenofobie: vreemdelingenhaat
Kenmerken vooroordeel: - het is een vijandig oordeel - het betreft een oordeel over een groep, of een individu als lid van een groep - h3et oordeel wordt niet of onvoldoende door feiten ondersteund. - Het oordeel is in hoge mate star en onveranderbaar §5 Racisme Racisme: iemand discrimineren op grond van ras (uiterlijke kenmerken, vooral huidskleur) Klassiek racisme: Christen=beschaafd
Middeleeuwen: Ongelovigen=onbeschaafd
16e/17e eeuw: Kolonisatie -inferieure mensen : zijn ondergeschikt -supérieure mensen : blank
modern racisme : - zelfde ideeën als klassiek, maar andere bewoording - culturen zijn zo verschillende dat ze niet in 1 land kunnen samenleven §6 Overheidsbeleid Discriminatie is slecht voor de samenleving omdat: - door discriminatie kunnen allochtonen zich niet ontwikkelen. Dit kan leiden tot onmaatschappelijk gedrag. Aanwezige vooroordelen worden versterkt. - Datgene wat allochtonen te bieden hebben wordt niet volledig benut. Bv baan. - Onmaatschappelijk gedrag brengt kosten met zich mee - Discriminatie verhindert een goede analyse van problemen en het vinden oplossingen in de weg

Onderwijs: extra begeleiding Extra taallessen Betere voorlichting ouders §7 Samenleving, cultuur en cultuurverschillen Segregatie: complete scheiding van bevolkingsgroepen, volgens de wet. Bv: Vs tot jaren 60 à bussen voor gekleurden. Assimilatie: overnemen van Nederlandse cultuur en volledige opgave van de eigen cultuur. Melting pot: verschillende culturen worden 1 nieuwe cultuur
Salad bowl: verschillende groepen beïnvloeden elkaar maar ze behouden een deel van de oorspronkelijke cultuur. Universalisme: Er zijn een aantal belangrijke warden (mensenrechten) die in alle culturen gerespecteerd moeten worden
Relativisme: Elke cultuur is uniek je kan geen oordeel geven over een andere cultuur.