Hoofdstuk 1, Massamedia

Samenvatting
Maatschappijleer Delphi havo/vwo

HS 1 Massamedia

*Communicatie (3 verschillende groepen te onderscheiden):
-met of zonder hulpmiddel/medium
-met of zonder taal (verbaal/non-verbaal)
-met of zonder directe reactie/feedback (meer-/eenzijdig)
*communicatiestoornis=de informatie van de boodschap wordt niet correct opgevat en daardoor kunnen lastige situaties ontstaan.
*taal is een probleem bij communicatie en ook gebaren verschillen per land. Zo betekent tegen je kop tikken met je vinger in spanje dat je heel slim bent, terwijl je dat hier doet als je iemand stom vindt.
*medium=technisch hulpmiddel om de communicatie goed te laten verlopen.
*massacommunicatie=vorm van communicatie waarbij de zender mbv technische hulpmiddelen in staat is om grote aantallen mensen te bereiken. (de hulpmiddelen worden media genoemd)
*4 kenmerken van de massamedia
1. de geboden informatie is voor iedereen toegankelijk.
2. de informatie is bedoeld voor een groot heterogeen en anoniem publiek
3. de relatie tussen de zender en de ontvanger is van onpersoonlijke aard
4. de communicatie verloopt eenzijdig. directe feedback is onmogelijk.
* 5 media:
1. gedrukte media=> kranten en tijdschriften
2. audio-visuele media=> radio, tv en internet
* 4 functies van de massamedia
1. nieuws
2. amusement
3. educatie
4. opinievorming
* vooral tv programma's bevatten een mengeling van deze functies.
* 5 POLITIEKE functies van de massamedia:
1. woordvoerders- spreekbuisfunctie: de massamedia verwoord bestaande standpunten van de maatschappij (zodat de politiek actie kan ondernemen.)
2. informatieve functie: de politieke beslissingen worden dmv de massamedia kenbaar gemaakt aan de burgers.
3. commentaarfuntie: de massamedia geeft kritiek/commentaar op politieke beslissingen.
4. onderzoeksfunctie: journalisten onderzoeken achtergronden en dingen die spelen in de politiek die eigenlijk niet aan het licht zouden mogen komen.
5. controlerende functie: de resultaten van een beleid worden gecontroleerd en bekritiseerd door de massamedia.
* 4 invloeden van de massamedia:
1. selectieve perceptietheorie: mensen selecteren hun waarnemingen zo dat die passen bij hun normen en opvattingen. informatie die daar niet bij pas wordt niet/ minder goed of vervormd opgenomen.

2. agendatheorie: de media bepaald waar de aandacht naar toegaat en bepaald ook het standpunt van de ontvanger.
3. injectienaaldtheorie: mens=passieve spons die alles opneemt wat de massamedia publiceerd en aanvaard deze kritiekloos. (daardoor indoctrinatie&manipulatie waar bij de massamedia als propagandamachine wordt gebruikt)
4. aanhaaktheorie: men haakt aan. luisterd naar meningen van deskundingen en aanvaard die informatie zonder deze te bekritiseren.
*reclametrucs:
1. bekend persoon
2. wetenschappelijke termen
3. termen uit andere talen
4. bep. sfeer aan een product koppelen
5. in spelen op de spec. gevoelens van de consument
6. muziek
7. inspelen op trends
8. gericht benaderen van een bep. doelgroep
9. humor
10.consument aan het woord laten
* waarden=opvattingen over goed/kwaad,mooi/lelijk enz.
* normen=gedragsregels gebaseerd op waarden
* socialisatie=overdracht van waarden en normen
* de massamedia (vooral de tv) zijn bronnen van socialisatie en als zodanig beinvloeden ze hun publiek.
* agressief gedrag=bewust schade toebrengen aan anderen of aan zaken die anderen toebehoren.
* 3 meningen over de relatie tussen tvgeweld&agressief gedrag:
1. reductiethese: kinderen leren door het kijken naar situaties waarin geweldadig gedrag wordt vertoond dergelijke situaties (in het dagelijks leven) te vermijden.
2. geen-effecthese: (britse socioloog halloran) televisie geweld is als oorzaak van agressief gedrag geen factor van betekenis bij deze visie.
3. stimulatiethese: geweldscenes leren kinderen hoe ze agressief moeten zijn en dat geweld kan lonend en aanvaardbaar zijn om een bep. doel te bereiken.
* hoe realistischer het geweld wordt vertoond hoe groter de kans op imitatie.
* de krant= 1e massamedium
* de krant werd massamedium doordat:
1. de aanschaffing van de dagbladzegel zorgde dat de krant goedkoper werd en dus voor meer mensen toegankelijker.
2. nieuwe druktechnieken maakten de krant nog goedkoper.
3. reclame zorgde voor extra inkomsten dus nog goedkoper.
4.door de industrialisatie kwam massaproductie en die zorgde voor massaconsumptie.
5. de politieke emapancipatie van de burgers zorgde voor een groeiende vraag naar informatie.
*pluriformiteit=veelvormigheid
*pluriformiteit van de pers=verschillende kranten die vanuit hun eigen idee over de werkelijkheid berichten.
*begin 20ste eeuw=> verzuiling: er kwamen 4 zuilen:
1. protestants-christelijk (: vpro/ncrv en de trouw)
2. katholiek (kroO
3. sociaal-democratisch (vara en de volkskrant, het parool)
4. liberaal (avro en het nrc-handelsblad)
*2 tegenstellingen waardoor de verzuiling ontstond:
1.-zuiden=katholieken

-noorden/westen=protestanten
2.-arbeiders
-burgerij
*middenin de jaren '60 ontstond de ontzuiling:
1. deconfessionalisering en ontkerkelijking==> mensen scheurden los van het geloof en de kerken en de zuilen daarmee verbonden waren.
2. doorbreking van autoritaire maatschappelijke structuren==> jongeren luisterden niet meer automatisch naar ouderen ze wilden hun eigen weg zoeken en niet alleen binnen de zuilen.
* veranderingen/mede-oorzaken in de media van de ontzuiling:
1. radiopiraten op zee==> zonder enige band met de zuilen.
2. verschijnen van de Tros==> nieuw soort programma's vooral amusement en niet gebonden aan een zuil (vertrossing!)
* vier verschillende soorten catogerieen bij kranten:
1. landelijk of regionaal
2. ochtend of avondkrant
3. algemene krant=nieuws wordt onafhankelijk van een bep.poli tieke of religieuze richting gebracht.
richting krant=nieuws wordt bewust vanuit een bep. richting gebracht.
4. populaire krant=nieuws wordt zo sesationeel mogelijk ge bracht.
kwaliteitskrant=nieuws wordt zakelijk gebracht en er is meer ruimte voor achtergrond informatie en verschillende meningen.
*de richtingen van bep. kranten:
1. volkskrant: richting, kwaliteitskrant (soc.-dem.)
2. NRC-handelsblad: richting,kwaliteitskrant, avond (lib.)
3. Algemeen Dagblad (AD): algemeen, populaire krant
4. telgraaf: algemeen, populaire krant
5. het Parool: richting, kwaliteitskrant (soc.-dem.)
6. Nederlands Dagblad (ND): richting, kwaliteitskrant (orth.-chr.)
7. Trouw:richting, kwaliteitskrant (prot.)
*persbureau nederland= ANP
*persbureaus buitenland= agence france press (frankrijk), reuter (engeland) en associated press (vs)
*deel van de inkomsten van de STER komen bij de verschillende kranten terecht, want de krant moet voor 3/4 leven van reclame inkomsten en aangezien die door de invoering van de STER op tv zijn teruggelopen zijn deze nodig om te overleven.
*weekbladen&andere tijdschriften (6 groepen):
1. opinie weekbladen => nieuws op een beschouwende wijze, vooral politiek&cultuur. (vb. vrij nederland, elsevier)
2. gezinsbladen
3. sensatiepers => amusement en verstrooiing (vb. weekend&prive)
4. wetenschappelijke bladen
5. populair-wetenschappelijke bladen
6. hobbybladen
*voorwaarden voor een plubieke zendgemachtigde:
1. bep. culturele,maatschappelijke of geestelijke stroming en niet gericht op het maken van winst.
2. gevarieerd programma aanbod
3. tenminste 150000 leden