Hoofdstuk 5 geweld

Godsdienst/ levensbeschouwing samenvatting hoofdstuk 5 geweld.   Geweld is het vernietigen of schade toebrengen aan mensen, de natuur of aan dingen/   Geweld kan drie oorzaken hebben:
1. Oorzaak van geweld is aangeboren agressie.
2. Oorzaak van geweld is frustratie.
3. Oorzaak van geweld is tekort aan binding.   Geweld kunnen we zien als een uiting van macht en kracht. De natuur kan ook af en toe gewelddadig zijn, zoals bij orkanen, overstromingen, aardbevingen enzovoorts. We gebruiken het woord geweld dan in overdrachtelijke zin: Geweld is beeldspraak voor enorme kracht van de natuur en de immense vernietiging die zij kan veroorzaken.   We kunnen onderscheid maken tussen opzettelijk en onopzettelijk geweld.   Voorbeeld opzettelijk geweld:
● Als je iemand in elkaar slaat.

● Als je iemand verkracht.   Voorbeelden van onopzettelijk geweld:
● En aanrijding door de vrachtwagen in de dode hoek
● Deur open doen en dat er iemand tegen aan loopt   Opzettelijk= doelbewust.
Onopzettelijk= niet doelbewust   Geweld kan tegengeweld uitlokken.   Lichamelijk geweld= Geweld waar fysieke schade wordt toegebracht, door middel van slaan, schoppen, neerschieten etc. Lichaamsgeweld is betrekkelijk eenvoudig te omschrijven. Wat er gebeurt kan je makkelijk waarnemen.   Geestelijk geweld= Is moeilijker zichtbaar en ook het gevoel is vaak niet eenvoudig op te sporen. Bij geestelijk geweld wordt de mens geestelijk schade toegebracht of inwendig gekwetst.   Geweld komt ook voor in het persoonlijk leven en in de samenleving.   Persoonlijk leven= Bijvoorbeeld ruzie in een gezin (verbaal) of lichamelijk geweld bijvoorbeeld slaan.   Openbare leven= Bijvoorbeeld geweld in het verkeer, geweld op straat, geweld op televisie, oorlogsgeweld.   Structureel geweld= Geweld dat niet eenvoudig tot een persoon te herleiden is, maar geweld dat in de maatschappelijke structuren op gesloten zit. Bijvoorbeeld: discriminatie, kindermishandeling, hongersnood (zeg maar simpel: Onrecht in de samenleving)   Als er in een samenleving geen structureel geweld bestat, kun je spreken van vrede.   Positieve vrede= Echte vrede, er is geen oorlog, maar er bestaat ook geen structureel geweld.   Negatieve vrede= Er is geen oorlog, maar er bestaat nog wel structureel geweld in de samenleving.   Agressie= Energie die omschreven kan worden dat als doel heeft iets of iemand te overheersen of leed te bezorgen. Hier ligt de bron van geweld.   Geweld is het negatief toepassen van agressie. Agressie kan je nog beheren.   Gezonde agressie= Dat je wil overheersen, maar geen leed aan wil brengen.   Vijandige agressie= Zinloos geweld, vervelend doen tegen iemand op straat. Komt voort uit boosheid, woede, ergernis of irritatie.   Instrumentele agressie= Bijvoorbeeld: jagen, iemand verdedigen die aangevallen wordt. Instrumentele agressie is het toebrengen van schade als middel om een ander doel te realiseren.   Theorieën over dat agressie is aangeboren.   Lombroso is een Italiaan. Hij is de grondlegger van de criminologie. Agressie is aangeboren: Bepaalde rassen zijn meer geneigd tot criminaliteit. Door biologische kenmerken kan je het onderscheiden. Hij heeft een rassen ideologie.
rassenideologie= Het idee dat het ene ras beter is dan het andere ras.
Lombroso en zin medestanders sloten  met hun mening an bij een opvatting binnen het sociaal darwinisme: Criminelen behoorden bij een groep mensen die achtergebleven waren in de evolutie van de menselijke soort.   Freud is de grondlegger van de psychoanalyse hij ging er vanuit dat agressie biologisch in de mens verankerd is: De mens is van nature agressief. Freud is van de levensdrift en doodsdrift.  Levensdrift(positief)= Dat je je wilt voortplanten. Doodsdrift (negatief)= Dat je alles kapot wil maken.   Volgens Freud moet je sublimeren. Sublimeren is teveel doodsdrift omzetten in iets positiefs. Je kan dat doen door bijvoorbeeld te sporten.   Zowel levensdrift en doodsdrift streven naar bevrijding van de in ons opgebouwde spanning.
Levensdrift= Seksuele ontspanning
Doodsdrift= Bevrijding van het leven zelf, de dood dus.   Lorenz denk dat agressie ook is aangeboren. Volgens Lorenz dient agressie tot instandhouding van de soort. Belangrijk voor de instandhouding van de soort:
1. Sterk nageslacht
2. Individuen van een soort gelijkmatig over het leefgebied verspreid doordat ze elkaar afstoten
3. Zorgt voor rangoorde en een vaste structuur binnen een groep.
 

Daarbij komt nog dat de natuur tegelijkertijd wordt afgeremd. Dieren beschikken over allerlei remmingsmechanismen.   Oplossing voor agressie volgens Lorenz: Sporten. Sublimeren. Volgens Lorenz moeten we een nieuw remmingsmechanisme ontwikkelen jegens alle bewonders van de aarde.   Overeenkomsten tussen de drie denkers: Lombroso, Freud en Lorenz gaan er alle drie vanuit dat het aangeboren is. (agressie)   Freud en Lorenz gaan er vanuit dat je agressie kunt intomen door middel van sublimeren bijvoorbeeld sporten.   Verschillen:   Freud heeft het over levensdrift en doodsdrift de andere twee niet.   Lombroso is racistisch, hij gaat er vanuit dat bepaalde rassen meer geneigd zijn tot agressief gedrag. De andere twee niet.   Lorenz kijkt naar de dieren wereld. De andere twee niet.   Standpunt: oorzaak van geweld is frustratie   Agressie is een reactie op frustratie. 2 varianten.   1. Agressie als om vermogen om met beperkingen om te gaan.
2. Agressie als reactie op de maatschappij   Overeenkomsten: Ze ontstaan allebei uit frustratie.   Verschillen: Variant 1 gaat er vanuit als agressie als onvermogen om met beperkingen om te gaan. De oplossing is om je verwachtingen bij te stellen.   Variant 2 ontstaat als reactie op de maatschappij. De oplossing is om de maatschappij proberen te verbeteren. Door middel van bijvoorbeeld acties.   Vanuit de tweede variant zou je een sociale revolutie kunnen verklaren, omdat mensen gefrustreerd raken en dan de straat op gaan en willen dat het verandert.          
Standpunt: Oorzaak van geweld is tekort aan binding   Hirschi (1969)  Heeft de bindingstheorie bedacht. Hij is niet optimistisch of pessimistisch over de mens. Voor een deel zit agressie volgens hem in de mens.   De bindingstheorie houdt in dat mensen afzien van geweld, omdat ze het risico niet willen lopen door agressief gedrag hun bindingen met belangrijke relaties te verliezen.   Remmen op agressief gedrag:   ● De vrees voor vergelding door de tegenstander.
● De vrees voor vergelding door derden (wat ook de overheid kan zijn).
● De vrees voor sociale afkeuring.
● Medelijden met je mede mens of potentieel slachtoffer.
● Je geweten dat aangeeft dat bepaalde agressie niet hoort.