Staatsinrichting

Geschiedenis Samenvatting Sprekend Verleden - Staatsinrichting

§1
Parlementaire democratie: Regeringsvorm waarbij het volk een volksvertegenwoordiging kiest

Politiek: verdeling van macht in een staat

Rechtsstaat: land waarin de rechten plichten van de overheid en de bevolking zijn omschreven in de grond wet

-de overheid houdt zich aan de grondwet en wetten

-onafhankelijke rechters toezien op het naleven van de wetten

Democratie: volk regeert

Kenmerken van een parlementaire democratie:

1-gelijkheid van iedereen voor de wet

2-vrijheid om te denken,geloven,zeggen en schrijven wat men wilt

3-recht op bescherming,privéleven,en bezit

4-vrije verkiezingen in een twee- of meer- partijenstelsel

5-Bereidheid om compromissen te sluiten en rekening te houden met groepen die in de minderheid zijn

6-vertrouwen van de bevolking in de parlementaire democratie

7-recht op een menswaardig bestaan

2-in een democratie wordt er van uitgegaan dat de burgers zich een oordeel kunnen vormen over wat er in de staat gebeurt. Daarvoor 3 zaken:

-de vrijheid van journalisten nieuws te verzamelen en de bevolking in te lichten zonder censuur

-niet vooroordelen en ter zake kundig te informeren

-gelijke kansen en vrijheid van meningsuiting

5-Coalitie: Partijen die samen een regering vormen

Oppositiepartijen: partijen die niet deelnemen aan de regering

Compromissen: afspraken waarbij ieder wat toegeeft

6-Vertrouwen kan op verschillende manieren blijken:

-politiek volgen via tv radio en krant

- stemmen verkiesbaar stellen enz.

§2
Wetgevende macht: Deze macht bepaalt de inhoud van de wetten en het recht in een land.

Uitvoerende macht: houden zich vooral bezig met vrede sluiten, oorlog voeren, zorg voor de openbare orde, en verdediging van het land.

Rechtelijke macht: de macht waaraan de rechtspraak is opgedragen.

Contraseign: als een wetsonderwerp is goed gekeurd door de 1e en 2e kamer moet de koningin het ondertekenen vanwege ministeriele verantwoordelijkheid tekenen 1 of meer ministers of staatssecretarissen mee.

Regering (de Kroon): de koningin en de ministers

Ministerraad: daarin zitten alle ministers

Kabinet: ministers en staatssecretarissen

Departement(ministerie): de minister en zijn ambtenaren

§3
Evenredige vertegenwoordiging: alle stemmen worden bij elkaar opgeteld. Dit wordt gedeeld door het aantal zetels

Districtenstelsel: het land wordt verdeeld in kiesdistricten. Per district wordt de persoon afgevaardigd die de meeste stemmen heeft gekregen.

In 1917 werd het evenredige vertegenwoordiging ingevoerd

Fractie: een groep parlementsleden die tot dezelfde partij behoren

Informateur: die moet onderzoeken welk kabinet het beste gevormd kan worden

Kabinetsformateur: die moet een nieuw kabinet vormen

Regeringsverklaring: de hoofdlijnen wat ze willen bereiken

Belangengroepen (pressiegroepen): andere organisaties dan politieke partijen die invloed op het bestuur willen hebben

Verschillen tussen belangengroepen en politieke partijen:

-belangengroepen zijn niet bereid mee te doen aan het besturen van een gemeente,provincie of het land

-belangengroepen komen meestal voor een bepaald belang op

Soorten belangengroepen:

-mensen die in de samenleving dezelfde plaats hebben bijv. vakbonden en mensen organisaties

-mensen die van elkaar verschillen maar samen een bepaald ideaal of belang hebben bijv. milieu- en mensenrechtenverenigingen

-internationale ondernemers

-actiegroepen

-wilde acties die niet door vakbonden zijn georganiseerd bijv. staking

Hoe invloed krijgen:

-belangrijke plaats proberen te krijgen bijv. in de politiek

-door bestuurders laten uitnodigen als officiële gesprekspartner

Hoe kunnen burgers laten blijken wat ze vinden:

-lid zijn politieke partij

-steun geven belangengroep

-mening geven in de media

§4
Er moeten altijd bij de vergadering 76 Kamerleden zijn (2e kamer)

(1e kamer 38)

Het Quorum: de helft + 1

Recht van…

1-Initiatief recht om een wetsonderwerp in te dienen

2-amendement recht om veranderingen in het wetsonderwerp in te dienen

3-interpellatie en vragen ter verantwoording roepen en vragen stellen

4-moties in te dienen van afkeuring of wantrouwen mening geven

5-budget of begroting rijksbegroting keuren

6-enquête recht om onderzoek te doen

De 2e kamer mag al deze rechten gebruiken

De 1e kamer mag ze allemaal gebruiken behalve het recht van amendement en initiatief