1870-1914 Periode van de gewapende vrede.
Er is veel over de 'oorzaak van WO1' geschreven. Dit is de aanloop naar de WO1.
In Engeland noemen ze het Great War, want de WO1 is groter dan de WO2 voor hun.
Duitsland kreeg alle schuld, achteraf is dit een punt van discussie.
De schuldvraag; dat je zelf onschuldig was en de schade niet hoefde te betalen.
19e Eeuw -> Europa is het machtigste werelddeel. (1800-1900)
1. Gr-Brittannie
2. Frankrijk
3. O-H
4. Rusland
5. Italië 6. Duitsland
Duitsland stijgt van 6 naar ongeveer 3. Duitsland was verdeeld in allerlei kleine stukjes. Elk stukje had een eigen vorst. Het nationalisme groeit door media, wegen, trein, aantal mensen groeit enz. 1870-1871 Frans-Duitse Oorlog. Frankrijk wilt Duitsland heersen. Duitse vorsten gaan samenwerken. In Versailles hebben ze de vorst gekozen. Koning van Pruisen. Frankrijk wilt wraak, maar bij vrede moeten ze Elzas-Lotharingen afstaan aan Duitsland. 1870-1914 Oostenrijk-Hongarije (meerdere volken). Dubbelmonarchie -> 2 landen, 1 Vorst. Één keizer -> Frans Jozef (Habsburgers). Rusland -> Tsarenrijk. Tsaar=verbastering van Caesar= Keizer. Klasse gaat over geld, stand is iets waar je in geboren bent. Waarom is de Balkan een probleem? 1870-1914 De Balkan is het kruitvat van Europa -> Lang bezet door de Turken. Het Turkse Rijk = de zieke man van Europa, omdat de Turken verzwakte Het nationalisme groeide. Balkan-> Slavisch Volk. Nationalisme: 1. Streven naar een eigen onafhankelijke staat. 2. Streven van een natie/staat naar grootheid (meer macht+bezit). WO1 begint door de moord op Frans Ferdinand in Servië. Russen zijn een Slavisch volk, en wilde samenwerken met de Balkan, omdat de Balkan een ijsvrije haven had -> Via Griekenland. Panslavisme -> Streven naar een grote Slavische staat onder leiding van Rusland. Serven zijn dus slaven -> Waren bang voor een Russische machtsuiting. Groot Servische Gedachte -> Streven naar een Servische staat onder leiding van de Serven op de Balkan, met Bosnië-Herzegovina erbij. Maar Rusland en Servië werkten samen om de Turken te verjagen. In Oostenrijk-Hongarije waren er ook Slavische volken. OH was bang dat de slaven in opzet kwamen. Engeland -> Brits-Indie (via Suezkanaal en Middellandse Zee). Frankrijk-> Frans-Indo China. -> -> -> Lag in Azië Otto Bismarck is de grote man naast Wilhelm 1 -> Minister-president. 1871 Duitsland wordt een eenheid. Bismarck -> Alliantiesysteem. Hij diende onder keizer Wilhelm 1. Wilhelm 1 gaf Bismarck erg veel ruimte, omdat hij alleenheerser was. Bismarcks uitgangspunten -> 1. Vrede voor Duitsland - Zorgen dat Frankrijk geen vrienden kreeg. Frankrijk isoleren. - Machtige landen in Europa te vriend houden. *Gr.Br Duistland streefde niet naar een koloniaal wereldrijk. *Rusland IJsvrije haven lukte niet via Balkan, aandacht verleggen-> Azië. Sluit niet-aanvalsverdrag met Rusland (herverzekeringsverdrag). Japan was niet blij met de Russische oorlog. Japan wilde uitbreiden. Japan won wel van Rusland. Wilhelm 1 gaat dood en Wilhem2, zijn zoon volgt hem op. Wilhelm 2 wil alleen een duidelijke politiek. Wilhelm 2 wilde een wereldmacht zijn een koloniën veroveren. Frankrijk en Gr.Br. werden bang van de gewilde politiek van W2. Er volgt een conflict tussen W2 en Bismarck. Bismarck neemt ontslag. Wilhelm 2 kiest eigen minister en wekt woede op bij Duitsland en Rusland (bondgenoten). Kabinet -> Marinekabinet = Specialisten + minister bespreken vlootzaken. Wilhelm 2 bepaalde de regering. OH Frans Jozef is koning (Pech, kind heeft een minnares) Zoon Frans Jozef pleegt zelfmoord.. Opvolger neef Franz Ferdinand. Wat als er oorlog kwam?? Wilhelm2 voelde zich omsingeld en vroeg aan een generaal (Von Schlieffen) om een plan te maken, als er oorlog zou komen. Het VonSchlieffen-plan (aanvallend plan -> offensief). 2 Frontenoorlog. - oorlogsverklaring - mobilisatie (duurde maanden). - klaar maken voor oorlog. Eerst Frankrijk aanvallen en aankomen in Parijs. Via België, Luxemburg. Binnen 6 weken in Parijs en daarna alle troepen naar Parijs en wachten op overgave. Daarna Rusland. De opvolger van Von Schlieffen was Von Molkte. 1893 Frans-Russische tweebond. 1903 Triple Entiente; Frankrijk, Rusland en Gr. Brittannië. Aanleiding WO1
Aanleiding= de druppel die de emmer doet overlopen. 28-juni-1914 ong. 7 aanhangers van de Groot Servische Gedachte. Servië beschouwde zich superieur ten opzichte van andere Slavische volken. OH had als kroonprins Franz Ferdinand. Franz Ferdinand wilde als keizer i.p.v een dubbelmonarchie een triplemonarchie met Bosnië erbij. Ferdinand ging op bezoek in Bosnië -> Werkbezoek. Princip wilde een daad stellen voor de Gr.Serv.Ged. -> Wilde Ferdinand vermoorde in Bosnië, als hij bosnie zou bezoeken. Eigen initiatief van 7 aanhangers, buiten regering om! Wapens via connecties. In kleine groepjes de grens over. Reizen naar Sarajevo. 5 wilde er mee doen met bommen en pistolen. Ze gaan naar de route. Ferdinand met Sofie zitten in open auto’s. Geen vermoeden op moordaanslag. Ieder voor zich probeerde een aanslag te plegen. Nog steeds geen vermoeden. 1 twijfelde en zag agent kijken. 2 Kreeg medelijden
3 Stond met bom, twijfelde ook. Vergat in welke auto hij zat, maar gooide de bom…. Op auto n-> Ferdinand. 4 Princip, dacht de aanslag was geslaagd. Ferdinand ging naar stadhuis, wist dat de bom voor hem was. Hij wilde op bezoek bij de gewonden. De stoet vertrekt weer van het stadhuis. Princip zat in een bar en de stoet reed erlangs. Princip zag het en rende naar buiten. Hij schiet 4x op de auto. Schoot Sofie en Franz Ferdinand allebei dood. Princip kreeg levenslang want hij was minderjarig. Gestorven in de gevangenis. OH stelt Servië verantwoordelijk. OH stelt ultimatum (-> gekoppeld aan tijd) van 10 eisen. Het ging volgens Servië te ver. OH wilde politieagenten naar Servië sturen. Het was niet de schuld van de Servische regering. OH wilde de Servische regering aanpakken. Gevolg -> Oorlog. Soevereiniteit aantasten in Servië. Servië had goede contacten met Rusland. OH wilde van Duitsland weten of ze op hun steun konden rekenen als OH Servië de oorlog verklaarde en als rusland ook mee wilde bemoeien. Duistland gaf OH een blanco volmacht. Het was niet echt goed ingeschat van de Duitsers. De oorlog kwam onverwacht, ook voor Duisters. OH (oorlog) Servie -> verwachtingen Rusland. Tsaar ging mobiliseren. Rusland had 3 maanden nodig voor mobilisatie. Tsaar wilde druk zetten op OH. Nederland is de hele oorlog gemobiliseerd geweest. Mobiliseren veroorzaakt in dit geval de oorlog. Rusland wilde eerst niet mobiliseren, maar gaat zich toch mobiliseren… Stel dat Duitsland toch aanvalt. Tsaar wilde geen oorlog alleen maar druk zetten op OH. Rusland gaat mobiliseren, maar Tsaar wilt niet bij Duitsland mobiliseren, maar dat moet wel, want OH kan via Duitsland toch aanvallen. Uiteindelijk toch mobiliseren aan de Duitse kant. Wilhelm 2 boos op Nicolaas 2, Wilhelm 2 voelt zich bedreigd. Duitsers hadden niet verwacht dat Rusland ging mobiliseren. Rusland werkt samen met Frankrijk en Groot-Brittannië. Duitsland heeft 1 superplan -> alleen hebben geen oorlog met Frankrijk. Stuurt briefje naar Frankrijk-> Wat als wij Rusland aanvallen, doen jullie dan ook mee? Duistland verklaart Frankrijk de oorlog. 5 oorlogvoerende landen, met VonSchlieffen-plan in werking
1915 Italië deed mee -> Bij Frankrijk en Groot-Brittannië Musolini is rechts geworden door de oorlog -> fascisten. Duitsers keken het af-> Nazi’s
Turkije sluit zich later aan bij de Duisters en OH.
Belgie is het slachtveld van Europa.
In het niemandsland hadden ze mijnen en prikkeldraad neergelegd.
Westfront-> Loopgravenoorlog
1916 Slag bij Verdun. Slag bij Somme
Pogingen om door de loopgraven heen te komen, beide pogingen mislukken
1917 Oorlogsmoeheid. 1 FebruariRevolutie -> Rusland + OktoberRevolutie. Rusland trekt zich terug. Tsaar wordt afgezet en Rusland werd een republiek. OktoberRevolutie -> Communisten / Bolsjewieken. December -> wapenstilstand.. Gunstig voor Duistland + OH, alle troepen naar Frankrijk. 2 VS gaat in April meedoen aan de kant van de geallieerden. Wapenstilstand
Vrede van Versailles -> Dictaat van Versailles. Geen goede vrede. Alleinschuld voor de Duisters. Eisen: - Territoriale eisen (Elzas-Lotharingen) - Financiële eisen (herstelbetalingen -> 162 miljoen schade) - Militaire eisen (Duitse leger niet groter dan 100.000 + geen luchtmacht) De geallieerden dachten dat Duistland niet meer groot zou worden. President Wilson van VS met de boot naar Europa en deed mee aan besprekingen. 14 Punten van Wilson -> programma voor de wereld na de oorlog. Wilson-> Volkenbond.(club van alle landen(kapitalisten); gefaald) Geen succes omdat; 1 Belangrijke landen werden geen lid van de volkenbond. VS, SU en Duitsland(mocht niet). SU-> Enige communist. VS-> Nieuwe president die voor het isolationisme was. 2 Volkenbond was niet verplicht. Het einde van WO1 1918 Oosten -> Rusland -> Revolutie -> Bolsjewieke (olv Lenin en Trotski). Bolsjewieke -> wapenstilstand met de centralen (dec ’17) Vredesonderhandelingen verliepen traag. 1 Duitsers wilde grondgebied wat ze hadden houden -> Gebieduitbreiding. 2 SU (bolsjewieke) vertraagde vrede. - Ze wilden een communistische revolutie. - En ze wilden niet tekenen voor het gebied. Maart 1918 Vrede van Brest-Litovsk. November 1918 Amerikanen in het westen. Druk groeit. Wilhelm 2 in België, Muiterij in Berlijn.. (ze dachten daar dat de oorlog zou aflopen). Anti-oorlogsstemming. Wilhelm2 asiel in Nederland. Van keizer naar Republiek. Vrede -> Duitsland stelt wapenstilstand 11 november om 11.00.. Campiegne-> werd WAPENSTILSTAND getekend. Centralen -> OH, Duitsland. Geallieerden -> Frankrijk, Rusland, Servië, Groot-Brittannië. 1882, Triple Alliantie -> OH, Italië Duistland. 1907, Triple Entiente -> Frankrijk, Rusland, Groot-Brittannië. Modern Imperialisme -> koloniën tijd. 1917, Onbeperkte Duikeroorlog -> onderzeeboten gingen Amerikaanse torpederen. Pacifisten -> tegen oorlog. Cordon Sanitaire -> een buffer. Republiek van Weimar -> de Duitse regering. Poolse Corridor -> Smal strook land van Polen dwars door Pruisen. Seculiere staat -> Staat met overwegende gelovige bevolking, waarin de godsdienstige leiders niet direct politieke macht uitoefenen.
2. Frankrijk
4. Rusland
5. Italië 6. Duitsland
Duitsland stijgt van 6 naar ongeveer 3. Duitsland was verdeeld in allerlei kleine stukjes. Elk stukje had een eigen vorst. Het nationalisme groeit door media, wegen, trein, aantal mensen groeit enz. 1870-1871 Frans-Duitse Oorlog. Frankrijk wilt Duitsland heersen. Duitse vorsten gaan samenwerken. In Versailles hebben ze de vorst gekozen. Koning van Pruisen. Frankrijk wilt wraak, maar bij vrede moeten ze Elzas-Lotharingen afstaan aan Duitsland. 1870-1914 Oostenrijk-Hongarije (meerdere volken). Dubbelmonarchie -> 2 landen, 1 Vorst. Één keizer -> Frans Jozef (Habsburgers). Rusland -> Tsarenrijk. Tsaar=verbastering van Caesar= Keizer. Klasse gaat over geld, stand is iets waar je in geboren bent. Waarom is de Balkan een probleem? 1870-1914 De Balkan is het kruitvat van Europa -> Lang bezet door de Turken. Het Turkse Rijk = de zieke man van Europa, omdat de Turken verzwakte Het nationalisme groeide. Balkan-> Slavisch Volk. Nationalisme: 1. Streven naar een eigen onafhankelijke staat. 2. Streven van een natie/staat naar grootheid (meer macht+bezit). WO1 begint door de moord op Frans Ferdinand in Servië. Russen zijn een Slavisch volk, en wilde samenwerken met de Balkan, omdat de Balkan een ijsvrije haven had -> Via Griekenland. Panslavisme -> Streven naar een grote Slavische staat onder leiding van Rusland. Serven zijn dus slaven -> Waren bang voor een Russische machtsuiting. Groot Servische Gedachte -> Streven naar een Servische staat onder leiding van de Serven op de Balkan, met Bosnië-Herzegovina erbij. Maar Rusland en Servië werkten samen om de Turken te verjagen. In Oostenrijk-Hongarije waren er ook Slavische volken. OH was bang dat de slaven in opzet kwamen. Engeland -> Brits-Indie (via Suezkanaal en Middellandse Zee). Frankrijk-> Frans-Indo China. -> -> -> Lag in Azië Otto Bismarck is de grote man naast Wilhelm 1 -> Minister-president. 1871 Duitsland wordt een eenheid. Bismarck -> Alliantiesysteem. Hij diende onder keizer Wilhelm 1. Wilhelm 1 gaf Bismarck erg veel ruimte, omdat hij alleenheerser was. Bismarcks uitgangspunten -> 1. Vrede voor Duitsland - Zorgen dat Frankrijk geen vrienden kreeg. Frankrijk isoleren. - Machtige landen in Europa te vriend houden. *Gr.Br Duistland streefde niet naar een koloniaal wereldrijk. *Rusland IJsvrije haven lukte niet via Balkan, aandacht verleggen-> Azië. Sluit niet-aanvalsverdrag met Rusland (herverzekeringsverdrag). Japan was niet blij met de Russische oorlog. Japan wilde uitbreiden. Japan won wel van Rusland. Wilhelm 1 gaat dood en Wilhem2, zijn zoon volgt hem op. Wilhelm 2 wil alleen een duidelijke politiek. Wilhelm 2 wilde een wereldmacht zijn een koloniën veroveren. Frankrijk en Gr.Br. werden bang van de gewilde politiek van W2. Er volgt een conflict tussen W2 en Bismarck. Bismarck neemt ontslag. Wilhelm 2 kiest eigen minister en wekt woede op bij Duitsland en Rusland (bondgenoten). Kabinet -> Marinekabinet = Specialisten + minister bespreken vlootzaken. Wilhelm 2 bepaalde de regering. OH Frans Jozef is koning (Pech, kind heeft een minnares) Zoon Frans Jozef pleegt zelfmoord.. Opvolger neef Franz Ferdinand. Wat als er oorlog kwam?? Wilhelm2 voelde zich omsingeld en vroeg aan een generaal (Von Schlieffen) om een plan te maken, als er oorlog zou komen. Het VonSchlieffen-plan (aanvallend plan -> offensief). 2 Frontenoorlog. - oorlogsverklaring - mobilisatie (duurde maanden). - klaar maken voor oorlog. Eerst Frankrijk aanvallen en aankomen in Parijs. Via België, Luxemburg. Binnen 6 weken in Parijs en daarna alle troepen naar Parijs en wachten op overgave. Daarna Rusland. De opvolger van Von Schlieffen was Von Molkte. 1893 Frans-Russische tweebond. 1903 Triple Entiente; Frankrijk, Rusland en Gr. Brittannië. Aanleiding WO1
Aanleiding= de druppel die de emmer doet overlopen. 28-juni-1914 ong. 7 aanhangers van de Groot Servische Gedachte. Servië beschouwde zich superieur ten opzichte van andere Slavische volken. OH had als kroonprins Franz Ferdinand. Franz Ferdinand wilde als keizer i.p.v een dubbelmonarchie een triplemonarchie met Bosnië erbij. Ferdinand ging op bezoek in Bosnië -> Werkbezoek. Princip wilde een daad stellen voor de Gr.Serv.Ged. -> Wilde Ferdinand vermoorde in Bosnië, als hij bosnie zou bezoeken. Eigen initiatief van 7 aanhangers, buiten regering om! Wapens via connecties. In kleine groepjes de grens over. Reizen naar Sarajevo. 5 wilde er mee doen met bommen en pistolen. Ze gaan naar de route. Ferdinand met Sofie zitten in open auto’s. Geen vermoeden op moordaanslag. Ieder voor zich probeerde een aanslag te plegen. Nog steeds geen vermoeden. 1 twijfelde en zag agent kijken. 2 Kreeg medelijden
3 Stond met bom, twijfelde ook. Vergat in welke auto hij zat, maar gooide de bom…. Op auto n-> Ferdinand. 4 Princip, dacht de aanslag was geslaagd. Ferdinand ging naar stadhuis, wist dat de bom voor hem was. Hij wilde op bezoek bij de gewonden. De stoet vertrekt weer van het stadhuis. Princip zat in een bar en de stoet reed erlangs. Princip zag het en rende naar buiten. Hij schiet 4x op de auto. Schoot Sofie en Franz Ferdinand allebei dood. Princip kreeg levenslang want hij was minderjarig. Gestorven in de gevangenis. OH stelt Servië verantwoordelijk. OH stelt ultimatum (-> gekoppeld aan tijd) van 10 eisen. Het ging volgens Servië te ver. OH wilde politieagenten naar Servië sturen. Het was niet de schuld van de Servische regering. OH wilde de Servische regering aanpakken. Gevolg -> Oorlog. Soevereiniteit aantasten in Servië. Servië had goede contacten met Rusland. OH wilde van Duitsland weten of ze op hun steun konden rekenen als OH Servië de oorlog verklaarde en als rusland ook mee wilde bemoeien. Duistland gaf OH een blanco volmacht. Het was niet echt goed ingeschat van de Duitsers. De oorlog kwam onverwacht, ook voor Duisters. OH (oorlog) Servie -> verwachtingen Rusland. Tsaar ging mobiliseren. Rusland had 3 maanden nodig voor mobilisatie. Tsaar wilde druk zetten op OH. Nederland is de hele oorlog gemobiliseerd geweest. Mobiliseren veroorzaakt in dit geval de oorlog. Rusland wilde eerst niet mobiliseren, maar gaat zich toch mobiliseren… Stel dat Duitsland toch aanvalt. Tsaar wilde geen oorlog alleen maar druk zetten op OH. Rusland gaat mobiliseren, maar Tsaar wilt niet bij Duitsland mobiliseren, maar dat moet wel, want OH kan via Duitsland toch aanvallen. Uiteindelijk toch mobiliseren aan de Duitse kant. Wilhelm 2 boos op Nicolaas 2, Wilhelm 2 voelt zich bedreigd. Duitsers hadden niet verwacht dat Rusland ging mobiliseren. Rusland werkt samen met Frankrijk en Groot-Brittannië. Duitsland heeft 1 superplan -> alleen hebben geen oorlog met Frankrijk. Stuurt briefje naar Frankrijk-> Wat als wij Rusland aanvallen, doen jullie dan ook mee? Duistland verklaart Frankrijk de oorlog. 5 oorlogvoerende landen, met VonSchlieffen-plan in werking
1915 Italië deed mee -> Bij Frankrijk en Groot-Brittannië Musolini is rechts geworden door de oorlog -> fascisten. Duitsers keken het af-> Nazi’s
1916 Slag bij Verdun. Slag bij Somme
Pogingen om door de loopgraven heen te komen, beide pogingen mislukken
1917 Oorlogsmoeheid. 1 FebruariRevolutie -> Rusland + OktoberRevolutie. Rusland trekt zich terug. Tsaar wordt afgezet en Rusland werd een republiek. OktoberRevolutie -> Communisten / Bolsjewieken. December -> wapenstilstand.. Gunstig voor Duistland + OH, alle troepen naar Frankrijk. 2 VS gaat in April meedoen aan de kant van de geallieerden. Wapenstilstand
Vrede van Versailles -> Dictaat van Versailles. Geen goede vrede. Alleinschuld voor de Duisters. Eisen: - Territoriale eisen (Elzas-Lotharingen) - Financiële eisen (herstelbetalingen -> 162 miljoen schade) - Militaire eisen (Duitse leger niet groter dan 100.000 + geen luchtmacht) De geallieerden dachten dat Duistland niet meer groot zou worden. President Wilson van VS met de boot naar Europa en deed mee aan besprekingen. 14 Punten van Wilson -> programma voor de wereld na de oorlog. Wilson-> Volkenbond.(club van alle landen(kapitalisten); gefaald) Geen succes omdat; 1 Belangrijke landen werden geen lid van de volkenbond. VS, SU en Duitsland(mocht niet). SU-> Enige communist. VS-> Nieuwe president die voor het isolationisme was. 2 Volkenbond was niet verplicht. Het einde van WO1 1918 Oosten -> Rusland -> Revolutie -> Bolsjewieke (olv Lenin en Trotski). Bolsjewieke -> wapenstilstand met de centralen (dec ’17) Vredesonderhandelingen verliepen traag. 1 Duitsers wilde grondgebied wat ze hadden houden -> Gebieduitbreiding. 2 SU (bolsjewieke) vertraagde vrede. - Ze wilden een communistische revolutie. - En ze wilden niet tekenen voor het gebied. Maart 1918 Vrede van Brest-Litovsk. November 1918 Amerikanen in het westen. Druk groeit. Wilhelm 2 in België, Muiterij in Berlijn.. (ze dachten daar dat de oorlog zou aflopen). Anti-oorlogsstemming. Wilhelm2 asiel in Nederland. Van keizer naar Republiek. Vrede -> Duitsland stelt wapenstilstand 11 november om 11.00.. Campiegne-> werd WAPENSTILSTAND getekend. Centralen -> OH, Duitsland. Geallieerden -> Frankrijk, Rusland, Servië, Groot-Brittannië. 1882, Triple Alliantie -> OH, Italië Duistland. 1907, Triple Entiente -> Frankrijk, Rusland, Groot-Brittannië. Modern Imperialisme -> koloniën tijd. 1917, Onbeperkte Duikeroorlog -> onderzeeboten gingen Amerikaanse torpederen. Pacifisten -> tegen oorlog. Cordon Sanitaire -> een buffer. Republiek van Weimar -> de Duitse regering. Poolse Corridor -> Smal strook land van Polen dwars door Pruisen. Seculiere staat -> Staat met overwegende gelovige bevolking, waarin de godsdienstige leiders niet direct politieke macht uitoefenen.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden