Hoofdstuk 9: Tijd van wereldoorlogen

Nieuwe landen:

1. Estland
2. Letland
3. Litouwen
4. Polen
5. Tsjecho-Slowakije
6. Joegoslavië

   Het fascisme:

• Door ontevredenheid na de eerste wereldoorlog kwam er een nieuwe politieke stroming op: het Fascisme
• Het is afkomstig van een Vasquez
• Gelooft in 1 leider
• Gevoel is erg belangrijk
• Je hoort bij een groep
• Erg militaristisch

  §3:

  1900:

• Rusland was een keizerrijk
  • Onder leiding van de Russische tsaar
  • Nicolaas 2^e
• Het was een onderontwikkeld land
  • Meerdere deel was analfabeet
  • Werken nog allemaal in de landbouw

    1914:

• Rusland verliest miljoenen mensen in de 1^e wereldoorlog
• De tsaar krijgt alle schuld

  Februari 1917:

• De tsaar doet afstand van de troon
  • Abdicatie
• Er komt een voorlopige regering
  • Onder leiding van Kerenski
  • Deze regering gaat door met de oorlog tegen Duitsland

    Oktober 1917:

• Communisten grijpen de macht
  • Onder leiding van Lenin
  • Ze stoppen met de oorlog tegen Duitsland
• Lenin nationaliseert alle bedrijven in Rusland
• In 1918 wordt het Bresst-Litovsk verdrag gesloten
  • Daar wordt de vrede gesloten tussen Duitsland en Rusland

    1918-1921:

• Burgeroorlog tussen de witten en de roden
  • De witten waren voor de tsaar
  • De roden waren voor de communisten (Bolsjewieken)
• Lenin schiet de tsaar en zijn familie dood
• Zodra Lenin aan de macht komt, laat hij alle kerken bombarderen
• Lenin stelde de NEP in
  • Nieuwe Economische Politiek
  • De industrie, de banken en ook de handel met het buitenland bleven in handen van de staat, maar de boeren mochten hun landbouwoverschotten, na het betalen van belasting in natura, weer verkopen op de markt
  • Lenin probeerde op deze manier terug te gaan naar het Kapitalisme

    1922:

    Rusland heet vanaf nu de Sovjet- Unie

• Sovjet betekend raad

   1924:

• Lenin overlijdt
• Stalin volgt Lenin op
  • Hij doet dat totdat hij de dood ingaat (1953)
  • Hij is geboren in Georgië
  • Hij was een Dictator
• In  de SU waren kleine gevangeniseilandjes
  • Goelag-Archipel (Siberië)
  • Als je het niet met Stalin eens was, ging je naar een gevangeniseilandje
• Stalin had een 5 jaren plan
  • Hij wilde net zo’n groot industrieland worden als de V.S.

    De grote Terreur:

• Dit gebeurde door middel van showprocessen
  • Eigenlijk staat je schuld al vast, en kan je er niks meer aan veranderen. Maar omdat het officieel moet, houden we toch een proces

    §5:

    Jaren 20/30:

• Consumptiemaatschappij
• De drooglegging
  • De productie/consumptie van alcohol is verboden
  • Er werd natuurlijk heel veel gedronken
• 24 oktober 1929
  • De grote crash op Wall Street

    Presidenten

• Warren G. Harding (29^e)
• Calvin Coolidge (30^e) Allemaal Republikeinen
• Herbert Hoover (31^e)

  Franklin D. Roosevelt (F.D.R.):

• 32^e president
• 1933-1945
• Geboren in 1882 à in New York
• Hij komt met een programma voor de economie
  • The New Deal
    • Om de koopkracht te herstellen en om de werkloosheid te verhelpen werd er geld uitgegeven door de overheid om de Amerikaanse bevolking weer aan het werk te krijgen. Ze werden ingezet bij de bouw van grote openbare (publieke) werken, zoals het aanleggen van wegen, dammen of andere waterwerken.
• ‘’The only thing we have to fear, is fear itself’’

  §6

  Republiek van Weimar:

• Linkse partij
  • KPD
  • Communistisch
• Rechtse partij
  • NSDAP
  • Nationaalsocialistisch
  • Onder leiding van Adolf Hitler (1889-1945)
  • Symbool à Hakenkruis

    De NSDAP:

• Waren nationaalsocialisten
  • Aanhangers werden nazi’s genoemd
• 1929: 18,3% vd stemmen
• 1932: 37,4% vd stemmen
• Ze kwamen aan de macht en op 30-01-1933 wordt Hitler Rijkskanselier
• Veel protest
  • 27-02-1933: De Reichstag wordt in brand gestoken door een Nederlandse Communist
• Alle andere partijen werden verboden
• Het onderwijs, de rechtspraak, de massamedia en de culture instellingen werden gelijkgeschakeld op basis van de racistische ideologie van het nationaalsocialisme
• Duitsers die zich tegen de ideeënleer en de gelijkschakeling verzetten, werden opgepakt, verbannen of veroordeelt tot dwangarbeid in concentratiekampen

  23-03-1933:

• Machtigingswet (einde vd democratie)
  • Alleen Hitler mag een wet aannemen en beslissen
  • Alleen nazi’s zaten in het parlement
  • Als je tegenstemde kwam de SA achter je aan
    • De SA stompte iedereen in elkaar die tegen de wetten van Hitler was

      De SS

• Opvolger van de SA
• Op 30-06-1934 stuurt Hitler de SS op de SA af, om ze te vermoorden of om ze een SS’er te maken

  De Neurenbergerwetten:

• Wetten die tegen de Joden werden gemaakt (1935)
• De Joden mochten niks meer
  • Haat tegen de joden is Antisemitisme

    Appeasement politiek:

• Het afwachten van Frankrijk en Groot-Brittanie om in te grijpen op Hitler, omdat ze de vrede wilden bewaren
• Door het verdrag van Versailles mocht Duitsland niks meer, en Hitler gaat steeds een stapje verder om te kijken hoe ver hij kan gaan
• 1935: Hij voert de dienstplicht in
  • GB en FR geven alleen een reactie
• 1936: hij laat het Rijnland remilitariseren
  • Weer geven GB en FR alleen een reactie

Expansie van Duitsland:

• 1938: De Anschluss van Frankrijk
• Daarna stond het Sudetenland op het programma
  • Een provincie van Tsjecho-Slowakije waar bijna alleen maar Duitssprekende mensen woonden

    Conferentie van München:

• Inzet = het Sudetenland
• Aanwezig
  • Hitler              Duitsland
  • Chamberlain  Groot-Brittannië
  • Daladier         Frankrijk
  • Mussolini       Italië
• Uitslag ervan is dat het Sudetenland naar Duitsland gaat
• Hitler belooft ‘’geen oorlog’’

  1939:

• Tegen alle afspraken in veroverd Hitler niet alleen het Sudetenland, maar heel Tsjechië.
• De Sovjet-Unie was nog niet klaar voor een oorlog met Duitsland
  • Ze sluiten een niet-aanvalsverdrag (Molotov-von Ribbentrop-pact)
  • Hierin staat ook dat ze polen gaan verdelen

    §8

    2^e wereldoorlog:

• Begint op 1-09-1939

• Duitsland valt Polen aan
• Het begin van de oorlog was een Blitzkrieg
• 10-05-1940
  • Hitler valt België, Nederland, Luxemburg en Frankrijk binnen
  • Nederland en België geven zich al snel over
  • Eind Juni geef ook Frankrijk zich over
    • Vichy (kleine staat in Frankrijk) collaboreert met Duitsland

      Groot-Brittannië:

• Winston Churchill zegt dat ze zich nooit gaan overgeven
• The battle of Britain
  • Juli 1940 à Duitsland valt GB aan
  • GB had om z’n hele kust radars geplaatst
  • GB werd de hele tijd gebombardeerd
• In 1940 stond Groot-Brittannië nog zwak, maar dan gebeuren er wat dingen waardoor GB er weer sterk voor komt te staan.

  Operatie Barbarossa:

• 22-06-1941
• De Duitse aanval op de Sovjet-Unie
• Hij haatte de russen, en dan vooral het communisme

  Japan VS. Verenigde Staten:

• 07-12-1941
• Aanval van Japan op de Amerikaanse vlootbasis Pearl Harbor
• Japan was een zeer agressief land
• De V.S. stopt de toevoer van olie en bevriest de tegoeden

  10-12-1941:

• Hitler verklaart de oorlog aan de V.S.
• Churchill weet eind 1941 dat Duitsland de oorlog niet meer kan winnen

  Duitsland        Groot-Brittannië

  Italie               Frankrijk

  Japan              Sovjet-Unie

  Verenigde Staten

  Slag om El Alamein:

• De Duitsers vochten in Noord-Afrika tegen de Engelsen
• De Engelsen wonnen onder leiding van generaal Montgomery

  Stalingrad:

• Tussen de Duitsers en de Russen
• Bij de Russen was er geen mogelijkheid tot overgave
• De Russen wonnen deze slag en konden de geallieerde opmars richting Duitsland opzetten

  Einde van de 2^e wereldoorlog:

• 06-06-1944
  • D-Day
  • Dag vd beslissing
  • Eindelijk kwam er een 2^e front, waar Stalin al heel lang op hoopte
• 13-02-1945
  • Bombardement op Dreesden
  • Was niet nodig geweest
  • GB wist al dat Duitsland zich zou overgeven
• 30-04-1945
  • Hitler pleegt zelfmoord
• 1-05-1945
  • De Russen vallen Berlijn binnen
• 07-05-1945
  • Duitsland tekende de overgave
  • De oorlog in het westen was voorbij
• Japan VS. Verenigde Staten
  • De V.S. had het idee om via island hopping richting Japan te gaan
    • Heeft veel doden opgeleverd
    • Geschat 250.000 doden, als ze nog verder Japan zouden aanvallen, maar de Japanners zouden niet overgeven
    • Toen kwam iemand bij Truman aan (opvolger van FDR) dat ze de atoombom hadden
• April 1945:
  • Tokyo wordt gebombardeerd
  • De atoombom wordt getest in New Mexico
• 06-08-1945:
  • Truman zegt: ‘’Als het weer het toelaat, mag je de bom laten vallen’’
  • De bom valt op Hiroshima
• 09-08-1945:
  • Nagasaki wordt gebombardeerd
  • Japan geeft zich over
• 15-09-1945
  • Japan geeft zich definitief over
  • Het officiële einde van de 2^e wereldoorlog

    Nederland in de oorlog:

• 10-05-1940
  • Duitsland valt Nederland aan
  • Nederlandse regering vlucht naar Engeland
• 13-05-1940
  • Ook Koningin Wilhelmina vlucht naar Engeland
• 14-05-1940
  • Rotterdam wordt gebombardeerd
• 15-05-1940
  • Nederland geeft zich over

    NSB:

• De enige politieke partij in Nederland
• O.l.v. Anton Mussert
• Collaborateur
• SS
  • Ongeveer 25.000 Nederlanders

    De Holocaust:

• Betekend verbranding , maar met een deel van medewerking
• De Joden noemen het liever SJAOH
• In Nederland werd de ariër verklaring verplicht ( het tekenen dat je geen jood was)
• Alle ambtenaren werden ontslagen
• Joden mochten nergens meer komen

  De Joodse raad:

• Door heel Nederland
• Was een raad van Joden, die als ze meewerkten niet werden afgevoerd
• Van Amsterdam is de beruchtste
  • Cohen
  • Asscher
  • Zeiden dat ze het deden om erger te voorkomen
• In 1941 werd de inlevering van de wapens geëist
  • De Joden die wapens hadden, leverden die echt niet in
• Ze moesten ook de Jodenster uitdelen

  De Wannsee Conferentie:

• Tijdens deze conferentie gingen ze kijken hoe ze de Joden het best konden uitroeien
• De Joden werden telkens neergeschoten
  • Duurde te lang
  • De mensen die de Joden moesten neerschieten, konden het niet meer
• Onder leiding van Heydrich werd besloten dat er treinrails werden aangelegd en dat de Joden vervoerd werden naar Concentratiekampen
  • Ze zouden werkend sterven
  • Of ze zouden sterven in de gaskamers
    • De Joden werd verteld dat ze een douche kregen

De Wannsee Conferentie:

• Tijdens deze conferentie gingen ze kijken hoe ze de Joden het best konden uitroeien
• De Joden werden telkens neergeschoten
  • Duurde te lang
  • De mensen die de Joden moesten neerschieten, konden het niet meer
• Onder leiding van Heydrich werd besloten dat er treinrails werden aangelegd en dat de Joden vervoerd werden naar Concentratiekampen
  • Ze zouden werkend sterven
  • Of ze zouden sterven in de gaskamers
    • De Joden werd verteld dat ze een douche kregen

      De Neurenberg processen:

• De Duitsers werden aangeklaagd op deze klachten
  • Misdrijf tegen de mensheid
  • Misdrijf tegen de vrede
  • Oorlogsmisdrijf
• Er waren alleen hoge officieren
  • Die zeiden dat het een bevel was