Hoofdstuk 6 eenheid en scheiding
Nederland is een raar land; na de Spaanse tijd hangt het aan elkaar van gewesten (aantal landjes die een land vormen) met een vaag overkoepelend orgaan: Staten Generaal
Johan Der van de Kapellen tot den Pol = centraal figuur. Hij had bepaalde ideeën over ons land:
- afschaffing van de diensten die boeren in zijn gewest aan de adel moesten leveren
- Het land moest niet geregeerd worden door de rijken maar door de armen
- anti-oranje
Hij had aanhang onder de anti – oranjegezinden en de armere over wie het natuurlijk ging.
Voor zijn tijd rommelde het al hier en daar. Men had wel door dat de elite die de macht had weinig oog had voor de noden van het volk.
Je kan deze groep vergelijken met de patriotten
In 1789 breekt de Franse revolutie uit. De Franse revolutionairen willen hun idealen (vrijheid, gelijkheid en broederschap) over Europa verspreiden. Daarom steunden ze de democratisch gezinden vonckisten. In 1794 lijfden de Fransen dit gebied in bij Frankrijk. De Fransen zorgden voor een nieuwe bestuurlijke indeling met departementen in plaats van de oude gewesten. De adel en de geestelijkheid verloren hun voorrechten. - De Franse bezetter behandelt de veroverde gebieden als wingewesten. - Het Franse optreden leidde tot fel nationalistisch protest in de Zuidelijk Nederlanden. Toen de Fransen in 1798 ook nog een dienstplicht invoerde, dit zorgde voor bloederige slachtpartijen.
IN de winter van 1794 – 1795 wordt ook de Republiek ingelijfd bij Frankrijk. Willem V vluchtte naar Engeland. De patriotten vochten mee met de Fransen en deze slaagden er al snel in de macht over te nemen van de Oranjegezinden regenten. De republiek werd de Bataafse republiek.
In 1798 wonnen de unitaristen (streefden naar een eenheidsstaat) een centraal bestuurde Bataafse republiek zou meer soldaten kunnen onderbrengen.
Napoleon zet deze politiek voort en stel zijn broer Lodewijk aan als koning van Holland. Lodewijk was erg geliefd en zorgde voor een grote saamhorigheid onder de bevolking.
In 1815 werd Napoleon verslagen bij Waterloo, maar in 1813 komt Koning (dan nog prins) Willem I aan op het strand bij Scheveningen. In Nedl. zijn de Fransen verslagen. Willem wou een groots herstel van de Nederlanden, door uitbreiding van de republiek met de Zuidelijke Nederlanden (voor deze mensen was het gewoon de volgende overheerser die zonder hun inspraak over hun lot zou beslissen). In 1815 was het zover het Verenigd Koninkrijk komt tot stand. Nederland bestaat dus uit 3 delen, namelijk het noorden, het zuiden en de koloniën. Deze drie gebieden hadden ieder een eigen economie: Het zuiden had veel industrie (textiel, mijnbouw en metaal) Het noorden profiteerde van de NHM en speelde een belangrijke rol bij de afzet van de producten uit het zuiden. De koloniën dienden ervoor om grondstoffen uit te halen.
Willem I zag de driedeling: hoe zorgde hij ervoor dat de economische eenheid bevorderd werd, en hoe deed hij dit op politiek gebied?
- Economisch - Hij verbeterde de infrastructuur, hierdoor werden de grondstofgebieden, productiecentra en afzetgebieden met elkaar verbonden. - De NHM was het verbindingsstuk tussen de nationale handel en de nijverheid.
Politiek - OP het gebied van cultuurpolitiek was de koning minder actief dan op economisch gebied. - kunst was op de eerste plaats een zaak voor de burgers. - ook met de pers bemoeide hij zich weinig. - Hij bemoeide zich wel met het onderwijs: Nederlands werd de voertaal, zeker in het ambtelijke apparaat.
Verschil tussen staat (land) en natie (volk) vorming in de Nederlanden. - De staat werd gemaakt door de grondwet die men had ingesteld. - Hij wou een volk maken door de infrastructuur te verbeteren en de handel onderling te verbeteren.
In 1830 scheidt België zich van Nederland af. De Belgen voelden zich namelijk door de opgelegde Noordelijke nogal in hun vrijheid beknot. De liberalen en de katholieken gingen samenwerken tegen Willem I. Ondanks dat de groepen niet bij elkaar pasten (liberalen waren helemaal niet zo gelovig) – (christenen verafschuwden het liberalisme). - Hierdoor werd de taal en onderwijspolitiek werden gematigd. - De zuidelijke liberalen waren fel gebeten op de koninklijke belastingpolitiek. De staatsschuld in het noorden was veel hoger dan die in het zuiden. Door de samenvoeging moesten zij nu ook opeens meebetalen aan de schulden uit het noorden. - De koning verhoogde de belasting op de eerste levensbehoeften, zoals brood en vlees. Dit trof de armere bevolking en de grote gezinnen erg zwaar. - In 1829 en 1830 zat de economie tegen. De winter was zeer koud en de fabrieken lagen wekenlang stil. = werkloosheid en voedselprijzen stegen. de onrust onder het volk groeide. - In 1830 kwam het tot een uitbarsting = Belgische opstand. Deze verspreidde zich al snel over het hele zuiden en de Belgisch driekleur zag je overal. - WillemI stuurde de kroonprins Willem naar Brussel, deze overlegde met de opstanders en zou overleggen met zijn vader. Deze wou van overleg niets weten en stuurde zijn andere zoon Frederik, deze trok Brussel binnen en leverde bloedige gevechten. Dit ging het zuiden te ver en in Brussel werd de onafhankelijkheid uitgeroepen. Willem I was kwaad en zocht hulp bij Engeland en Pruisen , maar deze wouden niet helpen en willigden de Belgische vrijheidswens in.
Wat voor soort bestuur is er in België na de afscheiding? - De eerste koning van België is Leopold I. Deze had veel meer het besef dat de natie moest worden gesmeden. – hij stimuleerde kunstenaars - Er was een soort federaal bestuur met de koning aan het hoofd.
- in de 19e eeuw was Wallonië met zijn mijnen en industrie het hart van bedrijvigheid en vooruitgang. = in het bestuur, hoger onderwijs en rechtspraak werd alleen Frans gesproken. - De Vlamingen voelden zich tekortgedaan door de Franstalige elite. - De overheersing van de Franse taal leidde tot een taalstrijd in België. - Er ontbrandde een strijd voor een taalkundige gelijkstelling. = de Vlamingen eisten op zijn minst dat de overheden zich in hun landsdeel Nederlands spraken. - Zelfs in WOI wiegderden de hogere (Franstalige) tegen de soldaten (Vlamingen) Nederlands te spreken, dit zorgde voor nogal wat ongenoegen.. - Na de oorlog werden er mondjesmaat wat veranderingen doorgevoerd.
De samenvatting gaat verder na deze boodschap.
Verder lezen
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden